آمار و ارقام مستند در بورس از تداوم ميانگين سرمايه‌گذاران اين بازار خبر مي‌دهد و نشان مي‌دهد كه در هفته گذشته ميزان ضرر اين افراد به ۱.۸ درصد رسيده است.
تداوم افت فعالان اين تالار در حالی رخ داد که اهالی تالار شیشه ای در انتظار انتشار گزارش ۶ ماهه شرکتها در روزهای آینده هستند که برآيند اخبار منتشره نيز اين نكته را گوشزد مي‌كند كه اين گزارشات هم چنگي به دل نزده و نمي‌توان اميدوارانه به آن نگريست.
مستندات به ثبت رسيده درمورد آمار معاملات تالار شيشه اي نشان مي‌دهد كه همچنان بعد از گذشت ۱۸ ماه همچنان اين بازار ابهام در صنایع بورسی و رکود موجود در اقتصاد رنج مي‌برد و به نوعي تمام سرمايه گذاران اين بازار را معلق كرده است.
در هفته گذشته شاخص بورس با کاهش ۱۰۹ واحدی و قرار گرفتن در کانال ۶۱ هزار و ۳۸۹ واحد، به خط مقاومت مهم ۶۰ هزار نزدیک‌ترشد و در كنار اين روند عدم تمايل سرمايه گذاران براي اقدام جدي در اين بازار سبب شد تا ارزش معاملات بورس تهران بدون تغییر به ۳ هزار و ۲۳ میلیارد ریال برسد و حجم سهام معامله شده نیز با کاهش ۹.۵ درصدی تا سطح هزار و ۷۲۴ میلیون سهم افت کند.
اين روند كه از۱۸ ماه گذشته آغاز شده و همچنان ادامه دارد به گفته كارشناسان و فعالان ريشه در اقتصاد كشور دارد اما با وجود مستندات موجود و همچنين وجود اسناد و مدارك اما متوليان هنوز در پي يافتن دلايل اين ركود بازار سرمايه هستند.
هرچند ارائه نامه ۴ وزير اقتصاد، صنعت، دفاع و کار در هفته گذشته بار ديگر اين موضوع را كه ركود بورس از وضعيت كنوني اقتصاد نشات مي‌گيرد را تاييد كرد اما علي رغم تمام انتظارات نگارش اين نامه هم نتوانست گره اي از مشكلات اين بازار باز كند.
به اعتقاد كارشناسان و فعالان بازار سرمايه هرچند حواشی و ابهامات پيرامون نامه ۴ وزير زیاد بود اما با اين وجود بازهم بورس عكس العملي به آن نداشت. اين گروه از كارشناسان مدعي هستند كه برای بهبود وضعیت بورس در شرایط فعلی باید بانک مرکزی به کمک بورس آمده و خط اعتباری برای خرید سهام در اختیار بانکها قرار دهد.
حسین خزلی خرازی مدیر عامل کارگزاری بانک کشاورزی از جمله اين افراد است كه معتقد است ؛اگر دولت قبول دارد که بازار سرمایه به وضعیت بحرانی رسیده است چاره ای نیست جز اینکه بانک مرکزی خط اعتباری با اهرم معاملات اعتباری جهت تقویت طرف تقاضا به بازار سرمایه ارائه دهد.
وی افزود: بنابراین برای خروج از این شرایط باید بانک مرکزی به کمک بورس آمده وخط اعتباری مشخصی در اختیار بانکها قرار داده و بانکها این خط را در اختیار سرمایه گذاران حقوقی برای خرید اعتباری سهم قرار دهند.
به گفته وي با دادن خط اعتباری طرف تقاضا تقویت شده و تمایل سهامداران به خرید افزایش مي‌یابد، بنابراین در شرایط فعلی روش معقولی است که طرف تقاضا تحریک شده و فروشنده‌ها دست از فروش برداشته و خریداران بالقوه به سمت خرید متمایل می‌شوند.
مخاطرات نرخ سود بانکي
محمد رضا کفاش مدیرعامل کارگزاری کالا سپهر در خصوص رويه بازار سرمايه به سياست روز گفت: تا زماني که سود بانکي کاهش نيابد نمي‌توان انتظار اتفاق مثبتي از بازار داشت و با رفع تحريم‌ها و ورود سرمايه‌گذاران خارجي به اين سودها هيچ‌گاه سرمايه‌گذاري جذب ابزار اوراق بدهي نخواهد شد.
وي افزود: تا زماني که نرخ‌هاي سود ۲۵ تا ۲۸ درصد و بدون ريسک است نمي‌توان انتظاري داشت که بازار سرمايه تکان بخورد.
