بعد از برکناری سه تن از وزرای کابینه روحانی، دولت سه وزیر پیشنهادی خود را به مجلس معرفی کرد اما با نگاه اول به اسامی این افراد میتوان به یک نکته اشتراک در مورد آنها رسید زیرا هر سه این وزرای پیشنهادی جزو کسانی بودند که پیش از این از سوی دولت به مجلس برای تصدی پست وزارت معرفی شدهاند اما نتوانستهاند مقبول نمایندگان قرار گرفته و صلاحیتشان تایید شود.
اینک رئیسجمهور، سیدرضا صالحیامیری، مسعود سلطانیفر و فخرالدین احمدی دانشآشتیانی را برای اخذ رای اعتماد به ترتیب جهت وزارتخانههای فرهنگ و ارشاد اسلامی، ورزش و جوانان و آموزش و پرورش به مجلس شورای اسلامی معرفی کرده است اما در رسانهها و میان کارشناسان بیشتر این افراد به «مهرههای سوخته» تعبیر میشود.
نگاهی به پیشینه این سه وزیر نشان میدهد که نمایندگان پیش از این دلایل قانعکنندهای برای عدم رای اعتماد به این وزرا داشتهاند. به عنوان مثال فتنه ۸۸ یکی از دلایل اصلی نمایندگان مجلس برای عدم رای اعتماد به دانشآشتیانی بود. همچنین در مورد سیدرضا صالحیامیری نمایندگان چرخشهای حزبی به فرا خور موقعیت را از جمله دلایل عدم رای اعتماد به وی عنوان کردند. همچنین مخالفان حضور سلطانیفر در وزارت ورزش را سایه سنگینی خواندند که به حضور افراد غیرورزشی در هیئت ورزشی استانها میانجامد.
در حال حاضر نیز به نظر میرسد که برخی از این دلایل همچنان استوار است و مجلس احساس خوبی نسبت به وزرای انتخابی ندارد. به عقیده نمایندگان مجلس دست آقای روحانی آنطور که وانمود میکند، برای معرفی نیروهای توانمند که جامعه و مجلس را قانع کند، پر نیست. به گفته نمایندگان مطالبه مردم از ترمیم کابینه دولت یازدهم تغییر و تحول در حوزه اقتصادی بود که متاسفانه شاهد اقدامی در این زمینه از سوی دولت نیستیم. از سوی دیگر انتخاب نمایندگانی که یکبار توسط مجلس آزموده شدهاند نشان از فشار برخی جریانات برای معرفی گزینههای خاص بر رئیسجمهوردارد.
تطهیر دولت
حجتالاسلام سیدصادق طباطبایینژاد نماینده مردم اردستان در مجلس در اینباره گفت: بنده عزل این سه وزیر را یک نوع تطهیر برای دولت و برونرفتی از اشکالات موجود در این سه حوزه میدانم.
وی با اشاره به مشکلات اقتصادی و اجتماعی در جامعه، خاطرنشان کرد: توقع مردم این است که اگر قرار بود کاری عملی انجام شود که خارج از بحث سیاسی و تطهیر دولت باشد، مردم منتظر یک کار اقتصادی و اجتماعی بودند تا این که چنین بحثهایی را مشاهده کنند.
طباطبایینژاد این تغییرات را سیاسی و انتخاباتی دانست و گفت: معرفی این سه نفر برای تصدی پست وزارت که در دوره قبل نتوانستند رأی مثبت مجلس قبل را بگیرند، یک نوع تاکتیک دفاعی در مقابل اتهامات وارده به دولت است و در راستای رفع مشکلات مردم نیست. وی با بیان اینکه در زمینه معرفی این گزینهها برای تصدی این سه وزارتخانه دو استنباط وجود دارد، اظهار کرد: استنباط اول با داشتن نگاه خوشبینانه این است که این سه نفر گزینههای اصلی دولت برای تصدی این وزارتخانهها بودهاند که مجلس قبل آنها را قبول نکرده است و دولت میخواهد بگوید که این سه وزیر را برای تصدی این پستها مناسب میدانم.
نماینده مردم اردستان در مجلس شورای اسلامی در ادامه به بیان نگاه دوم در این زمینه پرداخت و بیان داشت: به نظر من این نگاه درست است و آن اینکه رفتار دولت با معرفی این سه نفر در حقیقت بیشتر صبغه سیاسی دارد تا اینکه رفع مشکلات مردم را در نظر داشته باشد.
طباطبایینژاد اضافه کرد: به نظر تغییرات در این سه حوزه حتی با در نظر گرفتن مشکلات مربوط به این سه وزارتخانه هم نیست و اگر اینها از طرف مجلس تأیید شوند ممکن است این تصور ایجاد شود که ضعفهایی که در این سه حوزه بوده به خاطر رأی ندادن نمایندگان دوره قبل بوده است.
