محاسبات نشان می‌دهد با اجرای طرح تسهیلات خرید خودرو ۲۶۶۰ میلیارد تومان اعتبار از سوی بانک مرکزی به شرکت‌های خودروساز تزریق می‌شود که سهم ساپیا بیش از ۱۱۰۴ میلیارد تومان، ایران‌خودرو ۱۳۰۶ میلیارد تومان و سایر شرکت‌ها ۲۵۰ میلیارد تومان است.
به گزارش فارس، در قالب طرح تسهیلات خرید خودرو بانک مرکزی ۱۱۰ هزار خودرو را تا سقف ۲۵ میلیون تومان تامین مالی می‌کند. البته این تسهیلات معادل ۸۰ درصد قیمت خودرو تا سقف ۲۵ میلیون تومان است بنابراین تعدادی از تسهیلات کمتر از ۲۵ میلیون تومان تسهیلات دریافت خواهند کرد.
از جزئیات فروش محصولات خودروسازان اطلاعات کاملی در دست نیست و تنها بعد از اتمام چهارمین روز ثبت‌نام، وزارت صنعت اعلام کرد ۴۷ هزار ۷۳۰ دستگاه خودرو از گروه صنعتی ایران‌خودرو و ۳۸ هزار و ۶۰۰ خودرو متعلق به گروه خودروسازی سایپا بوده است. همچنین بیشترین ثبت‌نام متعلق به پراید با ۲۰ هزار دستگاه و پژو ۴۰۵ با ۱۶ هزار دستگاه بوده است.
براساس این اطلاعات، نسبت ثبت‌نام برای پراید به کل ثبت‌نام‌ها ۲۳ درصد بوده است و اگر همین نسبت تا سقف ۱۱۰ هزار دستگاه ادامه داشته باشد، حدود ۲۵ هزار تقاضا برای خرید پراید بوده است.
از طرف دیگر میانگین تسهیلات ۵ محصول سایپا که شامل تیبا sx، تیبا ex، انواع آریو، و نیسان تک‌سوز و انواع وانت نیسان دوگانه سوز ۲۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان می‌شود. با فرض فروش این خودروها به نسبتی یکسان، ۷۰۰ میلیارد و ۶۰ میلیون تومان تسهیلات بابت ۳۱ هزار خودرو شرکت سایپا به غیر از پراید و ۴۰۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان برای پراید توسط بانک مرکزی اختصاص یافته است.
بنابراین در صورتی که ۵۶ هزار خودرو با نسبت‌هایی فرض شده ثبت‌نام شده باشد، حجم کل اعتباری که بانک مرکزی به این شرکت از طریق بانک‌ها می‌‌پردازد ۱۱۰۴ میلیارد و ۸۶۰ میلیون تومان است.
در زمانی که ۴۷ هزار و ۷۳۰ دستگاه از محصولات ایران‌خودرو ثبت نام شده بود، اعلام شد ۱۶ هزار دستگاه پژو ۴۰۵ بوده است که نسبت ۳۳ درصدی را نشان می‌دهد. با توجه به اینکه سهم ایران‌خودرو از فروش محصولات حدود ۵۳ هزار دستگاه اعلام شده، با فرض اینکه ۳۰ درصد ثبت‌نام‌ها برای پژو ۴۰۵ بوده است تعداد تقاضای ثبت شده برای این خودرو حدود ۱۶ هزار دستگاه است..
تسهیلات اعطایی برای پژو ۲۳ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان و برای وانت آریسان دوگانه سوز ۱۹ میلیون و ۱۲۰ هزار تومان است. بنابراین ۳۸۱ میلیارد و ۱۵۰ میلیون تومان تسهیلات برای پژو ۴۰۵ اختصاص یافته است. البته آماری از فروش وانت آریسان دوگانه‌سوز در دست نیست اما با توجه به نوع محصول نمی‌توان سهم قابل توجهی از فروش را برای آن متصور بود.
در مجموع با توجه به اینکه محصولات ایران‌خودرو در قیمت‌های ۳۰ میلیون تومان و بیشتر است، سقف تسهیلات اعطایی برای ۳۷ هزار خودرو دیگر ۲۵ میلیون تومان خواهد بود. بر همین اساس کل منابعی که برای محصولات گروه ایران‌خودرو به غیر از پژو تخصیص می‌یابد ۹۲۵ میلیارد تومان است. جمع این دو عدد، حجم کل اعتباری قابل تخصیص به ایران‌خودرو توسط بانک مرکزی در این طرح را به بیش از ۱۳۰۶ میلیارد تومان می‌رساند.
