?>?> طرح جلوگیری از عدم ورود اتباع آمریکایی!!؟ | سیاست روز
دوشنبه ۲۷ خرداد ۱۳۹۸ - ۲۲:۵۳
کد مطلب : 109450
روزنامه سیاست روز در «چالش قانون» از شاهکارهای قانونگذاری ایران (۸) رونمایی می‌کند:

طرح جلوگیری از عدم ورود اتباع آمریکایی!!؟

طرح جلوگیری از عدم ورود اتباع آمریکایی!!؟

اشاره: نظر به عدم وجود قوانین دقیق پیرامون قواره بندی ادبی و ساختاری طرح ها و لوایح در کشور، گاهی در اثر شتابزدگی و بی دقتی در نظام قانونگرایی شاهد مواردی هستیم که شایسته کشوری با سابقه بیش از ۱۱۰ سال قانونگذاری نیست. اما موید این حقیقت است که چگونه می توان با زمانی اندک و بدون پشتوانه ادبی و قانونی به تدوین و تصویب قانون پرداخت. در این بخش نمونه ای از این دست طرح ها و لوایح شتابزده و احساسی ارائه می شود که هم اکنون از نظر خوانندگان گرامی می گذرد:
مقدمه
«طرح لزوم بازرسی و انگشت نگاری از اتباع آمریکایی در مبادی ورودی کشور» از جمله طرح هایی است که با حاشیه های فراوانی همراه بوده است. فرآیند قانونگذاری در ایران دارای آسیب هایی است برخی از آنها ناشی از شتاب زدگی و برخورد احساسی با پدیده های اجتماعی است. وجود دقت ناکافی در تهیه طرح های تهیه شده توسط نمایندگان مجلس موجب افت محسوس کیفیت طرح ها و بالتبع قوانین شده است.

