عراق که از سال ۲۰۰۳یعنی از زمان حضور نیروهای آمریکایی در این کشور، روی آرامش ندیده طی هفته‌های اخیر وارد چالشهای جدیدی شده است. چالش‌هایی که می‌تواند بار دیگر فضای ناامنی را بر عراق حاکم سازد که احیای گروه‌های تروریستی و دخالت آمریکا به بهانه مقابله با تروریسم از پیامدهای آن خواهد بود. مردم عراق در اعتراض به وضعیت معیشتی و اجتماعی تظاهرات‌های مسالمت آمیزی را آغاز کردند که با تحرکات مشکوک به آشوب کشیده شده و فضایی از بحران را بر عراق حاکم ساخته است. سرانجام نیز روز شنبه عبدالمهدی نخست وزیر عراق استعفا خود را تقدیم پارلمان کرد. حال این سوال مطرح است که باتغییر نخست وزیر و حتی کابینه آیا مشکل عراق رفع خواهد شد؟ پاسخ به این پرسش را در بررسی روند ناآرامی‌های عراق می‌توان جستجو کرد. نخستین مسئله آن است که در فضای بحرانی و ناامنی هیچ اقدام اصلاحی نمی توان صورت داد چرا که امنیت و حفظ یکپارچگی کشور اولویت اصلی و مهم می‌شود.
بر این اساس راهکار اولیه برای تحقق مطالبات مردمی برقراری ثبات و امنیت است و این امر در فضای مه آلود اعتراضی امکان پذیر نمی‌باشد. نکته دوم آنکه ازیابی حقیقی تحولات عراق نشان می دهد که مجموعه‌ای از جریان‌های معارض داخیل با محوریت بازماندگان حزب بعث به سرکردگی دختر صدام، در کنار گروه‌های تروریستی با حمایت محافل رسانه‌ای و سیاسی صهیونیستی، ارتجاع عربی و غربی با سوء استفاده از مطالبات مردمی به دنبال حفظ بحران در عراق و حتی تغییر نظام در این کشور هستند. خارج ساختن عراق از جبهه مقاومت و روابط با کشورهای بزرگ منطقه همچون ایران و در نهایت تبدیل عراق به کشوری دست نشانده و بدون استقلال واقعی، از اهداف این طیف است که با موج سواری بر اعتراض‌های مردمی به دنبال این فرآیند هستند. تا زمانی که این نوع رفتارها از سوی این ترکیب صورت می‌گیرد تغییر نخست وزیر و کابینه نیز نمی تواند حلال مشکلات عراق باشد.
حال این سوال مطرح است که راهکار نهایی برای حل چالشهای عراق چیست؟ اصل مهم برقراری امنیت و فضای آرامش است که با خروج معترضان از خیابان‌ها و جدا کردن راهشان از آشوب‌گران محقق می شود. دادن فرصت به دولتمردان برای تحقق وعده‌ها و مطالبات مردمی حلقه تکمیلی این روند. نکته بسیار مهم آنکه در مبارزه با تروریسم لبیک سراسری به فتوای مرجعیت دستاورهای بزرگی برای عراق به همراه داشت. اکنون نیز مرجعیت دینی با تاکید بر لزوم توجه دولتمردان به مطالبات به حق مردمی، خواستار جدایی راه معترضان از آشوب‌گران و مقابله ملی با مداخلات دشمنان عراق در امور داخلی این کشور شده‌اند. ایجاد وحدت ملی در تحقق رهنمودهای مرجعیت دینی می‌تواند مولفه‌ای نهایی برای خروج عراق از وضعیت کنونی خواهد بود که صلح و ثبات پایدار را برای این کشور رقم خواهد زد.
نویسنده: قاسم غفوری
