رئیس‌جمهور گفت: مگر امروز یکی از مشکلات بزرگ ما مسئله اقتصاد، رشد و رونق اقتصادی و خروج از رکود نیست، علم مدیریت بر دوش کدام رشته‌ها است. مشکل اقتصاد جامعه را چه کسانی باید حل کنند؟
حسن روحانی صبح دیروز در هشتمین جشنواره بین‌المللی فارابی که در سالن اجلاس سران برگزار شد، اظهار داشت: در ایام پیروزی انقلاب اسلامی و جشن سالگرد آن هستیم و وارد سی و نهمین سال از پیروزی انقلاب اسلامی شده‌ایم. هنوز هم از صاحبنظران درخواست می‌کنم انقلاب اسلامی را بازخوانی و تحلیل کنند که چطور و چگونه در یک عصر دو اردوگاهی، در دوران جنگ سرد، ملتی به هیچ‌یک از دو اردوگاه تکیه نکرد و توانست بزرگترین انقلاب مردمی را به پیروزی برساند.
روحانی تصریح کرد: امام خمینی نسبت به وحدت، انسجام و قدرت مردم اندیشه و نظری داشت که شاید در آغاز تعداد، انگشت‌شماری از صاحبنظران با او همراه بودند. می‌گفتند مگر می‌شود مردم را از طریق مساجد و حسینیه‌ها، از طریق اعلامیه، نوار، کتاب و سخنرانی‌ها به خیابان‌ها کشاند! و این مردم بتوانند در برابر یک قدرت استبدادی و تا دندان مسلح پیروز شوند.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه سال ۴۱ مبداء نهضت اسلامی در انجمن‌های ایالتی و ولایتی بود، گفت: البته اواخر همان سال نیز نهضت اسلامی شروع شد که سال ۴۲ با ۱۵ خرداد خود اوج این نهضت بود. سال ۴۳ به معنای حرکت ضداستعماری این نهضت بود و آن هم در ماجرای کاپیتولاسیون و تبعید حضرت امام به ترکیه و سپس عراق بود.
روحانی با بیان اینکه امام در تمامی این مقاطع به قدرت مردم ایمان داشت، گفت: بنده در اینجا می‌خواهم بار سنگین مسئولیت دانشمندان علوم انسانی و اسلامی را تذکر دهم زیرا آنها هستند که باید انقلاب را بازخوانی کنند، ابعاد مختلف این انقلاب شکوهمند و بزرگ را تبیین و تفسیر کنند. حتی اگر بگوییم علم تنها به هدف شناخت است نه تغییر، حتی اگر این نظریه را بپذیریم که علم درپی شناخت واقعیت‌ها و حقیقت‌ها است و نه بیشتر، باز هم باید این واقعه انقلاب را به خوبی بشناسیم و تفسیر کنیم.
رئیس‌جمهور تأکید کرد: همانگونه که یک طبیب تنها در پی شناخت عدم تعادل مزاج یک بیمار نیست و در پی تنها شناختن بیماری و عامل بیماری و درد نیست و در فکر راه و نسخه درمان و معالجه او تا بازگشتش به تعادل کامل است علم هم در تمام زمینه‌ها این وظیفه مهم و بزرگ و همچنین عالمان و فرهیختگان این رسالت سنگین را بر دوش دارند. البته شاید برخی علوم انسانی کمتر بتوانند در این راستا قدم بردارند. آنکه به ادبیات یک زبان می‌پردازد علی‌الظاهر نمی‌تواند نسخه تعالی جامعه را بپیچد اما در عین حال از طریق آن ادبیات و زبان است که دریچه‌ای به سمت دستیابی به فرهنگ واقعی ملت‌ها باز می‌شود و آن فرهنگ است که عامل حرکت ملت‌ها و جوامع خواهد شد.
روحانی ادامه داد: در تمام علوم انسانی و اسلامی به غیر از بخش بنیادی آن باید به فکر کاربردی آن هم باشیم، امروز در جامعه ما ده‌ها مشکل بزرگ وجود دارد که من از شما می‌پرسم برای حل این مشکلات بزرگ آیا فقط علوم تجربی، فنی، پایه می‌توانند راه درمان باشند یا بیشترین باور مسئولیت بر دوش عالمان علوم انسانی و اسلامی است.
وی افزود: مشکل اقتصاد جامعه را چه کسانی باید حل کنند، چه کسانی باید شرایط اقتصادی جامعه را تبیین کنند؟ و مگر امروز یکی از مشکلات بزرگ ما مسئله اقتصاد نیست، مسئله رشد و رونق اقتصادی نیست، خروج از رکود نیست، علم مدیریت بر دوش کدام رشته‌ها است. مگر این علوم انسانی نیست که بار مسئولیت سیاست‌گذاری و شیوه سیاست‌گذاری و چهارچوب سیاست‌گذاری و مدیریت جامعه را بر دوش دارد. حتی اگر از اقتصاد و تحول اداری و تحول در سیستم بانکی که امروز یک مشکل بزرگ در جامعه ما است بگذریم و به مسائلی نگاه کنیم که به ظاهر صرفا با دیگر علوم آنها قابل حل و فصل است باز هم باید به این نکته توجه کنیم که علوم انسانی نقش بسیار تأثیرگذاری خواهد داشت.
