در حالي كه تنها سه روز ديگر به پايان ضرب‌الاجل نهايي مذاكرات پر‌حاشيه ايران و ۱+۵ باقي مانده، ديروز وزراي خارجه ايران و امريكا به وين رفتند تا ادامه مذاكرات در روزهاي پاياني شكل رسمي‌تري به خود بگيرد.
به گزارش تسنیم، محمد‌جواد ظریف در بدو ورود به فرودگاه وین در جمع خبرنگاران گفت: رسیدن به توافق خوب، مهمتر از مهلت مذاکرات است.
ظریف همچنین گفت ایران روندهای استثنايی را نخواهد پذیرفت. طرف مقابل باید تصمیمات جدی اتخاذ کند. وی افزود: هر توافقی باید حقوق مردم ایران را تضمین، و تحریم را لغو کند. ظریف اظهار داشت: مذاکرات را بر‌اساس راه‌حل‌های به دست آمده در لوزان، ادامه می‌دهیم.
گفتوگوهاي دوجانبه ظريف و جان كري در حالي ديروز به صورت فشرده برگزار شد كه اين دو وزير خارجه پيش از آغاز ديدار دوجانبه در جمع خبرنگاران حاضر شده و به سوالات آنان در مورد روند مذاكرات پاسخ دادند.
کری با بیان اینکه نسبت به توافق هسته‌ای با ایران امیدوار است، گفت با این حال «کار سخت زیادی پیش‌رو داریم. مسائل بسیار دشواری باقی مانده است. فکر می‌کنم که همه می‌خواهند وارد این تلاش آخر شوند تا ببینید که آیا توافق امکان‌پذیر است یا نه.»
وی افزود: «فکر می‌کنم همه می‌خواهند شاهد توافق باشند، اما ما باید روی موضوعات بسیار دشواری کار کنیم.»
در ادامه ظریف گفت: «موافقم، البته شاید نه در مورد موضوعات، بلکه در این رابطه که لازم است سخت تلاش کنیم تا بتوانیم پیشرفت کرده و به جلو حرکت کنیم.»
وزیر امور خارجه افزود: «مصمم هستیم که هر آنچه لازم است برای ممکن کردن این امر مهم، انجام دهیم، اما این بستگی به موضوعات متعددی دارد و می‌خواهیم روی آنها کار کنیم.»
ایران و گروه موسوم به ۱+۵ از دو هفته قبل دور تازه گفت‌وگوها را آغاز کرده‌اند و در این مدت کارشناسان و معاونین وزرای خارجه به صورت فشرده در نشست‌ها حضور داشته‌اند.
خبرنگار فرانس ۲۴ به نقل از مقامات حاضر در تیم مذاکره‌کننده آمریکا گزارش داد که ۵ جولای محتمل ترین زمان حصول توافق هسته‌ای میان ایران و ۱+۵ است.
پیش از این خبرگزاری رویترز گزارش داده بود که دیپلمات‌های غربی می‌گویند از نظر آنها روز ۱۸ تیر، یعنی زمانی که کاخ سفید مهلت دارد نسخه‌ای از توافق را به کنگره ارائه دهد، ضرب‌الاجل واقعی مذاکرات هسته‌ای با ایران است.
سه روز مانده به ضرب‌الاجل مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه موسوم به ۱+۵، گزارش‌ها از باقی بودن اختلافات عمده میان طرفین حکایت دارد. دیپلمات‌ها می‌گویند که انتظار می‌رود مذاکره‌کنندگان این هفته روزهای سختی را پیش‌رو داشته باشند.
رویترز در اينباره نوشت، اختلافات اساسی باقی مانده برای حصول توافق، ترتیب برداشتن تحریم‌های اقتصادی علیه ایران و نحوه بازرسی‌هاست.
یک منبع مطلع پیش از این در گفت‌وگو با فارس با ذکر این نکته که پیشرفت‌هایی در حذف پرانتزها صورت گرفته و بخش قابل توجهی از متن در حال حاضر از پرانتزها پاک شده است، یادآور شد: اما پرانتزهای باقیمانده در متن، همه ناظر به موضوعات است.
در اينباره معاون وزیر خارجه به شبکه خبری "العالم" در وین نيز گفت: فعلاً تمدید در دستور کار ما نیست، بنای ما این است که در تاریخی که تعیین شده به یک جمع‌بندی برسیم و اگر مقدور نشود، ممکن است کار ما چند روزی ادامه پیدا کند تا بشود جمع‌بندی کرد.
عراقچی در‌خصوص میزان پیشرفت مذاکرات، چنين گفت: فکر می‌کنم در موقعیتی نیستم که از درصد پیشرفت خاص صحبت کنم، به خصوص که کار در بعضی قسمت‌ها کمی جلو رفته و در بعضی قسمت‌ها کیفی جلو رفته است.
وی در ادامه تأکید کرد: ما یک متن اصلی توافق داریم و چندین متن ضمیمه و هر کدام از اینها یک مقداری کار جلو رفته است و نمی‌شود در مجموع الان جمع‌بندی کرد که چقدر کار جلو رفته است، ولی بخش نسبتاً خوبی از کارها انجام شده است، قسمت زیادی از متن‌ها نهایی شده است؛ ولی آن قسمت‌هایی که باقیمانده ارزش کیفی و محتوایی خودش را دارد که باید در‌خصوص آنها توافق شود.
عراقچی اظهار داشت: الآن اجازه بدهید مذاکرات روند خودش را طی کند، ما در خیلی از موارد در لوزان به راه‌حل‌های خوبی رسیده‌ایم و الآن آن راه‌حل‌ها پیاده می‌شود؛ ولی در بعضی موارد در لوزان به راه‌حل نرسیدیم و برخی راه‌حل‌هایی که در لوزان به آنها رسیدیم نیز پاسخگو نیست؛ به خصوص اینکه بعد از لوزان برخی از کشورهای ۱+۵ اظهاراتی داشتند و مواردی را مطرح کردند و تغییراتی در مواضعشان مشاهده شد، و این یک مقدار زیادی کار را سخت‌تر کرده است؛ ما در حال بحث در این موارد هستیم وامیدواریم بتوان اینها را مجدداً به یک نظم معقول درآورد، تا ان‌شاءالله کار نگارش را در پی آن انجام داد.
بنابر اين گزارش لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه نیز ديروز به وين رفت فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، فیلیپ هاموند وزیر خارجه انگلیس و فرانک والتر اشتاین مایر وزیر خارجه آلمان نیز طی ديروز و امروز به مذاكره‌كنندگان ملحق شدند.
ادامه فرافكني‌هاي رسانه‌هاي غربي
گفتوگوهاي داغ و پر‌حاشيه اين روزهاي مذاكرات در حالي است كه برخي محافل رسانه‌اي و سياسي غربي با فرافكني سعي مي‌كنند فضاي مذاكرات و رسيدن به توافق را دشوار و غير‌ممكن جلوه دهند چنانچه، آسوشیتدپرس در گزارشی اعلام کرد که همچنان موانع عمده‌ای پیش‌روی مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ وجود دارد.
به نوشته این خبرگزاری، از جمله حوزه‌هاي عمده اختلاف بحث بازرسي‌هاست چنانچه: رهبر ایران چند روز پیش مسأله اجازه بازرسی از تأسیسات نظامی و مصاحبه با دانشمندان ایرانی را رد کرد. همچنین مجلس ایران قانونی را به تصویب رساند که چنین دسترسی‌هایی را ممنوع کرد. از طرف دیگر، ایالات متحده همچنان از ایده بازرسی «ناگهانی» یا «هرجا، هر زمان» حمایت می‌کند. اما گفته است که (حصول) یک توافق وابسته به این است که نهادهای ناظر بتوانند در مورد هرچیزی که به نظرشان ضروری است طی یک مدت زمان معقول تحقیق کنند
اما در این بین برخی چالش‌های سیاسی نیز وجود دارد که عبارتند از اسرائیل: سران اسرائیل به شدت علیه هرگونه توافقی که به نظر آنها زمینه‌ساز یک زرادخانه هسته‌ای ایران در آینده است، لابی کرده‌اند، امری که به نظر آنها یک تهدید امنیت ملی خطرناک است. اسرائیل سال‌ها است که تهدید می‌کند اگر احساس کند ایرانی‌ها در حال نزدیکی به قابلیت تسلیحاتی هستند، به سایت‌های هسته‌ای حمله خواهد کرد. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل به طور مستقیم از کنگره خواست تا فشار تحریم‌ها علیه ایران را حفظ کند.
عربستان سعودی: سعودی‌ها، نیز به شیوه‌ای مشابه، می‌گویند هر اقدامی را انجام خواهند داد تا امنیت آنها تضمین شود. عربستان سعودی همراستا با دیگر شیخ‌نشین‌های خلیج‌فارس، به طور خاص نگران دستیابی ایران به حدود ۱۰۰ میلیارد دلار پول بلوکه شده خود در خارج و انتقال بخشی از آن به گروه‌ها و طرف‌های متحد آن در منطقه است.
فرانسه: فرانسوی‌ها در ملاء‌عام مواضعی را اتخاذ کرده‌اند که در مورد موضوع اشاعه (هسته‌ای) حتی سخت‌تر از مواضع آمریکایی دارند. آنها توافق موقت سال ۲۰۱۳ با ایران را به تأخیر انداختند، به خاطر اینکه این توافق به اندازه کافی در مورد ایران سخت‌گیری نداشته است.
از سوي ديگر خبرگزاری آسوشیتدپرس در راستای مقصر جلوه دادن ایران در شکست احتمالی مذاکرات، بیانات اخیر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره لزوم لغو تحریم‌ها هنگام امضای موافقت‌نامه را تحریف کرد.
