دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا برای سفری رسمی راهی ژاپن شده است. این سفر در حالی صورت گرفته که دو کشور از زمان جنگ دوم جهانی تاکنون ادعای روابط راهبردی و دستانه را مطرح می سازند اما حضور ۴۷ هزار نیروی آمریکایی در این کشور عملا استقلال رفتاری را از ژاپن گرفته و این روابط بیشتر جنبه تحمیل خواسته‌های آمریکایی بر مطالبات ژاپنی یافته است.
البته در حوزه اقتصادی و فن آوری ژاپن توانسته برتری‌هایی بر آمریکا داشته باشد اما اشغال نظامی این کشور عملا ماهیت سیاسی و امنیتی آن را تحت الشعاع قرار داده و بعضا به چالش امنیتی برای آن مبدل شده چنانکه تنشهای میان توکیو با چین و کره شمالی برگرفته از تحرکات آمریکاست که عملا ژاپن را در وضعیت بحرانی قرار می‌دهد. با توجه به این شرایط این سوال مطرح می شود که هدف ترامپ از این سفر چیست؟
بخشی از سفرهای ترامپ به صورت یکسان و تکراری است و هیچ تغییری در آن به وجود نمی‌آید و آن اصل فروش تسلیحات است. ترامپ بیش از آنکه به عنوان رئیس جمهور سفر داشته باشد در قامت یک تاجر رفتار می کند چنانکه در سفر به ژاپن هم همین اصل را می توان مشاهده کرد. وی پس از گفت‌وگو با مقام‌های ژاپنی اعلام کرد، دولت ژاپن تصمیم گرفته ۱۰۵ فروند جنگنده اف-۳۵ بخرد. ارزش این قرارداد هنوز اعلام نشده، اما در منابع عمومی قیمت هر فروند جنگنده اف-۳۵ بین ۹۵ تا ۱۲۰ میلیون دلار برآورد شده است. نکته دیگر در این سفر ادامه بازی آمریکایی برای نشان دادن توانش در برابر کره شمالی است در حالی که زبان تهدید آن با ناکامی همراه شدته و تلاش دارد در قامتی دیپلماتیک این ناکامی را پنهان سازد چنانکه ترامپ در جریان یک نشست خبری با «آبه شینزو» نخست‌وزیر ژاپن بار دیگر به دفاع از مذاکرات خود با کره شمالی پرداخت و کیم را «مردی بسیار باهوش» توصیف کرد. وی درباره آزمایش موشکی اخیر کره شمالی هم گفت: کیم به‌دنبال ساخت ملتی با قدرت اقتصادی عظیم است... کیم به‌دنبال ساخت ملتی با قدرت اقتصادی عظیم است. البته با (سلاح) هسته‌ای چنین اتفاقی نمی‌افتد. فقط اتفاقات بد رخ می‌دهد.
نکته مهم دیگر در سفر ترامپ ادامه تنشها با چین است که برگرفته از جنگ تجاری میان طرفین است چنانکه در اقدامی قابل تامل مقامات ارشد امنیت ملی آمریکا و تایوان برای افزایش همکاری‌ها دیدار کردند. این نخستین بار در چهار دهه گذشته است که مقامات این دو کشور با چنین هدفی ملاقات می‌کنند. آمریکایی‌ها در هفته‌های اخیر تهدیدات دریایی علیه پکن را نیز شدت بخشیده‌اند که با واکنش تند پکن مواجه شده است. در مجموع سفر ترامپ را می‌توان یک سفر تجاری و البته بحران ساز علیه امنیت شرق آسیا دانست که در نهایت یک هدف را دنبال می‌کند و آن مشغول سازی منطقه به رقابت تسلیحاتی به جای رقابت اقتصادی با آمریکاست تا شاید با این حربه از ادامه تنزل جایگاه آمریکا در اقتصاد جهان جلوگیری نماید.
نویسنده: علی تتماج
