?>?>
معرفی سياست هاي كلی نظام برای رشد و توسعه علمی و تحقيقاتی كشور در بخش آموزش عالی و مراكز تحقيقاتی
۱- توسعه متوازن كمي و كيفي نظام آموزش عالي و مراكز تحقيقاتي با هدف:
۱-۱- توليد علم.
۲-۱- تعميق شناخت معارف ديني و مباني انقلاب اسلامي بويژه در علوم انساني.
۳-۱- تربيت نيروي انساني كارآمد و مومن، ارتقاي توانمندي و سطح علمي منابع انساني.
۴-۱- توسعه نوآوري و نظريه پردازي علمي.
۵-۱- تحكيم پيوند ميان نظام آموزش عالي با زنجيره تحقيقات كاربردي و توسعهاي، فناوري و توليد با اولويت نيازهاي كشور.
۶-۱- ايجاد بسترهاي مناسب جهت دستيابي آسان به تحصيل علم، كسب مهارتهاي فني و تخصصي معتبر براي افراد مستعد و علاقمند با تنوع بخشي به نظام آموزش عالي، حمايت از بخش خصوصي و استفاده از مشاركت مردمي.
۲- هدايت نظام آموزش عالي و مراكز تحقيقاتي كشور در جهت توسعه علوم پايه و تحقيقات بنيادي، افزايش خلاقيت، روزآمد ساختن دانشگاهها با تاكيد بر:
۱-۲- ارتقاء منزلت و بهبود معيشت استادان.
۲-۲- اهتمام به علوم انساني و زبان و ادب فارسي.
۳-۲- تعيين اولويت ها در آموزش و پژوهش براي تامين نيازهاي كشور و نيل به جايگاه اول علمي و فني در منطقه.
۴-۲- توجه به مباني و احياي تاريخ علمي و فرهنگي اسلام و ايران به منظور تقويت هويت اسلامي و ملي و خودباوري دانشجويان و پژوهشگران.
۵-۲- توسعه مناسبات منطقهاي و همكاريهاي بينالمللي.
۳- بهينه سازي ساختار نظام آموزشي و تحقيقاتي كشور با هدف ارتقاي بهرهوري و شكوفايي علمي با تاكيد بر:
۱-۳- تقويت منابع مالي پايدار و متنوع در دانشگاهها و تجهيز زيربناهاي آموزشي و پژوهشي و ارتقاي شاخصهاي توسعه علوم و فناوري با توجه به استانداردهاي جهاني.
۲-۳- اصلاح نظام پذيرش دانشجو.
۳-۳- استقرار نظام مالكيت معنوي در كشور.
۴-۳- طراحي و تدوين متون، كتب و برنامههاي درسي بر اساس مباني فكري اسلام بويژه در رشتههاي علوم انساني در نظام آموزشي و پژوهشي كشور و اهتمام به بسط نظريه پردازي در اين زمينه.
۵-۳- اصلاح و توسعه نظام آموزشي كشور در جهت متناسب نمودن تركيب نيروي انساني ماهر و متخصص با نيازها، مزيتها، ظرفيتها و تحولات علمي در داخل و خارج كشور.
۶-۳- ايجاد نظام شايسته سالاري در مديريت آموزشي و تحقيقاتي كشور مبتني بر تخصص و تعهد.
۷-۳- بهرهگيري از فناوريهاي پيشرفته در نظام آموزش و تحقيقات كشور.
۸-۳- ايجاد ساختار مناسب براي تحكيم پيوند حوزه و دانشگاه و تقويت همكاريهاي مستمر راهبردي در عرصههاي اجتماعي، آموزشي، علمي و تحقيقاتي با تاكيد بر نظريهپردازي علمي بويژه در علوم انساني، تبادل استاد و دانشجو، ايجاد مراكز علمي شامل بين رشتهاي، دوره ها و پژوهشهاي مشترك و نظريهپردازي علمي در زمينه الگوهاي توسعه و رابطه علم و دين با هدف تحقق آرمانهاي انقلاب اسلامي.
۴- اهتمام به اصل پرورش در كنار آموزش و پژوهش، ارتقاي كيفيت عقيدتي، علمي و عملي هياتهاي علمي موجود و تربيت اساتيد و معلمان مومن به اسلام و متعهد به انقلاب و علاقهمند به اعتلاي كشور.
۵- ساماندهي به نظام اعتبارسنجي و رتبهبندي دانشگاهها مبتني بر توانايي، كارآيي و اثربخشي و سازماندهي به نظام ارتقاي هيات علمي و ارزيابي پژوهشگران با معيار توليد علم و فعاليت هاي كاربردي و توسعه اي و رفع نيازها و مشكلات علمي و فني كشور.
