?>?> اقلیت های دینی؛ فرصتها، تهدیدها | سیاست روز
دوشنبه ۹ تير ۱۳۹۹ - ۲۳:۰۵
کد مطلب : 114274
چالش قانون گزارشهای پژوهشی پژوهشکده شورای نگهبان را معرفی، نقد و بررسی (۶۹) میکند

اقلیت های دینی؛ فرصتها، تهدیدها

اشاره: پژوهشکده شورای نگهبان، بازوی تحقیقاتی شورای نگهبان در انجام وظایفی است که قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر عهده این شورا قرار داده است. گزارش های پژوهشی یکی از مجموعه آثار علمی منتشر شده از سوی این پژوهشکده است که توسط گروه های علمی پژوهشی شاغل در آن انجام شده است. گزارش های پژوهشی معمولا به مفاهیم پایه مرتبط با وظایف شورای نگهبان می پردازد. چالش قانون ضمن اعلام آمادگی برای انعکاس متن جوابیه پژوهشکده شورای نگهبان، پیشاپیش از حسن توجه و پیشنهادات سازنده اندیشمندان و نخبگان سپاسگزاری می کند. این نوشتار به معرفی، نقد و بررسی گزارش پژوهشی تحليل مباني نظام جمهوري اسلامي ايران: تحليل مباني اصل سيزدهم قانون اساسي می پردازد که هم اکنون از نظر خوانندگان گرامی می گذرد:
اقلیت های دینی؛ فرصتها، تهدیدها

اصل سیزدهم قانون اساسی
ايرانيان زرتشتي، كليمي و مسيحي تنها اقليت هاي ديني شناخته مي شوند كه در حدود قانون در انجام مراسم ديني خود آزادند و در احوال شخصيه و تعليمات ديني بر طبق آئين خود عمل مي كنند.

معرفی گزارش
شناسنامه گزارش
عنوان گزارش: تحليل مباني نظام جمهوري اسلامي ايران: تحليل مباني اصل سيزدهم قانون اساسي
شماره مسلسل: ۱۳۹۵۰۰۱۱
مولف: آيت الله عباس كعبي
تحقيق و تنقيح: علي فتاحي
ويراستار تخصصي: علي بهادري جهرمي
ویراستار ادبی: نامشخص
تاریخ انتشار: ۲۷/۰۲/۱۳۹۵
ویرایش: اول
تاریخ بروزرسانی: نامشخص
معاونت: نامشخص
دفتر: مطالعات نظام سازي اسلامي
شمارگان: نامشخص
تعداد صفحات: ۲۹ صفحه
ناشر: پژوهشکده شورای نگهبان
قیمت: نامشخص
منبع: درگاه الکترونیک پژوهشکده شورای نگهبان
در مقدمه گزارش اینگونه آمده است: از يك سو با نگاهي به نظام هاي سياسي مدرن مي توان دريافت كه شايد امروزه هيچ نظام حقوقي در دنيا وجود ندارد كه همه اتباع آن از منظر نژادي، زباني، قومي، ديني و مانند اينها تابع يك نژاد، يك زبان و يا دين واحدي باشند و بر همين اساس وجود اقليت ها در نظام هاي گوناگون اجتناب ناپذير است و همه دولت ها به نحوي با موضوع اقليت ها مواجه اند. در اين صورت بيشتر نظام هاي سياسي داراي اكثريت جمعيتي با عقايد، فرهنگ، زبان، دين و آداب و رسوم مشترك اند كه گروه هاي كوچكي براساس ويژگي هاي خاص از آن اكثريت متمايز مي شوند. چنانچه شاكله يك حكومت مبتني بر يكي از ويژگي هاي نژادي، قومي، زباني، ديني و مانند اينها استوار شده باشد، ظهور و بروز آن خصوصيت و در پي آن تبيين مسئله اقليت ها و جايگاه آنها در نظام سياسي امري مهم و ضروري تلقي مي شود. از سوي ديگر در دوره معاصر قوانين اساسي كه با هدف چارچوب بندي قدرت و پاسداري و صيانت از حقوق مردم در برابر اقتدارات حاكمان به عنوان عالي ترين سند حقوقي و سياسي يك كشور به تصويب مي رسد، به منظور ارتقاي جايگاه خود نسبت به موضوعات حقوق بشري، قواعد حقوقي مشخصي را در موضوع حقوق اقليت ها مدنظر قرار مي دهند. بر اين اساس از آنجا كه مقدمه و اصول گوناگون قانون اساسي هدف از ايجاد نظام جمهوري اسلامي ايران را تأسيس نظامي مكتبي بر مبناي عقايد اسلامي مانند ايمان به خداي يكتا و اختصاص حاكميت و تشريع به او و لزوم تسليم در برابر امر او، وحي الهي و نقش بنيادي آن در بيان قوانين، معاد و نقش سازنده آن در سير تكاملي انسان به سوي خدا، عدل خدا در خلقت و تشريع، امامت و رهبري مستمر و نقش اساسي آن در تداوم انقلاب اسلامي، تأكيد بر تصويب قوانين و مقررات لازم الاجرا بر اساس موازين اسلامي و رسميت بخشي به دين اسلام و مذهب شيعه جعفري اثني عشري مي دانند، بررسي جايگاه اقليت هاي ديني ضروري و مهم است.