شرح ماجرای طرح
بررسی های گذشته نگر نشان می دهد که ظاهرا طرح یادشده دو بار و در دو مقطع زمانی در مجلس ششم و هفتم به فاصله چهار سال به مجلس شورای اسلامی ارائه شده است:
الف) شناسنامه طرح اول
نام طرح: طرح لزوم بازرسی و انگشت نگاری از اتباع آمریکایی در مبادی ورودی کشور/ دوره مجلس: ششم/ سال: اول (۱۳۸۰-۱۳۷۹)/ تاریخ چاپ: ۲۴/۰۸/۱۳۷۹/ شماره ترتیب چاپ: ۳۴۷/ شماره دفتر ثبت: ۱۶۰/ تعداد صفحات: ۳/ نوع طرح: دو شوری/ کمیسیون های ارجاعی: امنیت ملی و سیاست خارجی/ منتشر کننده: اداره کل قوانین مجلس شورای اسلامی، دایره چاپ و تکثیر/ امضاء کنندگان طرح: ۳۵ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی شامل یگانلی، ساعدی، محمدرضایی، کهرام، اللهیاری، آذروش، خلیل آقایی پورجزایری، افقهی، مهرپرور، کوهساری، شبانپور، سلیمانی، صالحی، گرزین، سعدایی، قبادی، موحد، اعلمی، عظیم گل، توکلی، ذاکری، کاظم دینان، نریمان، طیار، ربوشه، مقدمی زاد، بهاروند، عزیزی، سیدآبادی، مودب پور، قشقاوی، تاج الدین، حسنوند، قمی/ مقدمه طرح: اهانت های دولت آمریکا به شهروندان ایرانی در مبادی ورودی آن کشور، از جمله برخورد ناشایست با هیات های علمی و ورزشی کشورمان طی چند سال اخیر، ضرورت یک برخورد و مقابله به مثل را ایجاب می کند. لذا با توجه به خلاء قانونی موجود، ما را بر آن داشت که در دفاع از حیثیت ایرانیان و نظام مردمی جمهوری اسلامی ایران طرح ذیل را تقدیم کنیم./ متن طرح: ماده واحده- دولت موظف است نسبت به ایجاد امکانات لازم در مبادی ورودی کشور برای بازرسی دقیق و انگشت نگاری از اتباع آمریکایی که وارد کشور می شوند، اقدام نموده و از طریق گماردن ماموران خبره با داشتن بایگانی کامل از سوابق، نسبت به عدم ورود افراد و عناصر نامطلوب آمریکایی و مخل به امنیت کشور جلوگیری کند، این قانون از تاریخ ابلاغ لازم الاجراست. تبصره- به محض لغو مقررات مشابه در کشور آمریکا، این قانون به حالت تعلیق در خواهد آمد./ مستندات اضافی: مهر ورود به اداره قوانین شورای نگهبان/ شماره دفتر کل: ۲۳۷۰/ شماره شناسه: ۱/
ب) شناسنامه طرح دوم
نام طرح: همانند طرح اول/ دوره مجلس: هفتم/ سال: اول/ تاریخ چاپ: ۲۶/۰۳/۱۳۸۳/ شماره ترتیب چاپ: ۲۸/ شماره دفتر ثبت: ۲۶/ تعداد صفحات: ۲/ نوع طرح: دو شوری/ کمیسیون های ارجاعی: امنیت ملی و سیاست خارجی/ منتشر کننده: اداره کل قوانین مجلس شورای اسلامی، دایره چاپ و تکثیر/ امضاء کنندگان طرح: ۲۵ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی شامل حاجی بابایی، بهرامی، قربانی، عبادی، توسلی زاده، ابوترابی، محصل همدانی، نیک فر، عزیزی، سیدحسین هاشمی، فتحی پور، افروغ، سروری، کامران، ناخوانا، سنعتی مهربانی، ناخوانا، سیدآبادی، سبحانی، اللهیاری، سیداحمد موسوی، نوعی اقدم، کوهکن، تابش، پیش بین، سیدمرتضی موسوی/ مقدمه طرح: در اجرای ماده (۱۴۱) آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی و بر اساس تقاضای بیست و پنج نفر از نمایندگان محترم (... ) در دستور کار مجلس قرار گرفته است./ متن طرح: متن ماده واحده و تبصره طرح دقیقا مشابه بار اول است
ج) شناسنامه گزارش کارشناسی
بررسی نشان داد که دو گزارش کارشناسی برای بررسی طرح یادشده از سوی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در سال های ۱۳۸۰ و ۱۳۸۳ تهیه و منتشر شده است که فقط گزارش کارشناسی مربوط به سال ۱۳۸۳ در درگاه الکترونیکی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی بارگذاری شده است. در بخش منابع و ماخذ این گزارش از گزارش کارشناسی مربوط به سال ۱۳۸۰ یاد شده است.
عنوان گزارش: گزارش کارشناسی در باره ارزیابی طرح لزوم بازرسی و انگشت نگاری از اتباع امریکایی در مبادی ورودی کشور/ دوره مجلس: هفتم/ سال: اول (۱۳۸۴-۱۳۸۳)/ شماره ترتیب چاپ: ۲۸/ شماره دفتر ثبت: ۲۴/ کد موضوعی: ۱۹۰/ شماره مسلسل: ۷۰۵۵/ زمان انتشار: شهریور ۱۳۸۳/ تعداد صفحات: ۱۴ صفحه/ تهیه و تدوین: ابراهیم یوسف نژاد/ ناظر علمی: دکتر محمدباقر خرمشاد و دکتر مجتبی مقصودی/ منتشرکننده: مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات سیاسی
نکات مهم در گزارش
- دارای بار مالی بودن اجرای طرح (مغایرت طرح با اصل ۷۵ قانون اساسی)
- مطالعه ناکافی طراحان در باره ضرورت و چگونگی اجرای طرح
- سیاسی، تبلیغاتی و تلافی جویانه بودن طرح
- افزون بودن مضار طرح در مقایسه با منافع آن
- ناهماهنگی بین اهداف طرح با روش اجرایی آن
- امکان افزایش بهانه جویی ها و اقدامات خصمانه آمریکا
- پیشنهاد اصلاح عنوان و مفاد طرح
- عدم اشاره به وجود اشتباه فاحش «جلوگیری از عدم ورود ... » در گزارش کارشناسی

