رئیس‌جمهور در نهمین نشست خبری با خبرنگاران که همزمان با یکسالگی برجام برگزار شد با بیان اینکه برجام پیروزی ملت ایران در اخلاق بود، گفت: همه تحریم‌ها علیه ایران از ۲۷ دی ۹۴ برداشته شد، البته آمریکا در اجرای برجام سنگ‌اندازی‌هایی داشت.
حسن روحانی در آغاز نشست خبری در سخنانی یاد و خاطره مرحوم آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی را گرامی داشت. وی در ادامه این نشست با اشاره به اینکه گفته بودیم همه تحریم‌ها باید بالمرّه برداشته شود، افزود: برجام پیروزی ملت ایران در اخلاق بود، ما به دنیا گفتیم که جمهوری اسلامی ایران به دنبال سلاح کشتار جمعی نیست.
وی با بیان اینکه همه تحریم‌ها علیه ایران از ۲۷ دی ۹۴ برداشته شد، افزود: آمریکا در اجرای برجام سنگ‌اندازی‌هایی داشت. روحانی همچنین گفت: آنها که رشد اقتصادی ما را نمی‌بینند عینک بزنند.
این سخنان رئیس‌جمهوری در حالی بیان می‌شود که دولت اوباما در روزهای پایانی کار خود چندین تحریم دیگر را علیه ایران وضع کرد و تحریم‌های گذشته را نیز تمدید کرد.
اوباما عملاً با وتو نکردن مصوبه کنگره آمریکا برای تمدید قانون «آیسا» علیه ایران، راه را برای اجرای تمدید تحریم‌های ۱۰ ساله جمهوری اسلامی باز گذاشت. رئیس‌جمهور آمریکا همچنین در اقدامی دیگر قانون وضعیت اضطرار را علیه ایران برای یک سال دیگر تمدید کرد.
حتی برخی مسئولین کشورمان هم درباره بدعهدی‌های آمریکا در اجرای برجام موضع گرفتند، پس از آن که قانون ایسا علیه ایران تمدید شد، شخص رئیس‌جمهور محترم درباره آن موضع گرفت و تمدید تحریم‌های ایران را نقض آشکار برجام دانست.
به نظر می‌رسد علی‌رغم دیدگاهی که در دولت وجود دارد، برجام بر روی کاغذ به اجرا در آمده اما طرف مقابل به اجرای عملی آن پایبند نیست و تنها ایران است که تعهدات خود را اجرا می‌کند و حتی بارها به تأیید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم رسیده است.
وی در ادامه از موفقیت در مذاکرات هسته‌ای و برجام سخن گفت و افزود: برجام تعلق به دولت یازدهم یا شخص خاصی ندارد، برجام از آن ملت بزرگ ایران است، برجام از آن رهبری مقتدر کشور است، برجام از آن شهیدان ماست، شهدای هسته‌ای و دیگر فداکاران ما، برجام تعلق به استقامت یک ملت دارد، برجام یک دستاورد بزرگ ملی است.
روحانی گفت: کسی فکر نکند به خاطر انتخابات سال آینده باید نسبت به برجام بیش از حد سخن بگوید یا کمتر از حد لازم نسبت به برجام حرف بزند زیرا برای ما از برجام مهمتر حق است؛ از برجام مهمتر موفقیت یک ملت است؛ چرا در پیشگاه خداوند نسبت به موفقیت‌مان شاکر نباشیم؟
وی اضافه کرد: ما در برجام برای دنیا به اثبات رساندیم که ملت و نظام ایران راستگو هستند و آنها که علیه این نظام به ناروا سخن گفتند امروز در تاریخ جهان و پیشگاه اخلاق باید سرافکنده باشند.
وی پایان پرونده PMD را به معنای موفقیت اخلاقی ملت ایران ذکر کرد و گفت: ما از لحاظ سیاسی پیروز و موفق شدیم چون به دنیا گفتیم که ایران نظامی نیست که با او رفتار امنیتی در دنیا شود؛ ما خواستیم به دنیا بگوییم که ایران کشوری است که می‌تواند در مسائل اصلی جهان به عنوان یک بازیگر فعال و سازنده در صحنه باشد و غیبت ایران در صحنه‌های سیاسی منطقه و جهان یک خسارت برای همه جهانیان است.
رئیس‌جمهور در ادامه نشست‌خبری به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ داد.
وی در پاسخ به این پرسش که "در سالگرد برجام که منتقدان دولت دستاوردهای آن را لوکس معرفی می‌کنند، بفرمایید دستاورد برجام برای فقرا و حاشیه‌نشینان چه بوده است؟ گفت: شما از دستاورد برجام برای مردم و فقرا صحبت کردید؛ برجام متعلق به همه ملت و از جمله اقشار مستضعف است. اگر ۲۷ دی سال گذشته برجام اجرایی نمی‌شد، با این تحریم‌هایی که تساعدی افزایش می‌یافت، وضع بد نفتی ما ادامه پیدا می‌کرد. در سال‌های قبل کل درآمد نفتی ۳۲ هزار یا ۳۳ هزار میلیارد تومان بیشتر نبود، اما در سال جاری تا پایان سال با اجرای برجام نزدیک به ۷۰ هزار میلیارد تومان درآمد نفتی خواهیم داشت.
روحانی تاکید کرد: تلاش این کارگرانی که کار می‌کنند سبب شد که صادرات و تولید نفت را به قبل از تحریم رساندیم. چه کسی باعث شد؟ شرایط را چه کسی فراهم کرد؟ در زمستان سرد که برخی گازشان قطع شده، بیش از ۷۰۰ میلیون مترمکعب در روز مصرف می‌شود، اگر نتوانیم سرمایه‌گذاری انجام دهیم، چطور زندگی مردم تأمین شود؟ ما ۱۱ میلیون از همین حاشیه‌نشین‌ها را بیمه کردیم و بهداشت و درمان به بسیاری از آنهایی که بیمه نبودند، خدمات می‌دهیم.
رئیس‌جمهور موضوع برجام را یک موضوع ملی دانست و در ادامه گفت: نقد یک جایی خوب است. نقد اشکالی ندارد، اما برجام موضوع دولت نیست که کسی فکر کند باید با دولت مقابله کند. برای کسانی که می‌خواهند دولت را نقد تند کنند راه‌های دیگری هم هست. اگر کسی بخواهد آثار برجام را کوچک نشان دهد، یعنی کار ملت را کوچک نشان داده است. معنای آن واضح است. مسئله برجام طوری است که همه نهادها از جمله مجلس شورای اسلامی و شورای عالی امنیت‌ملی تصویب کردند. برجام تعلق به دولت ندارد، متعلق به ملت و نظام است.
روحانی همچنین تأکید کرد؛ هیچ مذاکره مجددی درباره برجام نمی‌کنیم. رئیس شورای عالی امنیت ملی در ادامه در پاسخ به شایعه رد صلاحیت خود از سوی شورای نگهبان گفت: ما را با شورای نگهبان دعوا نیندازید. روابط ما با شورای نگهبان همیشه خوب بوده است، اینها شایعات است، انتخابات همیشه یک فرآیندی دارد، در ضمن انتخابات برای سال آینده است و تا آن زمان خیلی مانده است.
رئیس‌جمهور در پاسخ به سوال خبرنگار دیگری در مورد آمار اشتغال ۷۰۰ هزار نفری دولت و سهم فارغ‌التحصیلان در این آمار، گفت: مسئله اشتغال بسیار مهم و پیش روی ماست، یعنی برای همه متولدین دهه ۶۰ در دهه ۸۰ باید شغل درست می‌شد. در نیمه دوم دهه ۸۰ ایجاد شغل متوقف شد. ما در سال ۸۵ تا ۹۰ و ۹۱ چیزی در اشتغال خالص نمی‌بینیم و حدود صفر است. در واقع تنها ۱۴ هزار شغل ایجاد شده است.
وی افزود: درست آن سال‌هایی که می‌بایست اشتغال درست شود و سال‌هایی که وضع نفت و درآمد نفتی بسیار خوب بود، باید شغل درست می‌کردیم، اما واردات را افزایش دادیم. این آمار و ارقام نشان می‌دهد که ما باید امروز جبران کنیم. در آن مقطع یک کار تأخیری انجام شد و آن اینکه فضای دانشگاه‌ها وسعت پیدا کرد. دانشگاه‌هایی مثل پیام‌نور، علمی و کاربردی و دانشگاه آزاد شروع به توسعه کردند و سرمایه جمع شد و آمار دانشجویان ما به ۴ میلیون رسیده و الان که به ۵ میلیون نفر رسیده است.
روحانی ادامه داد: سالانه ۷۰۰ هزار نفر فارغ‌التحصیل می‌شوند و باید برای آنها شغل ایجاد کرد. اگر از تابستان گذشته تا امسال را مبنا قرار دهیم، بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار نیروی فعال وارد بازار کار شدند و این آمار کم سابقه است.
