?>?> صندوقی برای ضمانت صادرات از طریق واردات!!؟ | سیاست روز
شنبه ۲۸ دی ۱۳۹۸ - ۲۲:۱۰
کد مطلب : 112483
روزنامه سیاست روز عملکرد نظارتی مجلس شورای اسلامی را بررسی می‌کند (12):

صندوقی برای ضمانت صادرات از طریق واردات!!؟

اشاره: قانونگذاری و نظارت بر حسن اجرای قوانین از وظایف مجلس شورای اسلامی است. بدون تردید تورم قانون و قانونگذاری در کشور امر نظارت بر حسن اجرای قوانین را دشوار کرده و می کند. ناکارآمدی قوانین در حل مشکلات زندگی مردم با شیوه های معمولی نظارتی نیز قابل تشخیص است و در این زمینه نیاز به انجام عملیات نظارت تخصصی وجود ندارد. نبود نظارت کافی و عدم وجود ضمانت اجرایی نظارت ها موجب شده است که ناکارآمدی هر دو وظیفه قانونگذاری و نظارت بر حسن اجرای قوانین را فرا بگیرد و جایگاه مجلس شورای اسلامی را به عنوان «راس امور کشور» با تزلزل مواجه سازد. برای بررسی نقش نظارتی مجلس شورای اسلامی، اصل قانون برای صحت استناد، نقل و بخش های غیرنظارتی آن برای اختصار حذف شده است. ضمن اینکه اطلاع رسانی قوانین به مخاطبان فی نفسه کار مفیدی است از این طریق بر قوانین مادر تاکید و از نقل اصلاحات و تغییرات قانون به دلیل جزیی بودن آنها خودداری شده است. علیرغم اینکه نظارت بر حسن اجرای همه قوانین از وظایف مجلس شورای اسلامی است در این نوشتار به بررسی وضعیت نظارت بر حسن اجرای قوانینی پرداخته شده است که نماینده یا نمایندگان ناظر به انتخاب مجلس شورای اسلامی در آن حضور دارد. این نوشتار به پرسشگری عملکرد نظارتی مجلس شورای اسلامی پیرامون اساسنامه صندوق ضمانت صادرات ايران می پردازد که از نظر خوانندگان می‌گذرد:
صندوقی برای ضمانت صادرات از طریق واردات!!؟

مقدمه
توانمند سازی تجاری شاخصی است که می تواند در اتخاذ یا اصلاح استراتژی های توسعه تجارت خارجی موثر واقع شود. بر این اساس این شاخص معیاریست برای اندازه گیری اینکه اقتصاد ها تا چه اندازه توانسته اند موسسات، سیاست ها و خدمات خویش را برای تسهیل جریان آزاد کالا به مقاصد نهایی توسعه دهند. شاخص توانمند سازی تجاری تمام اقدامات تسهیل کننده تجارت را مورد توجه قرار می دهد، بنابر تعریف سازمان جهانی تجارت، ساده سازی و هماهنگ سازی رویه های تجارت بین المللی، تسهیل تجاری نام دارد که شامل فعالیت ها و رویه های جمع آوری، ارائه، انتقال و پردازش داده های مورد نیاز جهت جابجایی کالاها در تجارت بین المللی می شود. بر اساس این شاخص مجموعه عوامل مربوط به تسهیل تجارت در چهار گروه اصلی طبقه بندی شده اند. این زیر شاخص ها عبارتند از:
دسترسی به بازار، مدیریت مرزی، زیر ساخت و محیط عملیاتی
این شاخص اولین بار در سال ۲۱۱۸ از سوی مجمع جهانی اقتصاد ارائه شد که از سال ۲۱۱۱ تا ۲۱۱۴ به صورت دوسالانه اعلام می شود
این چهار زیر شاخص اصلی مولفه هایی را در بر می گیرد که ارکان نامیده می شوند. این ارکان تا گزارش سال ۲۱۱۲ نه رکن و شامل موارد زیر بوده اند:
- زیر شاخص دسترسی به بازار
رکن اول: دسترسی به بازار های داخلی و خارجی
- زیر شاخص ترتیبات اداری در مرزها
رکن دوم: کارایی گمرک
رکن سوم: کارایی روش صادرات و واردات
رکن چهارم: شفافیت ترتیبات اداری در مرزها
- زیر شاخص زیرساخت حمل و نقل و ارتباطات
رکن پنجم: قابلیت دسترسی و کیفیت زیرساختهای حمل و نقل
رکن ششم: قابلیت دسترسی و کیفیت خدمات حمل و نقل
رکن هفتم: قابلیت دسترسی و استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات
- زیر شاخص محیط عملیاتی
رکن هشتم: محیط قانونی
رکن نهم: امنیت فیزیکی
اساسنامه صندوق ضمانت صادرات ايران مصوب ۱۸/۳/۱۳۷۶
هيأت وزيران در جلسه مورخ ۱۸/۳/۱۳۷۶ بنا به پيشنهاد شماره ۱۲۱۳۵/۱۰۰ مورخ ۸/۱۱/۱۳۷۵ وزارت بازرگاني و به استناد ماده (۲) قانون چگونگي اداره صندوق ضمانت صادرات ايران مصوب ۱۳۷۵ اساسنامه صندوق ضمانت صادرات ايران را به شرح زير تصويب کرد:
اساسنامه صندوق ضمانت صادرات ايران
فصل اول: كليات
ماده ۱. صندوق ضمانت صادرات ايران كه در اين اساسنامه صندوق ناميده مي شود بر اساس قانون چگونگي اداره صندوق ضمانت صادرات ايران مصوب ۱۳۷۵ و مقررات اين اساسنامه و در موارد سكوت مطابق قانون تجارت اداره مي شود.