تحلیل و بررسی
- این طرح در سال های ۱۳۷۹ و ۱۳۸۳ در مجلس شورای اسلامی ارائه شده است.
- طرح سال ۱۳۸۳ (ماده واحده و تبصره آن) کپی برداری کامل از طرح سال ۱۳۷۹ است.
- معمولا در اقدامات احساسی، واکنشی، عجولانه و تلافی جویانه افزایش احتمال خطا وجود دارد.
- این دست طرح ها همواره با نوعی شعارزدگی، سطحی نگری و انتقام گیری است که موجب می شود طراحان آن را از روی تعمق و تدبر امضاء نکنند.
- اشتباه فاحش «جلوگیری از عدم ورود ...» در طرح های مربوط به دو دوره مجلس شورای اسلامی تکرار شده است.
- ۶۰ نفر از نمایندگان در دو دوره مجلس شورای اسلامی به عنوان طراحان طرح بدون مطالعه مفاد دقیق طرح آن را امضاء نموده اند.
- اشتباه فاحش در دو طرح به فاصله چهار سال از سوی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در گزارش های کارشناسی ارائه شده نادیده گرفته شده است.
- از سوی تهیه کنندگان طرح به وجود تبصره در ماده واحده بر خلاف رویه های صحیح قانون نویسی توجه نشده است.
- ضوابط ویراستاری زبان فارسی معیار از سوی تهیه کنندگان طرح نادیده گرفته شده است (لذا با توجه به خلاء قانونی موجود، ما را بر آن داشت که ...).
- نام دو نفر از امضاءکنندگان طرح با وجود ناخوانایی اسامی آنها در بین ارائه کنندگان طرح محسوب شده است.
- طرح یادشده بر خلاف نظر کارشناسی مندرج در گزارش در مجلس شورای اسلامی تصویب شده است (ناهماهنگی مصوبات مجلس شورای اسلامی با دیدگاه کارشناسی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی).
- بر اساس آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، هر نماینده ای می تواند هر موضوعی را به عنوان طرح به مجلس شورای اسلامی ارائه نماید. تنها معیار ارائه طرح ها، داشتن تعداد معینی امضای نمایندگان است. این امکان وجود دارد که طرحی در کمتر از یک ساعت تهیه و به امضای جمع کثیری از نماینگان مجلس شورای اسلامی برسد و با قید فوریت به هیات رییسه تحویل گردد.
- در آیین نامه داخلی، در مورد ضرورت بازبینی طرح ها و احیانا لوایح از نظر ویراستاری متنی، قواره بندی قانونی، بررسی اهداف، جایگاه حقوقی، رابطه با سایر قوانین، نسبت سنجی با اسناد فرادست کشور و بررسی ظرفیت ها و امکانات تحقق آنها الزامی وجود ندارد.
- شتاب زدگی در تهیه طرح ها و لوایح و عدم دقت کافی در تهیه آنها، تاثیر وارونه و بر خلاف نظرات تهیه کنندگان و تصویب کنندگان آن از خود بجای می گذارد.
- افزایش سرعت در فرآیند قانونگذاری بصورت غیرمعمول معمولا به تهیه و تنظیم طرح ها و لوایح سطحی، روزمره با عمق مفهومی کم می انجامد که ناشی از کار کم کارشناسی و تخصصی بر روی آنهاست.
- بررسی های دقیق تر در مجموعه قوانین و مقررات کشور نشان می دهد که از این دست قوانین و مقررات بویژه در مصوبات مراکز و مراجع متعدد قانونگذاری در کشور فراوان یافت می شود.
- در بسیاری از موارد امضاء طرح ها توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی با تامل و تعمق و بررسی دقیق کارشناسی همراه نیست. روابط دوستانه، روابط فراکسیون ها و روابط جناحی معمولا در امضای طرح ها دخالت داده می شود. 

نویسنده: دکتر محمدرضا ناری ابیانه

https://siasatrooz.ir/vdcgny9qzak9zt4.rpra.html
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی