ناظران سياسي معتقدند كه تيم مذاكره‌كننده كشورمان بايد بر طبق همان موازين بيان شده مقام معظم رهبري روند مذاكرات هسته‌اي را در دستور كار قرار دهد.
چندي است كه امريكايي‌ها در روند مذاكرات هسته‌اي آن هم در آستانه نزديك شدن به توافق احتمالي كارشكني مي‌كنند.
در حالي كه تيم مذاكره‌كننده كشورمان بصورت فشرده با اعضاي ۱+۵ مشغول نگارش متن توافق احتمالي هسته‌اي هستند، دولتمردان امريكايي بازديد از مراكز نظامي يا همان پي‌ام‌دي و نيز مصاحبه با دانشمندان هسته‌اي را به عنوان دو شرط براي انعقاد توافق هسته‌اي مطرح كرده‌اند.
دو خواست نا به جايي كه با مطرح شدن آن بلافاصله مقام معظم رهبري واكنشي قاطعانه و با صراحت داشتند و اعلام كردند كه به هيچ عنوان اجازه بازديد از مراكز نظامي و مصاحبه با دانشمندان هسته‌اي را نمي‌هند اما باز شاهد اصرار امريكايي‌ها بر درخواست غير‌منطقي و نابه جايشان هستيم.
حال اين سوال مطرح مي‌شود با توجه به اين كارشكني‌ها و امتيازخواهي‌هاي غربي‌ها باز هم بايد موضوع پذيرش پروتكل الحاقي و مسئله پي‌ام‌دي همچنان موضوع مورد گفتوگو با اعضاي ۱+۵ باشد؟
ناظران سياسي معتقدند كه بحث پي‌ام‌دي جنبه‌اي كاملا سياسي و البته مغرضانه‌اي است كه از سوي امريكايي‌ها و رژيم غاصب صهيونيستي در طول سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۳ مطرح شده و اين موضوع اينك دوباره به عنوان سناريويي جديد از سوي امريكايي‌ها مطرح شده تا شايد در ذيل آن بتوانند به اهداف ضد ايراني‌شان در چارچوب مذاكرات هسته‌اي برسند.
ناظران سياسي با تاكيد بر اينكه در شرايط حاضر مقام معظم رهبري به صراحت و روشنگري پاسخ اين زياده‌خواهي و گستاخي‌هاي غربي‌ها را داده‌اند بنابراين تيم هسته‌اي كشورمان تلاش مي‌كند تا موضوع pmd را از طريق گفتوگو با ۱+۵ حل و فصل كند.
كارشناسان معتقدند بيانات ديروز رهبري در ديدار نمايندگان ملت و اشاره ايشان بر اينكه مذاكرات هسته‌اي گره خورده است ناظر به همين دو درخواست نا‌به‌جاي امريكايي‌هاست.
البته تحليلگران سياسي بر اين اتفاق نظر دارند كه تيم هسته‌اي در تلاش است كه با توجه به خط قرمزي كه رهبر انقلاب در اين چارچوب تعيين كرده‌اند، اين مسئله را از طريق گفتوگو با ۱+۵ حل و فصل كند.
مذكرات هسته‌اي ايران و ۱+۵ براي نگارش متن پيش‌نويس توافق هسته‌اي دور جديدش از ديروز در وين اتريش آغاز شد.
سید‌عباس عراقچی و مجید تخت‌روانچی سه روز با هلگا اشمید معاون هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای کاستن از تعداد پرانتز‌ها و موارد اختلافی مذاکره مي‌کنند.
همزمان با معاونان، تیم‌هاي کارشناسی هم به ریاست حمید بعیدی‌نژاد و استفان کلمنت بر روی ضمائم کار مي‌کنند.
عضو ارشد تیم مذاکرهکننده ایران دو روز پیش هم گفت در روز اجرای توافق طرف مقابل باید تحریم‌هاي اقتصادی و مالی را لغو کند. کارهایی هم هست که ایران باید انجام دهد که زمان‌بر است.
سید‌عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکرهکننده ایران مراحل آخر نگارش متن توافق نهایی را «پیچیده‌تر، ریزتر و جدی‌تر» ارزیابی کرد و گفت: مقید به زمان نیستیم بلکه یک توافق خوب با همه جزئیات مطلوب خود مي‌خواهیم.
معاون وزیر امور خارجه ديروز در بدو ورود به وین در گفتوگو با خبرنگاران تاکید کرد: پنجمین دور مذاکرات ایران و کشورهای گروه ۱+۵ در سطح معاونان و کارشناسان در چارچوب ادامه نگارش پیش‌نویس متن توافق جامع هسته‌اي از روز گذشته با حضور کارشناسان آغاز شده و امروز در سطح معاونان ادامه خواهد یافت.
