با خروج نیروهای نظامی آمریکایی از سوریه و گسیل آن به برخی پایگاه های نظامی در کشور عراق، اکنون برخی تحلیل ها ظن استفاده از خاک عراق برای مدیریت پرونده سوریه از جانب ایالات تمحده را بسیار پررنگ می داند، آیا میتوان عنوان داشت کاخ سفید برنامهای برای انتقال نیروهای نظامی خود از سوریه به عراق در خاورمیانه دارد؟
به هر حال شرایط ملتهب عراق سبب خواهد شد که برخی از ائتلافها نگرانی جدی از جولان و استقرار نیروهای آمریکایی در عراق داشته باشند. چون امکان دارد این مسئله به افزایش ناامنی در این کشور بینجامد.
البته اخیرا تحلیلهایی در خصوص استفاده نیروهای نظامی ایالات متحده آمریکا از پایگاه عین الاسد برای مدیریت پرونده سوریه مطرح شده است، اما به زعم من این تحلیل نمیتواند چندان رنگ واقعیت به خود بگیرد، چرا که پایگاه عین الاسد در غرب عراق در یک منطقه کاملا محاصره شده قرار دارد. به عبارت دیگر اکنون نیروهای نظامی آمریکایی در یک منطقه ایزوله کامل قرار دارند که دور تا دور آن را نیروهای نظامی وابسته به محور مقاومت در کنترل دارند. لذا کوچک ترین تحرک نظامیان آمریکایی در این پایگاه با دقت از سوی این نیروها رصد میشود. از این رو نمیتوان عنوان داشت که آمریکا به راحتی بتواند از طریق خاک عراق، تحولات سوریه را مدیریت کند.
یعنی چنین شرایط و بستری برای ایالات متحده آمریکا در پایگاه عین الاسد وجود ندارد، حتی اگر آمریکا و دونالد ترامپ چنین برنامه ای در سر داشته باشند، واقعیت و اقتضائات منطقه و کشور عراق اجازه استفاده از خاک عراق برای مدیریت تحولات سوریه را به کاخ سفید نمیدهد.
مسئله مهم دیگر این است که این گروه های نظامی آمریکایی که در سوریه حضور داشته اند اکثرا نیروهای مستشاری هستند و تفاوت عمده ای با نیروهای نظامی عملیاتی دارند. پس میتوان گفت که این نیروها برای مأموریتهای جدی و یا انجام عملیاتها به کار گرفته نخواهد شد. البته این نگرانیهای برخی از طیفهای سیاسی عراق کاملا جدی و به حق است و باید آمادگی نیروهای نظامی و امنیتی عراقی برای مبارزه با هر سناریویی وجود داشته باشد، حتی اگر وقوع این سناریوها بسیار کم رنگ باشد. هر چند که پیشتر هم گفتم کوچک ترین تحرک نظامیان آمریکایی در پایگاههای آنان با دقت از سوی نیروهای نظامی و امنیتی عراقی رصد میشود.
از دیدگاه شما اهداف این جا به جایی نیرو و گسیل آن به خاک عراق چیست؟
انتقال نیروهای نظامی آمریکایی از سوریه به عراق با دو هدف عمده صورت گرفته است؛ اول این که آمریکا بتواند به وسیله نیروهای خود در خاک عراق، مرزهای سوریه و عراق را کنترل کند تا بستر برای همکاریهای بیشتر و پررنگتر میان بغداد و دمشق در مبارزه علیه تروریسم در سوریه و عراق شکل نگیرد. اما اتفاقا چراغ سبز دولت سوریه برای استفاده نیروهای هوایی عراق در نابودی تروریستها که اخیرا شاهد چند حمله هوایی عراق بودیم نشان از این دارد که دونالد ترامپ نتوانست در این خصوص موفق عمل کند.
هدف دوم به این واقعیت اشاره دارد که حضور نیروهای نظامی آمریکا در عراق، هم مرز با سوریه، برای دلگرمی به رژیم صهیونیستی صورت گرفته است.
به عبارت دیگر با خروج نیروهای نظامی آمریکا از سوریه و انتقال آن به عراق، دونالد ترامپ سعی داشته است که نگرانیهای امنیتی تل آویو را در سایه گسترش نفوذ محور مقاومت و به خصوص جمهوری اسلامی ایران رفع کند. یعنی رئیس جمهوری آمریکا با حضور نیروهای نظامی خود در خاک عراق سعی میکند از یک سو همکاریهای نیروهای نظامی محور مقاومت عراق و سوریه را قطع کند و از طرفی تلاشهای رسمی دولت جمهوری اسلامی ایران، عراق و سوریه را برای مبارزه با تروریسم ناکام بگذارد.
اما حضور نیروهای نظامی آمریکا در اقلیم کردستان عراق را چگون ارزیابی می کنید، به خصوص که برخی از کارشناسان امر یکی از مولفههای جدی انتقال نیروهای نظامی آمریکا از شرق فرات به اربیل را، کنترل و رصد تحولات ایران عنوان کردهاند. مضافا این که کردها همواره همسویی جدی با نیروهای آمریکایی داشتهاند. همچنین نیروهای نظامی همسو با ایران مانند حشد الشعبی مانند پایگاه عین الاسد در کنار پایگاههای اریبل وجود ندارد؟
به نکات بسیار مهمی اشاره کردید. ببینید اکنون کردها نیز مانند دوران سابق همراهی و همسویی با نیروهای ایالات متحده آمریکا ندارند، به خصوص که اقلیم کردستان عراق و شخص مسعود بارزانی هنوز زخم تازهای از عدم همراهی آمریکا با همه پرسی اقلیم کردستان عراق و به شکسن کشیدن این طرح دارد.
مضافا این که اربیل با مشاهده تحولات سوریه بر این واقعیت اشراف پیدا کرده است که کردهای سوریه نیز مانند اقلیم کردستان عراق از تکیه بر ایالات متحده آمریکا هیچ سودی نبردهاند.لذا میتوان عنوان داشت که کردها نیز اجازه هرگونه تحرکی را به آمریکا در اقلیم کردستان عراق نخواهند داد، به ویژه که جمهوری اسلامی ایران نفوذ بسیار جدی در اقلیم کردستان عراق دارد و سران این منطقه از عراق نیز روابط گرم و عمیقی با تهران دارند.
پس اقلیم دست به اقدامی نمیزند که نارضایتی ایران را در پی داشته باشد و امنیت کشور را تحت الشعاع قرار دهد. چون کردهای اقلیم کردستان بر این باورند که امنیت ایران یعنی امنیت اقلیم کردستان عراق. پس اقلیم کردستان عراق با درک حساسیتهای جمهوری اسلامی ایران، دولت مرکزی عراق و نیز سوریه گامی در راستای برنامههای کاخ سفید بر نخواهد داشت، آن هم در شرایطی که اگر بپذیریم ایالات متحده و شخص دونالد ترامپ برنامه برای حضور نیروهای نظامیش در پایگاههای اربیل داشته باشد. ولی در مجموع من بر این باورم که تمام این هیاهوها برای خروج نیروهای نظامی آمریکا از سوریه و استقرار آنها در پایگاههای عراق یک شوی سیاسی و امنیتی برای دلگرم کردن رژیم صهیونیستی است.