تهران دیروز میزان کنفرانس بین‌المجالس اسلامی بود که نمایندگانی از ده‌ها کشور اسلامی در آن حضور یافته و به بررسی چالش‌های منطقه و جهان اسلام پرداختند. آنچه در این اجلاس از سوی همگان مطرح شده، تاکید بر نقش و جایگاه جمهوری اسلامی ایران در تحقق صلح و امنیت در منطقه و ایجاد وحدت و یکپارچگی میان کشورهای اسلامی است.
در کنار آنچه در این اجلاس و اهداف آن گذشت، یک نکته قابل توجه مطرح است و آن سخنان دکتر حسن روحانی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران در این اجلاس است. او بر این جمله تاکید دارد و به مقامات حاضر در اجلاس گوشزد می‌کند که راهکار مقابله با چالش‌ها نگاه خارج و قدرت‌های خارجی نیست.
این اصل مهم در حالی به عنوان نکته‌ای کلیدی به حاضران در اجلاس گفته شد که بررسی تحولات و نوع رفتارهای قدرت‌های بزرگ در قبال جمهوری اسلامی ایران نکات قابل توجهی را در خود دارد که می‌تواند به الگو و مولفه‌های مهم برای تمام جهان اسلام و حتی کشورهایی که به دنبال حل چالش‌های داخلی و جهانی هستند مبدل شود.
نخست آنکه پس از امضای برجام میان جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۵، کشورهای غربی که مدعی قدرت برتر جهان هستند چنان وانمود کردند که به دنبال کمک به حل چالش‌های اقتصادی ایران هستند. اکنون دقیقا دو سال از اجرایی شدن برجام گذشته و نه تنها گامی در این عرصه برنداشته‌اند بلکه با بازی آمریکایی تعلیق ۱۲۰ روزه تحریم‌ها دائما به دنبال شرطی‌سازی بازار ایران و اقتصاد جهان در قبال جمهوری اسلامی هستند.
اگر اروپا و آمریکا بر فرض بر تمام تعهدات خود هم عمل کنند که نکرده‌اند همین رویه یعنی لزوم تمدید تعلیق‌ها توسط آمریکا، مولفه‌هایی برای هراس بازار داخل و خارج برای فعالیت اقتصادی است که خود بزرگترین تحریم است. آنچه در طول ۲ سال اجرایی شدن برجام مشاهده می‌شود این است که قدرت‌ها اراده‌ای برای اجرای تعهداتشان ندارند و صرفا به دنبال امتیازگیری و تضعیف بیشتر ایران هستند.
دوم آنکه کشورهای غربی در ماه‌های اخیر به شدت بر لزوم واردسازی ایران به مذاکره در قبال منطقه تاکید کرده‌اند. این ادعا در حالی مطرح می‌شود که در محور خواسته‌های آنها حذف توان موشکی ایران و در مرحله بعد خروج ایران از ایفای نقش در منطقه است.
این درخواست‌ها در حالی مطرح می‌شود که روند تحولات منطقه و نوع رفتارهای ایران و قدرت‌های بزرگ نکات قابل تاملی را درخود دارد. در یک‌سوی معادله جمهوری اسلامی ایران و متحدانش قرار دارند که کارنامه آنها به اذعان جهانیان پایان امارت داعش در عراق و سوریه است به گونه‌ای که همگان اذعان دارند اگر جمهوری اسلامی و همقطارانش نبودند اکنون تروریسم داعش سراسر جهان را گرفته بود.
در سوی دیگر معادله آمریکا و شرکایش قرار دارند که از یک سو گسترش تروریسم شالوده رفتاری آنان است به گونه‌ای که هم‌اکنون نیز در حالی که تروریسم در سوریه در حال نابودی کامل است با حمایت از جریان‌های شبه نظامی به دنبال تجزیه مناطق شمالی سوریه هستند و یا در قبال عراق که با حمایت از تروریست‌ها برای برهم زدن روند انتخابات این کشورها انفجارهای خونین را در پیش گرفته اند.
نکته دیگر در کارنامه آنها را در اقدام آمریکا مبنی بر معرفی قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی می‌توان مشاهده کرد که نادیده گرفتن قوانین و مصوبات بین‌المللی، خیانت به جهان اسلام وحتی به متحدان عرب آمریکاست.
با توجه به دو مقوله‌ای که در باب رفتار قدرت‌ها در قبال برجام و منطقه ذکر شد به خوبی می‌توان به اهمیت این جمله دکتر حسن روحانی رئیس‌جمهور محترم پی برد که راهکار حل چالش‌ها به هیچ عنوان در چشمداشت به خارج نیست بلکه باید راهکار دیگری یافت. حال این سوال مطرح است که راهکار تحقق این مهم چیست و چگونه می‌توان بدون چشمداشت به خارج چالش‌ها را رفع کرد؟
پاسخ به این پرسش را در چند محور می‌توان جست وجو کرد. در حوزه اقتصادی به جای آنکه چشم‌ها به برجام باشد باید بر داشته‌های داخلی در قالب اقتصاد مقاومت تاکید و به دنبال ظرفیت‌های جهانی ورای برجام بود. نشست بین‌المجالس اسلامی و پیش از آن برگزاری کنفرانس تقریب مذاهب اسلامی در تهران با حضور صدها شخصیت از سراسر جهان نشان داد که اعتماد جهانی به جمهوری اسلامی امری ملموس است و ادعای آمریکا مبنی بر منزوی بودن ایران صرفا یک بلوف برای تحقیرسازی و پنهان کردن نقش جهان ایران است.
بهره گیری از ظرفیت‌های ایجاد شده در قبال همین اجلاس‌ها می‌تواند از راهکارهای مهم برای حذف تحریم‌ها و رسیدن به وضعیت اقتصادی مطلوب باشد. رویکردی که تهدیدات ۱۲۰ روزه ترامپ را که هر روز با ادعای احتمال عدم امضای تعلیق تحریم‌ها به دنبال تاثیرگذاری منفی بر اقتصاد و بازار ایران است را خنثی می‌سازد.
در همین حال باید توجه داشت که قدرت‌ها کارنامه‌ای سیاه در منطقه دارند که هم علیه ایران و هم علیه منطقه و جهان اسلام است راهی که جمهوری اسلامی تاکنون پیموده همراهی و تقویت جبهه مقاومت بوده که نتیجه آن نیز نابودی امارت داعش و خنثی شدن توطئه تجزیه منطقه بوده است.
این رویکرد در کنار اعتماد جهان اسلام به ایران که حضور گسترده شخصیت‌ها و نمایندگان کشورها در اجلاس‌های برگزار شده در تهران نشانه‌ای آشکار بر آن است که می‌تواند تحقق بخش اهداف منطقه‌ای ایران باشد.
خلاصه کلام آنکه جمله رئیس‌جمهوری محترم مبنی بر لزوم عدم چشم داشت به خارج برای حل مشکلات داخلی و منطقه‌ای را باید به عنوان الگو و کلید واژه‌ای مهم به اجرا درآورد که قطعا دستاورد آن خنثی شدن توطئه‌ها و طراحی‌های ضدایرانی، ضدمنطقه‌ای و ضد جهان اسلامی خواهد بود.
نویسنده: قاسم غفوری
