چندي است در فضاي مجازي عكسهايي با عنوان تركهاي تونل توحيد دست به دست ميشود و اين فكر را براي مردمي كه از اين تونل عبور ميكنند پديد آورده است كه هر لحظه ممكن است تونل ريزش كند، اهالي منطقه هم از اين اتفاق ناراحت بوده و آرامش ندارند اما با وجود واقعيت داشتن اين تركها، اتفاق ناگواري براي تونل توحيد نخواهد افتاد و اين تونل مانند باقي تونلهاي دنيا حداقل صد سال عمر خواهد كرد. اين جمله را مدير پروژه توحيد عنوان ميكند و معتقد است ميتواند بزرگنمايي تركهايي كه در حال برطرف شدن است كاري باشد از سوي جريانهاي خاص.
البته پيشتر از اين هم پيش آمده موضوعاتي كاملا اجتماعي سياسي شوند و ظاهرا اين بار در آستانه انتخابات مجلس نوبت به تركهاي تونل توحيد رسيده است.
آب خالص براي بتن مفيد است
جانشین مجری طرحهاي تونلی سازمان مهندسی و عمران شهر تهران دلایل ایجاد ترکهاي تونل توحید را تشریح کرد.
سیدمهدی پورهاشم درباره ترکهاي ایجاد شده تونل توحید، اظهار داشت: ساخت تونل توحید به صورت طرح و ساخت بود یعنی پیمانکار هم طراح و هم سازنده بوده است. در زمان طراحی این پروژه نظر پیمانکار این بود که نیازی به استفاده از لایههاي آب بند که در پروژههاي تونل نیایش، حکیم و... استفاده شد، وجود ندارد.
وی ادامه داد: پیمانکار تونل توحید اعلام کرد تراز آبهاي زیر زمینی پایینتر از تراز کف تونل است و آب زیرزمینی وارد پروژه نخواهد شد بنابراین به نظرشان کار درستی کرد البته آن زمان اعتراض داشتیم که این کار را انجام ندهند اما به دلیل اینکه پروژه به صورت طرح و ساخت بود، مسئولیت با آنها بود و پیمانکار طرحش را اجرا کرد.
جانشین مجری طرحهاي تونلی سازمان مهندسی و عمران شهر تهران تصریح کرد: بعد از افتتاح تونل متوجه شدیم آبهاي سطحی شامل بارندگی، آبهاي ناشی از نشتیهاي آب شرب لولهکشی شهری، کانالهاي فاضلاب و قناتهایی که وجود دارد از سطح زمین وارد تونل ميشود و این شرایط خوبی را حادث نمیکند.
وی افزود: اگر آب وارد شده به تونل خالص باشد برای بتن ضرر ندارد بلکه مفید است و باعث تقویت مقاومت بتن ميشود اما زمانی که این آب حاوی املاح و ناخالصی باشد ممکن است در درازمدت برای بتن ضرر داشته باشد. بر این اساس بعد از افتتاح تونل توحید، قسمت غربی تونل را به روشهاي دیگر آببندی کردیم. اما بعد از آن دیدیم در نقاط دیگری از پروژه که لولهای ترکیده یا قناتی وجود دارد آب وارد تونل ميشود و ممکن است در درازمدت برای پروژه مشکل ایجاد کند.
مقاومت فوقالعاده ستونهاي توحيد
پورهاشم خاطرنشان کرد: قطر ستونهاي موجود در تونل توحید یک و نیممتر است و از بتنآرمه ساخته شده یعنی بتنی است که داخل آن از فولاد استفاده شده و بسیار مقاوم است. روی این بتن با لایهای دو سانتی نما ایجاد شده و ترکهاي رخ داده روی این پوسته است در واقع ترک مربوط به سازه نیست که برای آن مشکل ایحاد کند.
وی در پاسخ به اینکه تصاویر نشاندهنده ترکهایی عمیق است، گفت: خدمت شما عرض خواهم کرد؛ اما در حال حاضر با همکاری یکی از اساتید دانشگاه که یک شرکت پیمانکاری دارد، زیر نظر دانشگاه تهران آببندی پروژه به روش تزریق مواد شیمیایی در حال انجام است. در این شیوه از روی ستونها در جایی که آب نشت ميکند شیاری ایجاد و مواد را تزریق ميکنیم که هم بتن آببند ميشود و هم مواد شیمیایی روی آرموتورهای بتنی بنشیند و آن را در مقابل فرسودگی محافظت کند.
