روز شنبه ۱۳ آوریل (اولین روز بیساکه) سال جدید نپالیها، بنگالیها. روز یکشنبه ۱۴ آوریل را سینهالی و تامیلی جشن گرفتند. این جشن نه تنها توسط بودائیان نپالی، سینهالی و تامیلی بلکه توسط تمامی مردم کشور نپال، بنگلادش و کشور سریلانکا برپا شده و این عید جزء تعطیلات رسمی کشور نپال، بنگلادش و سریلانکا است. اغلب بنگالی زبانان هند نیز این روز را چشن میگیرند. البته جشنها و فرهنگ گرفتن جشن نیز در این کشورها متفاوت بوده.
مردم بنگلادش (مسلمانان و هندوها و دیگر ادیان) در این روز دوست دارند پانتا (روی برنج مانده شب آب ریخته میشود و بنام پانتا میل میکنند) همرا ماهی صبور بخورند. بنگالی زبانهای جهان در اماکن تفریحی اردو میروند، شادی میکنند، میرقصند، سرود و آهنگ پخش میکنند. اخیرا جوانان مسلمان بنگالی زبان هند نیز به این نو روز بیشتر توجه پیدا کردند. حتی اگر استعداد رفتن به اماکن تفریحی دور را نداشته باشند در نزدیکی خود و یا در مزرعه نزدیک این جشن را تا دیر شب برگزار میکنند. از طرف مدارس عصری نیز روز اول سال (اول بیساکه) دانشجویان را اردو میبرند.
مردم نپال نیز در این روز به معبد، جاهای دیدنی و پارکها میروند و البته در این روز تا مجبور نشوند چیزی برای خودشان خریداری نمیکنند چون بنظر آنها اگر روز اول سال (اول ماه بیساکه) پول خرج کنند، در طول سال خرج میشود. اما رسم خوبی که دارند صله رحم است بویژه این روز برای بازدید پدر و مادر و فامیل بزرگسال میروند. خیابانها پر از جمعیت با لباسهای رنگ با رنگ و گاهی با لباس زیبای بومی و محلی نیز دیده میشوند. اغلب بوداییان و هندوهای نپال در این شب به تفریح گاهها و رقص خانهها میروند و خوشحالی و جشن میگیرند به نظرشان بدینگونه تمال سال میتوانند خوشحال بمانند. البته بیش از ۵ میلیون مسلمانان نپال این روز را به حالت عادی سپری میکنند.
در اغلب شهر و روستاهای نپال جشن نو روز را سه روز برگزار و با جشن (یاترا) شبانه روز را سپری میکنند یعنی تندیسهای بسیار بزرگ چوبی خدایان خود و پرچمهای بلند و بالا را همراه ساز و آهنگ در خیابانها به نمایش در میآورند. در این جشن مردها قمیص قرمز و زنان ساری قرمز میپوشند.
خانواده (مارواری) بازرگانان معروف هندوهای کشور نپال نیز در این روز در معبد سایی بابا جشن میگیرند و میلیونها هزینه میکنند. مردهای پیروانی سایی بابا قمیص سفید میپوشند و زنان ساریهای رنگ برنگی میپیچند. هندوهای شیواپرستان کشور نپال بیشتر به معبد شیوا روی میآورند و همراه گل و میوه با لباس نو زیر پای تندیس شیوا که با مارها پیچیده و روی آب دراز کشیده است، گل میپاشند و از روحانی شیواپرست دعا میگیرند. در این روز معبد شیوا شلوغ ترین روز سال است. بیشترین جمعیت شیواپرستان در معبد را زنان تشکیل میدهند و در اطراف معبدها مرتاضان شیواپرست روی زمین به ریاضت مشغولاند.
یادداشت: محمد زینالعابدین مدرس جامعهالمصطفی قم
منبع: مرکز مطالعات شبه قاره