معرفی گزارش
شناسنامه گزارش
عنوان گزارش: ماهیت قانون (۳): قانون در جمهوري اسلامي ايران
کد موضوعی: ۳۳۰
شماره مسلسل: ۱۴۷۰۳
تهيه و تدوين: محسن داوري
ناظر علمی: سیديونس ادياني
متقاضي: رياست مركز
ویراستار تخصصی: ندارد
ویراستار ادبی: ندارد
تاریخ انتشار: ۲۰/۱۱/۱۳۹۴
معاونت: نامشخص
دفتر: مطالعات بنیادين حکومتي (گروه بنیادين حکومتي)
شمارگان: نامشخص
تعداد صفحات: ۴۱ صفحه
ناشر: مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی
قیمت: نامشخص
در چکیده گزارش اینگونه آمده است: علیرغم اينکه در دوران گوناگون پس از اسلام، مردم سرزمین ايران در سايه تعالیم قرآن، اهل بیت (ع)، وجود و حضور علما و مجتهدين همواره سعي داشته اند كه در زندگي خود مقید به تعالیم و ضوابط شرعي باشند، اما به دلیل اينکه حکومت هاي پادشاهي بر اين سرزمین حکمراني كرده اند به ندرت مي توان سوابقي از اداره جامعه براساس ضوابط و قواعد مشخص و مدون يافت. در دوران مشروطه، در سايه روشنگري هاي نخبگان و خصوصا علما لزوم تبعیت حکومت از ضوابط و قوانین مد نظر قرار گرفت.
در نتیجه گیري گزارش اینگونه آمده است: نظام جمهوري اسلامي ايران، نظامي است مبتني بر مردم سالاري ديني. مردم در اين نظام در تعیین سرنوشت خود مداخله مي كنند. يکي از مظاهر مداخله و مشاركت در تعیین سرنوشت، تعیین نمايندگان مجلس شوراي اسلامي است تا با وضع قوانین و نظارت بر اجراي آن، جاده و مسیر حركت كشور را به سمت اهداف و آرمان هاي خود هموار سازند. ماهیت نظام جمهوري اسلامي، ماهیتي اسلامي است. اين ماهیت در جاي جاي نهادها و ساختارهاي نظام، بايد ساري و جاري باشد تا نظام بتواند مردم را به سرمنزل مقصود برساند. مهم ترين ابزاري كه نرم افزار حركت كشور و جامعه را تشکیل مي دهد قانون است؛ پس لاجرم بايد قانون، در نظام اسلامي ماهیتا اسلامي باشد. براي تحقق ماهیت اسلامي قانون، هم شناخت دقیق و صحیح نیازها و موضوعات كه در حیطه وظايف مجلس براي وضع قانون قرار دارد اهمیت دارد و هم بررسي تطابق يا عدم مغايرت آن با موازين شرعي و اسلامي. پس از طي اين فرآيند، آنچه تحت عنوان قانون حاصل مي شود هم شرعي است و هم قانوني و لذا بر همگان لازم الاتباع است و كساني كه با آن مخالفت كنند، به تعبیر امام امت، دانسته يا ندانسته با اسلام مخالفت مي كنند.
ارزیابی بخش های گزارش
الف) عنوان
- آیا عنوان گزارش بیان گر محتوی و اهمیت موضوع آن است؟ خیر
- آیا نام دست اندرکاران تهیه و انتشار گزارش بطور کامل شامل نام و نام خانوادگی، رتبه علمی، محل کار و نشانی پست الکترونیک در گزارش قید شده است؟ خیر
الف) چکیده
- آیا چکیده دقیقا آینه تمام نمای مطالعه است؟ بله
- اگر چکیده به تنهایی مورد بررسی قرار گیرد، آیا به اندازه کافی خلاصه و چکیده کل مقاله است؟ بله
ب) فهرست
- آیا گزارش دارای فهرست اجمالی و تفصیلی است؟ گزارش دارای فهرست اجمالی است.
- آیا جداول، نمودارها و تصاویر دارای فهرست جداگانه اند؟ گزارش فاقد جداول، نمودارها و تصاویر است.
پ) مقدمه
- آیا مقدمه، توجیه منطقی از مطالعه و یا هدف از مقاله (بیانی از مشکل موجود و بررسی متون) را شامل می شود؟ بله
- آیا اهداف مطالعه به وضوح شرح داده شده است؟ بله
ت) روش کار
- آیا از روش های معتبر و قابل اعتماد استفاده شده است؟ روش گزارش، توصیفی و اقتباسی بر اساس منابع کتابخانه ای است.