ماده ۲. صندوق داراي شخصيت حقوقي و استقلال اداري و مالي است و به صورت شركت سهامي خاص زير نظر وزارت بازرگاني اداره مي شود.
ماده ۳. مركز اصلي صندوق تهران است. صندوق مي تواند در حدودي كه قوانين و مقررات مربوط اجازه مي دهند به تأسيس يا انحلال شعبه اقدام كند يا به اشخاص حقيقي يا حقوقي نمايندگي دهد.
ماده ۴. تابعيت صندوق ايراني و مدت آن نامحدود است.
ماده ۵. موضوع فعاليت صندوق عبارت است از: تضمين اعتبارات و سرمايه گذاريهاي مربوط به كالاها، خدمات صادراتي، ايجاد تسهيلات لازم به منظور توسعه و افزايش صادرات و ضمانت مطالبات صادر كنندگان كالا و خدمات از خريداران خارج از كشور در قبال خطرات حاصل از عواملي كه به طور معمول شركت هاي بيمه تجاري آنها را بيمه نمي كنند.
ماده ۶. ضمانت صندوق به ترتيبي كه در آيين نامه هاي مربوط تعيين مي شود شامل موارد زير است:
الف) مطالبات صادر كنندگان كالا يا خدمات از خريداران خارج از كشور كه به دلايل زير در سررسيد مقرر وصول نشود، مشروط بر اينكه ناشي از عدم ايفاي تعهدات صادر كننده نباشد:
۱. استنكاف خريدار از قبول كالاي صادر شده يا خدمت انجام شده.
۲. عدم پرداخت بهاي كالا يا خدمت در سررسيد مقرر.
۳. عدم توانايي مالي خريدار به دليل ورشكستگي يا اعسار يا توقف.
۴. بروز جنگ يا حالت جنگ.
۵. تيره شدن روابط يا قطع روابط سياسي با كشور خريدار به نحوي كه در نتيجه آن صادر كننده موفق به دريافت مطالبات خود در سررسيد آنها نشود.
۶. اعمال سياست هاي اقتصادي كه موجب مسدود شدن مطالبات صادر كنندگان شود.
۷. اعمال سياست هاي مربوط به محدوديت هاي وارداتي و ارزي در كشور خريدار.
۸. سلب مالكيت از خريدار بر اثر ملي شدن يا مصادره اموال به نحوي كه صادر كننده موفق به دريافت مطالبات خود نشود.
۹. ساير عوامل خارج از حيطه اختيار صادر كننده و خريدار كه به تشخيص هيأت مديره صندوق موجب عدم وصول مطالبات صادر كننده شود.
ب) تسهيلاتي كه براي كالاها يا خدمات صادراتي تخصيص مي يابد.
ج) سرمايه گذاري مربوط به كالاها و خدمات صادراتي.
د) ساير مواردي كه به تشخيص هيأت وزيران در توسعه صادرات لازم يا مفيد باشد.
ماده ۷. سرمايه صندوق مبلغ يكصد ميليارد (۰۰۰ر۰۰۰ر۰۰۰ر۱۰۰) ريال است كه به يكصد هزار سهم يك ميليون ريالي با نام تقسيم مي شود و تمام آن متعلق به دولت است.