گفته می‌شود هزار دستگاه دیگر ثبت‌نام شده برای سایر شرکت‌های خودروسازی است که تسهیلات این محصولات ۲۵ میلیون تومان بود. بنابراین ۲۵۰ میلیارد تومان سهم شرکت‌های خودروسازی به غیر از سایپا و ایران‌خودرو از منابع بانک مرکزی بوده است.
در مجموع حجم کل اعتباری که بانک مرکزی در قالب این طرح به خودروسازان تخصیص می‌دهد ۲۶۶۰ میلیارد تومان است که معادل ۱.۹۳ درصد کل پایه پولی است. با توجه به ضریب فزاینده ۶.۳۴، با اجرای این طرح ۱۶ هزار و ۸۶۴ میلیارد تومان (۱.۹۳ درصد) به نقدینگی کشور اضافه خواهد شد.
براساس آخرین آمار بانک مرکزی، حجم کل نقدینگی در پایان شهریور‌ماه امسال به ۸۷۲ هزار و ۷۵۰ میلیارد تومان و حجم پایه پولی به ۱۳۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان رسیده است.
ورود سازمان مالیاتی به ماجرای وام ۲۵ میلیون تومانی خودرو
در همین رابطه معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی از بررسی وضعیت مالیات وام ۲۵ میلیون تومانی خودرو توسط این سازمان خبر داد وگفت: براساس قانون خدمات بانکی مواردی چون ارائه تسهیلات مشمول مالیات نیست.
علیرضا طاری‌بخش در گفت‌و‌گو با ایرنا درباره دریافت مالیات بر ارزش افزوده خودروسازان از متقاضیان خرید خودرو با تسهیلات ۲۵ میلیون تومانی، افزود: به موجب بند ۱۱ ماده ۱۲ قانون مالیات بر ارزش افزوده خدمات بانکی که توسط بانک‌ها ، مؤسسات مالی و اعتباری و صندوق‌های قرض‌الحسنه مجاز ارائه می‌شود، از مالیات معاف است.
وی افزود: چنانچه وام ۲۵ میلیونی خرید خودرو توسط بانک‌ها، مؤسسات مالی و اعتباری و صندوق‌های قرض‌الحسنه مجاز پرداخت شود مشمول مالیات بر ارزش افزوده نخواهد بود.
معاون سازمان امور مالیاتی با تاکید بر اینکه، فروش کالا و خودرو در مرحله آخر مشمول مالیات است، اظهار داشت: شرکت‌های خودروساز در زمان ثبت‌نام این مالیات را دریافت کرده‌اند و امیدواریم به دولت پرداخت کنند.
این مقام مسئول در سازمان امور مالیاتی ادامه داد: در صورتی که تسهیلات خرید خودرو توسط افرادی غیر از اشخاص مورد نظر در بند ۱۱ ماده ۱۲ ارائه شود اشکال دیگری پیدا می‌کند.
وی گفت: براساس اطلاعات دریافتی قرار است این وام توسط بانک‌ها به خریداران پرداخت شود، بنابراین اگر به طور مستقیم به متقاضی پرداخت شود، مشمول مالیات نخواهد شد.
معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی تصریح کرد: اگر پرداخت تسهیلات خودرو با روش دیگری غیر از سیستم بانکی باشد، باید آن را بررسی و تصمیم‌گیری کنیم. وی در پایان تاکید کرد: براساس قانون خریداران خودرو در آخرین نقطه فروش باید مالیات را پرداخت کنند.
یادآور می‌شود، براساس بخشی از بسته سیاست‌های دولت برای تسریع رونق اقتصادی یا همان بسته خروج از رکود که چندی پیش رونمایی شد، مقرر شده بود خودرو با تسهیلات ۲۵ میلیون تومانی و با بهره ۱۶ درصد در اختیار مردم قرار گیرد؛ به این صورت که ۲۰ درصد قیمت خودرو به صورت نقد و ۸۰ درصد باقی مانده تا سقف ۲۵ میلیون تومان در قالب چک و سفته با دوره بازپرداخت چهار تا هفت سال از خریداران دریافت شود.
در زمان رونمایی اعلام شده بود که این بسته برای نیمه دوم امسال در نظر گرفته شده است اما با اجرای طرح از روز دوشنبه ۲۰ آبان‌ماه به فاصله کمتر از ۶ روز، بیش از ۱۱۰ هزار دستگاه خودرو از این طریق به فروش رسید.
در همین حال شرکت‌های خودروساز همزمان با انجام ثبت‌نام اولیه ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده از متقاضیان دریافت کردند.