۶- ساماندهي به نظام آمار و اطلاعات علمي و پژوهشي دولتي و غير دولتي بويژه حوزه هاي علميه و ايجاد ساختارهاي لازم براي تبديل نتايج فعاليت هاي علمي و تحقيقاتي به تجربههاي انباشته و قابل دسترسي.
۷- تعريف، شناسايي، هدايت، پرورش، جذب و بكارگيري استعدادهاي درخشان و ايجاد بسترهاي مناسب جهت جذب و پيشگيري از مهاجرت نخبگان، استفاده از ظرفيتهاي علمي و فني ايرانيان مقيم خارج و جذب متخصصان و محققان برجسته ساير كشورها در صورت نياز.
۸- برنامه ريزي براي افزايش نقش دانشگاهها، مراكز تحقيقاتي و فرهنگستانها در ارتقاي كارآمدي نظام، دفاع از مرزهاي اعتقادي، وحدت و امنيت ملي و صيانت از فرهنگ و هويت ملي- اسلامي در برابر تهاجم فكري و فرهنگي بيگانگان.
توجه: «چالش قانون» برای انعکاس پاسخ های مجمع تشخیص مصلحت نظام یا اعضای آن، اعلام آمادگی می نماید. ضمنا از ارائه نقد و پیشنهادات مشفقانه عموم اندیشمندان و نخبگان پیشاپیش سپاسگزار است.
نقد و بررسی
- خلط سیاست های کلی با آرمان ها
آرمان ها اهداف بزرگ و گسترده ای هستند که شرکت در پی تحقق بخشیدن به آنهاست و بهتر است کلی و حتی گاهی خلاصه باشد (برنامه ریزی استراتژیک کیفیت جامع، رسول محمدعلی پور). هدف های آرمانی برگرفته از تصویر مطلوب چشم انداز بلندمدت کشور است، بیان انتظارات و مقاصدی دست یافتنی است که تحقق آن در گرو وفاق عمومی، اراده ملی و تلاش خستگی ناپذیر رهبران جامعه و آحاد مردم خواهد بود (مبانی نظری و مستندات برنامه چهارم توسعه، جلد دوم، صفحه ۸۶۷). در مواردی از سیاست های کلی رشد و توسعه علمي و تحقيقاتي كشور با آرمان ها خلط شده است. کارایی آرمان ها در ادبیات برنامه ریزی اجتماعی با سیاست های کلی دارای تفاوت های اساسی است.
- خلط سیاست های کلی با چشم انداز
چشم انداز عبارت است از ارائه یک موقعیت مطلوب و آرمانی قابل دستیابی که مانند چراغی در افق بلندمدت فراروی جامعه و نظام حکومتی قرار دارد و دارای ویژگی های جامع نگری، آینده نگری، ارزش گرایی و واقع گرایی است (سازمان برنامه و بودجه کشور، کلیات و اصول سازماندهی فضایی کشور، ص ۹). چشم انداز آمیزه ای از ارزش داوری های مبتنی بر ایدئولوژی نظام و واقعیت های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی جامعه است (مبانی نظری و مستندات برنامه چهارم توسعه، جلد دوم، صفحه ۸۶۷). در مواردی از سیاست های کلی رشد و توسعه علمي و تحقيقاتي كشور با چشم انداز خلط شده است. در ادبیات برنامه ریزی اجتماعی تعاریف چشم انداز و سیاست های کلی دارای تفاوت های اساسی است و هر یک دارای کاربردهای ویژه هستند.
- عدم وجود قابلیت زایش سیاست های کلی از اسناد فرادست
تدوین سیاست های کلی از طریق زبان معیار و اصیل قانونگذاری، هعمچون شبکه ای به هم پیوسته است که زایش لایه های گوناگون آن بر اساس منطق شبکه صورت می گیرد. پیوستگی و همبستگی سیاست های کلی با اسناد فرادست کشور، دستاورد زایش های سلسله مراتبی در سیاست های کلی است آنگاه که در نظام هماهنگ با یکدیگر و سایر اسناد فرادست و فرودست تدوین، تصویب و ابلاغ شود. سیاست های کلی رشد و توسعه علمي و تحقيقاتي كشور نیز همچون سایر سیاست های کلی، محصول زایش درونی و زبانی سیاستگذاری نیست و هماهنگی ساختاری و سلسله مراتبی با اسناد فرادست و