- آیا روش های انتخاب شده توسط نویسندگان قادر به پاسخ به سوالات تحقیق می باشد؟ خیر
- آیا روش های مورد استفاده به وضوح شرح داده شده اند؟ خیر
- اگر یک مطالعه تحقیقاتی مشابه توسط محققین دیگری انجام شود، می تواند همین نتایج را در پی داشته باشد؟ خیر
ث) یافته ها
- آیا یافته ها به خوبی سازماندهی شده است؟ مطالب اقتباسی کنار هم چیده شده اند.
- آیا نتایج به وضوح شرح داده شده است؟ خیر
- آیا روش های آماری مناسب انتخاب شده است؟ گزارش از روش های آماری استفاده نکرده است.
ج) بحث
- آیا نتایج مهم به اختصار بیان شده است؟ بله
- آیا نویسندگان مشخصا بیان کرده اند که فرضیه آنها در این مطالعه ثابت شده یا نه؟ خیر
- آیا یافته های این مطالعه با مطالعات مشابه پیشین در این زمینه مقایسه شده است؟ خیر
- آیا نتایج گزارش، قوانین موجود در کشور را تایید و حمایت می کند؟ بله
- آیا محدودیت های مطالعه ذکر شده است؟ خیر
چ) جداول، نمودارها و تصاویر
- آیا جداول و نمودارها ویژگی های کلیدی مطالعه را نشان می دهند؟ گزارش فاقد جداول، نمودارها و تصاویر است.
- آیا شکل ها و نمودارها شفاف و قابل فهم هستند و دارای بالانویس و زیرنویس مناسب می باشند؟ گزارش فاقد جداول، نمودارها و تصاویر است.
ح) تقدیر و تشکر
- آیا در گزارش از شخصیت های حقیقی و حقوقی موثر در کار سپاسگزاری شده است؟ خیر
خ) پیوست ها
- آیا پیوست های گزارش حاوی اطلاعات مفید است؟ گزارش فاقد پیوست است.
- آیا پیوست ها به کسب آگاهی بیشتر در مخاطبان کمک می کند؟ گزارش فاقد پیوست است.
- آیا پیوست ها حاوی فرم ها و اسناد مرتبط با گزارش است؟ گزارش فاقد پیوست است.
د) منابع
- آیا منابع کافی برای اهداف این مطالعه در جامعه وجود دارد؟ بله
- آیا سبک نوشتن منابع منطبق با دستورالعمل های علمی است؟ بله
- آیا منابع مهم و کلیدی به روز بوده اند و با دقت گزارش شده اند؟ بله
- شیوه ارائه مستندات و ارجاعات در گزارش چگونه است؟ بصورت پاورقی
ارزیابی محتوایی گزارش
الف) سامان مندی
- آیا گزارش یک کل سامان مند با مدل مفهومی مشخص را تشکیل می دهد؟ گزارش در بازنمایی مفهوم قانون و ماهیت آن از جزءنگری در رنج است. با توجه به تدوین این گزارش در سال ۱۳۹۴، گروه نگارندگان گزارش در باره امکان اطلاق نام قانون بر اساس تعاریف ارائه شده در گزارش به عنوان نرم افزار اداره جامعه به مصوبات تقسیم کار قانونگذاری در کشور، تحلیلی ارائه نداده اند.
- آیا عناوین موجود در گزارش دارای انسجام و هماهنگی است؟ در گزارش تحلیلی از چگونگی اداره سخت افزارهای جامعه از طریق نرم افزار اداره یعنی قانون ارائه نشده است.
- آیا در گزارش مطالب در هر پاراگراف، بخش، فصل و ... بسط و توضیح داده شده است؟ بله
- آیا در پایان هر فصل، بخش و ... مؤلف به جمع بندی مطالب پرداخته است؟ خیر
ب) نوآوری
- آیا محتوای گزارش دارای سطح خاصی از نوآوری است؟ خیر
- آیا خواندن این گزارش تفکر نقادانه را ترغیب می کند؟ برخی مطالب گزارش دارای ابهام است.