شرط و شروط سناتورهاي امريكايي براي مذاكرات
روزنامه وال استریت ژورنال نيز نوشت باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا که برای دستیابی به توافق نهایی برای محدود کردن برنامه اتمی ایران تلاش می‌کند، بار دیگر با شک و تردید کنگره روبرو شده است.
به نقل از اين روزنامه، نمایندگان آمریکایی نگرانی‌هاي خود را نسبت به طولانی شدن مسائل حل نشده در مساله هسته‌اي ایران از جمله اینکه بازرسان تا چه حدی به تاسیسات ایران دسترسی خواهند داشت، اعلام کرده‌اند. این در شرایطی است که ضرب‌الاجل مذاکره‌کنندگان برای دستیابی به توافق جامع هسته‌اي رو به پایان است.
هم دموکرات‌ها و هم جمهوری‌خواهان اعلام کرده‌اند که حمایت آنها از توافق به این مساله بستگی خواهد داشت که مذاکره‌کنندگان مسائل باقی مانده مورد اختلاف را چگونه حل و فصل خواهند کرد، به خصوص اینکه بازرسان بین‌المللی چگونه قادر خواهند بود تا پایبندی ایران به هرگونه الزامات مندرج در توافقنامه را مورد راستی‌آزمایی قرار دهند.
الیوت انگل نماینده ارشد دموکرات از نیویورک در این‌باره گفت: این مساله لازم است که به هر مکانی امکان دسترسی سریع وجود داشته باشد، بنابر این اگر ایرانی‌ها تقلب کنند، ما بتوانیم آن را شناسایی کنیم. اگر چنین مساله‌اي در توافق لحاظ نشود، این مساله برای من حیرت‌آور خواهد بود.
جان بینر رئیس کنگره آمریکا نیز به شدت از رویکرد دولت اوباما انتقاد کرده است. وی در این‌باره گفت: رئیس‌جمهور آمریکا امتیازات را یکی پس از دیگری به ایران واگذار کرده است. انعطاف نشان دادن بیشتر در برابر ایران، منجر به دستیابی به یک توافق خوب نخواهد شد. این مساله تنها منجر به امتیازات بیشتری برای رژیمی خواهد شد که هیچ تمایلی برای دست کشیدن از هدف خود برای دستیابی به سلاح هسته‌اي ندارد.
لیندسی گراهام دیگر سناتور آمریکایی نیز گفت: آمریکا باید مذاکرات با ایران را تا زمانی متوقف شود که تهران با لغو تدریجی تحریم‌ها موافقت کند و مخالفتی با بازرسی از تاسیسات نظامی نداشته باشد.
مارک کرک و باب منندز روز پنج‌شنبه طرحی را ارائه کرده اند که در آن خواستار تمدید ۱۰ ساله تحریم‌هاي ایران پس از منقضی شدن اعتبار آن در سال آینده شده‌اند. هدف اصلی از ارائه این طرح آن بوده است که آمریکا مطمئن شود که اگر ایران در هر مرحله‌اي از اجرای توافقنامه، تقلب کند، آمریکا بتواند فشار بر تهران را افزایش دهد.
از سوی دیگر جان شاکوفسی نماینده دموکرات ایالت ایلینوی نیز تاکید کرد: من از حامیان جدی مسیری هستم که کاخ سفید آن را طی کرده است. اجازه بدهید به دیپلماسی یک شانس بدهیم.
آنتونی بلینکن معاون وزیر خارجه آمریکا نیز در یک کنفرانس امنیتی در واشنگتن تاکید کرد که توافق با ایران شامل محدودیت‌هاي استثنایی در برنامه هسته‌اي خواهد بود و همچنین شامل تدابیر بازرسی‌هاي سرزده و شفافیت زا خواهد بود.
کاخ سفید انتظار دارد که نمایندگان آمریکایی طی روزهای آینده انتقادات خود را افزایش دهند.
مقام‌هاي ارشد دولت اوباما اعلام کرده‌اند که انتظار دارند ضرب‌الاجل ۳۰ ژوئن چند روز تمدید شود، همان طور که ضرب‌الاجل ۳۱ مارس برای دستیابی به چارچوب توافق، تمدید شد.
گرچه مقام‌هاي دولت آمریکا به صورت خصوصی احتمال تمدید ضرب الاجل را رد نکرده‌اند ولی جاش ارنست سخنگوی کاخ سفید تاکید کرده است که در شرایط کنونی، هیچ برنامه‌اي برای تمدید بلندمدت ضرب‌الاجل نداریم.
به هر ترتيب با همه حواشي كه اين روزها به شكل مغرضانه از سوي محافل سياسي و رسانه‌اي غرب براي مذاكرات هسته‌اي شاهد هستيم اما يك نكته قابل تامل است و آن اينكه ملت ايران خواهان توافقي است كه عزت و اقتدار كشور حفظ شود و زير بار حرف زور هم نخواهد رفت. جمهوري اسلامي ايران زماني توافق را امضا مي‌كند كه حقوق هسته‌اي ملت در چارچوب خط قرمزهاي تعيين شده از سوي مقام معظم رهبري حفظ و رعايت شود.
