هنوز چند روزي است كه از پيشنهاد قبلي مقامات امريكايي مبني بر قطع اتصالات سانتيريفيوژهاي تاسيسات هسته اي ايران نگذشته است كه بازهم منابع غربی از احتمال پیشنهاد جدید واشنگتن به ایران در مذاکرات هسته‌ای با دعاي حل اين گفت‌وگوها خبر دادند.
آسوشیتدپرس به نقل از دیپلمات‌های غربی اعلام كرد كه آمریکا درحال بررسی کاهش درخواست‌ها از ایران و ارائه این پیشنهاد است که تهران برنامه غنی‌سازی خود را در برابر مجوز حفظ تقریبا نیمی از آن به صورت دست‌نخورده، کاهش دهد. اما از سوی دیگر محدودیت‌های دیگری را بر استفاده احتمالی از آن در مسیر تولید سلاح هسته‌ای اعمال می‌شود.
در حالت ایده‌آل آمریکا خواهان غنی‌سازی با ۱۵۰۰ سانتریفیوژ است اما ایران با پافشاری بر روی این مسئله که تنها به دنبال استفاده از این فناوری برای تولید سوخت راکتورهای خود است خواستار فعالیت ۹۴۰۰ سانتریفیوژ است.
پیشنهاد جدید به ایران اجازه حفظ ۴۵۰۰ سانتریفیوژ را می‌دهد اما ذخیره گاز اورانیوم را که خوراک سانتریفیوژها است کاهش می‌یابد. زیرا برای تولید مجدد آن که می‌تواند در کلاهک هسته‌ای استفاده شود به یک سال زمان نیاز است.
اوائل هفته گذشته بود كه رسانه‌های آمریکایی از پیشنهاد نمایندگان کشور خود در مذاکرات هسته‌ای گروه ۱+۵ و جمهوری اسلامی ایران سخن راندند؛ پیشنهادی که به حذف برخی اتصالات میان سانتریفیوژها بر می‌گردد.
آنطور كه روزنامه «نیویورک تایمز» آمریکا نوشته بود، کارشناسان آزمایشگاه‌های هسته‌ای ملی آمریکا این پیشنهاد را به دولت داده‌اند و بر این باورند که آمریکا و متحدان این کشور در صورت تحقق این طرح، می‌توانند ادعا کنند توانسته‌اند زمان لازم برای دستیابی تهران به اورانیوم کافی برای تولید یک بمب را افزایش دهند که اصطلاحا آن را «زمان گریز» می‌خوانند.
پيشتر درباره پیشنهاد هسته‌ای آمریکا، ۳۱ سناتور جمهوری‌خواه در نامه‌ای به وزیر امور خارجه خواستار ارائه توضیح درباره این طرح شده بودند.
پيشنهاد دوم مقامات امريكايي در حالي بازهم ابتدا از سوي رسانه‌ها مطرح شد تا با مخالفت ایران با این پیشنهاد، بار ديگر فضا را برای راه اندازی یک جریان خبری و فشار رسانه‌ای مهیا كنند و از سوي ديگر از تکنیک «تکرار» در جنگ روانی - رسانه‌ای بهره ببرند و در ذهن مخاطبان، موضوع فرار تهران از هر توافق را بزرگنمایی کنند.
همچنين پیشنهاد آمریکا ترکیبی از دیپلماسی «حفظ وجهه ظاهری» و خلاقیت در فناوری است. آمریکا می‌کوشد با هجمه رسانه‌ای خود، طرح پیشنهادی را یک بازی برد - برد نشان دهد و از سوی دیگر، برخی اعتراض‌های مقامات آمریکایی درباره این پیشنهاد را بزرگ کند.
به نظر می‌رسد آمریکا می‌خواهد نشان دهد پیشنهاد جدید خود را در میان تهدیدها و مخالفت‌های بخشی از بدنه داخلی خود ارایه داده است و به تهران این پیام را برساند که «باید پیشنهاد موجود را غنیمت شمرد زیرا آنچنان سودی برای تهران در آن نهفته که صدای مخالفت طیف تندرو در مجلس سنا را هم بلند کرده است.»
موضوع اینجاست که تهران براساس اعلام نیاز نهایی سالانه خود به ۱۹۰ هزار سو (توانایی جداسازی یک سانتریفیوژ) برای رفع فقط نیازهای نیروگاه اتمی بوشهر به ۱۹ هزار سانتریفیوژ فعال کنونی از نسل اول و دوم خود با توان ۱۰ سو نیاز دارد. البته اگر سانتریفیوژهای با توان ۲۴ سو را در نظر بگیریم آنگاه نیاز تهران به حدود هفت هزار سانتریفیوژ می‌رسد.
ایران همیشه با دست پر به مذاکرات رفته و تاکنون پیشنهادها و ابتکارهای زیادی روی میز گذاشته است. دیدگاه ایران برای ارایه راهکارهای جدید، کمک به پیشبرد مذاکرات بوده و به همین منظور پیشنهادهای خود را پیش از رسانه‌ای شدن، در اتاق نشست‌ها مطرح كرده است.
روشن است پیشنهادها از هر طرف که ارایه می‌شود باید پس از بررسی‌های کارشناسانه و رایزنی‌های گوناگون، به توافق همه طرف‌ها برسد و در این میان تکنیک‌های فشار روانی و بازی‌های رسانه‌ای فقط به کند شدن گفت‌وگوها خواهد انجامید.