در گفتار اول از مبحث اول گزارش با عنوان اقليت هاي ديني اینگونه آمده است: واژه اقليت در لغت به معناي اندك بودن، كم بودن، قسمت كمتر، مقابل اكثريت و جمعيت يا گروهي كه داراي نژاد، مذهب يا آداب و رسوم خاصي باشند و نسبت به عموم مردم تعدادشان كم باشد، به كار مي رود. اقليت در اصطلاح به معناي گروه هاي كوچكي است كه در جوامع زندگي مي كنند و در خصوصيات و ويژگي هايي همانند دين، نژاد، رنگ، زبان و مانند اينها با يكديگر اشتراك دارند. به بيان ديگر، مقصود از اقليت قسمتي از افراد جامعه انساني است كه از منظر دين، زبان، نوع زندگي و فرهنگ با اكثريت جامعه متفاوت اند. از منظر حقوقي مي توان اقليت را گروهي از اتباع يك كشور دانست كه از لحاظ يكي از خصوصيات قومي، نژادي، ديني و مانند اينها از ساير مردم متفاوت و از لحاظ تعداد كمترند و همچنين قدرت حكومت را در دست ندارند. به بيان دقيق تر، اقليت به گروه هايي گفته مي شود كه با وجود داشتن تابعيت يك دولت از نظر ويژگي هاي مذهبي، قومي، زباني و مانند اينها متفاوت از اكثريت افراد كشورند، تعداد كمتري نسبت به اكثريت جمعيت كشور دارند و در موقعيت حاكميت هم قرار ندارند، هرچند به صورت ضمني، خصوصياتي دارند كه بين آنها و جمعيت اكثريت پيوندهايي برقرار مي كند. در مفهوم اقليت از اين منظر مي توان بين عناصر عيني و ذهني تفكيك قائل شد.
گفتار دوم: دين زرتشت
گفتار سوم: دين كليمي (يهودي)
گفتار چهارم: دين مسيح
در گفتار اول از مبحث دوم گزارش با عنوان مباني ديني اساسي سازي اديان زرتشتي، كليمي و مسيحي اینگونه آمده است: در مقام مطالعه مباني اصل ۱۳ قانون اساسي، اولين سؤالي كه به ذهن متبادر مي شود آن است كه چرا قانونگذار اساسي در مقام احصاي اديان شناخته شده تنها به سه دين زرتشتي، كليمي و مسيحي اكتفا كرده و به ساير اديان اشاره اي نداشته است. آيا اين موضوع در آموزه هاي فقه و كلام اسلامي ريشه دارد؟ با نگاهي به آثار فقهاي شيعه درمي يابيم كه كفار و غيرمسلمانان از حيث ارتباط با حكومت اسلامي و مسلمانان به دو دسته كلي اهل كتاب و غيراهل كتاب تقسيم مي شوند كه احكام تكليفي متفاوتي بر هر كدام از آنها بار مي شود.