عراقچی با دشوار خواندن نگارش متن توافق نهایی گفت: گفتوگوهاي معاونان وزیر امور خارجه ایران با هلگا اشمید معاون هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا از امروز در وین آغاز خواهد شد. سخنگوی گروه مذاکرهکننده هسته‌اي ایران درخصوص محورهای این دور از مذاکرات، گفت: نگارش متن توافق نهایی وضمایم آن کار دشواری است که الان در حال انجام است که از دیروز دور جدید آن با جلساتی که کارشناسان داشتند شروع شده و امروز هم ما به مذاکرات ملحق مي‌شوم و با خانم هلگا اشمید بحث‌ها را ادامه خواهیم داد.
عراقچی ادامه داد: هر چه به مراحل آخر نزدیک مي‌شویم بحث‌ها ریزتر، جدی‌تر و پیچیده‌تر مي‌شود و ما امیدوار هستیم با توکل به خدا و هدایت‌هاي رهبر معظم انقلاب و حمایت رئیس‌جمهور و مردم عزیز ایران این مرحله سخت را با اطمینان خاطر و قوت قلب به گونه‌اي طی بکنیم که همه جزئیات انشاالله به نحوی که مورد نظر ما است برای یک توافق خوب حاصل شود.
عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هسته‌اي ایران در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اگر کار پیش‌نویس متن توافق نهایی به پایان برسد مرحله بعدی چه خواهد بود گفت: وقتی مذاکرات به صورت کامل تمام شود و مورد توافق قرار بگیرد ما یک توافق نهایی را خواهیم داشت.
عراقچی افزود: البته هنوز ما در نقطه‌اي نیستیم که بتوان گفت به سرعت تمام خواهد شد، مذاکرات تا مهلت تعیین شده (۱۰ تیر‌ماه) ادامه پیدا خواهد کرد و حتی ممکن است فراتر از آن هم برود. وی تاکید کرد: ما مقید به زمان نیستیم بلکه تلاش مي‌کنیم تا که یک توافق خوب با همه جزئیات که مطلوب ما است حاصل شود.
وی تاکید کرد: در این مرحله از مذاکرات درباره همه حوزه‌ها با خانم اشمید گفتوگو خواهیم کرد و بحث در مورد همه موضوعات را به صورت همزمان پیش خواهیم برد، هم بحث تحریم‌ها که موضوع جدی است و هم بحث جدول زمانی و موضوع کمیسیونی که باید برای پیگیری مسائل نحوه اجرا شکل گیرد.
پيشتر حمید بعیدی‌نژاد عضو تیم مذاکرهکننده هسته‌ای کشورمان پس از پایان نشست کارشناسی که در وین صورت گرفته، گفت: بحث‌های مفیدی در این نشست انجام شد.
سياسي‌كاري در پرونده هسته‌اي
حسن بهشتي‌پور کارشناس حوزه سياست خارجي در اين خصوص به سياست روز گفت: واقعيت اين است که پروتکل الحاقي و pmd دو بحث کاملاً مجزا است. پروتکل يک سند بين‌المللي است که از سال ۱۹۹۷ ،۱۴۷ کشور البته غير پاکستان و کره شمالي آن را پذيرفتند و ۱۲۴ کشور در حال اجراي آن هستند بنابراين اگر ايران بخواهد به فعاليت‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي‌اش ادامه دهد بطور حتم پروتکل الحاقي را بايد پذيرا باشد كه البته پذيرش آن منوط به مصوبه مجلس شوراي اسلامي است.
وي درخصوص pmd که در حال حاضر اعضاي ۱+۵ و البته امريكايي‌ها اين مساله را به عنوان يکي از شروط توافق هسته‌اي مطرح کرده‌اند گفت: بحث pmd يا همان بازديد از مراکز نظامي موضوعي است که از سوي دشمنان ايران از جمله آمريکا و رژيم غاصب صهيونيستي مطرح شد. آن هم در سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۳ ادعايي به دروغ را مطرح كردند که ايران در اين سه سال به دنبال فعاليت‌هاي هسته‌اي نظامي بوده است و با اين پرونده‌سازي موضوع را به آژانس و شوراي امنيت کشاندند.
وي در ادامه گفت: در سال ۲۰۰۷ ايران در حدود ۱۷ صفحه به اين ادعاهاي كذايي پاسخ داد که در آن زمان براي آژانس قانع‌کننده نبود و باز از سال ۲۰۱۱ با روي کار آمدن آمانو اين اتهامات به صورت گزارش پيوسته مطرح شد.
