انگلیسی‌ها که در طول چند قرن اخیر هر چند که برآن بوده اند تا سیاست بازانه رفتار کنند اما بعد نظامی همواره از ابزارهای رفتاری آنها برای سلطه و استثمار بوده است. کارنامه آنها در هند، کشورهای آفریقایی و دو اشغالگری در افغانستان و البته مشارکت آنها در اشغال اخیر افغانستان و عراق و نیز جنگ‌های جهانی نیز گواهی بر این امر است. به عنوان نمونه در طول جنگ جهانی اول آنها ۹ میلیون ایرانی را در یک قحطی به قتل رساندند اما آن را پنهان و هرگز مسئولیت آن را نپذیرفتند. در حوزه نظامی انگلیسی‌ها نکته قابل توجه مواضع اخیر آنهاست. وزیر دفاع انگلیس اعلام کرد لندن باید در زمینه تجهیزات نظامی سرمایه گذاری کند تا به لحاظ امنیتی کمتر به آمریکا وابسته باشد. بن والاس در گفتگو با روزنامه دومینیکال به طور صریح اعلام کرد ترس از اینکه ببیند دولت دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا سیاستی بیش از پیش یکجانبه اتخاد کند، او را بی خواب کرده است؛ اظهار نظر با چنین صداقتی به ندرت اتفاق می‌افتد. وی افزود: فرضیه‌ای که بر اساس آن انگلیس همواره بخشی از ائتلاف به رهبری آمریکاست، دیگر معتبر نیست و در نتیجه دولت باید در این زمینه برنامه ریزی کند. این سخنان در حالی مطرح شده که گزارش‌ها نشان می دهد بودجه نظامی انگلیس در سال ۲۰۱۹ تقریبا ۵۰ میلیارد دلار است.
حال این سوال مطرح می‌شود که اهداف انگلیس از این سخنان چیست؟ بخشی از این تحرکات را در برنامه دولتمردان انگلیس برای افزایش بودجه نظامی می‌توان مشاهده کرد. در حالی که وضعیت اقتصادی مناسبی بر انگلیس حاکم نیست آنها به دنبال تقویت ساختارهای نظامی و هسته ای خود هستند و این دوری از آمریکا می تواند بخشی از این طراحی باشد. نکته دیگر آنکه سیاست های انگلیس نشان می‌دهد که این کشور در عرصه رقابت نظامی با آلمان و فرانسه قرار دارد و سعی دارد تا با افزایش هزینه‌های نظامی خود را در چرخه رقابت نظامی در اروپا حفظ نماید بویژه اینکه صحبت‌هایی در باب فروپاشی ناتو نیز مطرح است.
نکته مهم دیگر آنکه انگلیس به خوبی از زوال جهانی آمریکا آگاه است و می داند که این کشور توان ادامه نظامی گری جهانی برای بلند مدت را ندارد لذا انگلیس به دنبال احیای جایگاه نظامی در جهان است که تقویت پایگاه نظامی در غرب آسیا نمودی از این رفتار است. در اصل انگلیس به دنبال تبدیل شدن به جایگزینی در عرصه نظامی جهان است که در لوای ائتلاف حراست از کشتی رانی، و یا مبارزه با تروریسم در غرب آسیا صورت می دهد چنانکه اخیرا نیز به افزایش نیرو در عراق پرداخته است.
در جمع بندی نهایی از آنچه ذکر شد می‌توان گفت که مواضع وزیر دفاع انگلیس هر چند که برگرفته از واقعیت تزلزل آمریکاست اما در اصل ریشه در سیاست‌های نظامی انگلیس در جهان دارد که رویای نظامی گری را در سر دارد.
نویسنده: قاسم غفوری
