تنور رقابتهای انتخاباتی به تدریج گرم میشود. شکلگیری تشکلی موسوم به «جمنا» در کنار اصولگرایان، نشستهای محفلی در اردوگاه اصلاحطلبان، گسترش دامنه سخنرانیها در نقد کارنامه دولت از یکسو و واکنشهای سریع و بعضاً توأم با عصبانیت رئیس دولت تدبیر و امید و برخی از دولتمردان به نقدها و انتقادات، همچنین واکنش برخی از عناصر فعال جریان اصلاحطلبی نسبت به عملکرد روحانی درکنار رفتوآمدهای اخیر در حوزه مدیریتهای فرهنگی، سیاسی و ... از دیگر سو، هیجانهای اولیه رقابتهای آتی انتخاباتی را رقم زده است.
در توصیف فضای کنونی سیاسی کشور میتوان نوشت؛رئیس دولت یازدهم با طرح شعار «تدبیر و امید» و نشان دادن «کلید»ی برای بازکردن آنچه که وی قفل شده میپنداشت توانست نزدیک به ۷۱/۵۰ درصد آرای عمومی را کسب کرده و سکان مدیریت اجرایی کشور را در دست گیرد. اکنون و با گذشت بیش از سه سال و اندی از عمر دولت یازدهم، ریزش آرای روحانی مهمترین نقل محافل سیاسی – رسانهای است. عملکرد روحانی نیز با پرسشهای بسیاری از سوی جریانهای سیاسی فعال کشور مواجه شده است. روحانی شاید بتواند با به کارگیری تاکتیکهای متنوع از میدان گفتوگوهای سیاسی عبور کند اما حفظ و افزایش آرای عمومی در شرایط کنونی و با توجه به وضعیت موجود کار سختی است که ذهن و اندیشه روحانی و حامیان سیاسی وی را به شدت به خود مشغول کرده است.
این نکته در اردوگاه اصلاحطلبان به صورت جدیتری مطرح شده و میشود. اینکه آیا روحانی میتواند در دوره آتی رقابتها نیز رأی اعتماد ایرانیان را به دست آورد؟ پرسشی است که پاسخ به آن با تردیدها و نگرانیهایی در اردوگاه اصلاحطلبان همراه است. عبور از روحانی ، طرح معرفی گزینهای دیگر در کنار روحانی مصداقی از این تردیدها و نگرانیها در اردوگاه اصلاحطلبان است.
این نکته فراموش ناشدنی است که اصلاحطلبان پس از سالها گوشهنشینی با استفاده از خطاهای استراتژیک رئیس دولت عدالت و مهرورزی و اشتباهات فاحش اصولگرایان ، بار دیگر فرصت حضور در میدان سیاست را یافتهاند و طبعاً تمایلی به گوشهنشینی دوباره ندارند. از این منظر اصلاحطلبان برای بقا به هر رفتار و گفتاری متمسک خواهند شد.
براساس قرائن موجود، روحانی کار سختی را پیشرو دارد و باید به گونهای رفتار و گفتار خود را تنظیم کند که در میدان مواجهه با انتقادات مستند و مستدل اصولگرایان از وضع موجود و همچنین در میدان مفاهمه با اصلاحطلبان – که به گزینههای دیگری نیز برای پیروزی در انتخابات ۹۶ میاندیشند- به نتیجه و پیروزی دوباره در میدان رقابت انتخاباتی شود. اما آیا این اتفاق خواهد افتاد؟
پاسخ به این سوال را با نیمنگاهی به صحنه موجود جستوجو میکنیم.عملکرد دولت روحانی در بوته نقد جدی اصولگرایان و برخی از اصلاحطلبان قرار دارد و البته نباید از گفتوگوهای کوچه و بازار مردم با یکدیگر در نقد روحانی نیز غافل ماند.
به باور این قلم، روحانی و حلقه نزدیکان وی فراتر از مجادلات و تعاملات با دو جریان سیاسی مطرح کشور، ماههای سختی را برای پاسخ به آرایی که سمت و سوی خود کشانیده بود و همچنین دیگر آرای عمومی دارد.
رئیس دولت تدبیر و امید باید بازخوانی نگاه قبل از انتخابات ۹۲ خود را همراه با وعدههای انتخاباتی و آنچه در قالب مناظرات مطرح کرده بود، در دستور کار قرار دهد و درباره آن پاسخهای اقناعی – و نه تاکتیک موسوم به فرار به جلو- را آماده سازد.
روحانی باید به علل استمرار رکود، خاموشی تدریجی کارگاههای تولیدی، کاهش فعالیتهای واحدهای صنعتی، افزایش دامنه بیکاری و گسترش ناامنیهای شغلی و ... پاسخ دهد.
مردم هوشیار و متعهد ایران اسلامی نشان دادهاند که با هیچ فردی عقد اخوت نبستهاند و صبورانه و به دور از قیل و قالهای رایج میدان سیاست، تصمیمگیری و تصمیمسازی میکنند.
روحانی برای حضور در میدان رقابت انتخاباتی ۹۶ باید در فرصت باقیمانده نشان دهد که مشکلات کشور را فراتر از برجام میبیند. رئیس دولت یازدهم باید نگاهی عملی و البته نزدیک به واقعیت از افق پیش رو ارائه کند. روحانی به خوبی میداند که مردم ایران اهل تعارفات و رودربایستیهای رایج دنیای سیاست نیستند.
محمد کریمی