در حالی نمایندگان در روزهای گذشته برنامه‌های برخی از وزرای پیشنهادی دولت دوازدهم را بررسی کردند که واکنش‌های متفاوتی به کابینه پیشنهادی در مجلس صورت گرفت. حالا باید دید که رای اعتماد نمایندگان به وزرا چگونه است این در حالی است که از واکنشها به نظر می‌رسد که برنامه برخی از وزرا مورد غضب مجلس قرار گرفته و همین مسئله موضوع رای اعتماد به آنها را در هاله‌ای از ابهام فرو برده است.
نمایندگان طی ۴ روز گذشته صلاحیت وزرای پیشنهادی «آموزش و پرورش»، «ارتباطات و فناروی اطلاعات»، «اطلاعات»، «اقتصاد و امور داریی»، «امور خارجه»، «بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» و «تعاون، کار و رفاه اجتماعی»، «جهاد کشاورزی»، «دادگستری» و «دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح» و«راه و شهرسازی» را بررسی کرده‌اند.
در حال حاضر سه فراکسیون اصلی در مجلس شورای اسلامی وجود دارد که انتظار می‌رود همگرایی یا واگرایی این فراکسیون‌ها منجر به رای‌آوری یا عدم رای‌آوردن هر کدام از وزرای پیشنهادی شود. البته قبلاً اعضای هر سه فراکسیون مستقلین، نمایندگان ولایی و امید عنوان کرده‌اند که تا حدود زیادی با کلیت لیست پیشنهادی موافق هستند و ظاهراً اکثریت کابینه نیز بر این اساس رای خواهد آورد. کارشناسان می‌گویند که فضای مجلس حکایت از آن دارد که اکثریت وزرای کابینه دوازدهم موفق به کسب رای اعتماد خواهند شد.
جالب آنجا بود که در میان این وزرا برنامه وزیر پیشنهادی دفاع هیچگونه مخالفی نداشت و تنها چهار تن از نمایندگان از وی دفاع کردند.
با این حال نام آذر جهرمی، بطحایی، رحمانی‌فضلی و ربیعی در میان گمانه‌زنی‌ها مطرح است، که احتمالا یا رد می‌شوند و یا با حداقل آرا به دولت دوازدهم می‌روند. گفته می‌شود فراکسیون امید به جهرمی رای نخواهد داد و فراکسیون مستقلین هم قرار است به بطحایی رای ندهد.
پیش از این گفته می‌شد فراکسیون امید قصد رای دادن به علی ربیعی را هم ندارد اما پس از جلسه فراکسیون امید با وزیر پیشنهادی کار، شانس اینکه ربیعی بتواند رای بیاورد بالا رفته است.
اکثریت وزرا رای می‌آورند
بسیاری از نمایندگان مجلس بر این باورند که اکثریت وزرای مجلس رای می‌آورند از جمله مسعود پزشکیان نایب رئیس مجلس که در این‌باره گفت: من به کابینه رای می‌دهم و فکر می‌کنم بالای ۹۰ درصد آن رای می‌آورد ولی به عنوان هیات رئیسه مجلس نمی‌توانم روی هوا و بدون بررسی دقیق حرفی بزنیم چون تحلیل روشنی در این‌باره ندارم.
از سوی دیگر رسول خضری نماینده مردم پیرانشهر و سنندج در مجلس با بیان اینکه انشاالله وزرای پیشنهادی دولت رای می‌آورند گفت: مجلس به دنبال تعامل حداکثری با دولت است.
وی اظهار کرد: پیش از این گله‌هایی مطرح بود که ای‌کاش در تغییر وزرا با مجلس هم مشورت می‌شد چون مجلس قرار است به وزرا رای اعتماد بدهد اما آن تعاملی که از آن صحبت می‌شود باید هر دو طرف برایش قدم بردارند. خضری همچنین اظهار کرد: همانطور که دولت انتظار دارد مجلس هم انتظارات خود را دارد لذا مجلس به دنبال تعامل حداکثری است.
