شنبه ۱۹ مهرماه همايش وحدت اصولگرايان با حضور اكثريت نيروهاي اصولگرايان در مجتمع ۱۳ آبان برگزار شد و اصولگرايان نشان دادند كه تلاشهايشان براي وحدت بيشتر رو به فزوني نهاده است. اين اتفاقي بود كه ميتوان حدس زد با نزديك شدن به انتخابات مجلس دهم و پيروزي در انتخابات شوراي شهر صورت گيرد اما نكته غيرقابل پيشبيني براي اصلاحطلبان اين بود كه تلاش اصولگرايان با چنين سرعتي انجام شود.
اين اتفاق در فضاي سياسي اين پيام را به اصلاحطلبان ميداد كه همه اصولگرایان در مسائل کلان کشور اتفاق نظر دارند و همواره بزرگان اصولگرايان در جهت حفظ اتحاد و همگرایی اصولگرایان موثر بودند.
در عين حال اصولگرايان با برگزاري اين همايش اعلام كردند كه موضوع همگرایی مدنظر آنها قرار دارد و اصولگرایان در کلان میتوانند به وحدت برسند. اين در حالي است كه آنها اختلاف سلیقهها در جزئيات را یک امر طبیعی و لازمه یک جامعهاي پويا ميدانند.
همچنين اصولگرايان نشان دادند كه فارغ از حواشي جريانهاي سياسي كشور براي سازماندهي بيشتر درونجناحي آمادگي دارند.
بعد از اين همايش بود كه هماهنگی اصولگرایان برای دیداری سهجانبه آیات مصباح، موحدیکرمانی و یزدی صورت گرفت كه اين امر خود نماد وحدت اصولگرایان است. این موضوعی بود كه از سوی حجتالاسلام سیدرضا تقوی، از اعضای جامعه روحانیت مبارز تهران مطرح شده است و وي در اينباره گفت: «دیدار در چنین سطحی، نقطه امید برای همه اصولگرایان و علاقهمندان به انقلاب است.»
همچنين غلامعلي حدادعادل نماينده مردم تهران درباره برگزاري اين همايش گفت: يک اجتماع بزرگ از سلیقههای مختلف صورت گرفته است و این علامتی است که میشود نسبت به آینده خوشبین بود.
وی همچنین درباره انتخابات مجلس افزود: فرق انتخابات ریاست جمهوری و مجلس در این است که در انتخابات ریاست جمهوری مردم به یک نامزد رای میدهند ولی در انتخابات مجلس چون تعداد نامزدها برای ورود به مجلس بیشتر است زمینه برای وحدت بیشتر میشود. امیدواریم همانطور که اصولگرایان در انتخابات مجلس گذشته به وحدت رسیده بودند در این انتخابات نیز بتوانند به وحدت برسند.
شانتاژ سياسي
با اين حال اصلاحطلبان تلاش كردند كه دست به ترفندهاي سياسي زده و با شانتاژ خبري و اظهارنظرهاي منفي تلاشهاي اصولگرايان را تضعيف كنند.
داریوش قنبری نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی درباره برگزاری همايش وحدت اصولگرايان گفت: این همایشها در شرایطی که اختلافهای جدی و اساسی بین اصولگرایان وجود دارد به جایی نخواهد رسید و بیشتر این همایشهای نقش مجلس ختم مردگان را دارد. این فعال سیاسی اصلاحطلب با بیان اینکه وحدت میان اصولگرایان مدتهاست که از بین رفته است، تصریح کرد: شکافهای میان اصولگرایان به قدری عمیق و اساسی است که به این سادگی ترمیم نمیشود.
اصلاحطلبان اينگونه وانمود كردند كه راهبرد اخير جهبه پايداري براي ايجاد وحدت در اصولگرايان فرصتطلبانه و عملگرايانه بوده چرا كه اين جبهه در انتخابات رياست جمهوري ۹۲ عامل انشقاق و اختلاف اصول گرايان بوده و خود معتقد به اصولي سازشناپذير بود و اعتقاد به حذف ساير اصولگرايان داشت، اما اينك در مرحله ناتواني به به فکر وحدت با اصولگرایان افتاده است تا به نوعی از حذف خود ممانعت به عمل آورد.