اصطلاح اهل كتاب توسط فقهاي شيعه به دو طريق تعريف شده است. برخي فقها به بيان مفهوم اهل كتاب پرداخته و برخي از آنها به ذكر مصاديق اهل كتاب اكتفا كرده اند. در مقام بيان مفهوم اين اصطلاح بايد گفت كه اهل كتاب به آن دسته از غيرمسلماناني اشاره دارد كه خود را به يكي از اديان آسماني و يكي از فرستادگان الهي كه از ناحيه خداوند متعال مأمور هدايت انسان ها شده است، منسوب مي كنند؛ در حالي كه آن آيين با آمدن دين اسلام نسخ شده است. به بيان دقيق تر، مقصود از اهل كتاب، هر غيرمسلماني است كه به يكي از اديان الهي اعتقاد داشته، خود را از پيروان پيامبري از پيامبران الهي بداند و به يكي از كتاب هايي كه بر انبياي الهي نازل شده است، اعتقاد داشته باشد.
گفتار دوم: مباني ديني حقوق و آزادي هاي اقليت هاي ديني
بند اول: اهل ذمه بودن اهل كتاب
بند دوم: معاهد بودن اقليت هاي ديني
مبحث سوم: تكاليف و حقوق اهل كتابِ معاهد در حكومت اسلامي
گفتار اول: تكاليف اهل كتاب در حكومت اسلامي
گفتار دوم: حقوق اهل كتاب در حكومت اسلامي
بند اول: آزادي انجام مراسم عبادي و آزادي تعليمات ديني
بند دوم: آزادي احوال شخصيه
در جمع بندي گزارش اینگونه آمده است: اصل ۱۳ قانون اساسي در مقام تبيين جايگاه اقليت هاي ديني در نظام مبتني بر حاكميت شريعت اسلام است. بر اين اساس در مقام جمع بندي تحليل و بررسي مباني فقهي و كلامي اصل ۱۳ قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران مي توان گفت: اولاً مقصود از اقليت در ادبيات حقوقي گروهي است كه ويژگي هاي متمايزي از لحاظ ديني، مذهبي، قومي و

مانند اينها دارند؛ جمعيت آنها نسبت به ساير اقشار جامعه كمتر است؛ قدرت سياسي در اختيار آنها قرار ندارد و داراي تابعيت نظام حقوقي مشخصي اند و اين تابعيت ناشي از خصوصيت مشتركي ميان آنان و جمعيت اكثريت جامعه است كه موجب ايجاد پيوند بين جمعيت اقليت و اكثريت مي شود. بر همين مبنا مقصود مورد نظر از اقليت هاي ديني در اصل ۱۳ قانون اساسي گروه اندكي از مردم ايران است كه پيرو ديني مخالف دين اسلام بهعنوان دين رسمي مردم ايران باشند و از نظر تابعيت نيز تابعان جمهوري اسلامي ايران محسوب مي شوند. ثانياً براساس قانون اساسي تنها اقليت هاي ديني شناخته شده در نظام حقوقي جمهوري اسلامي ايران اديان مسيحي (پيروان حضرت عيسي و كتاب انجيل)، كليمي (پيروان حضرت موسي و كتاب تورات) و زرتشتي (پيروان آيين زرتشت و كتاب اوستا) هستند. ثالثاً ذكر اين سه آيين به عنوان تنها اقليت هاي ديني شناخته شده در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران ريشه در اهل كتاب بودن آنها دارد. اهل كتاب به آن دسته از غيرمسلماناني اشاره دارد كه به يكي از كتاب هاي آسماني و پيامبران الهي ايمان دارند؛
با آمدن دين اسلام به آن ايمان نياوردند و بر اعتقاد خود پا برجا ماندند و از آنجا كه قرآن و رسالت نبي مكرم اسلام را انكار كرده اند، در زمره كفار و غيرمسلمانان قرار مي گيرند. در انديشه فقهاي شيعه اديان مسيحي و كليمي بي ترديد مصاديق اهل كتاب محسوب مي شوند. زرتشت نيز مبتني بر ادله قرآني و روايي و همچنين اجماع فقهاي شيعه مشمول احكام اهل كتاب مي شوند. در خصوص ماهيت صابئين نيز اختلاف هايي وجود دارد كه در فهم قانونگذار اساسي اين گروه جزيي از يهود يا مسيحيت محسوب شده اند و از اين