همچنین الیاس حضرتی اعلام کرد: کابینه‌ای که روحانی به مجلس معرفی کرده، در مجموع کابینه بدی نیست و معدل آن قابل دفاع است؛ اما در عین حال ضعف‌هایی نیز دارد که باید در مورد آن بحث و بررسی‌های زیادی انجام گیرد تا تمام ابعاد قضیه روشن شود.
قاسم میرزایی‌نکو عضو شورای مرکزی فراکسیون امید مجلس گفت: نظر بیشتر اعضای فراکسیون نسبت به اکثریت وزرای پیشنهادی دولت دوازدهم مثبت است. وی با اشاره به روند بررسی برنامه‌های وزرای پیشنهادی دولت دوازدهم در مجلس، گفت: تک‌تک وزرای پیشنهادی دولت برای ارائه و دفاع از برنامه‌های خود در فراکسیون امید حضور یافتند و در این جلسات نمایندگان نقطه نظرات، سوالات و ابهامات خود را درباره برنامه‌های وزرای پیشنهادی دولت مطرح کردند.
وی اظهار داشت: احتمالا اکثریت کابینه پیشنهادی می‌توانند از اعضای فراکسیون رای اعتماد بگیرند.
تیم اقتصادی کابینه قوی نیست
یکی از انتقاداتی که به کابینه پیشنهادی دولت دوازدهم صورت گرفته است این است که تیم اقتصادی کابینه قوی نیست.
عبدالرضا مصری عضو فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس در این‌باره اظهار داشت: ترکیب کابینه در مجموع خوب است، اما تیم اقتصادی می‌توانست قوی‌تر از این باشد و ما نیز انتظار تیم اقتصادی قوی‌تری داشتیم. وی تاکید کرد: مشکلات اقتصادی کشور به ویژه در بخش تولید امروز به گونه‌ای است که باید تیم اقتصادی دولت هماهنگ‌تر از قبل باشد، در غیر این صورت مشکلات دولت یازدهم دوباره تکرار می‌شود.
نظر فراکسیون ولایی مجلس
در همین حال به نظر می‌رسد که برخی از وزرا نتوانستند که توجه برخی از فراکسیون‌های مجلس را به خود جلب کنند.
مصری گفت: استنباط ما از فضای مجلس این است که یک یا دو وزیر پیشنهادی رای نمی‌آورند. وی درباره اینکه که آیا همه وزرا رای خواهند گرفت یا خیر، تصریح کرد: رای نمایندگان چندان قابل پیش‌بینی نیست، اما استنباط ما از فضای مجلس این است که یک یا دو وزیر رای نخواهند گرفت.
مصری خاطرنشان کرد: البته این استنباط از جانب ماست، چراکه ممکن است تا لحظه آخر که وزرا از برنامه‌هایشان دفاع می‌کنند و رای‌گیری می‌شود، برخی از مخالفان متقاعد شوند و یا برخی موافقان هم نظرشان عوض شود.
در همین حال برخی از منابع می‌گویند که فراکسیون ولایی ممکن است به سه وزیر فرهنگ و ورزش و آموزش و پرورش رای ندهند.
همچنین سخنگوی این فراکسیون در جلسه‌ای که با قاضی‌زاده هاشمی برگزار کرد اعلام کرد که رویکرد مجموعه فراکسیون نمایندگان ولایی نسبت به معرفی مجدد قاضی‌زاده هاشمی در وزارت بهداشت مثبت بود و اعضای فراکسیون به اتفاق خواستار ادامه فعالیت ایشان در وزارت بهداشت شدند.
نظر فراکسیون امید و مستقلین
اگرچه پیش‌تر قبل از معرفی رسمی وزرا به مجلس فراکسیون امید اعلام کرده بود که ۷ وزیر پیشنهادی نمی‌توانند رأی اعتماد بگیرند اما بعد از آن گویا طی جلسات و گفت‌وگوها میان این فراکسیون و دولت یا گفت‌وگوهای داخلی فراکسیون این تعداد به سه نفر تقلیل پیدا کرد.