جانشین مجری طرحهاي تونلی سازمان مهندسی و عمران شهر تهران با اشاره به اینکه عمر پروژههاي تونلی بیش از ۱۰۰ سال است، اظهار داشت: عمر ۱۰۰ ساله شامل حال تونل توحید نیز ميشود و احتمال ریزش این تونل وجود ندارد و هیچ خطری آن را تهدید نمیکند. وی افزود: اما به دلیل اینکه احساس ميکنیم املاح آب ممکن است عمر بتن را کاهش دهد در حال آببندی آن هستیم تا در آینده به مشکلی برخورد نکنیم بنابراین انجام این کار برای اینکه فردا اتفاقی رخ ندهد نیست.
پورهاشم در پاسخ به پرسشی درباره ذهنیت ایجاد شده مردم مبنی بر ناایمن بودن تونل توحید، گفت: اصلا چنین چیزی وجود خارجی ندارد اگر احساس کنیم امنیت پروژهای از بین رفته آن را ميبندیم و اجازه عبور و مرور نمیدهیم علاوه بر این تردد مردم از این تونل نشان ميدهد نقصانی در ایمنی تونل رخ نداده و ایمنی تونل به هیچوجه تهدید نشده است.
تونل را آببندي ميكنيم
وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آیا مطالعات لازم درباره آن صورت گرفته بود یا خیر، اظهار داشت: همانطور که گفتم تونل توحید به صورت طرح و ساخت احداث شد؛ در این صورت زمانی که شروع به ساخت و طراحی ميشود، مطالعات اولیهای صورت ميگیرد و همزمان با ساخت مطالعات تکمیلی انجام ميشود.
پورهاشم ادامه داد: در این قسمت از کار نظرمان این بود که پروژه باید آببند شود که البته در پروژههایی که بعد از تونل توحید احداث شد مانند نیایش، امیرکبیر و حکیم آببندی کامل صورت گرفته و هیچ آبی امکان نفوذ به آنها را ندارد. در پروژه توحید پیمانکار بر این باور بود که آب وارد تونل نمیشود اما در حال حاضر به این نتیجه رسیدهایم که باید آببند شود.
وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه اگر مطالعات به صورت دقیق انجام شده بود، این اتفاقها رخ نمیداد، اظهار داشت: نظر شما قابل احترام است اما معلومات بنده در زمینه پروژههایی از این دست بیشتر است؛ اجرای پروژهها به چند حالت انجام ميشود، یکی از آنها به این صورت است که ابتدا مطالعات کامل انجام ميشود و کار به صورت سه عاملی یعنی پیمانکار، ناظر و کارفرما به اجرا در ميآید، حالت دیگر این است که طراحی با خود پیمانکار است و طرح و ساخت را به عهده ميگیرد.
جانشین مجری طرحهاي تونلی سازمان مهندسی و عمران شهر تهران تصریح کرد: روش دوم برای پروژهاي بزرگ که ميخواهند سرعت داشته باشد استفاده ميشود اما این دلیل نمیشود که آببندی نشود.
مردم بايد بدانند چه كار ميكنيم
وی در پاسخ به اینکه بنابراین نیاز داشتن یا نداشتن پروژه به آببندی ارتباط مستقیمی با مطالعات ندارد؟ گفت: همه کارهایی که در پروژه انجام ميشود به مطالعات هم مربوط ميشود.
پورهاشم در پاسخ به اینکه میتوان گفت نقص در مطالعات علت بروز این اتفاق بوده است، افزود: شاید هم اینطور باشد اما مهم این است که مردم بدانند که داریم چه کار ميکنیم.
وی در پاسخ به اینکه نکته مذکور مهم است اما این هم مهم است که بدانیم علت وقوع این اتفاق چه بوده است، تصریح کرد: این را من نمیتوانم بگویم و سازمان مشاور فنی مهندسی شهر تهران باید توضیح دهد.
سوشيانت آسماني