بهشتي‌پور با بيان اينكه مسئله pmd در واقع اتهاماتي است که صرفاً جنبه سياسي عليه ايران دارد تصريح كرد: بنابراين تيم مذاکرهکننده كشورمان در تلاش است اين مساله را از طريق گفتوگو با ۱+۵ حل کند چرا که در طول ۸ سال گذشته مذاکره با آژانس فايده‌اي نداشت چراکه آژانس تحت فشارهاي قدرت‌هاي استعماري است و جالب‌تر اينكه حتي آژانس براي ادعايش هيچ سندي ارائه نكرده است که ايران بخواهد طبق آن سند و ادعاها پاسخگو باشد.
وي به سخنان ديروز مقام معظم رهبري در ديدار نمايندگان مجلس و نيز اشاره ايشان بر گره خوردن مذاكرات هسته‌اي گفت: گرهي كه ايشان ديروز به آن اشاره کردند فکر مي‌کنم همان بحث بازرسي‌ها و مصاحبه با دانشمندان است.
وي در ادامه اينطور توضيح داد كه در گذشته هم با دانشمندان مصاحبه شده هم از سايت‌هاي نظامي همچون پارچين و لويزان بازديد شده است اما در شرايط حاضر با توجه به اينکه ايشان مديريت عالي را عهده دارند صلاح نمي‌بينند اين اتفاق بيفتد.
وي در پايان خاطرنشان کرد: مقام معظم رهبري در ۱۲ سال گذشته و از زمان پرونده‌سازي عليه فعاليت‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي كشورمان نقش کليدي و هدايتي براي همه کساني که عهده‌دار مذاكرات بودند داشتند، که بطور حتم مذاکره‌کنندگان فعلي نيز بر همين مبنا و خط قرمز حركت خواهند كرد تا ان‌شاء‌الله مذاكرات به سرانجام خوبي برسد.
تيم هسته‌اي زير بار زورگويي‌ها نبايد برود
حسن هاني‌زاده ديگر كارشناس حوزه سياست خارجي درباره زياده‌خواهي‌هاي ۱+۵ از ايران گفت: هر چه به تاريخ دهم تيرماه نزديک‌تر مي‌شويم کنگره آمريکا و لابي صهيونيست‌ها موضوعات جديدتري را در حوزه گفتوگوهاي ايران و ۱+۵ مطرح مي‌کنند.
وي افزود: از آن جايي که وزارت خارجه و کاخ سفيد امريكا به شدت تحت فشار اعضاي افراطي کنگره آمريکا قرار دارند لذا پرونده‌هاي بايگاني شده قديمي يکي پس از ديگري مورد توجه گروه فشار آمريکا قرار مي‌گيرد.
اين كارشناس سياست خارجي تصريح كرد: موضوع بازرسي‌هاي فراهسته‌اي و بازرسي‌هاي نامحدود سرزده بخشي از مسائلي است که طي روزهاي اخير از سوي آمريکا مطرح شده است که اين مسئله با روح توافقات ژنو و لوزان مغايرت دارد. به نظر مي‌رسد که آمريکا اراده لازم را براي دستيابي به يک توافق برد - برد با ايران ندارد و اين مسأله روند تهيه پيش‌نويس نگارش متن يک توافق جامع را با چالش جدي مواجه ساخته است.
هاني‌زاده به اظهارات شفاف و روشن رهبر معظم انقلاب نيز اشاره كرد گفت: اين بيانات نشان مي‌دهد که ملت ايران تحت هيچ شرايطي اجازه نخواهد داد که آمريکا و آژانس بين‌المللي هسته‌اي از رهگذر طرح بازرسي‌هاي نامحدود سرزده به حوزه نظامي ايران نزديک شوند زيرا ملاک تعريف شده براي تيم مذاکره کننده ايراني همان چيزي است که رهبر معظم ا نقلاب تعريف کردند و هرگونه باج‌خواهي آمريکا و غرب از ايران با واکنش تند تيم مذاکرهکننده مواجه خواهد شد.
وي همچنين در خصوص بيانات ديروز مقام معظم رهبري در ديدار نمايندگان ملت خاطرنشان كرد؛ ايشان بيان داشتند كه در روند مذاكرات گره ايجاد شده، موضوع گره هم همين PMD بازرسي‌هاي سرزده و مسائل جديدي است که آمريکايي‌ها مطرح مي‌کنند. در يك جمع‌بندي مي‌توان گفت، قبول پروتکل الحاقي منوط به بازرسي‌هاي صرفاً در حوزه هسته‌اي بايد انجام شود و در قبال آن رفع يکباره تحريم‌ها هم بايد اجرا شود، در غير اين صورت اين ما هستيم كه توافقي را امضا نخواهيم كرد.
هدي دهقان بذرافشان