روحانی اضافه کرد: اگر محیط‌زیست ما امروز در غرب، جنوب و شرق کشور مردم ما را گرفتار ریزگردها و آلودگی هوا خاک و آب قرار داده که راه‌حل‌های علمی دارد و باید به آن بپردازیم ما باید مصرف انرژیمان متعادل شود، جامعه ما باید از منابع سوختی سالم استفاده کند.
وی تأکید کرد: همچنین باید صنعت ما متحول شود که همه این موارد درست است و باید بتوانیم بیابان‌زدایی و کنترل کنیم منابعی که این همه ریزگردها را به جامعه و شهرهایمان می‌کشانند، اما در مسئله محیط‌زیست بدون تغییر فرهنگ جامعه، اهمیت مسئله محیط‌زیست و مراقبت مردم، سبک زندگی، کنارگذاشتن وسیله شخصی در حد اکثر زمان و استفاده حداکثری از وسایل عمومی می‌توانیم مسئله را حل و فصل کنیم پس کمتر موضوع و مسئله‌ای شما پیدا می‌کنید که برای حل معضلات و مشکلات علوم انسانی بار مسئولیت سنگین بر دوش نداشته باشد.
رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه بالاتر از سرمایه اجتماعی سرمایه‌ای نداریم، گفت: همه این سرمایه‌های مادی که در جامعه می‌شماریم اگر در جامعه اعتماد بین مردم وجود نداشته باشد و اگر مردم به حکومت اعتماد نداشته باشند و بالعکس و اگر سرمایه اجتماعی نباشد آیا سنگ روی سنگ بند می‌شود؟
روحانی در ادامه تصریح کرد: در این وضعیت مگر می‌شود جامعه را اداره کرد؟ مگر می‌شود مردم احساس امنیت کنند؟ مگر می‌شود مردم احساس آرامش کنند؟ اگر شما صبح به سر کار می‌روید به همان اندازه است که اعتماد به سرمایه اجتماعی دارید. از اینکه از شب گذشته تا صبح قانون عوض نشده است. حاکمان جامعه شما خواب‌نما نمی‌شوند و به همان نسبت اعتماد دارید که حاکمان جامعه شما متکی به علم، خرد و مشورت هستند و شبانگاه تصمیم فردی نمی‌گیرند.
وی با بیان اینکه اساس زندگی ما بر مبنای سرمایه اجتماعی است، گفت: اگر این سرمایه اجتماعی آسیب ببیند چه کسی مسئول است و اگر بخواهد تقویت شود بار سنگین آن بر دوش کیست؟ قواعد بازی سیاسی، تبیین و تشریح آن و اقناع مردم بر دوش کیست؟ بر دوش عالمان فیزیک است یا عالمان علوم انسانی؟
رئیس‌جمهور در ادامه اظهار داشت: اگر بنا باشد در جامعه، قواعد بازی مراعات نشود و اگر فرهیختگان نتوانند افکار صحیح را به مردم منتقل و آنان را قانع کنند، همین وضعی پیش می‌آید که شما امروز در آمریکا مشاهده می‌کنید.
روحانی افزود: امروز در پیش روی فرهیختگان در آمریکا این سوال است که چطور با داشتن این همه ابزار تبلیغاتی و ارتباطی، این همه دانشگاه و فرهیخته چطور نتوانستند افکار عمومی مردم خود را قانع کنند. این بار بر دوش کیست؟ وی در ادامه پیرامون برگزاری انتخابات در جمهوری اسلامی گفت: انتخابات به عنوان افتخار انقلاب اسلامی ماست و ما خوشحالیم که در طول ۳۸ سال حداقل ۳۴ انتخابات برگزار کردیم. یکی از افتخارات این انقلاب، نو بودن و جوان بودن آن، انتخابات است.
رئیس‌جمهور تصریح کرد: امام خمینی که در همان روز اول به ایران آمد و در بهشت زهرا سخنرانی کرد، به ما گفت که پدران ما نمی‌توانند راجع به سرنوشت ما تصمیم بگیرند. ما خودمان باید برای خودمان تصمیم بگیریم.
روحانی با بیان اینکه ما در کشور سالی یکبار و حداقل دو سال یکبار پای صندوق انتخابات می‌رویم، گفت: مگر می‌شود پای صندوق انتخابات رفت، بدون اخلاق. مگر می‌شود پای صندوق انتخابات رفت، بدون مراعات قواعد بازی. این بار بر دوش کیست؟ بر دوش شما فرهیختگان و عالمان علوم انسانی و اسلامی است.
روحانی ادامه داد: گاهی فکر می‌کنیم در دنیای صنعتی امروز، در دنیای پیشرفته و دنیای ارتباطات امروز همه چیز در اختیار علوم و فناوری سخت‌افزار و علوم پایه است در حالی که همواره بار مسئولیت بر دوش علوم انسانی و اسلامی است.
رئیس‌جمهور تصریح کرد: از همه صاحبنظران و پژوهشگران می‌خواهم که هم انقلاب را بازخوانی کنید و هم برای اصلاح جامعه تلاش کنیم و هم بپذیریم تنها مسئولیت علم، شناخت نیست بلکه بالاتر است.