کفاش با بيان اينكه به واسطه نرخ سود بانکي موجود کل اقتصاد به خطر افتاده است و بازار سرمايه به عنوان بخشي از اقتصاد هم از آن مجزا نيست و تا زماني که سود بانکي کاهش نيابد اتفاق خاصي نمي‌افتد. وي افزود: آنچه مسلم است سود بانکي بايد متناسب با تورم باشد ولي اين طور نيست و در حال حاضر بازار سنتي نرخ سود بالاي ۳۰ درصد است و در بازار رسمي ۲۵درصد است و از آنجايي يک فاصله نرخ تورم با سود بالاست نمي‌توان انتظاري داشت.
کفاش تصریح کرد: نرخ سود بانکي بايد متناسب با تورم و به علاوه نرخ بازده است و وقتي سود با نرخ متناسب با تورم و به علاوه نرخ بازده است و وقتي سود با نرخ فعلي بازده ۴۰ تا ۵۰درصدي مي‌دهد سرمايه‌گذار تا زماني که مطمئن نشود سود بازاري ۴۰ تا ۵۰ در صد نباشد سرمايه‌گذار به آن ورود نمي‌کند.
به اعتقاد وي زماني که نرخ بازده ۲۵درصد باشد P/ Eبازار حدود ۴ مي‌شود و پيرو آن نرخ سود بايد ۷ تا ۸درصد کاهش بيايد تا تعادل ايجاد شود.
مدیرعامل کارگزاری کالا سپهر گفت: تا زماني که نرخ سود معادل تورم به علاوه نرخ بهره ريسک نباشد نمي‌توان انتظار داشت اقتصاد به سمت درستي حرکت کند.
وي افزود: وقتي نرخ سود بانکي بالاست نمي‌توان پروژه اجرا کرد و در واقع توجيه‌پذيري پروژه با نرخ سود بالا کم مي‌شود و همين مسئله رکود را بيشتر مي‌کند.
وي افزود: سود بانکي در سياست ما انقباضي است و همين سود بانکي اقتصاد را فلج کرده و اگر اصلاح نشود اقتصاد خراب‌تر مي‌شود.
نا امیدی از رونق بازار سرمايه
از سوي ديگر مهدي طحاني مدیر عامل شرکت مشاور سرمایه گذاری آوای آگاه در خصوص روند کنوني بازار و وضعيت حال حاضر آن به سياست روز گفت: متاسفانه به قدري افکار و اخبار منفي در بازار هست که اخبار مثبت به هيچ وجه نمي‌تواند آثار مثبت اين اخبار را منعکس کند.
وي با اشاره به اقدامات نهادهايي مانند بانک مرکزي در زمينه در نظر گرفتن تسهيلات تکليفي به عنوان خط اعتباري افزود: فشار به منظور تعيين و تکليف موسسات غيرمجاز، اقدام براي کاهش نرخ سود بانکي و ورود گسترده شرکت‌هاي خارجي همه و همه حکايت از آن دارد که وضع اقتصادي کشور در آينده بهتر خواهد شد.
به گفته طحانی شرايط حال حاضر به گونه‌اي است که بازار همه چيز را منفي مي‌بيند چرا که مي‌دانند تمام صحبت‌هاي ارائه شده از سوي متوليان در حد حرف است.
وي افزود: با توجه به وضعيت سود بانکي و عدم تصميم‌گيري قاطع و حرف زدن در مورد اقتصاد تا زماني که اقدام عملي در بخش واقعي اقتصاد صورت نگيرد روال به همين صورت است.
وي افزود: بازار از نيمه دوم سال با شيب ملايمي به سمت مثبت شدن حرکت خواهد کرد و البته هرگونه روند حرکتي آن بستگي به سياست‌گذاري‌هاي پولي متوليان دارد.
طحاني تصريح کرد: اکثر فعالان گمان مي‌کردند با امضاي توافق و روند بازار تغيير خواهد کرد اما شرايط کنوني بازار نشان داد که اين تحليل‌ها در اقتصاد سياسي مانند اقتصاد ايران جوابگو نيست.
وي با بيان اينکه نمي‌توان به شکل قاطع ؛روند آينده در بازار را پيش‌بيني کرد گفت: آمارها نشان مي‌دهد با کاهش نرخ تورم اتفاقي رخ نداده و هيچ يک از حرف‌هاي متوليان عملي نشده است و همين سبب مي‌شود تا اين باور شکل بگيرد که تا زماني که رونق در بخش واقعي اقتصاد رخ ندهد نمي‌توان انتظار رونق از بازار سرمايه داشت.
