وقتی سه ماه ویزای مسئولان هماهنگ‌کننده حج تمتع صادر نمی‌شود و هر روز بهانه‌ای آورده می‌شود، وقتی پای کشور ثالث برای صدور ویزا در میان می‌آید، وقتی قرار می‌شود حقوق احقاق شده مردم ایران در جده و مکه بعد از آن دو حادثه وحشتناک بدون عذرخواهی و انجام حدود شرعی فراموش شود، آشکارتر می‌شود که آل‌سعود چیزی از رعایت حرمت و احترام برادری اسلامی نمی‌فهمد.
با وجود حوادث تلخی که بارها و بارها بر سر حجاج ما آوردند که نوشتن آنها از کشتار سال ۶۶ تا فاجعه منا در سال گذشته مثنوی هفتاد من کاغذ است گذشت کرده‌ایم و حرمت برادری را نگه داشته‌ایم، گلایه‌ای نکردیم تا دشمن نگوید مسلمانان با یکدیگر اختلاف دارد اما حرمت برادری اسلامی را چندبار چند سال یکطرفه نگه داشتیم. برادر بزرگتریم قبول، الگوی تعداد بیشتری از کشورهای مسلمان هستیم قبول اما قرار نیست که همیشه ما حرمت نگه داریم آن هم وقتی حقوق شرعی مردم کشور را نادیده می‌گیرند. حتی بار آخری که حرمت‌شکنی آل‌سعود اتفاق افتاد و پیکرهای ایرانیان حادثه منا را تحویل نمی‌دادند رهبری هم هشداری دادند که اگر قرار بود اصلاحی در رفتار آل‌سعود قرار بگیرد باید اتفاق افتاد. رهبر معظم انقلاب آن زمان به آل‌سعود هشدار دادند که اگر قرار باشد واکنشی داده شود واکنش سخت و خشن خواهد بود. اما ظاهرا آل‌سعود قصد ندارد به سریال کارشکنی‌های خود و خصومتش با ایرانیان خاتمه دهد.
ظاهراً تاکنون هم در صحبت‌هایی که صورت گرفته به جای اینکه ایران که داغ بیش از ۴۰۰ عزیز خود را بر دل دارد طلبکار باشد این طرف سعودی است که برای هیئت ایرانی شاخ و شانه می‌کشد. حادثه منا در روز دوم مهر سال ۱۳۹۴ و در بحبوبه اجرای مناسک عبادی حج، تبدیل به مرگبارترین رویداد تاریخ این مراسم مذهبی شد. حادثه‌ای که پس از گذشت بیش از شش ماه از وقوع آن، هنوز تعداد دقیق جان‌باختگان مشخص نیست در حالی که آمار غیررسمی از کشته شدن بین هزار تا دو هزار نفر حکایت می‌کند. اما آنچه در این میان به طور دقیق مشخص شد، شهادت ۴۶۴ تن از زائرین ایرانی بود که به رغم پیگیری‌های مسئولین کشورمان، هنوز دولت عربستان نسبت به جبران غرامت این اتفاق واکنشی نشان نداده است.
پیش از این اتفاق نیز در اثر سقوط جرثقیل در محوطه مسجد‌الحرام ۱۰۷ نفر از حجاج از جمله ۱۱ ایرانی کشته شدند. مقامات ریاض علت این حادثه را نیز به باد و توفان ربط دادند و از پذیرش مسئولیت شانه خالی کردند.
بندر حجار، وزیر حج در دیدار اخیر با هیات ایرانی، به تازگی شروطی برای حجاج ایرانی مطرح کرده است که نشان‌دهنده تلاش این کشور در ایجاد فشار بر زائران کشورمان و گسترش اختلافات به این حوزه است. در این رابطه حجار عنوان کرده است: «برگزاری راهپیمایی یا تجمعات در مکان‌های عمومی از سوی ایرانیان در زمان حج و یا بالابردن صدا هنگام دعا به منظور جلوگیری از اذیت حجاج دیگر ممنوع است. همچنین در صورت تمایل حجاج ایرانی برای ورود مجلات و یا کتاب‌هایی متعلق به بعثه رهبری درخصوص ادای مناسک حج به این کشور، ایران باید موافقت وزارت فرهنگ و رسانه عربستان را جلب کند.»
ویزا در کشور دیگر نمی‌خواهیم!
اما شرط‌های سعودی برای صدور ویزا واکنش‌هایی را در داخل کشور در پی داشته است رئیس سازمان حج و زیارت در این‌باره با اشاره به این نکته که تاکید داریم که ویزای حج تمتع حتما باید داخل ایران صادر شود با توجه به این نکته البته قائم‌مقام وزیر حج عنوان کرده است؛ ویزا باید در فرودگاه‌های جده و مدینه صادر شود و ما نیز به طور قاطع اعلام کردیم که صدور روادید در کشور ثالث غیرممکن است.
سعید اوحدی افزود: پنج‌شنبه هفته گذشته نخستین جلسه با سعودی‌ها برگزار شد و در آن وزیر حج عربستان، معاون وزیر کشور، معاونان دو وزارتخانه و مسئولان وزارت امور خارجه حضور داشتند. مباحث اولیه در این جلسه مطرح شد و هیات ایرانی نیز بحث تامین امنیت زائران، مساله چگونگی صدور ویزا و پروازها که بسیار موضوع مهمی است را مطرح کرد.
رئیس سازمان حج و زیارت در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا در جلسات با سعودی‌ها درخصوص دیه شهدای منا و حادثه سقوط جرثقیل بحث شد؟ گفت: در جلسه اول با وزیر حج عربستان، بحث حکم دو مامور متعرض در فرودگاه، دیه شهدای منا و دیه افرادی که در سقوط جرثقیل جان‌باخته بودند و یا دچار حادثه شده بودند را مطرح کردیم.
اوحدی ادامه داد: وزیر حج عربستان اعلام کرد که درخصوص مامور خطاکار، جلسات در حال برگزاری است و حکم به زودی صادر می‌شود و ما تاکید کردیم که این موضوع خلاف شئون اسلامی و جرم بوده که در فرودگاه جده اتفاق افتاده است و چرا باید در اجرای حکم تاخیر صورت بگیرد و از آن طرف نیز زائر ما از اجرای عمره خود محروم شود که عربستانی‌ها پاسخ خاصی ندادند و گفتند که از طریق قوه قضاییه حکم اعلام می‌شود.
وی با اشاره به این مطلب که براساس وعده عربستانی‌ها دیه افرادی که در حادثه جرثقیل آسیب دیدند، یک ماه و نیم آینده پرداخته می‌شود، گفت: ما در مقابل نیز مطرح کردیم که ممکن است مبلغ دیه اثر مادی نداشته باشد اما به لحاظ حقوق شرعی زائر، پرداخت دیه بسیار مهم است.ما تاکید داریم که سهمیه پروازهای ایرانی مانند سال قبل باشد و تغییر نکند؛ سال گذشته ۵۰ درصد پروازها در اختیار ایران بود و عربستان نیز به این دلیل که نتوانست همه پروازها را خود را انجام دهد، ۱۰ درصد پروازهای عربستان را ایران انجام داد.
کارشکنی سعودی برای حج امسال ایرانی‌ها
اما در ادامه روز گذشته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان کارشکنی عربستانی‌ها برای حج ۹۵ ایرانی‌ها، گفته که مسئولان این کشور می‌خواهند روادید حج ایرانی‌ها را در کشور ثالث صادر کنند.
علی جنتی در جمع خبرنگاران به آخرین وضعیت حج سال ۹۵ اشاره کرد و گفت: با توجه به اتفاقات سال گذشته برای حجاج ایرانی هیأتی را برای مذاکره به عربستان فرستادیم و دنبال آن هستیم، تا حجاج امسال به حج تمتع اعزام شوند.
وی از کارشکنی عربستان برای پیگیری مسائل مربوط با حج از جمله در زمینه حمل و نقل هوایی و صدور ویزا برای ایرانی‌ها خبر داد و تصریح کرد: در چند ماه گذشته حتی به مسئولان سازمان حج و زیارت برای حضور و مذاکره ویزا ندادند و برای اولین بار در یک کشور ثالث ویزا صادر شد.
به گفته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی طرف عربستانی برخوردهای منفی با مسئولان سازمان حج و زیارت داشته است و با اینکه اعلام کردیم کشور سوئیس حافظ منافع عربستان در ایران است و می‌تواند برای حجاج ایرانی ویزا صادر کند، اما آنها می‌گویند ویزا باید در کشور ثالث صادر شود که به هیچ‌وجه برای ما امکان‌پذیر نیست و علی‌رغم اینکه ۴ ماه زمان را برای هماهنگی و انعقاد برخی قراردادها در عربستان از دست داده‌ایم، اما تمام تلاش خود را برای برقراری حج در سال ۹۵ انجام می‌دهیم.
ادعای وزیر ترکیه در رابطه با میانجی‌گری
اما در این اوضاع وزیر امور دینی ترکیه هم ادعای جالبی دارد او گفته که سازمان حج و زیارت ایران، با اعزام هیئتی به ترکیه از ما خواهان میانجی‌گری در زمینه رفع موانع اعزام حجاج ایرانی به عربستان شدند!!
به گزارش آناتولی، محمد گورمز در یک برنامه ویژه تلویزیونی، با اشاره به قطع روابط سیاسی ایران و عربستان و تاثیر آن بر سفر زائران ایرانی به مکه و مدینه براى انجام حج و عمره گفت: «سازمان حج و زیارت ایران، با اعزام هیئتی به ترکیه از ما خواهان میانجی‌گری در این زمینه شدند. من این موضوع را بسیار مهم دانستم، زیرا تنها محل مشترک‌مان مسجد نبوی و کعبه معظمه که تمام رنگ‌ها، نژاد‌ها، دیدگاه‌ها و مذاهب را گردهم می‌آورد. با خود فکر کردم که اگر این ارزش را از دست دهیم برای نسل‌های آینده خطرناک می‌شود. این مسئله بسیار مهم را شخصا به آقای رئیس‌جمهور منتقل کردم.»
هنوز درخصوص این ادعا تایید یا تکذیبی مطرح نشده است اما آنچه مسلم است توجه به این نکته است که آل‌سعود باید بداند ایران با ادامه این روند و پایمال شدن حقوق مردم خود روش دیگری را برای پیگیری حقوق مردم خود انتخاب خواهد کرد.
