نشستهای ژنو با محوریت راهکار سیاسی برای سوریه و نیز نشست کویت با محوریت یمن در حالی به مرحله اجرایی رسیده که خرابکاریهای سعودی و آمریکا این دو نشست را به بن بست و سرنوشتی نامعلوم سوق داده است.
یمن و سوریه همچنان قربانی سیاستهای بحران ساز ائتلاف آمریکایی و سعودی هستند. در قبال تحولات یمن طرفهای درگیر در یمن از تعویق مذاكرات صلح این كشور كه قرار بود دیروز در كویت برگزار شود، خبر دادند.یك مقام ارشد حزب كنگره مردمی علی عبدالله صالح به رویترز گفت: اگر آتش بس رعایت نشود، آمدن به كویت هم نتیجهای نخواهد داشت.اسماعیل ولد شیخ احمد نماینده سازمان ملل در امور یمن نیز درباره تاثیر منفی موارد نقض آتش بسی كه از ۱۱ آوریل (۲۳ فروردین) میان طرفهای درگیر در یمن آغاز شده هشدار داده است. مذاكرات صلح یمن قرار بود با حضور نمایندگان طرفهای درگیر از جمله كمیتههای مقاومت مردمی (انصارالله) و نیز نمایندگان عبد ربه منصور هادی رییس جمهوری مستعفی این كشور برگزار شود.هیات نمایندگان انصارالله با استناد به ادامه موارد نقض آتش بس از سوی ائتلاف عربستان اعلام كردند كه فعلا عازم مذاكرات نمیشوند.درگیری در یمن بیش از یك سال است كه با مداخله نظامی ائتلاف كشورهای عربی تحت هدایت عربستان به این كشور فقیر تشدید شده است . خالد جارالله معاون وزیر خارجه كویت ابراز اطمینان كرد كه انصارالله به عنوان یك مولفه یمنی در چارچوب حكومت باقی خواهد ماند، چرا كه كشورهای حاشیه خلیج فارس بر ابقای یمن امن، باثبات و متحد تاكید دارند.نماینده ویژه سازمان ملل در امور یمن از تلاشها برای حضور هیأت میهنی در مذاکرات صلح یمن در کویت خبر داد. انصارالله تاکید دارد تا زمان توقف حملات سعودی به یمن، در مذاکرات حضور نمییابد. لازم به ذکر است دیروز نیز حملات سعودی به یمن ادامه یافته و چندین کشته و زخمی بر جای گذاشته است.
بن بست مذاکرات ژنو
در نقطه دیگر یعنی در سوریه، نیز کار شکنی آمریکا چالش ساز شده است چنانکه خبرها از بن بست در مذاکرات صلح سوریه در ژنو حکایت دارد. مخالفان سوری اعلام کردهاند با توجه به موضع نمایندگان دولت سوریه درباره آینده بشار اسد، این مذاکرات را ترک خواهند کرد.
مذاکره کنندگان سوری، برکناری اسد را « خط قرمز» مذاکرات اعلام کرده اند. نماینده سازمان ملل در امور سوریه دردیدار با مخالفان پیشنهاد داده است که بشار اسد همچنان در راس قدرت باشد اما سه معاون وی از هئیت مخالفان انتخاب شوند.
به گزارش روزنامه فرامنطقهای الشرق الاوسط، پیشنهادی از سوی استفان دی میستورا، فرستاده سازمان ملل به سوریه در نشست روز جمعه با هیات مخالفان سوریه مطرح شد که شامل تعیین سه معاون برای بشار اسد از بین مخالفان و تقسیم قدرت بود که با واکنش منفی مخالفان همراه شد. دی میستورا با بشار جعفری، رئیس هیات سوریه در دومین نشست خود که دو طرف در این دوره برگزار کردهاند، دیدار خواهد کرد. نشستی که تصور میشود روز جمعه پایان یابد. با بررسی روند نشست فضای مذاکرات ژنو تقریبا شاهد نوعی ماراتن برای دستیابی به پیشرفت در سطح سیاسی و دیپلماتیک و حتی میدانی است مساله برای هیات عالی مذاکرات که با انتقادات گروههای شورشی روبهرو هستند نگران کننده شده است.