رئیس‌جمهور تاکید کرد: ۷۰۰ هزار نفر شاغل شده‌اند و از آن طرف به بیکاران نیز اضافه شده است، پس بنابراین بیکاری در مجموع افزایش یافته است. علاوه بر اینکه ۷۰۰ هزار شغل درست شده، بنابراین آماری که داده می‌شود، متوسط است، البته در این یک سال گذشته ایجاد اشتغال در جوانان و زنان بیشتر شد، گرچه در زمینه اشتغال عقب هستیم و این آمار متوسط است.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار یکی از رسانه‌های عربی درباره ایده‌های ایران برای اجلاس آستانه و وضعیت سوریه، گفت: مسئله سوریه بسیار مهم است. بیش از ۵ سال درگیری در سوریه بود. در مجموع ما خوشحالیم از اینکه یک آتش‌بسی مورد توافق قرار گرفت. قدم مثبتی است که در سوریه آتش‌بس بین دولت و برخی گروه‌ها صورت گرفت، البته همه گروه‌ها نیستند. دو گروه داعش و جبهه النصره که تروریست هستند، مطرح نیستند، اما بقیه گروه‌ها در این آتش‌بس حضور دارند. مجموعا این آتش‌بسی که شده را باید حفظ کنیم و نگذاریم جنگ شروع شود.
روحانی ادامه داد: نکته اساسی اینکه قبلا می‌گفتند مذاکره بین سیاسیون و خارج‌نشینان بود و اینها صحبت می‌کردند و دوباره می‌رفتند، اما امروز مذاکره بین دولت و گروه‌هایی است که در صحنه هستند. امروز گروه‌های مسلحی که آتش‌بس را پذیرفتند، می‌توانند یک مذاکره واقعی و جدی را تحقق بخشند. سه کشور ایران و روسیه و همچنین ترکیه تلاش زیادی برای اجلاس آستانه کردند که در روزهای آینده این اجلاس برگزار می‌شود. اساس آن مذاکره سوری سوری است. مذاکره دولت سوریه با گروه‌هایی که هم مخالف و هم مسلح بودند و هم جنگیدند و امروز آتش‌بس را قبول کردند.
رئیس‌جمهور تاکید کرد: همه تلاش ما این است که قدم اول در آستانه، قدم پایانی نباشد، بلکه آغازی باشد که ادامه پیدا کند. حل مسئله سوریه یک یا دو مسئله نیست و گروه‌های مسلح معلوم نیست کجا هستند؟ داعش و جبهه النصره با هم هستند. مسئله کردها و نیروهای مختلف در سوریه باید حل شود. تلاش جمهوری اسلامی ایران بر این بوده که مسئله سوریه از طریق سیاسی و مذاکره حل شود. توانمان را به کار گرفته و می‌گیریم تا ببینیم چه کسی و کدام دولت و رئیس‌جمهور حاکم باشد. این موضوع وابسته به همه مردم سوریه است و هیچ کسی حق ندارد از طرف مردم سوریه تصمیم بگیرد. ما باید فضا را برای صلح و انتخابات آزاد در سوریه فراهم کنیم.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار شبکه خبری روسی‌الیوم مبنی بر اینکه حدود ۴ سال پیش وعده کردید که رابطه ایران با کشورهای همسایه و عربستان بهبود پیدا می‌کند اما تشنج بین ایران و عربستان بیشتر شد، رابطه این دو کشور قطع و سفارت بسته شد در عین حال سخنانی از میانجیگری کشورهایی نظیر کویت و عراق بین ایران و عربستان است و اینکه آقای ابراهیم جعفری پیام‌هایی را برای نزدیک کردن دیدگاه‌‌ها آورده است، شما این حرکت‌ها را تأیید می‌کنید؟ آیا پیام‌هایی رد و بدل شده است؟ شرایط ایران برای رابطه با عربستان چیست؟ خاطرنشان کرد: همواره اساس سیاست جمهوری اسلامی ایران توسعه روابط با همسایگان و به خصوص کشورهای اسلامی است، شورای همکاری خلیج فارس نیز از این امر مستثنی نیست.
وی افزود: اعضای این شورا همسایگان جنوبی هستند و ما همیشه خواهان روابط خوبی با آنها بوده‌ایم، تلاش ما براین بوده که روابط ما با این کشورها بهتر شود، عربستان سعودی مشکل را از حمله به یک کشور همسایه که مبنایی نداشت و امروز هم هیچ مبنایی ندارد، آغاز کرد. به نفع منطقه و عربستان است که هر چه سریعتر این حملات را به کشور برادرمان یمن، مداخلات در امور و تروریسم منطقه را قطع کند.
روحانی با بیان اینکه ما در رابطه دوجانبه با عربستان مشکلی نداریم که بخواهیم آن را حل کنیم، گفت: مشکلات ما مربوط به تجاوز عربستان به یمن مداخلات عربستان در بحرین و برنامه‌هایی است که وی در حمایت مالی از تروریسم در منطقه دارد، است.
رئیس‌جمهور تصریح کرد: ما با عربستان در گذشته مذاکرات و صحبت‌هایی داشتیم، مسئله اعدام شیخ نمر و سفارت رخ داد و عربستانی‌ها یک جانبه روابط خود را قطع کردند ما خواستار قطع رابطه نبودیم. از آن زمان تا به حال کشورهای مختلفی به عنوان اینکه بین ایران و عربستان میانجیگری کنند، آمدند کشورهای زیادی مانند کویت و عراق و اگر بخواهم نام ببرم بیش از ۸ کشور بودند که با ما صحبت کردند.
روحانی ضمن ابراز امیدواری برای حل ریشه‌ای مسئله ایران و عربستان خاطرنشان کرد: ما می‌خواهیم که در منطقه صلح و ثبات برقرار شود، ایران نه قصد دخالت در امور عربستان را دارد و نه می‌خواهد عربستان از صحنه سیاسی منطقه حذف شود و جایی که می‌تواند نقش داشته باشد، آن نقش را نداشته باشد.
روحانی در پاسخ به سوال خبرنگار دیگری مبنی براینکه دولت یازدهم چه اقدامی در مسیر تولید و هدایت نقدینگی به سمت تولید و افزایش تولید انجام داده است؟ گفت: مسئله اقتصاد مقاومتی برای کشور اهمیت دارد. دولت در تلاش برای اجرای سیاست‌های کلی اقتصادی مقاومتی است. خوشبختانه خود مسئله برجام فضای فعالیت برای اقتصاد مقاومتی را آسان‌تر کرد. برجام یک سرمایه‌گذار نیست، برجام یک تولیدگر نیست که بگوییم برجام کجا سرمایه‌گذاری کرد؟ برجام فضا را آماده می‌کند، موانع را برمی‌دارد. باید همه دست به دست هم دهیم و تلاش کنیم.
وی ادامه داد: مقام معظم رهبری امسال را سال اقدام و عمل برای اقتصاد مقاومتی گذاشتند اولین کاری که صورت گرفته مسئله نفت و گاز بود. کار ساده‌ای نیست که یک مرتبه تولید نفت از دو میلیون به سه میلیون بشکه برسد. صادرات نفت ما از یک میلیون و ۱۰۰ هزار بشکه به بالای دو میلیون برسد. اضافه کردن یک میلیون بشکه نفت و تولید آن کار آسانی نیست. چاه‌هایی که بسته شده است، باز شود و آماده شود. صنعت نفت کار بسیار بزرگی انجام داد.
رئیس‌جمهور در ادامه این نشست گفت: جهش اقتصاد مقاومتی این است که تولید بالا برود و صادرات بیشتر شود. اقتصاد مقاومتی یعنی اشتغال بیشتر شود. وی پیرامون خرید هواپیما نیز گفت: خرید هواپیما صنعت گردشگری ما را به حرکت درمی‌آورد. بعضی می‌گویند خرید هواپیما برای مردم چه خاصیتی دارد. این درحالی است که خرید هواپیما برای راننده تاکسی، برای مغازه‌دار، برای هتل‌دار و برای همه کسانی که در مسئله گردشگری فعالند، خاصیت دارد.
رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه صنعت هوایی یکی از پایه‌های صنعت گردشگری است، گفت: مردم ایران می‌خواهند در حوزه هوایی پول‌شان را به شرکت‌های دیگر بدهند و در سال ۴ تا ۵ میلیارد دلار پول ملت به جیب شرکت‌های هواپیمایی همسایه برود؟ حال مردم ما یک هواپیمای سالم و تمیز سوار شوند، مشکلی داریم؟ بعضی انگار مشکل دارند و می‌گویند ما باید هواپیمای کهنه سوار شویم، خب، شما بروید کهنه سوار شوید. خود این خرید یک تحول در اشتغال و زندگی مردم است.
روحانی در ادامه در پاسخ به سوالی در ارتباط با منشور حقوق شهروندی و ضمانت اجرای این منشور گفت: منشور حقوق شهروندی جزو وعده‌های من در انتخابات سال ۹۲ بود که در ۱۰۰ روز اول کاری نیز اولین نسخه آن را منتشر کردم که نظرات اصلاحی زیادی آمد و در نهایت تکمیل شد.
