یک روانشناس میگوید تلویزیون به عنوان عامترین رسانه در کشورمان نتوانسته رفتار و منشی برگرفته از فرهنگ عاشورا را در جامعه تسری دهد.
مهدی اسماعیلی در گفتوگو با مهر درباره برنامههای رسانه ملی در محرم و صفر و تصویری که از واقعه کربلا نمایش داده میشود، گفت: بزرگترین اشکال تلویزیون این است که سطح برداشتش از واقعه کربلا بالا نیست و همین امر باعث شده مردم را هم سطحینگر کند.
وی با تاکید بر عظمت واقعه کربلا ادامه داد: راهپیمایی اربعین یک اتفاق بینظیر و شکوهمند است اما ما کمتر از این اتفاق شکوهمند در تربیت اخلاقی جامعه استفاده میکنیم و یا واقعه کربلا که برای مسلمانان منحصر به فرد است و یک ظرفیت عظیم برای تغییر و تحولات درونی دارد کمتر ابعاد درونی و مفاهیم آن در تلویزیون به تصویر کشیده میشود درحالیکه بخش زیادی از وظیفه انتقال ارزشها برعهده تلویزیون است ولی این رسانه در حال حاضر به سطحینگری روی آورده است.
هدفگذاری غلط تلویزیون در ایام محرم
اسماعیلیتبار عنوان کرد: ایراد تلویزیون در ایام محرم هدفگذاری غلط در اتاق فکرش است که بیشتر به پخش مداحی و سخنرانی در این ایام اکتفا میکند درحالیکه حتی نسبت پخش اینها را هم به درستی رعایت نمیکند. تلویزیون یک رسانه تصویری است و این نکته متمایزکننده آن از رادیوست که باید به طور مثال بتواند روایتهای درست و داستانی مداحی را تصویرسازی کند و از سریال، نمایش و انیمیشن بهره بگیرد. چندی پیش در شبکههای مجازی دیدیم که جوانانی در اروپا به صورت مجازی واقعه کربلا را تصویرسازی کرده بودند و تلویزیون باید بتواند با قالبهای مختلف واقعه کربلا را به تصویر بکشد.
این روانشناس با اشاره به مفاهیمی که میتوان از واقعه کربلا برای خودسازی در جامعه امروز بهره گرفت، تصریح کرد: تلویزیون میتواند مفاهیم کربلا را با استفاده از مشاوران و کارشناسان استخراج کند و بعد درباره این مفاهیم برنامه سازی داشته باشد نه اینکه فقط سراغ ساختار برنامه هایی در قالب سخنرانی برود. مثلا خیانت کردن کاری یزیدی است و تلویزیون میتواند این رفتارهای غلط اجتماعی را در آثار نمایشی آموزش دهد.
وی اضافه کرد: شهید مطهری میگوید یزید زمان خود را بشناس و تلویزیون نقش تعیینکنندهای در شناسایی و آسیبشناسی اجتماعی و دینی این مفاهیم دارد درحالیکه اکنون به این وظیفه خود به درستی عمل نمیکند. البته مادامیکه تلویزیون مشکل مالی داشته باشد به هیچ یک از این مفاهیم نمیتوان رسید و ابتدا باید مشکل مالی صداوسیما را حل کنیم چراکه نمیتوان با برنامههای مشارکتی به این دغدغهها دست پیدا کرد.
این کارشناس حوزه روان شناسی با اشاره به اینکه مردم رفتار یزیدی را تشخیص میدهند، اظهار کرد: مردم رفتار یزیدی داعش را در ارتباط با شهید حججی دیدند و همه دیدیم که چه استقبال با شکوهی از این شهید شد. اینها همان بهره گرفتن از مفاهیم بهروز عاشوراست. واقعه کربلا شگفتانگیز و منحصر به فرد است اما آیا ما آن نتیجهگیری لازم را دریافت میکنیم و آیا به محتوای مورد نظر عمل میکنیم یا فقط به ظواهر عمل میکنیم.
ما به فرهنگ حسینی کملطفی کردهایم
وی با اشاره به ویژگیهای نسل امروز عنوان کرد که تلویزیون صریحتر و تخصصیتر باید به بسیاری از معضلات بپردازد و گفت: این همه شبههافکنی در فضای مجازی انجام میشود، بچههای دهه ۸۰ و ۹۰ شکاف نسلی دارند و اختلاف نسلی بینشان بالاست پس تلویزیون باید در بحثهای کارشناسی و آسیبشناسی این مسایل را بررسی کند. صداوسیما باید از افراد خوش فکر استفاده کند، باید مدیران وقت بگذارند و با این افراد ارتباط بگیرند نه اینکه این افراد پشت درهای صداوسیما بمانند.
اسماعیلی تبار تصریح کرد: متاسفانه ما به بزرگترین واقعه دراماتیک جهان که میتواند بهترین فرصت برای تربیت نفس و بزرگترین دلیل برای تغییر آدمها باشد نمیپردازیم و به فرهنگ حسینی کم لطفی کردهایم.
وی با اشاره به ویژگیهای شخصیتهای واقعه کربلا یادآور شد: تفاوت بین حر و عمرسعد چیست؟ ما باید بدانیم که در زندگی روزمره خود از مسایل اقتصادی و خانوادگی گرفته تا فعالیتهای اینترنتی حسینی هستیم یا یزیدی؟ مگر رهبر انقلاب چند سال پیش واژه شیعه انگلیسی را مطرح نکردند؟ این موضوع بسیار مهمی است و چرا نباید به آن بپردازیم. ما از ظرفیت محرم و صفر درست استفاده نمیکنیم ما اگر از همین ۲ ماه به درستی بهره بگیریم به اندازه ۱۲ ماه آموزش دیدهایم.
این روانشناس در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: متاسفانه تلویزیون یک خودسانسوری دارد و آیینه تمامنمای جامعه نیست. در حالیکه الان هر موبایلی که دست هر آدمی است یک شبکه اطلاعرسانی است و خود فرد و حتی موبایلها میتوانند از ماهوارهها خطرناک تر عمل کنند چون هر کسی میتواند بدون فکر هر مسالهای را منتشر کند.