وی ادامه داد: از طرفی اگر رأی اعتماد مجلس را هم نگیرند، ممکن است این تصور ایجاد شود که مجلس همانطور که قبلاً همراهی نکرده الآن هم همراهی نمیکند و به نوعی ضعف در این سه حوزه را به سمت مجلس جهتگیری کنند. نماینده مردم اردستان با اشاره به فرصت محدود تا پایان دولت یازدهم، اذعان کرد: این سه حوزه، حوزههای فرهنگی است که وقت زیادی برای کار میخواهد و چند ماه آینده قطعاً کار اساسی در این سه حوزه نمیتوانند بکنند مگر اینکه بخواهند کار سیاسی کنند که زود بازده باشد.
طباطبایینژاد در ادامه در پاسخ به این سؤال که آیا مجلس به این سه نفر رأی اعتماد میدهد، تصریح کرد: در کل رأی مجلس شکننده بوده و مثل دورههای قبل رأی قاطعی نیست و نتیجه بستگی به لابیها و تبادل نظرها دارد که آیا انسجامی صورت بگیرد یا خیر.
وی با اشاره به برگزاری جلسات در فراکسیونهای ولایت و امید، اظهار کرد: رأی نمایندگان مجلس به وزرای پیشنهادی به نوع تبادل نظرها و جمعبندی انجام شده بستگی دارد، البته بنده حال و هوای روز گذشته مجلس را خیلی موافق نمیدیدم، مخصوصاً اعضای فراکسیون ولایت خیلی با این سه گزینه موافق نبودند.
نماینده مردم اردستان در مجلس شورای اسلامی با خطاب قرار دادن دولت، تأکید کرد: مشکل عمده مردم مشکلات سیاسی نیست، مردم ما مردمی متدین و انقلابی هستند و بیشتر باید به فکر معیشت و رفع بیکاری و مسائلی از این قبیل باشیم. طباطبایینژاد خاطرنشان کرد: اگر رئیسجمهور در کنفرانسی اعلام میکند که یک میلیون و خوردهای بیکار داریم، خوب این را باید رفع کرد نه اینکه فرار به جلو داشته باشیم.
سه وزیر پیشنهادی «خسته» و «سیاستزده» هستند
از سوی دیگر حجتالاسلام حسن نوروزی نماینده مردم رباطکریم در مجلس سه وزیر پیشنهادی رئیسجمهور به مجلس را نیروهایی خسته و سیاستزده معرفی کرد و افزود: این سه گزینه یکبار در مجلس محک خوردهاند و موفق به اخذ رأی اعتماد نشدهاند.
وی درباره سه گزینه پیشنهادی رئیسجمهور به مجلس برای وزارتخانههای آموزش و پرورش، فرهنگ و ارشاد اسلامی و ورزش و جوانان گفت: این سه گزینه یکبار در مجلس محک خوردهاند و موفق به اخذ رأی اعتماد از مجلس نشدهاند.
وی سه گزینه پیشنهادی به مجلس را نیروهایی خسته و سیاستزده معرفی کرد و اظهار داشت: ما معتقد به حضور نیروهای جوان و غیرسیاست زده و جدا از فتنه ۸۸ در دولت هستیم.
نوروزی با تأکید مجدد بر اینکه اشخاص سهیم در فتنه ۸۸ به درد حضور در دولت نمیخورند، گفت: معتقدیم گزینههای پیشنهادی باید بسیار بهتر از این باشند و در مسئله فتنه ۸۸ دخیل نبوده و موضعگیریهای منحط نداشته باشد.
بهتر بود دولت مسائل اقتصادی را در اولویت قرار میداد
نماینده مردم ارومیه در مجلس با بیان اینکه بهتر بود دولت مسائل اقتصادی را در اولویت کاری خود قرار میداد گفت: پیشینیه کاری وزرا در اختیار نمایندگان قرار نگرفته است و از آقای رئیسجمهور میخواهیم با مجلس تعامل بیشتری داشته باشند.
نادر قاضیپور با اشاره به معرفی ۳ وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش، ورزش و جوانان و فرهنگ و ارشاد اسلامی از سوی دولت به مجلس گفت: انتظار داشتیم دولت معیشت و مسائل اقتصادی را در اولویت کار خود قرار دهد و به این بخش توجه بیشتری داشته باشد، اما حال هم که بحث جوانان و هنرمندان را در اولویت قرار داده، هنوز رزومه کاری وزرای پیشنهادی در اختیار نمایندگان قرار نگرفته است.
وی افزود: از آقای رئیسجمهور میخواهیم با هیأت رئیسه و کمیسیونهای تخصصی مجلس تعامل بیشتری داشته باشد تا تنشی در جامعه ایجاد نشود.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: ما خواهان رعایت خطوط قرمز از سوی وزرای پیشنهادی هستیم و هر یک از این وزرا باید پشت تریبون مجلس از حزب منحله مشارکت بیزاری جسته و فتنه ۸۸ را محکوم کند و این موارد جزو خطوط قرمز ما بهشمار میرود و اعلام کنند تبعیت کامل از ولایت مطلقه فقیه دارند.