قنبري در اينباره گفت: وحدتی که منادی آن همان جریانی است که عامل انشقاق بوده است نمیتواند نتیجهای در برداشته باشد و اصولگرایان در مجموع اتحادی که یک سوی آن جبهه پایداری باشد بهراحتی گردهم نخواهند آمد و اصولگرایان معتدل نیز میدانند که جبهه پایداری تبدیل به یک جریان منزوی و از پا افتاده شده است و این جریان را کنار خواهند گذاشت.
ميانهروها بهانه
اما اصلاحطلبان از ترفندي ديگر نيز بهره بردند. آنها اين حاشيه را در كنار همايش اصولگرايان مطرح كردند كه چرا اغلب چهرههای شاخص طیف اصولگرای میانهرو همچون علی لاریجانی، محمدباقر قالیباف، محسن رضایی در نشست همگرایانه اصول طلبان حضور نداشتند؟
حميدرضا عارف، رئیس بنیاد ملی امید ایرانیان درخصوص همایش همگرایی اصولگرایان گفت: البته ما هنوز دود سفیدی را از اردوگاه اصولگرایان ملاحظه نکردیم. به هر حال بخش هایی از جریان اصولگرایی در همایش همگرایی اصولگرایان حضور نداشتند، اما اگر این دود سفید را ببینیم خوشحال خواهیم شد و امیدواریم همانطور که در گذشته شاهد این دود سفید از اردوگاه اصلاحات بودیم؛ در آینده هم این اتفاق بیفتد.
از سوي ديگر قدرت علیخانی مشاور هاشمی رفسنجانی نيز در واكنش به همايش وحدت اصولگرايان گفت: «مگر ميشود جریانی به دنبال وحدت اصولگرایان باشد اما جامعتین در آن محوریت نداشته باشد؟ برخی احزاب و گروههای اصلی جبهه پیروان خط امام و رهبری را در بر نگیرد؟ و یا اساسا چهرههایی چون ولایتی، محسن رضایی و قالیباف و علیالخصوص شخصیتهای برجستهای چون حضرت آقای ناطقنوری و دکتر لاریجانی که هر کدام از آنها ميتوانندبه تنهایی نقشی به اندازه همه آن جریان مورد اشاره ایفا کنند، محوریت و نقشی در وحدت اصولگرایان نداشته باشند؟ ضمن آن که این گروهها و افراد نه تنها در این همایش نبودند بلکه بعید ميدانم در آینده نیز با این جریان خاص اصولگرایی همراه شوند چون از وضعیت جامعه مطلع هستند. علاوه بر این به نظر ميرسد برخی به دنبال این هستند که پیوندی میان تیم آقای احمدینژاد با اصولگرایان برقرار کنند که باید گفت اگر واقعا خیرخواه هستند با توجه به کارنامه این تیم و آنچه بر سر کشور آوردند، از این کار که نتیجه نخواهد داد، پرهیز کنند.»
اما در همین زمینه بود كه حجتالاسلام حسین ابراهیمی، عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز در پاسخ به چنين شبههافكنيهايي گفت: طبیعتاً هر حرکتی در ابتدای خود با استقبال کمتری مواجه ميشود اما رفته رفته افراد بیشتری را جذب ميکند.
وي افزود: «این حرکت، حرکتی است که ميتواند همه افراد را جذب کند. کما اینکه در این جلسه بعضی افراد نیامدهاند اما جریانهای دیگری مانند جمعیت ایثارگران و جبهه پایداری حضور خوبی داشتهاند.»
ابراهیمی در پاسخ به این پرسش که آیا نمایندگان اصولگرایی چون علی مطهری برای حضور در این جلسات دعوت نمیشوند یا آنها خودشان حضور پیدا نمی کنند، با تأکید بر اینکه دست یافتن به همگرایی زمان ميبرد، اظهار داشت: «ما از همه اصولگرایان دعوت کردهایم. البته همه حضور پیدا نمیکنند. اما عمدهشان در این جلسات هستند.»
