مردم بحرين ماههاست كه بر ضد رژيم سلطنتي در اين كشور تظاهرات مي كنند و خواهان برقراري يك حكومت دموكراتيك در كشورشان هستند. حكومت بحرين(آل خليفه) نيز با برخوردي خشونت آميز و با كمك سعودي‌ها سعي دارد اعتراضات مردمي را سركوب كنند؛ امري كه تاكنون موفقيتي در آن به دست نياورده است. پادشاه بحرين اخيرا دستوري صادر كرده مبني بر ممنوعيت هرگونه تظاهرات خياباني در اين كشور. در گفت و گوي كوتاه زير «هاشم جابر»، مدير مركز مطالعات خاورميانه در بيروت درباره وضعيت بحرين، دستور اخير پادشاه اين كشور و مواضع غرب در قبال انقلاب اين كشور صحبت مي كند.
***
رژيم بحرين اخيرا هر گونه اجتماع و اعتراض خياباني نيروهاي اپوزوسيون را ممنوع اعلام كرده است. آيا اين اقدام مي تواند باعث فروكش كردن اعتراضات شود؟
قبل از هر چيز بايد بگويم مردم بحرين حدود ۱۶ ماه است كه به صورت كاملا مسالمت آميز خواهان حقوق اساسي شان شده اند: دموكراسي، آزادي و عدالت و برابري. جالب است كه دولت امريكا كه هر روز در شعارهايش از اين مفاهيم دم مي زند به اين خواسته هاي مردم بحرين هيچ اعتنايي نمي كند و چشمهايش را كاملا به حقايق اين كشور بسته است. مردم بحرين تاكنون در مقابل خشونت رژيم دست به اسلحه نبرده اند و جواب خشونت را با خشونت نداده اند. در اين ميان بايد به اين نكته اشاره كنم كه شايد پادشاه بحرين مايل باشد بخشي از حقوق اوليه مردم را به آنها اعطا كند، اما مسئله اين است كه او با دو مانع عمده روبرو است؛ يكي جناح راست و محافظه كار حاكميت، و ديگر سعودي ها. عربستان سعودي از اين مي ترسد كه برقراري يك حكومت دموكراتيك در بحرين دموكراسي و دموكراسي خواهي را به داخل مرزهاي عربستان بكشاند. در حال حاضر هم شاهد هستيم كه در استانهاي شرقي عربستان، مردم براي رسيدن به آزادي و دموكراسي قيام كرده اند. البته مي دانيم كه هيچ ارتباطي بين مردم آن نواحي و مردم بحرين وجود ندارد. در كل، به نظر من رژيم بحرين و حتي عربستان، براي برون رفت از بحران بايد به خواسته هاي مردم گوش كند. وگرنه دير يا زود شاهد اين خواهيم بود كه مردم بحرين هم در مقابل خشونت رژيم دست به خشونت بزنند. اصولا خشونت رژيم ها در طولاني مدت چاره مناسبي براي برخورد با اعتراضات مردمي نيست. حاكمان بحرين و عربستان هم نبايد زياد روي حمايت امريكايي ها حساب باز كنند، چرا كه مي دانيم امريكايي ها چندان قابل اتكا نيستند و ممكن است در پايان مواضعشان را تغيير دهند و متحدان سابقشان را تنها بگذارند. امريكايي ها وقتي به اين نتيجه برسند كه رژيم كهنه و مستاصل شده، آن را بيرون مي كنند؛ نظير چيزي كه در تونس و مصر شاهد بوديم. مردم بحرين همچنان تحت سايه حكومت و در چارچوب آن اعتراضاتشان را ادامه مي دهند. اين براي رژيم بحرين فرصت بسيار خوبي است و تا دير نشده بايد از اين ظرفيت استفاده كند و خودش دست به تغيير خود بزند. اين هم كه مي گويند ايران در بحرين دخالت مي كند حرف بي اساسي است. بسياري از ناظران بي طرف تاييد كرده اند كه ايران نقشي در اعتراضات مردمي در بحرين يا عربستان سعودي ندارد.
شما مي گوييد اعتراضات مردم بحرين هنوز در چارچوب رژيم است، اما بسياري از مردم با اين گفته موافق نيستند. وقتي اعتراضات مردمي در اين كشور آغاز شد، خواسته هاي مردم به يكسري اقدامات اصلاحگرايانه درون حكومت محدود بود، اما اصرار حكومت بر سركوب معترضان باعث شده بسياري از مردم اكنون خواهان از بين رفتن كل رژيم هستند.
تا حدود زيادي موافقم. اما هنوز خيلي دير نشده. قبول دارم كه اكنون براي اصلاحات كند و آهسته دير شده. در حال حاضر بايد چيزي شبيه يك كودتا در اين كشور صورت بگيرد. شايد اصلا توسط خود پادشاه. اين مي تواند كليت رژيم را از خطر سقوط نجات دهد. در كل، بحرين از نظر استراتژيك براي امريكا مهم است و ناوگان پنجم اين كشور در بحرين مستقر است، اما در نهايت چيزي كه براي امريكا مهم است نفت است و بحرين نفت ندارد. در نتيجه اگر منطقه آرام و ملتهب باشد، احتمال اين كه امريكا براي منافع بلندمدتش از حمايت رژيم منامه دست بكشد زياد است.