قاضیپور در پایان با اشاره به رأی عدم اعتماد مجلس نهم به دو نفر از وزرای پیشنهادی دولت در روزهای گذشته خاطرنشان کرد: برخی از این وزرا شرایطشان از زمان عدم رأی اعتمادر در مجلس نهم بهتر شده، اما در مواردی عملکرد خاصی نداشتند که ما بتوانیم ارزیابی دقیقی داشته باشیم.
رئیسجمهور وزرای تازهنفس انتخاب کند
در همین حال نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی توصیه کرد: رئیسجمهور وزرای جوان انتخاب کند.
ابوالفضل حسنبیکی با اشاره به تغییر در کابینه دولت اظهار داشت: امام خمینی(س) باتوکل بر خدا و اطمینان به جوانان واعتماد به مردم، انقلاب را به پیروزی رساند، در دفاعمقدس رمز پیروزی همین تفکر بود.
نماینده مردم دامغان در مجلس دهم شورای اسلامی ادامه داد: حضرت امام خامنهای با همین استراتژی اقتدار ایران را در سطح بینالمللی به بالاترین مرتبه اوج داده است.
وی گفت: در حال حاضر دهها هزار دانشمند و نخبه جوان در رشتهها و تخصص گوناگون میدرخشند و اکنون بنیه دفاعی، دانش هستهای و پشرفت علم نانو گوشهای از افتخارات ملت ایران وآبرو برای جهان اسلام است.
عضو هیات رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: آقای رئیسجمهور روش و استراتژی ولایت را سرلوحه کار خود قرار دهد و وزرای جوان انتخاب کند تا روح حرکت وشادابی به جامعه دمیده شود.
به نظر میرسد معرفی سه گزینهای که در گذشته نتوانستند رای نمایندگان ملت را بدست آورند بیانگر آن است که اولویتهای مردم و نمایندگانشان چندان برای دولت مهم نیست. همچنین اصرار دولت بر معرفی گزینههایی که اخیرا از نمایندگان رأی اعتماد نگرفتهاند نشان از لجبازی و اتلاف وقت دارد، انتقادی که بسیاری از سیاسیون به محمود احمدینژاد داشتند و امروز همان ویژگیها در دولت فعلی هم قابل مشاهده است. از طرفی نیز این سوال در افکار عمومی جامعه شکل میگیرد که آیا روحانی دولتمرد دیگری ندارد که دائما با نامها و چهرههای تکراری برای تصدی وزارت خانهها مواجه میشویم. براستی روحانی که از ابتدای انقلاب تجربه مدیریتی در سطوح مختلف را داشته نتوانسته فهرستی از مدیران همسو و کارآمد تهیه کند که در مواقع لزوم از آنها بهره بگیرد.
واکنش مجلس به ۳ وزیر منفی است
در همین حال عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، با اشاره به معرفی وزرای جدید گفت: شاید دولت فکر میکند که هوای مجلس عوض شده است، در حالی که مجلس دهم بر روی اصول نسبت به مجلس نهم محکمتر و قدرتمندتر است.
جبار کوچکینژاد با اشاره به معرفی وزرای جدید دولت به مجلس از سوی رئیسجمهور اظهار داشت: معتقدم آقای روحانی دچار یک اشتباه بزرگ شده و اگر جبران نکند، قطعاً مجلس عکسالعمل دیگری نشان میدهد. وی افزود: رئیسجمهور افرادی را معرفی کرده که هیچکدام در مجلس نهم رأی نگرفتند و شاید دولت فکر میکند که هوای مجلس عوض شده است، در حالی که مجلس دهم بر روی اصول نسبت به مجلس نهم محکمتر و قدرتمندتر است؛ به طوری که وقتی مجلس نهم به سخنگوی فعلی شورای نگهبان رأی نمیدهد، این مجلس رأی بالایی به او میدهد.
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس تصریح کرد: اینها همه نشانه آن است که مجلس با هوشیاری و دقت بالایی به تحولات نگاه میکند.
کوچکینژاد اظهار داشت: آقای روحانی ادعای اعتدالگرایی دارد اما این ادعا با معرفی سه وزیر از میان عناصر فتنه ۸۸ آن هم از تندروترین آنها همخوانی ندارد و جای سؤال باقی میماند که چرا رئیسجمهور در دامن برخی گروههای سیاسی افتاده است.
وی درباره نتیجه احتمالی بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی سه وزارتخانه آموزش و پرورش، ارشاد و ورزش و جوانان، گفت: باید جزئیات برنامهها و توضیحات آنان بررسی شود، اما فکر میکنم مجلس قطعاً عکسالعمل جدی و منفی نشان خواهد داد.