رجب طيب اردوغان رئيسجمهور ترکيه سفري دو روزه به قطر داشته است تا زمينهساز تقويت همکاريهاي دو کشور باشد. اهميت اين سفر از آن جهت است که قطر اولين مقصد اردوغان به عنوان رئيسجمهور ترکيه است بيانگر نقش و جايگاه قطر در معادلات ترکيه است. حال اين سوال مطرح است که قطر که بيشتر يک شبهجزيره است تا يک کشور چه ظرفيتي دارد که ترکيه حاضر به کنار نهادن آن نميباشد و اين چنين بر توسعه روابط با آن تاکيد دارد.
بخشي از اين پاسخ را در معادلات اقتصادي دو کشور ميتوان جستوجو کرد. قطر در حوزه انرژي يکي از مولفههاي مهم براي ترکيه است به ويژه اينکه ساير کشورهاي عربي با ملاحظاتي به ترکيه مينگرند و شريكي مطمئن براي آن نميباشند. ترکيه با تعاملات دوجانبه با ايران و قطر سعي دارد تا حداکثر منافع را در حوزه انرژي کسب نمايد.
دوم آنکه ترکيه و قطر در منطقه داراي منافع و شرايط مشابهي ميباشند. هر دو کشور نگاهي به ثبت منفي در قبال عربستان دارند و تاکيد ميکنند که رياض براي رسيدن به منافع يکجانبهگرايانه اين دو کشور را از صحنه خارج ساخته است. نوع رفتارهاي عربستان در ايجاد گروههاي تروريستي در منطقه به موازات گروههايي که ترکيه و قطر از آنها حمايت ميکنند، سرنگونسازي جريان اخوان در مصر و منطقه، تلاش براي مقابله با منافع منطقهاي ترکيه و قطر و... از جمله نقاط مشترک در ديدگاه آنکارا و دوحه در قبال عربستان ميباشند.
نکته بسيار مهم آنکه ترکيه اکنون در ميان کشورهاي عربي به دليل فشارهاي عربستان عملا جايگاهي ندارد و در حوزه مرزهايش نيز روابط مناسبي با عراق و سوريه ندارد. به گونهاي که ميتوان گفت ترکيه در حوزه عربي عملا در انزوا قرار گرفته است. بسياري از ناظران سياسي بر اين عقيدهاند که ترکيه با رويکرد تعاملي گسترده به قطر و نيز استمرار حمايت از گروههاي تروريستي سعي در حفظ و تقويت موقعيت خود در ميان کشورهاي عربي دارد و سفر اردوغان به قطر نيز در اين چارچوب است. به عبارتي ميتوان گفت که قطر و ترکيه به دليل چالشهايشان در حوزههايي و نيز منافع مشترکي که براي آنان ايجاد گرديده در کنار يکديگر قرار گرفتهاند.
اردوغان با سفر به دوحه اين پيام را به رياض ميدهد که در صورت هرگونه تخاصم با قطر، آنکارا در کنار دوحه ايستاده وحاضر به عقبنشيني نميباشد. به هر تقدير سفر اردوغان گواه اين نکته است که آنکارا سعي در حفظ سياستهاي گذشته در منطقه دارد و سعي ميکند تا با تقويت تنها پشتوانههاي عربي خود از انزواي بيشترش جلوگيري نموده و همچنان به عنوان بازيگري در حوزه عربي ايفاي نقش نمايد چنانکه در نشست جده براي تقابل با عربستان و جلب رضايت بيشتر قطر از امضاي بيانيه پاياني نشست درباره مبارزه با داعش خودداري کرد.