پ) اهمیت
- این گزارش چه نیازی (بنیادی، تخصصی، درسی، کمک درسی و عمومی) را تأمین خواهد کرد؟ نیازهای درسی و عمومی
- آیا نسبت حجم مطالب به اهمیت موضوع در گزارش کافی است؟ خیر
ت) شیوایی، روشنی و قابل فهم بودن
- آیا متن گزارش روان و سلیس است؟ بله
- آیا گزارش ساده و قابل فهم است؟ بله
ث) جامعیت
- آیا گزارش به لحاظ موضوعی جامعیت دارد و وجوه مختلف موضوع را پوشش می دهد؟ خیر. گزارش موضوع قانون را به عنوان محور شکل گیری نظامات اجتماعی مورد بررسی قرار نداده است. البته مدیریت روابط شبکه ای و پیچیده اجتماعی، خود دارای خصلت شبکه ای و دارای سطحی از پیچیدگی است که گزارش در تحلیل آن ناتوان است. دلیل این ادعا، ناکارآمدی قانون و قانونگذاری در کشور و تداوم و تشدید مشکلات زندگی مردم با وجود هزاران قانون ریز و درشت است.
- آیا استفاده از تصاویر، نمودارها، جداول و ... توانسته است به فهم گزارش کمک کند؟ گزارش فاقد تصاویر، نمودارها، جداول است.
- آیا مؤلف از ساختارها و کلمات رایج در متون علمی و نیز سبک نویسنده استفاده کرده است؟ گزارش فاقد تصاویر، نمودارها، جداول است.
ج) اعتبار
- آیا گزارش دارای اعتبار علمی لازم است؟ گزارش از نظر توجیه ناکارآمدی قانون و قانونگذاری موجود کشور و عدم ارائه راهکار برون رفت از این مشکل از نظر اعتبار دارای اشکال و ایراد است.
- این گزارش مبتنی بر پژوهش های حوزه تخصصی مربوطه است؟ خیر
ارزیابی اجتماعی گزارش
الف) مخاطبان و ذینفعان
- مخاطبان و ذینفعان این گزارش چه کسانی خواهند بود؟ ظاهرا این گزارش برای استفاده نمایندگان مجلس شورای اسلامی تدوین شده است.
- آیا انتشار این گزارش مورد استقبال مخاطبان و ذینفعان قرار گرفته است؟ نامشخص
- آیا این گزارش مخاطبان را به پژوهش بیشتر در رابطه با موضوع تخصصی ترغیب می کند؟ نامشخص
- آیا گزارش حاضر توانایی برطرف کردن نیازهای مخاطبان و ذینفعان خود را دارد؟ نامشخص
ب) تاثیرگذاری اجتماعی
- آیا گزارش در بحث پیرامون پدیده مورد نظر خود از جامعه نگری و نیازمحوری قابل قبول برخوردار است؟ خیر
- آیا گزارش پیش نیازها و پیش فهم های ضروری و مورد نیاز برای فهم خود را به مخاطبان ارائه کرده است؟ بله
- آیا گزارش برای علل و آثار مشکلات متعدد موجود در زندگی مردم مدل مفهومی و تحلیل مناسبی ارائه کرده است؟ خیر
- آیا گزارش برای حل مشکلات زندگی مردم دارای طرح اجرایی با پیشنهادهای مشخص و مستدل است؟ خیر
- آیا گزارش برای کارآمدی راهکارهای پیشنهادی خود برای حل مشکلات زندگی مردم روش راستی آزمایی خاصی را پیشنهاد کرده است؟ خیر
- آیا گزارش توانسته است اهداف از پیش تعیین شده خود را محقق سازد؟ خیر
ارزیابی های شکلی گزارش
الف) ویراستاری فنی
- آیا تعداد کلمات و صفحات گزارش برای بیان کامل موضوع گزارش کافی است؟ خیر
- آیا عنوان گذاری اصلی و فرعی در گزارش به درستی انجام شده است؟ بله
- آیا نوع صفحه آرایی (نوع و اندازه خط، فاصله خطوط، حاشیه ها، سرصفحه و پاورقی و ...) گزارش مناسب است؟ بله
- آیا نشانه گذاری در گزارش (مانند ویرگول، نقطه، خط تیره، ویرگول نقطه و پرانتز و ...) به درستی انجام شده است؟ بله
ب) ویراستاری علمی
- آیا گزارش دارای ناظر یا ویراستار تخصصی است؟ خیر
نویسنده: دکتر محمدرضا ناری ابیانه
