رئیسجمهور گفت: طی ۱۲ سال گذشته آژانس بینالمللی انرژی اتمی به طور منظم از تأسیسات صلحآمیز هستهای ایران بازدید و بارها اعلام کرده است که برنامه اتمی ایران هیچگاه از مسیر صلح آمیز منحرف نشده است.
مدير كل آژانس بين المللي اتمي در يك سال گذشته براي دومين بار بازهم به تهران سفر كرد تا به قول مقامات طرفين، همكاريها در قالب چارچوبي براي همكاريهاي گذشته كه امضا شد وارد مرحله جديد تري شود.
اين سفر در حالي صورت گرفته كه ايران تاکنون ۱۳ اقدام عملی که پیش از این در مذاکرات با آژانس بر سر آن توافق شده بود را اجرا کرده است و گزارشهاي منتشر شده ماهانه آژانس بينالمللي اتمي و تاييد بر صداقت رفتاري ايران نيز مويد همين مسئله است.
آژانس بين المللي اتمي بارها صداقت رفتاري ايران را در قبال تعهدات و توافقات صورت گرفته تاييد كرده اما اين گزارشات هنوز هم متاسفانه با كمي سو گيري تحت تاثير فضاسازيهاي قدرتهاي بزرگ غربي همچون آمريكا، انگليس و فرانسه قرار دارد.
زمينهسازي غربيها در ابعاد رسانهاي و فني برنامه هستهاي ايران،هميشه باعث ميشود كه اين گزارشات همواره تحتالشعاع موارد سياسي قرار گيرد چنانچه بعد از انتشار گزارش مدير كل آژانس بازهم از نگرانيهايش در قبال فعاليتهاي صلحآميز هسته اي ايران ميگويد و خواهان همكاري بيشتر كشورمان با آژانس بين المللي اتمي است ادعايي كه كاملا مغاير با تاييد صداقت رفتار ايران در گزارشات منتشر شده است.
به هرحال اين سفر كه به منظور گامهاي عملي طرفين براي همكاريهاي بيشتر عنوان شده اگر بخواهد ماحصلي براي آژانس بين المللي اتمي داشته باشد نياز است شخص آقاي آمانو به جاي تحت تاثير قرار گرفتن از سوي غرب،چشمان خود را بيشتر به روي واقعيتها باز كند.
سفر آمانو به تهران در حالي صورت گرفته كه حسن روحانی در دیدار با وي اظهار امیدواری کرد که با روشن شدن برخی ابهامات غیر واقعی درباره فعالیتهای هسته ای ایران، نام خوبی از آژانس به عنوان نهادی بی طرف که در شناختن حق کشورها برای استفاده از انرژی صلح آمیز هسته ای نقش مثبت و بدون تمایز ایفا می کند، باقی بماند.
رئیس جمهوری با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی ایران همواره براساس اصول و چارچوبهای بینالمللی به دنبال همکاری فنی، حقوقی و شفاف با آژانس انرژی اتمی بوده است، گفت: ایران در مسیر توسعه نیازمند به فناوریهای نوین از جمله فناوری صلحآمیز هستهای است و براساس تصمیم ملت و نیز نظر مجلس شورای اسلامی در جهت استفاده از انرژی صلحآمیز هستهای در حوزه برق، پزشکی، کشاورزی و صنعتی حرکت خواهد کرد.
وی تأکید کرد: تهران در مذاکرات خود با کشورهای ۱+۵ و آژانس بینالمللی انرژی اتمی جدی است و چیزی بیش از حق خود از جمله غنیسازی برای اهداف صلح آمیز نمیخواهد.
رئیس شورای عالی امنیت ملی در عین حال با اشاره به اینکه در مسیر شفافیت ایران تسهیلات لازم برای نظارت بر فعالیتهای صلحآمیز هستهای را فراهم آورده است، افزود: ما تنها نظارتهای قانونی آژانس بینالمللی انرژی اتمی را میپذیریم که در چارچوب ان پی تی و پادمان باشد و هرگونه نظارتهای فراقانونی بدعتی است که به ضرر همه کشورهای در حال توسعه تمام خواهد شد.
