این روزها کنگره آمریکا در حالی ماموریت اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران و حزب‌الله لبنان را در دستور کار دارد که پرونده کره شمالی هم به جمع پرونده‌های آن افزوده شده است. «جان کانیرز» نایب رئیس دموکرات کمیته قضایی مجلس نمایندگان آمریکا طرحی را به کنگره این کشور با موضوع ممنوعیت حمله پیشگیرانه آمریکا به کره شمالی بدون اطلاع کنگره ارائه کرده است. این طرح که «نه به حمله پیشگیرانه و خلاف قانون اساسی به کره شمالی» نام دارد، حمایت بیش از ۶۰ نماینده و سناتور آمریکایی را با خود همراه دارد. این طرح در صورت تصویب، هرگونه اختصاص بودجه برای استفاده در حمله نظامی به کره شمالی بدون مجوز کنگره آمریکا را ممنوع می‌کند.
حال این سوال مطرح می‌شود که چرا کنگره چنین طرحی را ارائه کرده و چه اهدافی را در ورای آن دنبال می‌کند؟
آنچه از سوی برخی محافل رسانه‌ای و سیاسی مطرح می‌شود اقدام کنگره برای مقابله با اقدامات احتمالی ترامپ است. برخی بر این عقیده‌اند که ترامپ زمینه‌های تکرار دوران بوش را دارد و این سناریو مطرح است که وی در اقدامی پیش دستانه گزینه نظامی را درپیش گیرد چنانکه بوش در قبال افغانستان و عراق این امر را اجرا کرد. بر این اساس مقابله با یکجانبه‌گرایی ترامپ و البته اجرای ابعاد دیگری از تقابل میان جریان‌های سیاسی جمهوری‌خواه و دموکرات از اهداف این طرح می‌تواند باشد. کارنامه ترامپ نشان می‌دهد که عملا کنگره در مقابله با او گام بر می‌دارد چنانکه وی تاکنون نتوانسته مصوبه‌ای در کنگره داشته باشد و دائما با آن مخالفت شده است.
هر چند که این سناریوها می‌توان بخشی از دلایل چنین طرحی باشد اما یک نکته کلیدی در آن مطرح است و آن پیام‌های این طرح است. بررسی راهبردهای آمریکا نشان می‌دهد که هر چند نظامی‌گری همچنان از محورهای اصلی سیاست‌های این کشور است اما در عمل توان اجرای چنین گزینه‌هایی را ندارد چنانکه اوباما در طول ۸ سال ریاست جمهوری حتی نتوانست وعده خود مبنی بر حمله به سوریه در صورت استفاده از سلاح شیمیایی را اجرایی کند.
بسیاری از مقامات نظامی و سیاسی آمریکا از جمله جان کری وزیر خارجه دوران اوباما و متیس وزیر دفاع آمریکا رسما اعلام کرده‌اند که آمریکا پلیس جهان نیست و نباید انتظار زیادی از آن داشت. ترامپ نیز در نشست ناتو خواستار افزایش سهم سایر اعضا در تامین بودجه ناتو شده است. این فرآیندها نشان می‌دهد که آمریکا به دلیل چالش‌های درونی و البته عدم همراهی جهانی توان رویکرد به گزینه نظامی را ندارد و ادعاهای آنها مبنی بر روی میز بودن گزینه نظامی نیز صرفا یک بلوف است. اقدام کنگره را می‌توان برگرفته از واقع‌بینی سیاستمداران آمریکایی دانست که افول کشورشان را پذیرفته و لذا برآنند تا اقدامی پیش‌دستانه برای مقابله با هزینه‌های احتمالی صورت دهند. طرح کنگره را باید نشانه موفقیت دیگر کره شمالی در برابر آمریکا دانست که به رغم هوچی‌گری‌های ترامپ، عقلای آمریکا را به عقب‌گرد در برابر این کشور سوق داده که محور آن را افزایش محدودیت‌ها برای هرگونه اجرای گزینه نظامی از سوی آمریکا تشکیل می‌دهد.
نویسنده: قاسم غفوری