فصل دوم: اركان
ماده ۸. صندوق داراي اركان زير است:
الف- مجمع عمومي
ب- هيأت مديره و مدير عامل
ج- بازرس قانوني
د- مجمع عمومي
ماده ۹. اعضاي مجمع عمومي عبارتند از:
۱. وزير بازرگاني كه رياست مجمع عمومي را بر عهده دارد/ ۲. وزير امور اقتصادي و دارايي/ ۳. وزير صنايع/ ۴. وزير امور خارجه/ ۵. رييس سازمان برنامه و بودجه/ ۶. رييس كل بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران/ ۷. رييس كل مركز توسعه صادرات ايران/ ۸. دو نفر از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي از كميسيون هاي امور بازرگاني و توزيع و امور اقتصادي و دارايي و تعاون با انتخاب مجلس به عنوان ناظر.
ماده ۱۰. مجمع عمومي صندوق هر سال حداقل دو بار بنا به دعوت هيأت مديره در مركز اصلي صندوق يا با موافقت رييس مجمع عمومي درمحل پيشنهادي هيأت مديره يك بار در نيمه اول سال براي بررسي و تصويب ترازنامه و حساب سود و زيان سال قبل صندوق و ساير مواردي كه در دستور كار قرار دارد و يك بار در نيمه دوم سال براي بررسي و تصويب بودجه سال بعد و ساير مواردي كه در دستور كار قرار دارد، تشكيل مي شود.
ماده ۱۱. اختيارات و وظايف مجمع عمومي صندوق عبارت است از:
۱. تعيين خط مشي عمومي و سياست هاي كلي صندوق و اعمال نظارت عالي بر فعاليت هاي آن.
۲. پيشنهاد آيين نامه چگونگي استفاده از اندوخته احتياطي به هيأت وزيران.
۳. رسيدگي به برنامه و تصويب بودجه صندوق.
۴. رسيدگي و تصميم گيري در خصوص گزارش عملكرد سالانه، ترازنامه و حساب سود و زيان صندوق پس از استماع گزارش بازرس قانوني.
۵. بررسي و تصويب آيين نامه هاي مالي و معاملاتي صندوق بنا به پيشنهاد هيأت مديره.
۶. تصميم گيري در خصوص پيشنهاد وزير بازرگاني در مورد تعيين اعضاي هيأت مديره و مدير عامل.
۷. پيشنهاد تخصيص اعتبار لازم در بودجه سالانه كل كشور در خصوص مابه التفاوت درآمدهاي صندوق با خسارات و ذخاير فني به هيأت وزيران.
۸. تصميم گيري در خصوص مطالبات لاوصول و مشكوك الوصول صندوق.
۹. انتخاب بازرس اصلي و علي البدل و تعيين حق الزحمه آنان.
۱۰. بررسي و تصويب تشكيلات صندوق پس از تأييد سازمان امور اداري و استخدامي كشور.
۱۱. تعيين انواع اعتبارات قابل تضمين توسط صندوق بنا به پيشنهاد هيأت مديره.
۱۲. تعيين حداكثر ميزان تعهد مجاز صندوق در خصوص هر كشور.
۱۳. پيشنهاد تعرفه كارمزد ضمانتنامه ها و شرايط كلي آنها به هيأت وزيران.
۱۴. بررسي و تصويب شرايط عمومي ضمانتنامه هاي صندوق بنا به پيشنهاد هيأت مديره.
۱۵. بررسي و تصويب ضوابط مربوط به ميزان و ترتيب محاسبه ذخاير فني بنا به پيشنهاد هيأت مديره.
۱۶. تصميم گيري در خصوص تأسيس شعبه يا شعب در خارج از كشور بنا به پيشنهاد هيأت مديره و با رعايت مقررات مربوط.
۱۷. بررسي و تصويب پيشنهاد مربوط به قبول نمايندگي مؤسسات خارجي يا واگذاري نمايندگي به آنها با رعايت قوانين و مقررات مربوط.
۱۸. تصميم گيري در خصوص ساير مواردي كه در چارچوب وظايف و اختيارات صندوق و با رعايت مقررات به مجمع عمومي پيشنهاد مي شود.
ب) هيأت مديره و مدير عامل
ماده ۱۲. اعضاي هيأت مديره صندوق مركب از پنج نفر هستند و به پيشنهاد وزير بازرگاني و تأييد مجمع عمومي صندوق براي مدت پنج سال منصوب مي شوند و تا انتخاب مجدد يا تعيين جانشين به كار خود ادامه مي دهند.