روحانی با بیان اینکه در صورت دستیابی به توافق نهایی با ۱+۵ در چارچوب برنامه اقدام مشترک ژنو، ایران در حد مورد نیاز خود به غنیسازی در داخل کشور ادامه خواهد داد و طرف مقابل نیز باید تحریمهای دو جانبه و چندجانبه و بینالمللی را بر دارد، ادامه داد: ما هیچ ابایی از همکاری در جهت رفع ابهامات نداریم، چرا که به لحاظ اخلاقی و در چارچوب مذهبی و فتوای رهبر معظم انقلاب، در دکترین دفاعی ایران به هیچوجه استفاده از سلاحهای کشتار جمعی جایی ندارد.
رئیسجمهوری تأکید کرد: بدون تردید دستیابی به توافق جامع میتواند بازی برد - برد برای طرفین باشد و به صلح و ثبات بیشتر در منطقه و جهان و ارتباط بیشتر و مؤثرتر ایران با جهان کمک کند.
روحانی با تشریح مذاکرات و روند همکاری ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی از سال ۲۰۰۲ تاکنون تصریح کرد: معتقدم در صورتی که عزم و اراده جدی برای حل و فصل موضوع و دستیابی به توافق وجود داشته باشد، ظرف کمتر از یک سال میتوان به نتیجه نهایی با آژانس دست یافت و امروز نیز ایران مصمم به دستیابی به نتیجه در کوتاهترین زمان ممکن است.
وی از مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواست با توجه به مذاکرات این نهاد با مسئولان ایرانی، نسبت به انتشار گزارشهای نوبه ای از روند پیشرفت گام به گام و رو به جلو اقدام کند.
روحانی همچنین تاکید کرد: توان موشکی ایران به هیچ عنوان و در هیچ رده ای قابل مذاکره نیست.
یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز با اشاره به اهمیت پرونده هستهای ایران در آژانس، گفت: از ابتدای تصدی مسئولیت آژانس بینالمللی انرژی اتمی همواره سعی کردم منصفانه عمل کنم و شرایط و قوانین را برای همه کشورها یکسان در نظر بگیرم.
وی با تأکید بر اینکه روند پیشرفت مذاکرات ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی بویژه در یک سال گذشته کاملاً مثبت و رو به جلو بوده است، اظهار امیدواری کرد در چارچوب تفاهمنامه همکاری که میان طرفین به امضاء رسیده بتوان هر چه سریعتر ابهامات به جا مانده از گذشته و حال را برطرف کرد.
مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: آژانس از آمادگی ایران برای شفافیت بیشتر در موضوع هستهای قدردانی و تلاش میکند تا از این فرصت برای دستیابی به یک الگوی همکاری ارزشمند، استفاده کند.
آمانو با تاکید بر اینکه آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز از طولانی شدن فرآیند مذاکرات ناخرسند است، ابراز امیدواری کرد که با همکاری نزدیک مسایل در یک برنامه زمانی معقول حل شود.
در ادامه ديدارمدير كل آژانس بين المللي اتمي با مقامات كشورمان در سفر به تهران وي با محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه كشورمان دیدار و گفتوگو کرد.
وزیر امور خارجه کشورمان در این دیدار مجددا بر عزم جمهوری اسلامی ایران برای همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی به عنوان تنها نهاد دارای صلاحیت بینالمللی در موضوع هستهای تاکید کرد.
یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در این دیدار بر انجام وظایف آژانس به عنوان یک نهاد حرفهای و بی طرف و در چارچوب مقررات آژانس تاکید کرد.
طرفین در این دیدار با مرور روند همکاریها، بیانیه مشترک همکاریهای فیمابین را که طی سال گذشته بین جمهوری اسلامی ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی به امضاء رسید، مورد تاکید قرار دادند.
ديدار ورايزني با علیاکبر صالحی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی نيز از ديگر برنامههاي آمانو بود كه ديروز بعدازظهر صورت گرفت.
آمانو در حالي به تهران سفر كرده كه ادامه همکاریها بین ایران و آژانس در قالب «چارچوبی برای همکاری» که سال گذشته امضا شده صورت گرفته محور اين سفر ذكر شده است
علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان پس از مذاکرات ایران و آژامس در تهران در نشست خبری مشترک با یوکیو آمانو مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی ضمن خوش آمدگویی به وی برای سفر دوم به ایران گفت: در سفر اول آمانو به ایران یک تفاهم نامه امضا شد که بر آن اساس در دو بخش مختلف بیش از ۱۳ سوال مورد نظر آژانس را تامین کردیم و این خواستهها به صورت مثبت در گزارشهای آژانس منعکس شد.