تلاش براي حضور احمدينژاد
در ادامه اصلاحطلبان اينگونه وانمود ساختند كه در ترکیب چهرههای سیاسی که به دعوت شورای همگرایی اصولگرایان در نشست این شورا حضور یافته بودند، در مسیر دستیابی به هدف هنوز راه طولانی در پیش دارد. آنها اينگونه تبليغ كردند كه اين نشست، نشستي براي وحدت با جبهه پايداري و احمدي نژاد بوده است و اين امر را عنوان كردند كه در این نشست اغلب نمایندگان عضو فراکسیون پایداری مجلس و جمع زیادی از وزرای دولت احمدینژاد و معاونان حضور داشتند و اصولگرایانی مانند «محمدنبی حبیبی، اسدالله بادامچیان، محمد میرسلیم و حمیدرضا ترقی» از مؤتلفه اسلامی، «سیدرضا تقوی، موحدیکرمانی، ابراهیمی و انصاریان» از جامعه روحانیت مبارز، «حسین فدایی، غلامعلی حدادعادل و مجتبی رحماندوست» از جمعیت ایثارگران و محسن کوهکن از جبهه پیروان خط امام و رهبری به نسبت تعداد پایداریها و یاران احمدینژاد در اقلیت قرار ميگرفتند.
روزنامههای شرق، اعتماد و آرمان در اينباره نوشتند: همانطور که پیشبینی میشد یاران احمدینژاد اصلیترین حاضران این همایش بودند. در انتخابات سال ۹۲ اوج اختلاف اصولگرایان به نمایش درآمد و شاید هدف این همایش نیز فراموشی آن اختلاف بوده است
روزنامه "اعتماد" هم از با دنبال کردن این خط خبری نوشت: جلسه وحدت چندان هم به جلسات همگرایی شبیه نبود؛ گویا جلسه درسی برای شاگردان سابق آیتالله مصباح بود که برخی از اصولگرایان مهمان جلسه بودند؛ جبهه پایداری اکثریت این همنشینی بودند.
اصلاحطلبان اينگونه تفسير كردند كه اگرچه ریشسفیدان همواره در میان اصولگرایان مورد احترام و افراد جوانتر تابع مسنها بودهاند اما طغيان احمدینژاد در برابر بزرگان موجب شد اختلاف زیادی میان اصولگرایان به وجود بیاید. و اينك اصولگرايان با توجه به چنين شرايطي بايد گذشته را جبران كرده و ديگر مانع چنين اختلافاتي شوند و حول محور واحدي تجمع كنند. اين امر در صورتي محقق ميشود كه آنها ليست واحدي براي انتخابات مجلس ارائه دهند و چنين امري نيازمند بازگشت طيف احمدينژاد به دامنه اصولگرايان سنتي است.
با اين حال حمیدرضا حاجیبابایی درباره این گمانهزنیها گفت: «تمامی دوستان مدعو عضو جلسات پنجشنبه های اصولگرایان یعنی شورای مرکزی وحدت اصولگرایی هستند و با توجه به شکستهایی که به اصولگرایان بر اثر تفرقهها وارد شده حالا همه به چنین درکی رسیده و رمز موفقیت در آینده را وحدت ميدانند.»
واكنش اصلاحطلبان با برگزاري گردهمايي
اما گردهمایی طیفی از اصلاحطلبان با عنوان «امتداد اعتماد» حركتي ضعيف در مقابل تحركات اصولگرايان بود كه به ميزباني حزب اعتماد ملي انجام شد كه اين امر با واكنشهاي بسياري در جامعه مواجه شد چرا كه اساس فعاليت اين حزب در جهت اهداف انقلاب نميدانند.
در حقيقت همایش «امتداد اعتماد» در حقيقت براي بازگشت حزب اعتماد ملی به عرصه فعالیتهای سیاسی پس از پنج سال توقف فعالیت برگزار شد؛ اما اصلاحطلبان تلاش كردند تا از حضور چهرههایی از احزاب مختلف اصلاحطلب در این همایش بهره برده و آن را به فرصتی برای کلید خوردن بحث همگرایی بیشتر اصلاحطلبان تبدیل كنند. به این ترتیب رسول منتجبنیا قائم مقام حزب اعتماد ملی و دیگر اعضای شورای مرکزی اعتماد ملی میزبان چهرههای اصلاحطلبی همچون محمدرضا عارف، محسن رهامی، الیاس حضرتی، هادی غفاری و علیرضا محجوب بودند.
با این حال از این منظر جای بسیاری از چهرههای اصلاحطلب دیگر در این همایش خالی بود.