رو از ذكر آنها به صورت مستقل در اصل ۱۳ اجتناب كرده است. رابعاً در انديشه اسلامي مي توان دو نوع رابطه ميان اهل كتاب و حكومت اسلامي متصور شد: بر اساس فرض اول ميان اهل كتاب و حكومت اسلامي قرارداد ذمه وجود دارد و آنان ملزم به تحقق شرايط ذمه از جمله تعهد به پرداخت جزيه، پرهيز از رفتار منافي با امان و صلح، پرهيز از آزار رساندن به مسلمانان، عدم تظاهر به محرمات اسلامي، خودداري از احداث معبد جديد و پاي بندي به قوانين و مقررات دولت اسلامي اند. براساس فرض دوم نيز اهل كتاب معاهد حكومت اسلامي تلقي مي شوند و عهد آنان مطابق با شرايطي كه حاكم جامعه اسلامي صلاح مي داند، مبتني بر اصل لزوم پاي بندي به قراردادها، سيره و سنت پيامبر و اختيارات حاكم در اداره حكومت اسلامي منعقد مي شود. از آنجا كه اقليت هاي شناخته شده در قانون اساسي ملزم به شرط مقوم عقد ذمه يعني پرداخت جزيه نيستند، نمي توان آنها را از زمره اهل ذمه محسوب كرد و از اين رو قانون اساسي اقليت هاي ديني را معاهد نظام جمهوري اسلامي ايران محسوب كرده است. اقليت هاي ديني و حاكم جامعه اسلامي طرفين عهد قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران به عنوان معاهده تلقي مي شود. خامساً مبتني بر اين معاهده، اقليت هاي ديني در حكومت اسلامي حقوق و تكاليفي برخوردارند كه مي توان از التزام به قوانين و مقررات حكومت اسلامي، انجام ندادن فعاليت هاي منافي با امنيت مسلمانان، ممنوعيت تظاهر به منكرات اسلامي، ممنوعيت تبليغ دين و ترويج شعائر اقليت ها به عنوان مهم ترين تكاليف اقليت هاي ديني در نظام جمهوري اسلامي ايران ياد كرد. آزادي انجام مراسم عبادي، آزادي تعليمات ديني و آزادي احوال شخصيه مبتني بر آموزه هاي آيين آن اقليت نيز مهم ترين حقوق پيروان اديان مسيحي، كليمي و زرتشتي در اصل ۱۳ قانون اساسي تلقي مي شود.

ارزیابی بخش های گزارش
الف) عنوان
- آیا عنوان گزارش بیان گر اهمیت موضوع آن است؟ بله
- آیا محتوای گزارش در راستای بحث و بررسی پیرامون عنوان تهیه و ارائه شده است؟ خیر
- آیا نام دست اندرکاران تهیه و انتشار گزارش بطور کامل شامل نام و نام خانوادگی، رتبه علمی، محل کار و نشانی پست الکترونیک در گزارش قید شده است؟ خیر
الف) چکیده
- آیا چکیده دقیقا آینه تمام نمای مطالعه است؟ گزارش فاقد چکیده است.
- اگر چکیده به تنهایی مورد بررسی قرار گیرد، آیا به اندازه کافی خلاصه و چکیده کل مقاله است؟ گزارش فاقد چکیده است.
- آیا چکیده گزارش دارای بخش واژگان کلیدی است؟ گزارش فاقد چکیده است.
ب) فهرست
- آیا گزارش دارای فهرست اجمالی و تفصیلی است؟ گزارش دارای فهرست اجمالی است.
- آیا جدول ها، نمودارها و تصاویر دارای فهرست جداگانه اند؟ خیر
- آیا گزارش دارای فهرست اعلام و اشخاص، مکان ها و ... است؟ خیر
پ) مقدمه
- آیا مقدمه، توجیه منطقی از مطالعه و یا هدف از مقاله (بیانی از مشکل موجود و بررسی متون) را شامل می شود؟ خیر
- آیا اهداف مطالعه به وضوح شرح داده شده است؟ خیر
- آیا از واژگان کلیدی و اصطلاحات مهم گزارش تعاریف مشخص ارائه شده است؟ خیر
- آیا پیشینه تاریخی بحث مورد نظر در منابع معتبر داخلی و خارجی در گزارش مطرح شده است؟ خیر
ت) روش کار
- آیا از روش های معتبر و قابل اعتماد استفاده شده است؟ روش گزارش، توصیفی و اقتباسی از منابع کتابخانه ای است.
- آیا روش های انتخاب شده توسط نویسندگان قادر به پاسخ به سوالات تحقیق می باشد؟ خیر
- آیا روش های مورد استفاده به وضوح شرح داده شده اند؟ خیر
- اگر یک مطالعه تحقیقاتی مشابه توسط محققین دیگری انجام شود، می تواند همین نتایج را در پی داشته باشد؟ خیر
ث) یافته ها
- آیا یافته ها به خوبی سازماندهی شده است؟ مطالب جمع آوری شده کنار هم آورده شده است.
- آیا نتایج به وضوح شرح داده شده است؟ بله
- آیا روش های آماری مناسب انتخاب شده است؟ گزارش فاقد روش های آماری است.
- راستی آزمایی نتایج گزارش از طریق کدام آزمون انجام شده است؟ گزارش فاقد روش های آماری است.
- آیا نتایج گزارش از روایی و پایایی قابل قبول برخوردار است؟ گزارش فاقد روش های آماری است.
ج) بحث
- آیا نتایج مهم به اختصار بیان شده است؟ بله
- آیا نویسندگان مشخصا بیان کرده اند که فرضیه آنها در این مطالعه ثابت شده یا نه؟ خیر
- آیا یافته های این مطالعه با مطالعات مشابه پیشین در این زمینه مقایسه شده است؟ خیر
- آیا محدودیت های مطالعه ذکر شده است؟ خیر
- آیا برای انجام پژوهش های بعدی پیشنهاداتی ارائه شده است؟ خیر
چ) جدول ها، نمودارها و تصاویر
- آیا مدل مفهومی گزارش در قالب شکل ارائه شده است؟ خیر
- آیا جدول ها، نمودارها و شکل ها ویژگی های کلیدی مطالعه را نشان می دهند؟ گزارش فاقد جدول، نمودار و تصویر است. آیا تصاویر، جدول ها و نمودارها شفاف و قابل فهم هستند و دارای بالانویس و زیرنویس مناسب می باشند؟ گزارش فاقد جدول، نمودار و تصویر است.
ح) پیوست ها
- آیا پیوست های گزارش حاوی اطلاعات مفید است؟ گزارش فاقد پیوست است.
- آیا پیوست ها به کسب آگاهی بیشتر در مخاطبان کمک می کند؟ گزارش فاقد پیوست است.
- آیا پیوست ها حاوی فرم ها و اسناد مرتبط با گزارش است؟ گزارش فاقد پیوست است.
خ) منابع
- آیا منابع کافی برای اهداف این مطالعه در جامعه وجود دارد؟ بله
- آیا سبک نوشتن منابع منطبق با دستورالعمل های علمی است؟ گزارش فاقد بخش منابع است.
- آیا منابع مهم و کلیدی به روز بوده اند و با دقت گزارش شده اند؟ گزارش فاقد بخش منابع است.
- شیوه ارائه مستندات و ارجاعات در گزارش چگونه است؟ بصورت پاورقی
- آیا گزارش منابعی برای مطالعه بیشتر مخاطبان ارائه کرده است؟ گزارش فاقد
بخش منابع است.
- آیا گزارش از منابع بین بخشی و بین رشته ای داخلی و خارجی معتبر استفاده کرده است؟ گزارش فاقد بخش منابع است.

ارزیابی محتوایی گزارش
الف) سامان مندی
- آیا گزارش یک کل سامان مند را تشکیل می دهد؟ بر اساس عنوان گزارش، مطالبی پیرامون مبانی، تحلیل، نظام، جمهوری اسلامی و ایران ارائه نشده است. از این رو گزارش با اقتباس از از منابع جزءنگر کتابخانه نتوانسته است اصل ۱۳ قانون اساسی را به عنوان یک کل سامان مند مطرح کند.
- آیا گزارش برای ساماندهی محتوایی خود مدل مفهومی ارائه کرده است؟ خیر
- آیا گزارش دارای فرضیه یا فرضیه هایی با سوالات مشخص است؟ خیر
- آیا عناوین موجود در گزارش دارای انسجام و هماهنگی است؟ خیر
- آیا بسط و توضیح مطالب در هر پاراگراف، بخش، فصل و ... در گزارش انجام شده است؟ بله
- آیا در پایان هر فصل، بخش و ... مؤلف به جمع بندی مطالب پرداخته است؟ خیر
- آیا گزارش دارای بخش نتیجه گیری یا جمع بندی نهایی است؟ بله
ب) نوآوری
- آیا محتوای گزارش دارای سطح خاصی از نوآوری در نظریه پردازی و اندیشه ورزی است؟ خیر
- آیا گزارش مدعی صورت بندی جدید از مبانی نظری قدیمی است؟ خیر
- آیا در گزارش توانایی های نوین فناورانه وجود دارد؟ خیر
- آیا گزارش مدعی ارائه محصولات یا خدمات جدید است؟ خیر
- آیا محتوای گزارش دارای توانایی خاص در ایجاد یا گسترش گفتمان اجتماعی را دارد؟ بله
- آیا خواندن این گزارش تفکر نقادانه را ترغیب می کند؟ خیر
پ) اهمیت
- آیا نسبت حجم مطالب به اهمیت موضوع در گزارش کافی است؟ خیر
- آیا چینش مطالب در گزارش بر اساس درجه اهمیت موضوعات و وزن محتوایی آنها انجام شده است؟ خیر
- آیا در نگارش مطالب در گزارش به موضوعات اولویت دار توجه شده است؟ خیر
ت) شیوایی، روشنی و قابل فهم بودن
- آیا متن گزارش روان و سلیس است؟ خیر
- آیا در گزارش مطالب به روشنی توانسته اند موضوعات مرتبط با خود را مطرح کنند؟ خیر
- آیا گزارش ساده و قابل فهم است؟ خیر
ث) جامعیت
- آیا گزارش به لحاظ موضوعی جامعیت دارد و وجوه مختلف موضوع را پوشش می دهد؟ برخلاف آن که گزارش از سوی دفتر نظام سازی اسلامی پژوهشکده شورای نگهبان تهیه و تدوین شده است مطلبی پیرامون نظام سازی آن هم از نوع اسلامی آن در نحوه پؤوهش و نگارش ارائه نشده است. ضمنا گزارش در باره عملکرد اصل ۱۳ از تاریخ تصویب تا زمان نگارش این گزارش مطلبی ارائه نکرده است که این امر به جامعیت گزارش لصمه زده است.
- آیا استفاده از تصاویر، نمودارها، جدول ها و ... توانسته است به همه جانبه بودن گزارش کمک کند؟ گزارش فاقد تصویر، نمودار و جدول است.
- آیا مؤلف از ساختارها و کلمات رایج در متون علمی و نیز سبک نویسندگی استفاده کرده است؟ خیر
- آیا گزارش از ویژگی های بینامتنی برخوردار است؟ خیر
- آیا گزارش برای کمک به درک جامع، الگو یا مدلی خاص برای ساده سازی روابط پدیده مورد نظر با سایر پدیده ها ارائه کرده است؟ خیر
ج) اعتبار
- آیا گزارش مبتنی بر پژوهش های روزآمد حوزه تخصصی مربوطه است؟ خیر
- آیا شواهد، منابع و استدلال های موجود در گزارش از اعتبار علمی لازم و کافی برخوردار است؟ نامشخص
- آیا اعتبار علمی گزارش از سوی یافته های پژوهشی معتبر داخلی و خارجی تایید می شود؟ نامشخص

ارزیابی اجتماعی گزارش
الف) مخاطبان و ذینفعان
- مخاطبان و ذینفعان این گزارش چه کسانی خواهند بود؟ این گزارش برای آگاهی اعضای شورای نگهبان تهیه شده است.
- آیا انتشار این گزارش مورد استقبال مخاطبان و ذینفعان قرار گرفته است؟ نامشخص
- آیا این گزارش مخاطبان را به پژوهش بیشتر در رابطه با موضوع تخصصی ترغیب می کند؟ نامشخص
- آیا گزارش حاضر توانایی برطرف کردن نیازهای مخاطبان و ذینفعان خود را دارد؟ نامشخص
ب) تاثیرگذاری اجتماعی
- آیا گزارش در بحث پیرامون پدیده مورد نظر خود از جامعه نگری قابل قبول برخوردار است؟ خیر
- آیا گزارش پیش نیازها و پیش فهم های ضروری و مورد نیاز برای فهم خود را به مخاطبان ارائه کرده است؟ خیر
- آیا گزارش برای علل و آثار مشکلات متعدد موجود در زندگی مردم تحلیل مناسبی ارائه کرده است؟ خیر
- آیا گزارش برای حل مشکلات زندگی مردم دارای طرح اجرایی با پیشنهادهای مشخص و مستدل است؟ خیر
- آیا گزارش برای کارآمدی راهکارهای پیشنهادی خود برای حل مشکلات زندگی مردم روش راستی آزمایی خاصی را پیشنهاد کرده است؟ خیر
- آیا گزارش توانسته است اهداف اجتماعی از پیش تعیین شده خود را محقق سازد؟ خیر
- آیا ناشر مجموعه نظرات مخاطبان و بازخوردهای مجامع علمی را پیرامون گزارش منتشر کرده است؟ نامشخص
- آیا گزارش نسبت خود را با اسناد فرادست و فرودست کشور معین کرده است؟ خیر
- آیا گزارش مطالبی پیرامون کارآمدی و عملکرد قوانین مرتبط با موضوع بحث خود را ارائه کرده است؟ خیر
- آیا انتشار این گزارش بازتاب های رسانه ای گسترده در پی داشته است؟ نامشخص
پ) نیازمحوری
- این گزارش چه نیازی (بنیادی، تخصصی، درسی، کمک درسی و عمومی) را تأمین خواهد کرد؟
- آیا گزارش توانایی علمی و عملی برای تفکیک نوع نیازهای مخاطبان (خلاءها، کمبودها، تهدیدها، آسیب ها، ضعف ها، فرصت ها، قوت ها، ضرورت ها و اولویت ها) و برنامه ریزی و اجرای برنامه های متناسب با آن را (برنامه های ایجادی، جبرانی، پیشگیرانه، مقابله ای، تقویتی، توانمندسازی، ارتقایی، تامینی و انتخابی) دارد؟ خیر
- آیا توانایی هدف گذاری، راهبردگذاری، سیاستگذاری و سازماندهی مرتبط با موضوع برای رفع سطوح گوناگون نیازهای مخاطبان در گزارش وجود دارد؟ خیر
پ) رتبه ها و جوایز
- آیا گزارش دارای رتبه و جوایز ملی و بین المللی است؟ نامشخص
- آیا گزارش دارای ارجاعات داخلی و خارجی از سوی منابع علمی معتبر است؟ نامشخص
ت) تقدیر و تشکر
- آیا در گزارش از شخصیت های حقیقی و حقوقی موثر در کار (اعم از امور علمی و فنی و...) سپاسگزاری شده است؟ خیر
- آیا گزارش در مجامع علمی داخلی و خارجی مورد تقدیر قرار گرفته است؟ نامشخص

ارزیابی های شکلی گزارش
الف) ویراستاری فنی
- آیا تعداد کلمات و صفحات گزارش برای بیان کامل موضوع گزارش کافی است؟ خیر
- آیا عنوان گذاری اصلی و فرعی در گزارش به درستی انجام شده است؟ خیر
- آیا نوع صفحه آرایی (نوع و اندازه خط، فاصله خطوط، حاشیه ها، سرصفحه و پاورقی و ...) گزارش مناسب است؟ خیر
- آیا آیین نگارش واژگان و جملات بر اساس زبان فارسی معیار در تدوین گزارش رعایت شده است؟ خیر
- آیا در گزارش برای واژگان و اصطلاحات علمی بیگانه، معادل سازی مناسب انجام شده است؟ خیر
- آیا نشانه گذاری در گزارش (مانند ویرگول، نقطه، خط تیره، ویرگول نقطه و پرانتز و ...) به درستی انجام شده است؟ خیر
ب) ویراستاری علمی
- آیا گزارش دارای ناظر یا ویراستار تخصصی است؟ بله
- آیا ناظر یا ویراستار تخصصی به وظایف خود عمل کرده است؟ خیر
- آیا گزارش از زمان انتشار چاپ اول تاکنون بروزرسانی شده است؟ نامشخص
- آیا محتوای گزارش نیاز به حذف مطالب دارد؟ بله
- آیا محتوای گزارش نیاز به اضافه کردن مطالب دارد؟ بله
- آیا گزارش حاضر نیاز به ویراستاری ادبی دارد؟ بله
ج) ویژگی های خاص
- آیا گزارش دارای ویژگی های خاص مانند کادر های خلاصه پیام، سخنان بزرگان، تاریخچه و... است؟ خیر
- آیا گزارش دارای صفحه شناسنامه است؟ بله

نویسنده: دکتر محمدرضا ناری ابیانه

https://siasatrooz.ir/vdcgut9qtak9qx4.rpra.html
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی