قيام مردمي در كشورهاي عربي شمال آفريقا و حوزه خليج فارس اين روزها اولين سال تولد خود را سپري مي كند. حركت‌هايي كه به اذعان جهانيان برگرفته از انديشه هاي اسلامي بوده و در برابر حاكمان ديكتاتور و دست نشانده غرب آغاز شده است. هر چند كه ابتدا محافل رسانه اي و سياسي عربي و غربي برآن بودند تا اين حركت‌ها را برگرفته از خواسته هاي اقتصادي نشان دهند، اما با گذشت زمان، عملكردها و خواسته هاي ملت ها نشان داد كه آنها آرمان هاي والاتري را پيگيري مي كنند و آن، ايجاد دولت هاي مردمي جهت جاري ساختن شريعت اسلامي در كشور و مقابله با دشمن واقعي جهان اسلام يعني، صهيونيسم و غرب است.
نتيجه اين بيداري اسلامي تاكنون، سرنگوني بن علي در تونس، مبارك در مصر، قذافي در ليبي و صالح در يمن بود. بسياري از ناظران سياسي با اشاره به استمرار بيداري اسلامي در منطقه، آل خليفه در بحرين، آل سعود در عربستان، ملك عبدالله دوم در اردن را نيز از حاكمان ديكتاتوري مي دانند كه در صف سرنگوني قرار دارند.
در كنار تحولات داخلي اين كشورها و نيز خواسته هاي مردمي، نكته بسيار مهم، اذعان جهانيان به الگوگيري ملت‌ها از الگويي ويژه است كه زماني خود تمام معادلات جهاني و انديشه انقلاب ها را شكست و با شاخصه هايي انحصاري، حركتي بزرگ را رقم زد. آري آن الگوي بزرگ، انقلاب اسلامي ملت ايران بود كه چشم جهانيان را به خود خيره ساخت.
يكي از ويژگي هاي انقلاب اسلامي ايران، اين بود كه ملت ايران نشان داد مي توان در برابر حاكمان ديكتاتور قيام كرد و به دوران ظلم و ستم پايان داد. شايد اين امر در انديشه انقلاب ها در سراسر جهان قابل مشاهده باشد كه ملت ها با قيام در برابر حاكمان بتوانند خواسته هاي خود را براي سرنگوني حاكمان ظالم محقق سازند، اما انقلاب اسلامي ايران داراي ويژگي هاي انحصاري اي بود كه آن را از تمام انقلاب‌ها متفاوت ساخته است. ويژگي هايي كه موجب شد تا ملت هاي منطقه براي تحقق آرمان هاي انقلابي و نيز تجلي بيداري اسلامي آن را اصلي ترين الگوي خويش قرار دهند. از جمله اين مولفه ها كه نمود آن را در بيداري اسلامي و قيام هاي ملت‌هاي عربي مي توان مشاهده كرد عبارتند از:
الف) وحدت ملي و دوري از تفرقه
عنصر وحدت و يكپارچگي از عوامل اصلي در پيروزي انقلاب ها است كه عدم تحقق آن، به شكست حركت هاي مردمي منجر مي شود. با اين وجود، تفاوت هاي بسياري ميان عنصر وحدت در انقلاب اسلامي ايران و ساير انقلاب هاي جهان مشاهده مي شود و آن اينكه، در انقلاب اسلامي، عنصر وحدت نه در قالب حزب و فرقه گرايي كه در اكثر جوامع مشاهده مي شود، بلكه به دور از تمام تفاوت هاي قومي و فرقه‌اي تجلي يافت. در انديشه هاي انقلاب اسلامي ايران، ملت با تكيه بر تمام عناصر وحدت گرا و دوري از مسائل تفرقه‌ساز، در راه انقلاب گام بر مي دارند. تجلي اين انديشه را در قيام هاي مردمي در كشورهاي عربي مي توان مشاهده كرد كه ملت ها با تكيه بر عناصر وحدت ساز و بدون گرايش به مسائل حزبي و وابستگي هاي قومي و نژادي براي تحقق آرمان‌هاي انقلاب‌شان گام برداشتند؛ وحدتي الگو گرفته از انديشه هاي انقلاب اسلامي ايران كه به پيروزي و تحقق بسياري از آرمان هاي ملت ها منجر شده است.
ب) تكيه بر انديشه هاي اسلامي
از ويژگي هاي انقلاب اسلامي ايران، تجلي يافتن انديشه‌هاي اسلامي است. نظام سلطه كه انديشه هاي اسلامي را مغاير با خواسته هاي استعمارگرايانه و سلطه طلبانه خود مي‌داند، همواره به دنبال تزلزل و نابودسازي انديشه هاي ناب اسلامي و جايگزيني انديشه هاي لائيك و سكولار بوده است. آنها به ويژه در كشورهاي اسلامي چنين تبليغ كرده اند كه دين و سياست دو مقوله جدا از هم بوده، لذا ملت ها بايد پذيرنده حاكمان موروثي و پادشاهان باشند و دين را صرفاً در زندگي شخصي خود اجرا سازند.
از شاخصه هاي انقلاب اسلامي ايران آن بود كه به جهانيان نشان داد كه با تكيه بر انديشه هاي ناب اسلامي از يك سو مي توان به حاكميت حاكمان ديكتاتور و دست نشانده پايان داد و از سوي ديگر، قانون اساسي را بر مبناي شريعت اسلامي تدوين و در تمام اركان جامعه اجرايي ساخت. به عبارت ديگر انقلاب اسلامي پيوند دين و سياست را تجلي بخشيد كه سعادت دنيا و آخرت جامعه را در بر دارد.
در اين ميان، مردم كشورهاي عربي كه سال ها با تفكر القايي غرب، مبني بر جدايي دين از سياست و لزوم پذيرش حاكمان دست نشانده، نتوانسته بودند خواست خود براي اجرايي شدن شريعت اسلامي در تمام اركان جامعه را محقق سازند، با رويكرد به الگوي انقلاب اسلامي ايران، براي تحقق اين مهم گام برداشتند. امري كه نمود آن را در شعارها و خواسته‌هاي اين ملت ها مي توان مشاهده كرد كه اساس آن تدوين قانون اساسي بر اساس شريعت اسلامي و تشكيل دولت هاي اسلامگرا براي اجرايي ساختن اين قوانين است.
ج) بصيرت و دشمن شناسي
از نكات مهم در انديشه هاي انقلاب اسلامي كه تأثير بسياري در سقوط ديكتاتورهاي عرب داشته، تكيه بر اصل بصيرت در دشمن شناسي است. از ويژگي هاي بارز انقلاب اسلامي ملت ايران، تأكيد بر استقلال از تمام قدرت هاي جهاني در رسيدن به آرمان هاي انقلاب است. انقلاب اسلامي ايران تأكيد دارد كه وحدت داخلي و تكيه بر انديشه هاي اسلامي مهم ترين مولفه براي رسيدن به آرمان هاي انقلاب است و در اين راه، خودداري از وابستگي به قدرت ها به ويژه مقابله با دشمن اصلي جهان اسلام يعني، صهيونيسم و استكبار جهاني امري ضروري است.
تجلي اين مهم را در شعارها و اهداف قيام هاي مردمي در كشورهاي عربي مي توان مشاهده كرد. آنها با الگوگيري از انقلاب اسلامي ايران تأكيد دارند كه هرگز پذيرنده دخالت بيگانگان نبوده و از مهم ترين خواسته هاي آنها، مقابله با صهيونيست ها و نظام سلطه است. آنها دريافته اند كه صهيونيسم و نظام سلطه ريشه ايجاد حاكمان ديكتاتور و عقب‌ماندگي كشورهاي شان هستند و در كنار مقابله با اين حاكمان بايد با اين عناصر نيز مبارزه كرد.
در نهايت مي توان گفت، انديشه ها و شاخصه هاي انحصاري انقلاب اسلامي ايران، از مهم ترين مولفه ها و شاخصه هايي است كه در بيداري اسلامي ملت هاي عربي مي‌توان مشاهده كرد كه نتيجه آن نيز در كنار سرنگوني و تزلزل پايه هاي قدرت حاكمان ديكتاتور، حركت مردمي براي تحقق دو اصل مهم جاري ساختن شريعت اسلامي در تمام اركان جامعه و مقابله با دشمنان اصلي جهان اسلام يعني صهيونيسم و نظام سلطه است كه روند تحولات، از استمرار آن تا تحقق تمام آرمان هاي انقلاب ملت ها حكايت دارد كه لرزه بر اندام دشمنان جهان اسلام انداخته است.