وی افزود: اما در بخش سوم که آژانس ۵ خواسته دیگر دارد قرار است به این خواستهها در چارچوب تفاهم اقدام مشترک با ۱+۵ پاسخ دهیم که در این زمینه نیز اقداماتی شروع شده است.
صالحی گفت: بحثی که با آقای آمانو داشتیم و تاکید بیشتری روی آن بود، بحث EBW (چاشنیهای انفجاری) بود که بحث مفصلی است و خوشبختانه تمامی سوالهای مورد نظر را دوستان ما پاسخ داده اند.
رئیس سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: امیدواریم اینبار جناب آقای آمانو در خصوص EBW گام بلندی را در جهت اینکه این موضوع تقریبا در حال بسته شدن است، بردارد. انتظار ما این است و به ایشان گفته شد که اگر این قدم برداشته شود، قدمهای بعدی آسانتر خواهد بود.
همکاری میان ایران و آژانس در سه مرحله محقق شده است و در تاریخ بیست و پنج ماه جاری میلادی به پایان می رسد. این سه مرحله شامل سیزده گام است که مهمترین این گامها ارائه اطلاعاتی به آژانس بین المللی انرژی اتمی در خصوص نسل جدید دستگاههای چاشنی انفجار و اجازه دادن به بازدید از برخی تاسیسات هستهای مانند معادن گچین و ساغند و تاسیسات هستهای آب سنگین اراک و تاسیسات اردکان و مراکز ساخت دستگاههای سانتریفیوژ است. به غیر از این گامها، گامهای دیگری نیز وجود دارد که ایران آنها را داوطلبانه نامیده است و تاکید می کند که این گامها برای اثبات حسن نیت ایران برداشته میشود.
سفر آمانو به تهران براي دومين باردر يك سال گذشته در حالي است كه پيش از اين سفر "حازم کلاس" گزارشگر شبکه تلویزیونی المیادین گزارش داد رابطه ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی مانند چند ماه گذشته نیست بلکه وارد مرحله جدیدی شده است. این دومین باری است که یوکیو آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در کمتر از یکسال گذشته از ایران دیدار می کند.
المیادین افزود: به نظر می رسد این سفر به نسبت سفرهای گذشته آمانو از ایران از اهمیت بیشتری برخوردار است چرا که قرار است در این سفر یوکیو آمانو برای اولین بار با حسن روحانی رئیس جمهور ایران دیدار کند.
این فرصتی است که ایران خواستههای خود را در بالاترین سطح با آژانس بین المللی انرژی اتمی در میان بگذارد آن هم در فضای مثبتی که هم اکنون در روابط طرفین حاکم است.
"اسماعیل کوثری" عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: ایران از دنبال کردن برنامه هسته ای مسالمت آمیز خود دست برنخواهد داشت و در این مسئله همکاری بسیار زیادی از خود نشان داده است اما متاسفانه آقای آمانو بیطرفانه عمل نمی کند.
با این حال مسئله تاسیسات پارچین که آژانس بین المللی انرژی اتمی گاه به گاه آن را مطرح می کند هنوز به صورت جدی میان طرفین مطرح نشده است.
"فواد ایزدی" استاد دانشکده مطالعات جهانی دانشگاه تهران گفت: می توان این دیدار را در فضای مناسب کنونی و انجام مذاکرات هسته ای میان ایران و کشورهای پنج به علاوه یک درک کرد. باید یادآور شد انتقادهایی که آژانس بین المللی اتمی به ایران وارد می کند سیاسی است این انتقادها در نتیجه فشارهای غرب و بویژه آمریکا بر این نهاد بینالمللی، به ایران صورت می گیرد.
دیدار یوکیو آمانو از تهران آنگونه که از برنامه سفر وی بر می آید دیداری سیاسی و فنی است. در سایه عزم و اراده دو طرف در تداوم همکاریها میان دو طرف این سفر مثبت و سازنده خواهد بود و مسئولان ایرانی نیز بر این مسئله تاکید کرده اند.
به نظر بسیاری از کارشناسان در صورتی که این بار نیز دیدار آمانو از تهران موفقیتآمیز باشد مذاکرات سیاسی به پیش رانده خواهد شد.