چانهزنيهاي هستهاي ايران و ۱+۵ ديروز نيز به قوت خود ادامه داشت البته با اين تفاوت كه اين رايزنيها در سطح معاونان و كارشناسان صورت گرفت چراكه وزير خارجه كشورمان دو شب پيش به تهران برگشت و قرار است امروز مجددا به وين بازگردد.
پيشتر وزير خارجه كشورمان بازگشتش به تهران را برنامهای از پیش تنظیم شده خوانده و گفته بود این قرار را هفته گذشته در لوکزامبورگ با همتایان اروپاییاش گذاشته است.
ظريف تأکید کرد: آنچه مهم بود این است که یکی دو روز در اینجا گفتوگوی سیاسی داشته باشیم و دستورالعملهای لازم به هیئت مذاکرهکننده یعنی همکاران ما داده شود تا هیئتهای مذاکره کننده از طرف وزیران روی متنها کار کنند. قرارمان از ابتدا این بود بعداً وزیران برگردند تا به موضوعات سیاسی برسند.
ظریف در پاسخ به سؤالی درباره میزان امیدواریاش به توافق گفت: ما همیشه گفتهایم اگر طرف مقابل اراده سیاسی داشته باشد رسیدن به توافق جامع کاملاً میسر است. به این علت هم میگوییم چون به اراده سیاسی خود اعتماد داریم و میدانیم جمهوری اسلامی، رهبر معظم انقلاب، ریاست محترم جمهوری و سایر مقامات کشور همه خواهان یک توافق عزتمند و بادوام هستند. طرف مقابل بايد از خود حسننيت نشان دهد.
بسته پيشنهادي جديد!
بازگشت ظريف به تهران در حالي صورت گرفت كه نوذر شفیعی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با تسنیم، با اشاره به بازگشت وزیر خارجه به کشور گفت: زمانی که در مذاکرات، پیشنهادی از طرف مقابل، نزدیک به پیشنهاد مدنظر طرف دیگر در جلسه مطرح میشود، مسئولین یا باید تلفنی پیشنهاد را به کشور خود اطلاع دهند و یا در یک سفر چند ساعته با مسئولین ارشد، نقطه نظرات ارائه شده را بررسی و تحلیل کنند.
وی در ادامه گفت: سفر آقای ظریف به ایران نشاندهنده ارائه یک بسته پیشنهادی جدید است که به نظر میآید فضای مذاکرات در وین یک فضای امیدوارکننده شده و پیشنهادات ارائه شده نشان میدهد که مذاکرات از بنبست خارج شده است، ما امیدواریم که اتفاقات جدید منافع ایران را بیش از گذشته حفظ کند.
مذاكرات هستهاي ايران و ۱+۵ در حالي همچنان روند كندي را دنبال ميكند كه جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا نيز ديروز در سخنانی گفت که بسیار زود است که بگوییم مذاکرات دشوار کنونی برای دستیابی به توافقی به منظور محدود کردن برنامه هستهای ایران موفق خواهد شد.
وي به خبرنگاران گفت: ما در حال کار کردن هستیم و خیلی زود است که بتوان هرگونه قضاوتی انجام داد.
کری در شرایطی این سخنان را بر زبان آورد که پیش از ظهر ديروز با یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی دیدار و گفت وگو داشت.
به موعد توافق هستهاي احتمالي تنها يك روز ديگر باقي مانده اما برخي محافل سياسي و رسانهاي غرب و بالاخص امريكاييها همچنان بر سر خطوط قرمز ملت ايران به دنبال معامله و كسب منافع خود هستند.
لیندسی گراهام، سناتور جمهوریخواه آمریکایی در مصاحبه با الجزیره درباره توافق هستهای گفت: نمیتوانم توافقی را تصور کنم که مورد تایید کنگره قرار گرفته باشد و در برگیرنده بازرسیها از تاسیسات نظامی در هر کجا و هر زمان نباشد.
تیم کین، سناتور دموکرات آمریکایی نیز گفت: تصور این مسئله که از تاسیسات هستهای بازرسی نداشته باشیم نتیجه بخش نخواهد بود.
بن کاردین، سناتور دموکرات که مسئول مذاکرات میان جمهوریخواهان و دموکراتهای آمریکا در مورد توافق هستهای ایران بود نیز گفت: موضوع تنها این نیست که آمریکا به دنبال چه چیزی است. مسئله این است که آیا ایران به مسیری که ما خواهان حرکت در آن مسیر است خواهد رفت یا خیر.
جان مک کین، سناتور جمهوریخواه و رئیس کمیته خدمات مسلح سنا نیز در اینباره گفت: تمدید بحثها و گفتوگوهای هستهای تاثیری مشخص بر عقیده افکار عمومی در آمریکا خواهد داشت.
مقامات غربی هم در گفتوگو با خبرگزاری رویترز مدعی شدهاند ایران در حال عقبنشینی از مفاد بیانیه لوزان است.
این خبرگزاری در روزهای آخر دور نهایی مذاکرات هستهای ایران و کشورهای ۱+۵ تلاش کرده زمینه مقصرسازی ایران را در صورت شکست مذاکرات فراهم کند.
یک دیپلمات غربی در همین زمینه گفته است: احساس میکنم گویی در موضوعات فنی پیشرفتی نکردهایم و حتی در برخی موضوعات عقبگرد داشتهایم.
یک مقام غربی دیگر این عقبنشینی را ریشه در مخالفت مقامات ارشد ایران با فریز کردن فعالیتهای حساس هستهای برای مدت زمان طولانی دانست.
به هر ترتيب با توجه به ترسيم شفاف و صريح خطوط قرمز ملت ايران از سوي مقامات عاليرتبه كشورمان و تاكيد مقام معظم رهبري بر حفظ حقوق صلحآميز هستهاي كشور، نمايندگان خانه ملت نيز بر اين نظر متفقند كه هرگز توافقي را كه خارج از چارچوب خط قرمز ملت باشد را امضا نخواهند كرد.
تصور امتیازگیری بیشتر از ایران اشتباه است
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: هر چند که از توافق استقبال میکنیم اما اگر بنا باشد طرف مقابل فشار بیش از این وارد کند تا در روزهای آخر مذاکرات امتیاز بیشتری از ما بگیرد پذیرفته نیست.
احمد شوهانی در گفتوگو با خانه ملت با اشاره به اظهارات دو روز پيش رئیس مجلس شورای اسلامی در همایش قوه قضائیه درباره مذاکرات هستهاي گفت: تلاشهایی شده است که ممکن است به توافق نهایی منجر شود بنابراین بهتر است هر دو طرف مذاکرهکننده تلاش کنند به توافقی برسیم که مورد رضایت طرفین باشد.
وی تصریح کرد: هر چند که به دنبال توافق خوب هستیم و از آن استقبال میکنیم اما اگر بنا باشد ۱+۵ مسایل جدیدي عنوان کرده و قصد افزایش فشارها را داشته باشد و حقوق ملت ما را نادیده بگیرد قابل قبول نخواهد بود.
نماینده مردم ایلام در مجلس درعین حال با اشاره به اینکه شاید طرف مقابل بیش از ما به توافق نیاز داشته باشد گفت: برای ما توافق خوب اهمیت دارد.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: هر چند که از توافق استقبال ميکنیم اما اگر بنا باشد طرف مقابل فشار بیش از این وارد کند تا در روزهای آخر مذاکرات امتیاز بیشتری از ما بگیرد پذیرفته نیست.
به گفته وی قطعا تیم مذاکرهکننده روی خطوط قرمز پافشاری خواهد کرد و این موضوعی است که ملت ما و مسئولان هم همین پیام را ميخواهند به طرف مذاکرهکننده برسانند.
شوهانی معتقد است ۱+۵ تصور نکند که تحریمها بر ما اثر گذاشته است و به این ترتیب رغبت بسیاری به توافق داریم. آنها بدانند ما درپی توافقی هستیم که خطوط قرمزمان در آن رعایت شده باشد.
توافق بدون امضا اعتباري ندارد
نایب رئیس دوم کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی گفت: در صورتی که لغو تحریمها به زمان دیگری موکول شود ممکن است مسایل دیگری مطرح شود و لغو تحریمها دو مرحلهاي انجام شود که این موضوع خواست ما نیست.
منصور حقیقتپور در گفتوگو با خانه ملت، با تاکید بر لغو تحریمها همزمان با انجام توافق گفت: لغو کامل و یک مرحلهاي تحریمها فرموده رهبر انقلاب است.
وی با اشاره به اینکه تحریمهایی که در این سالها بر ملت ایران رخ داد باید لغو شود خاطرنشان کرد: نباید این موضوع را به ارزیابی آژانس که سابقه خوبی نیز از اقداماتش نداریم منوط کنیم، متاسفانه آژانس در اینگونه مقاطع به نفع آمریکاییها موضع ميگیرد. ما به صورت جدی درمورد صداقت آژانس حرف داریم، آنها ثابت کردهاند که صادق نبودهاند و برخی مواقع پس از بازرسیهایشان گزارشهای دو پهلو ميدهند.
به گفته نماینده مردم اردبیل، نیر، نمین و سرعین نمیتوان توافق کرد و لغو تحریمها را موکول به راستیآزمایی آژانس کنیم تا آژانس تغییرات را مشاهده کند به دلیل اینکه این اقدام ممکن است ۶ ماه تا یک سال طول بکشد.
نایب رئیس دوم کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تاکید کرد: همزمان با امضای توافق تحریمها برداشته شود و پس از آن به دنبال بررسی عمل کردن ایران به تعهداتش باشند.
وي معتقد است در صورتی که لغو تحریمها به زمان دیگری موکول شود ممکن است مسایل دیگری مطرح شود و لغو تحریمها دو مرحلهاي انجام شود که این موضوع خواست ما نیست.
وی در مورد احتمال انجام توافق طی روزهای جاری گفت: بعید ميدانم در این فاصله توافق نهایی انجام شود چون هنوز پرانتزها باز است مگر اینکه واقعا آمریکاییها از خوی زیادهطلبی و زورگویی عدول کنند. در این صورت ميتوان به توافق دست یافت. اما اگر بخواهند بحثهای دیگری مانند بازرسیهاي نظامی را مطرح کنند توافقی صورت نمیگیرد.
معایب تمدید زمان مذاکرات
نماینده سابق مجلس شورای اسلامی تاکید دارد که تمدید زمان برای مذاکرات هستهاي بین ایران و گروه ۱+۵، آفتی برای توافق نهایی خواهد بود.
حشمتالله فلاحتپیشه با بیان اینکه دلیلي برای تمدید زمان مذاکرات وجود ندارد، گفت: اعتقاد من بر این است که بعد از ماراتن مذاکرات کارشناسان که میشود گفت یکی از استثناییترین مذاکرات دیپلماسی در دنیا بوده، دلیلی برای تمدید وجود ندارد.
نماینده سابق مردم اسلامآباد غرب در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در شرایطی که طرفین به یک متن حداکثری دسترسی یافتهاند یعنی متنی که بتواند نظر طرفین را جمع کند، تمدید مذاکرات برای رسیدن به توافقنامه نهایی آفت است.
وی اظهار داشت: اصولا طرفین تجربه خوبی از تمدید ندارند. زمانی که در سوئیس طرفین نتوانستهاند توافقی را امضا کنند، در قالب بیانیه کلیاتی مطرح شد ولی تا امروز و تا مهلت ۳۰ ژوئن موارد تعدی و تخلف از همان بیانیه شکل ميگرفت.
فلاحتپیشه با بیان اینکه ایران از عبارت دبه در برابر تخلفات آمریکاییهاي استفاده ميکنند، گفت: بر همین اساس تمدید مذاکرات به صلاح نیست. چراکه وقتی متنی بدون امضا منتشر ميشود حدود و ثغور آن از دست مذاکرهکنندگان خارج و به دست لابیها و قدرتهاي داخلی، منطقهاي و جهانی ميافتد.
وی با بیان اینکه تجربه لوزان برای هر دو طرف کافی است، تاکید کرد: تا امروز دو طرف به مرز توافق نهایی رسیدهاند اما اگر باز از آن عدول کنند و از تمدید مذاکرات صحبت کنند احتمال به نتیجه رسیدن توافق نهایی کمتر ميشود.
نماینده سابق مجلس عنوان کرد: بهترین راه این است که بیش رسیدن به زمان تعیین شده، طرفین توافقنامه نهایی را امضا کنند.