سفر نخستوزیر عراق دیروز به تهران در حالی صورت گرفت که محور اصلی گفتوگوهای طرفین را تقویت همگراییهایی راهبردی علیه تروریسم پس از حمله موشکی ایران به اردوگاه داعش در دیرالزور تشکیل میداد.
حیدرالعبادی نخستوزیر عراق دیروز در سفری رسمی وارد تهران شد. این سفر در حالی صورت گرفت که منطقه شاهد چند تحول مهم بوده است که به گفته ناظران سیاسی پیگیری این تحولات میتواند از اهداف این سفر باشد. عربستان اخیرا ابعاد جدیدی از بحرانسازی را در منطقه ایجاد کرده که محور آن را اقدام علیه قطر تشکیل میدهد. رویکردی که البته با بهانههایی همچون حمایت قطر از مقاومت فلسطین و همگرایی آن با جمهوری اسلامی ایران صورت میگیرد. البته رفتارهای ناسالم سعودی به همین جا ختم نمیشود و اقدام آنها علیه چند قایق ماهیگیری ایرانی با ادعاهای واهی و نیز حمایتهای آشکار و پنهان سعودی از تروریستها علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران که برخی شواهد رد آنها را در حملات تروریستی تهران نشان میدهد، را نیز باید به این رفتارها افزود. تحول مهم دیگر در منطقه دستاوردهای گسترده ارتش و نیروهای مردمی عراق در موصل است که آنها را به مرزهای سوریه رسانده است. در حوزه امنیت منطقه تحول مهم دیگر حمله موشکی ایران به اردوگاه داعش در دیرالزور سوریه بود که به اذعان جهانیان گامی مهم در مبارزه با تروریسم بوده است.
با توجه به این شرایط بسیاری بر این عقیدهاند که سفر البعادی دارای دو محور اصلی است. بخشی از آن ادامه فعالیتهای منطقهای قطر برای کاهش تنشهای منطقهای است که سفر العبادی به ریاض پیش از سفر به تهران و استمرار این سفر به سایر کشورهای منطقه گواهی بر این رویکرد است. عراق در سالهای اخیر نشان داده که از ظرفیتهای لازم برای ایفای نقش فعال در معادلات منطقه برخوردار بوده و اقدامات اخیر العبادی را نیز میتوان در این چارچوب دانست.
این مسئله که العبادی برای میانجیگری میان تهران و ریاض به ایران آمده باشد حدث و گمانی کمرنگ است چراکه جمهوری اسلامی ایران همواره بر اصل همزیستی مسالمتآمیز با همسایگان تاکید دارد و نیاز برای میانجی وجود ندارد و این عربستان است که باید از رفتارهای بحرانساز و غیرمنطقی دست بردارد. بر این اساس میتوان گفت هر چند مسئله عربستان و ایران در سفر عبادی به تهران مطرح شده اما میتوان آن را بخشی از مباحث منطقه دانست که همگرایی و تعامل میان همسایگانی همچون ایران و عراق که دیدگاه واحدی به امنیت منطقه دارند برای حل این بحرانها امری طبیعی مینماید.
نکته دیگر همگرایی راهبردی بیشتر در امر مبارزه با تروریسم است که در سالهای اخیر نقطه اشتراک دو کشور است. با توجه به دستاوردهای ارتش و نیروهای مردمی عراق و نیز پیشرویهای ارتش سوریه در کنار حمله موشکی موفق جمهوری اسلامی به مقر تروریستها در دیرالزور میتوان گفت فاز جدید مبارزه با تروریسم در منطقه با محوریت مقاومت و متحدانشان (روسیه) آغاز شده و سفر العبادی را میتوان در این چارچوب دانست. این همگرایی چنان است که مقامات عراقی از جمله حیدر العبادی بارها تاکید کردهاند اگر تمام دنیا بخواهند که عراق با ایران قطع رابطه کند هرگز چنین اتفاقی نمیافتد چراکه ایران بهترین دوست عراق و محور اصلی مبارزه با تروریسم در منطقه است که همگان باید قدردان تلاشهایش برای امنیت منطقه باشند.
جمهوری اسلامی ایران همواره امنیت منطقه را امنیت خود دانسته و در این راه نیز از هیچ اقدامی فروگذار نبوده که حمایتهای مستشاری به عراق و سوریه از جمله این اقدامات بوده است. هر چند که برخی از کشورهای منطقه تحت تاثیر خواستههای آمریکا به بحرانسازی و ناامن سازی منطقه میپردازند اما ایران با تاکید بر اینکه بحران امنیتی تاثیر منفی بر کل منطقه خواهد داشت بر اصل همگرایی در برابر تروریسم و حامیان آنها اصرار دارد که حمله موشکی به مقر تروریستها در دیرالزور اقدامی در این عرصه بوده که با هماهنگی کشورهایی همچون عراق و سوریه صورت گرفته و اکنون با سفر العبادی به تهران طرفین تلاش کرده تا دامنه این همکاریها را گستردهتر و فازهای جدیدی علیه تروریسم آغاز کنند.
روندی که در صورت پیوستن سایر کشورهای منطقه قطعا میتواند زمینهساز برقراری ثبات و امنیت گسترده در منطقه و مقابله با طراحی مداخلهگران بیرونی همچون آمریکا و شرکای منطقهای آن باشد. سفر العبادی را باید برگرفته از تعاملاتی دانست که همگرایی همسایگانی را نشان میدهد که صادقانه با تروریسم در حال نبرد بوده و برای توسعه این همگرایی از هیچ اقدامی فروگذار نیستند.
حیدر العبادی در سفر به تهران، با رهبر معظم انقلاب اسلامی، رئیسجمهوری و معاون اول رئیسجمهور دیدار و گفتوگو کرد. خبر دیدارها و مذاکرات نخستوزیر عراق را میتوانید بر روی سایت سیاست روز ملاحظه کنید.