در برنامه جامع بخش‌های مهمی مانند همکاری هسته‌ای صلح آمیز برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه و عرضه سوخت هسته‌ای مطرح است که آمریکا می‌تواند درباره آنها هم پیشنهادهایی بدهد. باید دید آیا واشنگتن آنجا که موضوع تبادل دانش هسته‌ای مطرح می‌شود آیا همچنان در میدان خواهد ماند یا تجربه ۹ سال پیش تکرار می‌شود که سه کشور اروپایی با وجود تعهد داشتن به ارایه برنامه در این زمینه، عملا به آن بی اعتنایی کردند و سبب شدند تهران همکاری داوطلبانه خود با آژانس بین المللی انرژی اتمی برای اجرای پروتکل الحاقی را خاتمه دهد.
بنابراین به نظر می‌رسد پشت طرح هسته‌ای آمریکا یک برنامه جنجالی خوابیده است تا از اين طريق بتوانند خواسته خود را در چارچوب مذاكرات هسته اي عملي كنند و اين خواسته چيزي نيست جز بر چيدن فعاليت‌هاي صلح آميز هسته اي كه البته رسانه‌هاي خبري همسو با سياست‌هاي مغرضانه امريكا و همدستانش، سعي مي‌كنند با فضاسازي منفي شرايط را به نفع امريكا و غرب تغيير دهند.
پيشنهاد جديد امريكايي‌ها مبني بر كاهش سانتريفيوژها در حالي مطرح شده است كه رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با مهر در خصوص مذاکرات ایران و ۱+۵ در حاشیه اجلاس سازمان ملل، گفت: چشم انداز ما در فعالیت‌های هسته ای پیشرفت بیشتر است. ما در مجلس تولید ۲۰ هزار مگاوات انرژی هسته ای را سالهاست که مصوب کرده ایم.
نماینده مردم بروجرد در مجلس شورای اسلامی افزود: اگر آمریکایی‌ها و متحدان اروپایی آنها که در عرصه هسته ای دارای فناوری هستند صادق باشند باید به شرکت‌هایشان اجازه دهند در کنار توافقاتی که ما با شرکت‌های روس در ساخت نیروگاههای هسته ای انجام می دهیم، شرکت‌های آنها نیز در این رقابت ورود کنند.
وی با تاکید بر اینکه خط قرمز ما ساخت سلاح هسته ای است، گفت: حق خود می دانیم که بر توانمندی‌هایمان در عرصه صلح آمیز هسته ای بیفزاییم.
نماینده مردم بروجرد در مجلس در خصوص تلاش مذاکره کنندگان اروپایی برای دستیابی به توافقی مبتنی بر قطع اتصالات سانتریفیوژها گفت: قطع این ارتباطات مساوی است با عدم وجود سانتریفیوژها، سانتریفیوژها دکور نیست بلکه بستری است برای اجرای فعالیت‌های صلح آمیز هسته ای.
وی تاکید کرد: واقعیت این است که اگر آمریکایی‌ها به زیاده خواهی‌های خود ادامه دهند مشکل ادامه پیدا می کند.
جدا از تناقضات غرب در چارچوب گفت‌وگوهاي هسته اي اما تيم مذاكره كننده كشورمان همچنان با جديت و دفاع از حقوق ملت با سران ۱+۵مذاكره مي‌كند چنانچه در طي دو روز گذشته نشست سه جانبه محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، جان کری وزیر خارجه آمریکا و کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در نیویورک برگزار شد.
در همين زمينه عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای با بیان اینکه مذاکرات هسته‌ای به نقطه نفس‌گیری رسیده و دو طرف وارد بسیاری از جزییات شده‌اند، یادآور شد: ولی هنوز در مسائل کلیدی نتوانسته‌اند به راه‌حل‌های مورد قبول دست یابند.
سید عباس عراقچی گفت: نشست‌ها بیشتر با آمریکایی‌ها یا تک تک مقامات اروپایی به صورت دوجانبه برگزار شد و ما همچنین با نمایندگان چین و روسیه در مشورت مستمر روزانه هستیم.
وی گفت: درباره جزئیات فنی بسیار زیادی باید مذاکره کنیم و هر بحثی به موضوعات ریزتر تقسیم می‌شود که کارشناسان فنی، حقوقی و اقتصادی همزمان هم در بحث‌های هسته‌ای و هم رفع تحریم‌ها وارد جزئیات شده‌اند.
اشاره عراقچي به اين نكته در حالي مطرح شد كه وندی شرمن معاون وزیر امور خارجه ایالات متحده و عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای آمریکا، روز پنجشنبه در گفت‌وگو با صدای آمریکا در ادعايي از پیشرفت در گفت‌وگوهای هسته‌ای با ایران خبر داد و گفت: در صورت توافق هسته‌ای تحریم‌ها تعلیق می‌شود
وي،یادآور شد که حل و فصل اختلاف هسته‌ای با ایران می‌تواند به ایجاد زمینه‌های دیگر همکاری میان آمریکا و ایران منجر شود و ابراز امیدواری کرد که بتواند حتی در مقام رسمی خود به ایران سفر کند و نتایج چنین همکاری‌هایی را از نزدیک ببیند.
عراقچی تاکید کرد: به هیچ وجه از حقوق هسته‌ای و خطوط قرمز عدول نمی‌کنیم و اگر با حفظ حقوق هسته‌ای و خطوط قرمز بشود راه حل‌هایی یافت که نگرانی‌ها را رفع کند، آمادگی آن را داریم.وی افزود: هرگز میز مذاکره را رها نمی‌کنیم اما یک قدم هم از حقوق ملت ایران عقب نشینی نخواهیم کرد.
عراقچی احتمال حضور رئیس جمهور کشورمان در مذاکرات با ۱+۵ را منتفی دانست و گفت: خیلی بعید می دانم این کار انجام شود، به نقطه ای نیز نرسیده ایم که چنین اقدامی لازم و مفید باشد و برنامه ای هم برای آن نداریم.
