جنجال های طرفداران مذاکره با امریکا پایانی ندارد و هر روز شکل دیگری به خود میگیرد، در چند روز اخیر نیز برخی زلف واردات واکسن کرونا و سلامت مردم را به تصویب اف ای تی اف گرده زدند ، تا هم راه مذاکره با طرفهای غربی را هموار کنند و هم اینکه با واردات واکسن به عنوان منجی مردم از این ویروس منحوس معرفی شوند، اما سوال این است که این افراد آیا همانگونه که بر واردات واکسن اصرار می کنند، به تولید واکسن ایرانی هم بها می دهند و اصولاً چرا اصرار به واردات واکسن تا این حد است آن هم واکسنی که هنوز به تایید سازمان جهانی بهداشت نرسیده است؟!
این روزها دولتمردان روش تازه‌ای را برای رسیدن به اهداف خود دنبال می کنند.
فشار برای تصویب FATF
با تصویب این مصوبه راه، هم برای طرفداران مذاکره و برجام همواره می شود و هم بایدن میتواند آن را به عنوان موفقیتی در سیاست خارجی امریکا و تئوری مذاکره دمکراتها ، به چشم جمهوریخواهان بکشد.
در این میان شاهد آنیم که این سیاست فشار برای تصمیم گیری از سوی دولتمردان نیز که خواستار بازگشت به مذاکرات برجامی هستند و در گذشته نیز کلید حل همه مشکلات را برجام عنوان می‌کردند منعکس شده است.
اخیراً رئیس جمهور در جلسه هیات دولت با اشاره به تصویب ۲ لایحه از لوایح اف ای تی اف، اعلام کرد که دستور اخیر رهبر معظم انقلاب در این زمینه راهگشا است و این اقدام بهترین راه برای مبارزه با فساد است که البته ممکن است بعضی‌ها خوششان نیاید.
سخنگوی دولت نیز با یادآوری اظهارت اخیر علی مطهری درباره خرید واکسن کرونا و ارتباط آن با FATF گفت: در مورد انتقال پول بنابر قوانین تحریم و قواعد FATF چندین مرحله انتقال پول با مشکل مواجه شد و با موانعی روبرو بودیم. به طور کلی نپیوستن به FATF آثار خود را نشان خواهد داد. همچنین ظریف وزیر خارجه با تاکید بر اینکه آمریکا حتی به ما اجازه نمی‌دهد که از پول خود در کشورهای دیگر برای پرداخت پول واکسن کرونا استفاده کنیم، وارد این بازی تازه شد و محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور نیز در جمع خبرنگاران گفت: مشکل اساسی که ما همواره برای هم دارو و هم واکسن و هم کالای اساسی با آن مواجه هستیم تحریم و فشار بیش از حدی است که آمریکا وارد می‌کند. آمریکا یک سیاست اعلانی دارد که می‌گوید ما محدودیتی برای واکسن و دارو نداریم ولی در عمل وقتی می‌خواهیم خرید کنیم، با بانک‌های مختلف تماس میگیرد و حتی مانع پرداخت ۵ میلیارد دلار از صندوق بین‌المللی پول برای کالاهای اساسی و دارو شد. وی افزود: تا زمانی که تحریم‌های آمریکا و فشاری که بر روی بانک‌ها هست، مسئله محدودیت‌های FATF خود را نشان نمی‌دهد.