در حال حاضر به نظر می‌رسد فراکسیون امید در بن‌بستی گرفتار شده که رای اعتماد به تمامی اعضای کابینه به منزله عبور گفته‌های پیشین آنها است و عدم رای دادن به وزرای پیشنهادی نیز می‌تواند به دور شدن بیشتر آنها از دولت و سوق دادن بیشتر کابینه به سوی برخی اصولگرایان و اعتدال‌گرایان منتهی شود. در بخش‌هایی فراکسیون مستقلین با فراکسیون امید هم‌نظر هستند که بیشتر به نظر می‌رسد مخالفت با رحمانی‌فضلی گزینه پیشنهادی برای وزارت کشور باشد اما به نظر می‌رسد که این فراکسیون با وزرای پیشنهادی آموزش و پرورش و ارتباطات مخالفتی نداشته باشند.
خضری در مورد سه وزیر فرهنگ، وزرش و آموزش و پرورش اظهار داشت: دو فراکسیون مستقلین و فراکسیون امید نظر مثبتی بر روی سه وزیر پیشنهادی دارند.
این در حالی است که حضرتی درباره رأی آوری افراد کابینه نیز گفت: قطعا چند نفری از وزرای پیشنهادی نمی‌توانند رأی اعتماد بگیرند. وی گفت نمی‌خواهم مصداقی بگویم چه کسانی هستند، ولی برخی افراد کابینه که دست‌کم سه تن از آنها را می‌شناسم حتما رأی نخواهند آورد و روحانی باید از هم‌اکنون به فکر جایگزینی آنها باشد.
همچنین غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی نایب رئیس فراکسیون مستقلین مجلس نیز گفت: افتادن ۳ وزیر پیشنهادی قطعی است چون اوضاع رحمانی‌فضلی وزیر پیشنهادی کشور، جهرمی وزیر پیشنهادی ارتباطات و بطحایی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش اصلا خوب نیست.
از سوی دیگر محمد‌رضا تابش نایب رئیس فراکسیون با اشاره به روند بررسی صلاحیت و برنامه‌های وزرای پیشنهادی دولت دوازدهم در فراکسیون امید، اظهار داشت: به منظور اتخاذ تصمیمات نهایی درباره بررسی صلاحیت و برنامه‌های وزرای پیشنهادی در فراکسیون، جلسه هیئت رئیسه فراکسیون امید پنج شنبه برگزار و در این جلسه مقرر شد تا روز (شنبه ۲۸ مرداد) پیش از جلسه علنی رای اعتماد به وزرای پیشنهادی جمع‌بندی اعضای فراکسیون درباره وزرای پیشنهادی اعلام شود.
وی با بیان اینکه در جلسه مجمع عمومی امروز شنبه کار‌گروه‌های تخصصی گزارشات خود را درباره بررسی صلاحیت و برنامه‌های وزرای پیشنهادی را به اعضای فراکسیون ارائه می‌دهند، اظهار داشت: پس از استماع گزارشات، از اعضای فراکسیون درباره تک‌تک وزرای پیشنهادی نظر خواهی‌شده و در نهایت جمع‌بندی درباره وزرا انجام می‌شود.
نگاه خوشبینانه
در نهایت باید گفت که مستقلین نگاه خوشبینانه‌تری به کلیت کابینه دارند اما با این وجود نیز گمانه‌زنی‌های اعضای این فراکسیون نشان از انتقادهای جدی به برخی وزرای پیشنهادی دارد. هر چند که با ادامه رایزنی‌ها امکان تغییر نظر همین اعضا هم وجود دارد. به نظر می‌رسد که مستقلین بعضا به صورت مستقل رای بدهند.
فراکسیون ولایی نیز نگاه مثبتی به کابینه دارند. در حالی که گمانه‌زنی‌ها حاکی از این است که رحمانی‌فضلی مورد اقبال مستقلین و امیدی‌ها نیست اما ولایی‌ها او را موجب افزایش معدل کابینه دوازدهم می‌دانند. احتمال مخالفت این با وزرایی همچون زنگنه و ظریف می‌رود چراکه این فراکسیون انتقادات جدی نسبت به قرار داد توتال و برجام دارد. با این وجود به نظر می‌رسد که پارلمان‌نشینان حداکثر تعامل با دولت را خواهند داشت.
