رهبر معظم انقلاب با نام‌گذاری سال ۹۳ با شعار «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» نقشه راه کلی سال ۹۳ را در اختیار مسئولین و مردم قراردادند.
درواقع ایشان عناصر اصلی اقتدار یک ملت را اقتصاد و فرهنگ دانستند؛كه تركيب آن با عزم ملي و مديريت جهادي مي‌تواند در شرايط سخت اقتصادي رهنمون حركت ملت باشد.
اينك در اواخر سال ۹۳ سوال اينجاست كه براستي چقدر از اين شعار محقق شده است؟
در سال اخير بحث‌های بسیاری درباره مدیریت جهادی و توجه به اقتصاد مطرح شد و دولت و مجلس گام‌هایی برای بهبود وضع اقتصادی و سامان دادن به شرایطی برداشتند که در سال‌های قبل با بحران روبه رو بود، اما در روزهای پایانی سال به نظر می‌رسد هنوز تا تحقق اهداف شعار سال فاصله داریم كه اين فاصله ناشي از عدم درك صحيح و ناكارآمدي‌هاست.
نبايد فراموش كرد در ساختار جمهوری اسلامی، ولی فقیه، استراتژیست اصلی نظام بوده و رهبر انقلاب در رأس نظام تصمیم گیری قرار دارند. بنابراین در این جایگاه است که ایشان اولویت‌ها و جهت گیری‌های کشور را متناسب با شتاب بالای تحولات و تغییرات تبیین می‌کنند و با شناسایی دقیق تهدیدات موجود کشور، مشخص می‌کنند.
نا امیدی دشمن از تقابل سیاسی و خیابانی با نظام در سال ۸۸ سبب شد تا دشمن اصلی ترین نقطه قوت نظام جمهوری اسلامی‌یعنی باور دینی و فرهنگی مردم به این نظام را هدف اصلی خود قرار دهد، از سوی دیگر عوض شدن عرصه نزاع از عرصه نظامی‌به عرصه اقتصادی سبب شد مقام معظم رهبری این دو حوزه را برای سال ۹۳ مورد توجه قرار دهند، این مساله زمانی مهم تر نمایان شد که كارشناسان رفتار دولت یازدهم در این دو زمینه ضعیف ارزيابي مي‌كنند. اين گروه مي‌گويند: اگر شعار سال محقق می‌شد شرایط کشور متفاوت از این که هست می‌شد.
همراهي اقتصاد با عزم ملي و مديريت جهادي
سال اقتصادي ۹۳ سال چندان درخشاني نبود چرا كه كشورمان كه به لحاظ تحريمها تحت فشار قرار داشت با مشكلات جديدي از جمله كاهش قيمت نفت نيز روبرو شد.
با اين وجود كارشناسان براين باورند هر چند دولت تلاش كرد تا كارهاي خوبي را در زمينه اقتصادي انجام دهد اما اين كارها آن چنان كه بايد در شان ملت ايران باشد انجام نگرفت.
کمال‌الدین پیرموذن عضو كميسيون صنايع و معادن مجلس در اين باره گفت : علیرغم اینکه سال جاری توسط رهبری نظام به‌عنوان هم‌نشینی فرهنگ و اقتصاد نام نهاده شده اما کماکان به لحاظ ارزش‌دهی به مهم‌ترین محرک چرخ اقتصاد کشور یعنی کارگران با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستیم و همچنان این قشر به‌طور شایسته از شأن و منزلت اجتماعی مورد قبولی برخوردار نیستند. حل مشکلات کارگران و واحدهای صنعتی در گرو حل مشکلات کارفرمایان است و به دلیل عدم همکاری بانک‌ها که این امر محقق نشده است.
وی ادامه داد: در قانون رفع موانع تولید یا قانون خروج از رکود و همچنین تنظیم بخشی یک سری از مقررات دولت نتوانستیم کافی و وافی برسیم و اگر مجلس و دولت به یک موضوع پرداختند در اواخر سال بوده و الان هم اجرایی نشده است.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس خاطرنشان کرد: کارهایی آغازشده که در قالب دو قانون رفع موانع تولید و خروج از رکود انجام شود اما در مقام عمل به دلیل اینکه نه خط اعتباری برای واحدهای صنعتی تعریف شد و نه از محل صرفه‌جویی و از قانون هدفمندکردن یارانه‌ها واحدهای صنعتی توانستند جان بگیرند، بنابراین کارنامه دولت و مجلس در این خصوص کارنامه درخشان و رضایت بخشی نیست. البته به این مشکلات باید موانع دیگری ازجمله کثرت مقررات را نیز اضافه کرد که گریبان گیر واحدهای تولیدی و صنعتی شده است.
محمداسماعیل سعیدی نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس، در این خصوص گفت: در سال ۹۳ در بخش‌های فرهنگی و اقتصادی تلاش زیادی صورت نگرفت و در عرصه اقتصادی کارها در حد شعارها مطرح شدند ولی در عمل آن طور که باید طبق منویات رهبر انقلاب از اقتصاد مقاومتی بهره گرفته می‌شد، این اتفاق نیفتاد.
همچنين حمیدرضا ترقی مسئول بین‌الملل حزب موتلفه اسلامی‌گفت : اگر کاهش قیمت نفت در بازار جهانی نبود دولت مجبور نمی‌شد که وابستگی بودجه به نفت را کاهش دهد، بنابراین در بعد توجه به اقتصاد، خصوصاً “اقتصاد مقاومتی” و شعار امسال هیچ کار اساسی و جدی صورت نگرفته است. اما در بعد توجه به اقتصاد و محور بودن موضوع اقتصاد کشور در سال ۹۳ تلاشی را دولت در این زمینه انجام داده است که این تلاش متمرکز بر روی رفع تحریم‌ها از طریق تداوم مذاکرات و به نتیجه رساندن مذاکرات هسته‌ای بود. در این راستا مذاکرات موجب شد در حد هفت الی هشت میلیارد دلار از وجوه بلوکه شده ما در حین مذاکرات به‌صورت فاینانس و تبادل کالا انجام شود.
سالي كه رنگ فرهنگ نگرفت
در عين حال اگرچه بازهم به لحاظ امكانات رفاهي و شاخص‌هاي مادي توسعه پيشرفت داشته‌ايم ولي به لحاظ فرهنگي عقب مانده ايم و حتي به شاخصه‌هاي رسمي‌در دنيا نرسيده‌ايم.
بسياري از كارشناسان عقيده دارند در سالی که می‌بایست به مقوله فرهنگ توجه بیشتری می‌شد کارهایی همچون دادن مجوز کنسرت به تک‌خوانی بانوان، آزادی مطبوعات و رسانه‌ها در توهین به مقدسات دینی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌را در تحقق شعار سال زیر سؤال برده است. همچنین در زمینه فرهنگی کثرت متولی و عدم مسئولیت پذیری‌ها موجب بلاتکلیفی‌های زیادی شده است.
مسئولان فرهنگی، باید با حساسیت و هوشیاری مراقب رخنه‌های بسیار خطرناک فرهنگی بودند و به وظایف ایجابی و دفاعی خود در این زمینه عمل مي‌كردند، اما اتفاقی که باعث ارتقای فرهنگ کشور شود مشاهده نشد و از همین رو از دستگاه‌های فرهنگی به‌ویژه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی‌در این زمینه زير سوال رفت.
محمدمهدی زاهدی، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس گفت : درزمینه فرهنگی متأسفانه اتفاقی که موجب ارتقای فرهنگ کشور شود مشاهده نکردیم و از همین رو از دستگاه‌های فرهنگی به‌ویژه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی‌در این زمینه گلایه داریم.
محمد اسماعيل سعيدي عضو كميسيون اجتماعي مجلس نيز در اين باره گفت : در موضوعات فرهنگی نیز همیشه این موضوعات در تلاطم تصمیم گیری‌ها بود و هنوز هم که هنوز است چارچوب مشخصی و جهت گیری کلی فرهنگی بر اساس مهندسی فرهنگی در کشور وجود ندارد.
گله مندي از دولت
همچنین حمیدرضا ترقی مسئول بین‌الملل حزب موتلفه اسلامی‌از کم‌کاری مسئولین کشور در قبال تحقق شعار سال گله‌مندی کرد و گفت: همان‌طور که می‌دانید علیرغم اینکه سیاست‌های اقتصاد مقاومتی از سوی مقام معظم رهبری با این شعار به مسئولان کشور ابلاغ شد، به‌طور طبیعی برای اجرایی شدنش نیازمند این بود که دولت لایحه‌ای را در رابطه با اجرای این سیاست‌ها به مجلس ارائه بدهد، که متأسفانه تا این تاریخ هنوز اقدامی‌در این رابطه نشده است.
وی در ادامه افزود: طبیعتاً نمایندگان مجلس،علاوه بر تذکراتی که در خصوص تحقق “اقتصاد مقاومتی “می‌دادند باید در صورت تأخیر دولت، خودشان هم نسبت به تهیه طرحی برای اجرایی کردن” اقتصاد مقاومتی” اقدام می‌کردند.متأسفانه نمایندگان پارلمان هم در راستای تحقق این شعار اقدامی‌انجام نداند.
ترقی بیان کرد: در تهیه بودجه سال ۹۴، حداقل باید به این مسئله توجه ویژه می‌شد، با توجه به گزارش‌هایی که از جلسات بودجه می‌رسد به نظر می‌آید که آن‌هم تبیین‌کننده سیاست‌های “اقتصاد مقاومتی” نمی‌باشد و این بحث بسیار جزئی و کم در سیاست‌ها در بودجه سال ۹۴ مورد توجه قرارگرفته است.
مطالبات رهبر محقق نشد
در همين حال محمد علی مددی عضو كميسيون اقتصادي مجلس نيز اظهار کرد: متاسفانه مسئولان ارشد کشوری و استانی در تحقق شعار " اقتصاد و فرهنگ، با عزم ملی و مدیریت جهادی" کوتاهی کردند و این شعار در سال ۹۳ عملی نشد و انتظارات رهبر انقلاب هرگز برآورده نشد.
نماينده مردم ميانه با بیان اینکه رهبر انقلاب به تناسب ضرورت حیات نظام و انقلاب این شعار را مطرح کرده بودند، خاطرنشان کرد: مسئولان باید در این سال منویات رهبری را با جدیت و با ایمانی راسخ پیگیری می‌کردند. وی تصریح کرد: متاسفانه علی رغم تاکید رهبر بر اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید داخلی، روز به روز شاهد تضعیف تولید داخلی در کشور هستیم.
