مناسبات میان ترکیه و آمریکا در ماههای اخیر فراز و فرودهای بسیاری را سپری کرده است. در حالی اختلافات طرفین بر سر سوریه و مسئله کردی همچنان ادامه دارد که تقابلهای طرفین به عرصه اقتصادی نیز رسیده است. آمریکا با بهانه قرار دادن آزادی یک آمریکایی بازداشتی در ترکیه اقدام به اعمال تحریمها علیه ترکیه کرده است. نکته قابل توجه آنکه این تحریمها را در قالب اعمال تحریمهای دلاری صورت میدهد.
اقدامی که به گفته ناظران اقتصادی و سیاسی هدفش صرفا ترکیه نبوده بلکه با این طراحی میخواهد به دنبال چنان نشان دهد که دلار همچنان ارز اول جهان است و همه کشورها گزینهای جز تسلیم شدن در برابر آمریکا را ندارند. این جنگ تبلیغاتی البته برای ترامپ که در آستانه انتخابات میان دورهای کنگره قرار دارد اهمیت بسیاری دارد و با ادعای بازگرداندن ارزش دلار در معادلات جهانی سعی در کسب آرای مردمی دارد. اما آنچه در این میان قابل توجه مینماید نوع رفتارهای ترکیه است که در قالب مردمی و دولتی صورت میگیرد. مردم ترکیه در اقدامی نمادین بر آتش زدن دلار تاکید کردند و از سوی دیگر آمادگی خود برای دادن دلارهای خود به دولت را اعلام داشتند.
اما در حوزه دولتی اصلی که بیش از هر چیز مطرح است مبارزه با فساد موجود در ساختار اقتصادی و مقابله با افزایش بیدلیل بهای دلار است که از آن با عنوان جنگ اقتصادی آمریکا علیه ترکیه یاد میشود. «برات البیراک»، وزیر دارایی و خزانهداری ترکیه گفت شخص «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا به ارز ملی ترکیه حمله کرده است.
در همین چارچوب دادستانی ترکیه و دیگر مراجع قضایی این کشور دستور دادند که هرچه سریعتر با اخلالگران بازار ارز و کسانی که با انتشار اخبار جعلی اقتصاد ترکیه را دستخوش تنش میکنند برخورد شود. در بیانیه دفتر دادستانی آمده است: اجرای این تحقیقات طبق قانون جزایی، قانون بانکداری، مقررات انجمن بازار سرمایه و دیگر قوانین مرتبط است که افرادی را که اقداماتی علیه امنیت اقتصادی انجام دادهاند را هدف میگیرد. دادستانی کل استانبول، این افراد را به انتشار اخبار کذب درباره کاهش بیسابقه ارزش لیر، حمله به اقتصاد ترکیه، برهم زدن آرامش و وحدت جامعه متهم کرده است. آنچه در این روند باید مورد توجه قرار گیرد آن است که ترکیه با بهره گیری از ظرفیتهای داخلی و مبارزه با فساد اقتصادی و سودجویان بازار ارز سعی در حل مسائل اقتصادی و مقابله با آمریکا دارد. رویکردی که از سوی بسیاری از کشورهای تحت تحریم آمریکا درپیش گرفته شده که روندی جهانی علیه سلطهگری اقتصادی آمریکا را به همراه دارد.
نویسنده: فرامرز اصغری