ماده ۱۴. انتخاب مجدد اعضاي هيأت مديره بلامانع است. هيأت مديره حداقل دو بار در ماه بنا به دعوت رييس هيأت مديره و مدير عامل كه دستور جلسه نيز در آن درج شده است در محل صندوق تشكيل جلسه مي دهد. براي هر يك از جلسات صورتجلسه اي شامل تصميمات گرفته شده در جلسه تنظيم و به امضاي اعضاي حاضر مي رسد. اسامي اعضاي غايب نيز در صورت جلسه درج مي شود.
ماده ۱۵. جلسات هيأت مديره با حضور حداقل سه نفر رسميت مي يابد و مصوبات آن با اكثريت آراي اعضاي هيأت مديره معتبر است. اعضاي هيأت مديره مي توانند موضوعات مورد نظر خود را از طريق رييس هيأت مديره و مدير عامل در دستور جلسه هيأت مديره قرار دهند.
ماده ۱۶. اختيارات و وظايف هيأت مديره به شرح زير است:
۱. اجراي مصوبات مجمع عمومي در چارچوب اختيارات مربوط.
۲. تهيه گزارش عملكرد سالانه، صورت هاي مالي شامل حساب سود و زيان و ترازنامه براي ارايه به مجمع عمومي.
۳. بررسي و تأييد بودجه سالانه، تشكيلات و آيين نامه هاي پيش بيني شده در اين اساسنامه كه از سوي مدير عامل پيشنهاد مي شود براي طرح و تصويب در مراجع ذيصلاح.
۴. پيشنهاد تعيين انواع اعتبارات قابل تضمين توسط صندوق، تعرفه كارمزد و هزينه هاي مربوط به ضمانتنامه ها و شرايط كلي آنها به مجمع عمومي.
۵. تصميم گيري در خصوص تأسيس يا انحلال شعب و نمايندگي هاي داخل كشور در چهارچوب قوانين و مقررات مربوط.
۶. پيشنهاد تغيير و اصلاح اساسنامه، همچنين افزايش يا كاهش سرمايه صندوق به مجمع عمومي براي ارايه به مراجع ذيصلاح.
۷. تصميم گيري در خصوص خريد، فروش، اجاره، اعطا يا قبول ضمانت، ظهرنويسي، تضمين هاي تجاري، وثيقه، رهن اموال غيرمنقول، سرمايه گذاري، مشاركت، پيمانكاري و انجام امور تجاري در چهارچوب آيين نامه هاي مصوب.
۸. افتتاح حساب هاي ارزي يا ريالي و استفاده از آنها بهنام صندوق نزد بانك ها، مؤسسات مالي و اعتباري و ساير مؤسسات تجاري داخلي وخارجي يا انسداد آنها.

پرسشگری از عملکرد نظارتی مجلس شورای اسلامی
- جایگاه نظارتی مجلس شورای اسلامی بر اساسنامه صندوق ضمانت صادرات چیست؟
- میزان دریافت مطالبات صادر كنندگان كالا يا خدمات از خريداران خارج از كشور كه به دلايل خاص در سررسيد مقرر وصول نشده است توسط صندوق چقدر است (به تفکیک سال)؟
- چه نوع تسهيلاتي براي كالاها يا خدمات صادراتي تخصيص مي يابد (به تفکیک سال)؟
- میزان سرمايه گذاري مربوط به كالاها و خدمات صادراتي در بخش های مختلف چقدر است (به تفکیک سال و بخش)؟
- میزان سپرده گذاری صندوق نزد بانك ها، قبول يا واگذاري اتكايي آن چقدر است (به تفکیک سال)؟
- مجلس شورای اسلامی چگونه بر خط مشي عمومي و سياست هاي كلي صندوق و فعالیت های آن نظارت می کند (به تفکیک سال)؟
- گزارش نظارت بر برنامه و بودجه صندوق از سوی مجلس شورای اسلامی چیست (به تفکیک سال)؟
- گزارش نظارت بر عملكرد سالانه، ترازنامه و حساب سود و زيان صندوق چیست (به تفکیک سال)؟
- گزارش نظارت بر پيشنهاد تخصيص اعتبار لازم در بودجه سالانه كل كشور در خصوص مابه التفاوت درآمدهاي صندوق با خسارات و ذخاير فني به هيأت وزيران چیست (به تفکیک سال)؟
- گزارش نظارت بر تعيين انواع اعتبارات قابل تضمين توسط صندوق چیست (به تفکیک سال)؟