همراهی اصلاح طلبان
در این میان اصلاح طلبان که تا چند وقت گذشته خود از عملکرد دولت انتقاد می‌کردند حالا با دولت در این زمینه همراه شده‌اند که تفحه‌ای از این بازارگرمی کسب کنند، از جمله عباس عبدی طی یادداشتی با عنوان کارزار واکسیناسیون نوشت: اگر اتفاق جدیدی در کشور رخ ندهد به احتمال فراوان و در هفته‌ها و ماه‌های آینده، مساله واکسیناسیون به جدی‌ترین مساله کشور تبدیل خواهد شد.وی با اظهار تأسف از اینکه در میانه این جنگ بزرگ با کووید ۱۹، عده‌ای دنبال برجسته کردن طب ملی و اسلامی و چنین ایده‌های غیرعلمی بودند و وقت خود و جامعه را در این راه تلف کردند افزود: اگر واکسیناسیون در کشورهای همسایه آغاز شود، دیگر نمی‌توان وعده آخر بهار و تابستان را داد. تا آن زمان باید اقدامات ملموس در این زمینه انجام شود، به‌ویژه اینکه کارایی این واکسن‌ها از حیث مدت زمانی که مصونیت ایجاد می‌کنند، معلوم نیست و چه بسا باید سالانه و حتی با فاصله کمتری تزریق شود و نمی‌توان جامعه را منتظر آینده‌ای کرد که هیچ چیز آن معلوم و قطعی نیست.
همنوایی
در این جریان تبلیغاتی فضای رسانه ای غرب نیز با ظاهر دلفریب و دلسوزانه وارد شده و از تحریمها و مشکلات برای واردات واکسن سخن می گوید. از جمله روزنامه واشنگتن پست، در این باره نوشت: تحریم‌های آمریکا میتواند مانع از رسیدن واکسن به ایران شود. این روزنامه با اشاره به اظهارات سخنگوی برنامه واکسن جهانی کواکس، مبنی بر اینکه ایران برای تهیه واکسن معافیت از دولت ایالات متحده دریافت کرده، اما تحلیلگران هشدار می‌دهند که تحریم‌های مالی مانع ایران برای مشارکت در این برنامه و خریدهای پزشکی مرتبط با آن است.
بی‌بی‌سی فارسی نیز گفت: که مقام‌ها در ایران می‌گویند برای خرید حدود ۲۰ میلیون دُز واکسن کرونا به سد تحریم‌های بانکی آمریکا برخورد کرده‌اند. تحلیلگران معتقدند، ممکن است بلاتکلیفی و سردرگمی که تحریم‌های چند لایه آمریکا علیه نظام ارزی و بانکی ایران به وجود آورده است، دلیل تأخیر یا تردید در همکاری بانک‌های جهانی با ایران باشد.
در همین حال هشتگ واکسن بخرید نیز از۳۰آذر ماه در توییتر با این هدف محوری که مذاکره و پذیرش fatf را مانع واردات واکسن کرونا اعلام کند آغاز شده است. جالب آنجاست که پایش این کمپین از تالک واکر نشان می دهد ۶ هزار و ۴۸۰ کاربر اعم از واقعی و ربات در این پویش شرکت و ۹۷ هزار توییت و بازنشر را انجام دادند اما ۶۸ درصد از اکانتها خارج از کشور و ۵۸ درصد در آمریکا ساکن هستند.
تضمین برای سلامت واکسن های وارداتی
اگر چه سعید نمکی وزیر بهداشت از خرید بهترین و مطمئن ترین منابع واکسن علیرغم همه فشارها و مضایق سخن می گوید اما اضافه می کند که البته هیچ جای دنیا روی واکسن قسم نخورده است و هیچ جای دنیا تزریق عجولانه واکسن را آغاز نکرده است اگر هم آغاز شده است کار عالمانه نیست. در همین حال سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده که این واکسن ها تنها راه جادویی سرکوب این بحران کرونا نیست و تاکنون از ۵۱ واکسن در مرحله آزمایش انسانی است که ۱۳ مورد آن به مرحله پایانی آزمایش گسترده رسیده است.
«دروس آدهانوم» مدیر سازمان جهانی بهداشت با اشاره به اینکه هنوز ویروس فضای زیادی برای عمل دارد، در توئیتی نوشت: هیچ واکسنی بیماری کووید-۱۹ را متوقف نخواهد کرد و ما در هر شرایطی مجبور هستیم که به نظارت و کنترل ادامه دهیم، تست‌ها را انجام بدهیم، قرنطینه افراد مبتلا به ویروس کرونا را پیگیری کنیم، افرادی که با بیماران تماس داشته‌اند نیز جداسازی کنیم و از افراد بخواهیم که احتیاط کنند. در همین حال جهش کرونا در انگلیس اثر واکسن دراین کشور را نیز از بین برد و نشان داد نبایستی خوشبینی بیش از اندازه به این مسئله داشته باشیم. دراین میان سوال این است آیا مقامات می توانند تضمین کنند که این واکسن‌ها بدون هیچ عارضه‌ای موجب کنترل این بیماری در کشور خواهد شد و اگر این تضمین ۱۰۰ درصدی نیست چرا نسبت به تولید واکسن در کشورمان حساسیت بیشتری نشان نمی‌دهند؟
یک جو شفافیت
در این میان مردمی که نگران سلامت خود هستند سوال می کنند که بالاخره چه خواهد شد، آیا مردم ایران هم می توانند از این واکسن استفاده کنند یا به دلیل تحریمها و تصویب نشدن اف ای تی اف بایستی از درمان و کنترل این بیماری محروم بمانند. آیا تحریم باعث این مسئله است یا برجام؟ در همین زمینه رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران درباره بحث‌های مطرح شده از نقش تصویب نشدن اف ای تی اف در واردات واکسن گفت: ما در طول سال داروهای دیگری نیز وارد می‌کنیم و تاکنون تصویب نشدن این لوایح در مسیر واردات این داروها مشکل ساز نشده است. محمود نجفی عرب در این باره افزود: تحریم‌های بانکی عامل مهمی در دشوار شدن واردات واکسن کرونا و حتی سایر داروها به ایران شده است. بنابراین دلیل ناتوانایی دولت برای خرید واکسن به تحریم‌های آمریکا ارتباط دارد که بانک‌ها و کشورهای مختلف به دلیل ترس از مجازات واشنگتن از انجام تبادلات مالی و تجاری با ایران گریزان هستند نه FATF!
محمد ایمانی، فعال رسانه‌ای در کانال تلگرامی خود با اشاره به اینکه ماموران شبکه شانتاژ رسانه‌ای، مدعی شده‌اند به خاطر عدم همکاری با FATF نتوانسته‌ایم واکسن کرونا بخریم(!) در این باره نوشت: دولتمردان سند بیاورند که دقیقا از کدام شرکت خواسته‌اند بخرند و آن شرکت، این پاسخ را داده؟ وی با اشاره به اینکه کدام شرکت، اکنون در حال فروش واکسنِ تایید شده و تضمین شده است که دیگران به شکل انبوه خریده باشند و ما جا مانده باشیم؟، افزود: جالب اینجاست که مدعیان ساخت واکسن کرونا هم فعلا ً به دیگران واکسن ارائه نمی‌کنند چرا که بر استفاده مردم خودشان در وهله اول تاکید دارند.
از سوی دیگر به گفته کارشناسان و طبق ابلاغیه بانک مرکزی کلیه اقدامات مربوط به پولشویی و غیره که از جرایم اقتصادی جلوگیری می کند و این سازمان بر آن تاکید دارد هم اکنون در بانک های کشور در حال اجرا است و تنها اطلاعات ملی به کشورهای بیگانه ارائه نمی‌شود. سوال اینجاست اگر مشکل مسائل اقتصادی است که خوب حل شده و اگر مسئله چیز دیگر است تا کجا باید به دولتمردان غربی امتیاز داد؟ از سوی دیگر چرا دولت برای اینکه نتوانسته واکسن را وارد کند امریکا را شماتت نکرده و مشکل را به گردن خودی ها می اندازد؟ اصلا چرا دولت با این همه بی پولی به فکر واردات واکسن است؟ درحالی که متخصصین کشور اعلام کرده‌اند نتیجه نهایی تولید واکسن داخلی همزمان با زمان واردات آن است.
هنگام امضای برجام آلودگی هوا و آب هم به تحریم مرتبط شد و حالا چنین سیاستی برای تصویب اف ای تی اف دنبا می شود.
