آنروزها پس از پایان یک جنگ طولانی و پرهزینه که پیامدها و مخاطرات فراوانی را به طرفین مخاصمه تحمیل میکرد بالاخره شخص یا گروهی پادرمیانی میکردند و این کشمکشها پایان مییافت تا هر دو سو بتوانند به استراحت و بازسازی دوباره پرداخته و اگر قرار شد بازهم جرقهای در این میان زده شود دستشان خالی نباشد.
این یک متد شناخته شده برای همه جنگها بود که دیرینه آن به زمان خلقت انسان برمیگردد و اولینهای آنها هابیل و قابیل بودند تا بر سر موضوعی پوچ و بیارزش دست به برادرکشی بزنند.
این بدعت غلط که البته در آن زمان بر اساس عدم فهم و درک و تا حدودی شعور و به قول امروزیها نداشتن سواد رسانهای پیش میآمد، نمیتوانست چندان هم قابل نقد و سرزنش باشد زیرا هر دو طرف هنوز آن پختگی لازم را پیدا نکرده بودند که بفهمند مفهوم و منظور از خلقت بشر از سوی ربالعالمین چه بوده است و البته پس از این خلقت ۱۲۴ هزار فرستاده و رسول پا به عرصه گذاشتهاند تا نسیم معرفت را در بین ابوالبشر جاری ساخته و آنها را به صراط مستقیم رهنمود گردانند.
مکاتب الهی طی میلیونها سال گذشته به طریق متنوع توسط همین رسل در اختیار بندگان خدا نهاده شده است که تعدادی نیز مصحف به همراه داشتند و ۵ تن نیز اولوالعزم بودند و آنچه میگفتند مستند آنها در کتب آسمانی موجود بود و تنها آخرین پیامبر که خاتمالنبیین نام داشت توانست قرآن مجید را از لوح محفوظ جاری سازد تا با به پشتوانه معجزهای که در بطن آن طی ۱۴ قرن سپری شده نمایان بود خدشهدار نشود و همچنان بر مبنای کلام الهی استوار باشد.
سورههای متنوع در این کتاب آسمانی هرکدام به یکی از با اهمیتترین موضوعات بشری میپردازد که شاید همه آنها روزگاری چالش زمانه خود باشند اما اهمیت موضوع در آن است که بخشی نیز به قلم اختصاص داده میشود و این سوره میتواند عظمت و قداست ابزار نگارش را توجیه نماید.
برای نوشتن و حک تصاویر روزگاری بدنه کوهها و غارها و سپس گل و سنگ کافی بود اما پس از چندی پوست حیوانات جای آن را گرفت و در ادامه چوب و فلز جانشین همه این صفحات شد که سالهاست به همت چینیها کاغذ اختراع شده و در همه این دوران هیچ زمانی با چالش کمبود و حذف روبرو نگردیده است!
امروز برای رسانههای مکتوب بیش از یکسال از تنش کمبود کاغذ و دیگر مصنوعات آن میگذرد که ارزش واقعی و نیاز مستمر به آن رونمایی میگردد تا آحاد جامعه بدانند اگر آب نباشد حیات جسم نیست و اگر کاغذ حذف شود امنیت روان به خطر خواهد افتاد!
اگرچه قیمت برابری ارزهای بینالمللی در طول این مدت حداکثر چهار برابر افزایش یافته است اما معلوم نیست چرا کاغذ و دیگر ملزومات چاپ که نیاز ضروری هر جامعه است طی این مدت به ۱۰ برابر ارزش واقعی خود صعود مینماید؟! تا در آغاز نشریات مکتوب استخوانهایشان در زیر این فشار مضاعف خرد شود و درنتیجه هزاران نفر بیکار گردند و در ادامه نوبت نشر کتاب شود که به خودی خود سالهای اخیر را در رکود شکننده و انزوا سپری کرده است!
امروز این معضل و تنش بزرگ چهره کریه خود را به بیش از پانزده میلیون نفر از کودکان، نوجوانان و جوانان کشور که دانش آموزان و دانشجویان آن میباشند هم نشان میدهد زیرا بر اساس اطلاعات موجود وزارت آموزش و پرورش پس از رسانهها و ناشران، سومین قربانی در این مسلخ است زیرا برای تأمین کاغذ مورد نیاز کتابهای درسی در مقاطع ابتدایی و متوسطه با بنبستی ناگشودنی روبرو شده در حالی که مهر ماه نزدیک است! رئیس اتحادیه صحافان شهرستان تهران با بیان اینکه وزارت ارشاد برای تولید دفتر مشق دانش آموزان کاغذ در اختیار واحدهای تولیدی قرار نمیدهد، میگوید: فرآیند تولید دفتر مشق از چند ماه گذشته آغاز شده و پیشبینیها بر آن است که بازار با کمبود چندانی مواجه نخواهد بود اما قیمت تمام شده محصولات رشد قابل توجهی داشته است!
او گلهمند است که با ایجاد مشکلاتی در بازار کاغذ، اتحادیه رایزنی و درخواستهایی از وزارت ارشاد و وزارت صمت داشته که متأسفانه اعلام کردهاند کاغذ دولتی برای تولید دفتر مشق اختصاص نمییابد و این وزارتخانه نتوانسته ارز ۴۲۰۰ تومانی را در اختیار تجار بازار برای واردات کاغذ قرار دهد. بنابراین سادهترین و ارزانترین دفترچهای که قیمت آن در سال گذشته ۱۷۰۰ تومان بوده است امسال با بهایی ۴۰۰۰ تومانی عرضه خواهد شد که این افزایش غیر قابل توصیف تأثیر نامناسبی در معیشت خانوادهها و همچنین ارتقاء فرهنگ را در بر خواهد داشت.
به نظر میرسد با تداوم چنین روندی، روز به روز بازار با افزایش بیسابقه قیمت دفتر مشق و دیگر محصولات نیازمند به کاغذ مواجه خواهد بود و این در حالی است که طبق آمار برای هر سال تحصیلی تقریباً ۱۵۰ میلیون جلد دفترچه مورد نیاز است که با توجه به سرمایه محدود تولید کنندگان این محصول فرهنگی به ناچار میزان تولید آن کاهش قابل توجهی خواهد داشت که نتیجه این تغییر افزایش غیر قابل باور قیمتها در بازار خواهد بود و بالطبع در یک شوک ناگهانی فرو خواهد رفت.
سوای معضل آموزش، مسئله نگارش توسط نویسندگان در زمینههای مختلف است که بعضی به علت نیاز به سیاه مشقهای فراوانی که خواهند داشت به رغم عدم درآمد پایدار برای این حرفه و رکود شکننده انتشار و پایین آمدن تیراژ کتاب حتی به یکصد جلد؟! میرود تا اصحاب نشر نیز آرام آرام کرکرهها را پایین کشیده و نویسندگان و محققان نیز قلمها را غلاف کنند و کتابهای باقیمانده در انبارها را تبدیل به خمیر نموده تا از آن کاغذ و مقوا تولید نمایند که قطعاً خریداران دست به نقدتری خواهد داشت!
نویسنده: حسن روانشید