ریاض حجاب، رئیس هیات عالی مذاکرات از زمان ورود به ژنو در حال برگزاری نشستهایی با هیات مخالفان و اعضای هیات مذاکرات است و شدیدا نسبت به عدم پیشرفت در دو پرونده مفقودین و وضعیت انسانی عصبانی است. منابع گفتند که ریاض حجاب به خاطر اینکه مخالفان مسلح موجود در هیات مخالفان در ژنو تمایل به ترک مذاکرات دارند در وضعیت بحرانی است چون ترک مذاکرات یعنی آنها در دام نظام افتادهاند چون نظام آنها را مسئول شکست در مذاکرات خواهد دانست.
منابع غربی نیز معتقدند که مسائله مهم این است که خواستههای حجاب و تیمش در عرض ۴۸ ساعت محقق نخواهد شد به ویژه که دستیابی به آتش بس چندین هفته طول کشید آن هم بعد از توافق روسیه و آمریکا. لذا دوستان مخالفان که در ژنو هستند آنها را تشویق به ماندن و تمرکز بر مرحله انتقالی و تشکیل هیات حاکم میکنند.
آتشبس در سوریه نزدیک است که به علت حملات مکرر گروههای مسلح به پایگاههای ارتش سوریه در طول دو هفته گذشته متلاشی شود.اما این تنها تهدید مقابل آتشبس نیست؛ بنا بر گزارش نشریه دفاعی «جینز» انگلیس، آمریکا دو محموله سلاح برای معارضان سوریه ارسال کرده است و این اتفاق میتواند از اساس آتشبس را از بین ببرد. اساسی که بر پایه توافق بین آمریکا و روسیه استوار است.
به نوشته روزنامه السفیر لبنان این اقدام آمریکا، جدیت واشنگتن به توافق با روسیه در قضیه آتشبس را زیر سؤال میبرد؛ چه آنکه اگر این اقدام آمریکا ارتباطی به افزایش درگیریهای نظامی معارضان با ارتش سوریه در روزهای اخیر که با دور سوم مذاکرات ژنو همزمان است، داشته باشد.بنا به این گزارش، گروههای تروریستی همچون جبهة النصره و احرار الشام در چندین جبهه علیه پایگاههای ارتش سوریه چندین مرتبه حمله کردهاند که شدیدترین آنها در بخش جنوبی استان حلب اتفاق میافتد و تروریستها سعی دارند چندین شهرک را که به منزله کلیدی برای اشغال کل بخش جنوبی استان حلب است را به تسلط خود در آورند.
گروههای تروریستی در شمال غرب سوریه پس از درخواست سرکرده «جیش الاسلام» مبنی بر شعلهور کردن جبهههای جنگ علیه ارتش سوریه اعلام کردند که متحد شده و عملیاتی جدید آغاز کردهاند. عناصر تروریستی «احرار الشام، فیلق الشام، انصار الشام، شام الاسلام، جیش الاسلام، جیش النصر، جیش العزه، جیش المجاهدین، الفرقه الشمالیه و الفرقه الاولی الساحلیه» با انتشار بیانیهای اتحاد خود را اعلام کردند و گفتند که «عملیات رد المظالم» را آغاز کردهاند.در این بیانیه ادعا شده است که نیروهای دولتی سوریه با هدف قرار دادن اردوگاههای آوارگان و بمباران مناطق مسکونی تجاوزهایی را انجام دادهاند.
همزمان با انتشار این بیانیه و آغاز عملیات تروریستها، برخی رسانههای وابسته به آنان مدعی سیطره بر برخی نقاط در شمال لاذقیه شدهاند اما به نظر میرسد انتشار چنین خبرهایی برای روحیهبخشی به تروریستهاست.متحد شدنهای بیثمر تروریستها سابقهدار است. بهمن ماه گذشته معارضان اعلام کردند که گروه تروریستی «جنبش نورالدین الزنکی» در حلب سوریه با تروریستهای «جبهه النصره» متحد شده است.
از سوی دیگر، «محمد علوش» سرکرده جیش الاسلام و مذاکره کننده ارشد هیئت معارضان سوی در مذاکرات ژنو که تحت الحمایه مستقیم عربستان است، نیز از عناصر تروریستی خواست که جبهههای نبرد را شعلهور کنند و علیه ارتش سوریه وارد جنگ شوند.وی همچنین خطاب به گروههای تروریستی حاضر در سوریه گفت که نمیپذیرد از اهداف «انقلاب» عقبنشینی صورت گیرد.«اسعد الزعبی» رئیس هیئت ریاض در مذاکرات ژنو نیز در اقدامی مشابه علوش از گروههای معارض سوری خواسته بود که پاسخ ارتش این کشور را در میدانهای نبرد بدهند.