- گزارش نظارت بر تعيين حداكثر ميزان تعهد مجاز صندوق در خصوص هر كشور چیست (به تفکیک سال)؟
- گزارش نظارت بر پيشنهاد تعرفه كارمزد ضمانتنامه ها و شرايط كلي آنها به هيأت وزيران چیست (به تفکیک سال)؟
- گزارش نظارت بر بررسي و تصويب شرايط عمومي ضمانتنامه هاي صندوق چیست (به تفکیک سال)؟
- گزارش نظارت بر بررسي و تصويب ضوابط مربوط به ميزان و ترتيب محاسبه ذخاير فني چیست (به تفکیک سال)؟
- گزارش نظارت بر تأسيس شعبه يا شعب در خارج از كشور چیست (به تفکیک سال)؟
- گزارش نظارت بر بررسي و تصويب پيشنهاد مربوط به قبول نمايندگي مؤسسات خارجي يا واگذاري نمايندگي به آنها چیست (به تفکیک سال)؟
- اسامی نمایندگان مجلس شورای اسلامی ناظر در صندوق ضمانت صادرات ایران چیست (به تفکیک سال)؟
- ارزیابی کلی مجلس شورای اسلامی از عملکرد صندوق ضمانت صادرات ایران از بدو تاسیس تاکنون چیست؟
- نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای انجام نظارت بر عملکرد صندوق در چند جلسه مجمع عمومی یا سایر جلسات تخصصی آن حضور فعال داشته اند (به تفکیک سال)؟
- نحوه حمایت صندوق ضمانت صادرات از صادرکنندگان در دوران تحریم ها چگونه است؟
- گزارش میزان حمایت ریالی یا ارزی صندوق ضمانت صادرات از صادرکنندگان چیست (به تفکیک سال)؟
- گزارش حمایت مالی صندوق از صادرکنندگان در صورت استنكاف خريدار از قبول كالاي صادر شده يا خدمت انجام شده چیست (به تفکیک سال)؟
- گزارش حمایت مالی صندوق از صادرکنندگان در صورت عدم پرداخت بهاي كالا يا خدمت در سررسيد مقرر چیست (به تفکیک سال)؟
- گزارش حمایت مالی صندوق از صادرکنندگان در صورت عدم توانايي مالي خريدار به دليل ورشكستگي يا اعسار يا توقف چیست (به تفکیک سال)؟
- گزارش حمایت مالی صندوق از صادرکنندگان در صورت بروز جنگ يا حالت جنگ چیست (به تفکیک سال)؟
- گزارش حمایت مالی صندوق از صادرکنندگان در صورت تيره شدن روابط يا قطع روابط سياسي با كشور خريدار به نحوي كه در نتيجه آن صادر كننده موفق به دريافت مطالبات خود در سررسيد آنها نشود چیست (به تفکیک سال)؟
- گزارش حمایت مالی صندوق از صادرکنندگان در صورت اعمال سياست هاي اقتصادي كه موجب مسدود شدن مطالبات صادر كنندگان شود چیست (به تفکیک سال)؟
- گزارش حمایت مالی صندوق از صادرکنندگان در صورت اعمال سياست هاي مربوط به محدوديت هاي وارداتي و ارزي در كشور خريدار چیست (به تفکیک سال)؟
- گزارش حمایت مالی صندوق از صادرکنندگان در صورت سلب مالكيت از خريدار بر اثر ملي شدن يا مصادره اموال به نحوي كه صادر كننده موفق به دريافت مطالبات خود نشود چیست (به تفکیک سال)؟
- گزارش حمایتی صندوق ضمانت صادرات ایران از صادرات کالاهای فراوری شده در مقایسه با کالاهای خام چیست (به تفکیک سال)؟
- نحوه اطلاع رسانی گزارش عملکرد نظارتی مجلس شورای اسلامی بر حسن اجرای این قانون به جامعه چگونه صورت گرفته است (به تفکیک سال)؟
- اسامی اعضاء ناظر از نمایندگان مجلس شوراي اسلامي موضوع این قانون به تفکیک سال چیست؟
- محل نگهداری آرشیو اسناد و مدارک مرتبط با نظارت بر حسن اجرای این قانون کجاست؟ 

نویسنده: دکتر محمدرضا ناری ابیانه

https://siasatrooz.ir/vdcg7x9qwak9qt4.rpra.html
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی