وظیفه روحانیت تنها امور و احکام شرعی افراد جامعه نیست، بلکه جامعه روحانیت کشور وظایف و مسئولیت بزرگتر دیگری نیز دارد.
شاید برخی تصور کنند که علما، مراجع کشور و روحانیت، تنها وظیفه‌اش مسائل شرعی،حلال و حرام و مسائل فقهی است، در حالی که وظیفه و مسئولیت روحانیت در جامعه بسیار فراتر از این مسائل است.
محدود کردن روحانیت در هر سطحی که هستند، به موضوعات دینی و مذهبی ظلم به قشر روحانی است، این که تنها به مردم بگویند این کار حلال است یا حرام، سطح تأثیر گذاری و نقش آفرینی آنها را تنزل می‌دهد.
بخشی از زندگی مردم به همان مسائل شرعی و حلال و حرام ارتباط دارد، اما همه زندگی افراد جامعه نیست.
موضوعات مهمتری در جامعه وجود دارد که روحانیت و علمای معظم تشیع همانگونه که در دوره‌های گذشته نقش آفرینی کرده و نتایج آن نیز به سود مردم و اسلام تمام شده است، اکنون نیز بر اساس مسئولیت و رسالت تاریخی خود با وجود استقرار جمهوری اسلامی، باید در میدان حضور داشته باشند.
روحانیت مدافع حقوق ملت ایران بوده است و این ویژگی باعث شد تا مردم نیز با اعتماد به عالمان دینی و پیروی از آنها دستاوردهای بزرگی داشته باشد.
اما نباید تصور کرد که پس از گذشت ۴۰ سال از انقلاب اسلامی روحانیت شیعه را منفعل و عافیت طلب دانست، اگر چنین تصوری در جامعه رواج پیدا کند و گسترش یابد، جایگاه روحانیت تضعیف خواهد شد و این اتفاق تبعات ناخوشایندی را به بار خواهد آورد.
حضرت امام (ره) توصیه‌ها، رهنمودها و هشدارهای بسیاری به قشر روحانی کشور دارند، به گونه‌ای که آسیب‌های آینده روحانیت کشور را پیش بینی می‌کردند و برای جلوگیری از آن وارد عمل شده و هشدارهای لازم را داده‌اند.
باید پذیرفت در میان اعضای جامعه روحانیت کشور نیز انحرافاتی وجود داشته و باز هم خواهد داشت و این موضوع از سوی روحانیون هم پذیرفته شده است، اما نمی‌توان اشتباه و کار غلط یک یا چند نفر را به پای همه روحانیون و علما نوشت، همانطور که اشتباه و کار غلط یک مهندس یا یک پزشک را نمی‌توان به پای جامعه مهندسی یا پزشکی حساب کرد.
حضرت امام(ره) نمونه کاملی از یک روحانی جامع و کامل بود، به گونه که ایشان نمونه روشنی از یک عالم دینی با همه ویژگی‌های خاص خود بود که باید برای همه آنهایی که در لباس روحانیت دیده می‌شوند، الگو و چراغ راه باشد.
ایشان درباره ساده زیستی قشر روحانی گفته‌اند، «امروز سعی کنید زندگیتان از زی آخوندی تغییر نکند. اگر روزی از نظر زندگی از مردم عادی بالاتر رفتید بدانید که دیر یا زود مطرود میشوید؛ برای اینکه مردم می گویند ببینید آن وقت نداشتند که مثل مردم زندگی می کردند، امروز که دارند و دستشان میرسد از مردم فاصله گرفتند.»
سخنان امام خمینی(ره) خطاب به روحانیت احساس خطری است برای این که فاصله میان مردم و روحانیت نیفتد. زی آخوندی که ایشان توصیه کرده‌اند در زندگی ایشان جاری بوده است و همین ویژگی است که دلبستگی مردم به امام را قطع نکرده است.
علاوه بر آن درد مردم داشتن و توصیه‌ها و اقدامات ایشان برای رفع مشکلات مردم، مهمترین مسئله و دغدغه ایشان بود، چرا که مردم را ولی نعمت انقلاب می‌دانستند.
اکنون نیز رهبر معظم انقلاب اسلامی، چنین رویه‌ای دارند و در مقاطع گوناگون هشدارها، توصیه‌ها و رهنمودهای روشن و کاربردی به همه قوای کشور داشته و دارند تا شرایط اقتصادی، معیشتی و اجتماعی جامعه بهبود یابد.
هفته گذشته چند تن از اعضای دولت برای دیدار با چند تن از مراجع به قم رفتند.
در دیدارهایی که انجام شد، مراجع عظام تقلید سخنانی را مطرح کردند که نشان دهنده جایگاه مردمی روحانیت است.
هر چند انتظار بیشتری از روحانیت کشور در قبال مسائلی همچون اقتصادی و معیشتی می‌رود و گمان می‌رود که دیرهنگام ورود کرده‌اند، اما درخواست‌ها و توصیه‌های هفته گذشته چند تن از علما به دولت، بجا و تأثیر گذار خواهد بود.
هر جا که مردم حرف و خواسته حقی داشته باشند، روحانیت نیز باید همصدا با مردم در دفاع از خواسته آنها وارد شود و سخنان هفته گذشته این بزرگواران در همین راستا دیده می‌شود.
آیت‌الله جوادی آملی از علمای قم درباره مسائل اقتصادی کشور گفته است، «اگر با وجود این مشکلات ملت قیام کند همه ما را به دریا خواهد ریخت. بی عرضگی برخی مسئولان قابل تحمل نیست.»
آیت الله مکارم شیرازی نیز گفته است؛ «دولت در زمینه افزایش قیمت ارز پاسخگو باشد و به مردم توضیح دهد که چرا قیمت ۳۷۰۰ تومانی مصوب ارز، به قیمت ۴۲۰۰ تومان افزایش پیدا کرده است؟»
درک شرایط اقتصادی و معیشتی کشور، اثبات می‌کند که بخش زیادی از قشر روحانی به ویژه علما و مراجع زی آخوندی توصیه شده از سوی حضرت امام(ره) را پیشه راه خود کرده‌اند و اکنون که شرایط اقتصادی وخیم شده است، آن را درک می‌کنند، اگر روحانیت جامعه زندگی اشرافی برخی از مسئولین را بر می‌گزید، سخن آنها در میان مردم خریداری نداشت.
استمرار چنین هشدارها و توصیه‌هایی است که می‌تواند برخی مسئولین را از خواب بیدار کند و باعث حرکت آنها شود، اگر توان و قدرت اجرای مسئولیت را ندارد، آن را به دیگری واگذار کند و اگر دارد توان بیشتری برای اجرای مسئولیت خود صرف کند.
این که آیت الله جوادی آملی می‌گوید، بی عرضگی برخی مسئولین قابل تحمل نیست، سخن بجا و به حقی است که باید همچنان از مسئولین مطالبه شود، تفاوتی هم نمی‌کند که این مسئول چه جایگاه و مقامی دارد و یا در کدام قوه کشور مشغول کار است.
روحانیت کشور مسئولیت بزرگ و خطیری را در ادامه راه انقلاب بر عهده دارد و باید نقش، وظیفه و رسالت خود را در این راه پر رنگتر کند. مردم ایران اسلامی روحانیت را حتی در نظام اسلامی پناهگاه خود می‌دانند و انتظار دارند تا علما و روحانیت با مواضع و راهکارهای خود به بهبود شرایط کمک کنند.
نویسنده: محمد صفری
