مذاکرات و رایزنیها بعد از انتخابات پارلمانی عراق ادامه دارد اما اکثر کارشناسان معتقدند که واشنگتن هنوز واقعیت سیاسی عراق را درک نکرده، است چراکه اینک وقت ارزیابی در سیاستهای فاجعهآمیز آمریکا در عراق است.
نتایج انتخابات مجلس عراق تاکید بر این نکته است که سران آمریکا و رسانههای این کشور هنوز یک راهبرد درباره وضعیت سیاسی پیچیده عراق ندارند. کارشناسان انتظار داشتند که «حیدر العبادی» نخستوزیر کنونی این کشور پیروز انتخابات شود، اما در عوض، یک روحانی شیعه حداکثر آرا را به خود اختصاص داد.
با وجودی که «مقتدی صدر»، روحانی شیعه عراقی بخش اعظم آرا را جمع کرد اما او دشمن دیرینه آمریکا و مخالف سیاستهای منطقهای آمریکا و به ویژه حضور نیروهای این کشور در عراق است. در واقع، در سالهای نبرد آمریکا برای سرنگونی «صدام حسین» دیکتاتور سالهای دور این کشور، نظامیان وابسته به جریان مقتدی صدر غالبا با نیروهای اشغالگر در عراق در ستیز بودند.
یک جنبه نگرانکننده دیگر در انتخابات عراق درباره ائتلاف «فتح» (حشدالشعبی) دومین ائتلاف پیروز انتخابات عراق بود. این حزب هوادار ایران است. جان کلام این است که دو حزب سیاسی قدرتمند عراق هر دو به شدت ضد آمریکا و به شدت هوادار ایران هستند. از سویی دیگر و در کمال بهت ناظران غربی، حزب حیدر العبادی، نخستوزیر کنونی عراق (ائتلاف النصر) نیز با وجود حمایتهای آمریکا سوم شد. نمایش ناامیدکننده این حزب یکی از آخرین نمونه از انتخاب سیاستمداری از عراق و از سوی آمریکا بود که با حمایت ضعیف داخلی مواجه شد.
«جورج دابلیو بوش» رئیسجمهور پیشین آمریکا و متحدان نومحافظهکارش نیز میپنداشتند که «احمد چلبی» رئیس مجلس سابق این کشور بعد از سقوط صدام، رئیسجمهور جدید شود. آمریکا میلیونها دلار نیز برای پیروزی حزب چلبی سرمایهگذاری کرد اما بعد از خاتمه انتخابات، حزب احمد چلبی تنها نیم درصد آرا را به خود اختصاص داد.
اندیشکده کاتو در بخش دیگر به نتایج ضعیف کسب شده از سوی احزاب کردستان عراق اشاره کرد و نوشت: نه تنها نتایج انتخابات عراق یک شکست بزرگ برای سیاستهای آمریکا بود، بلکه نتایج احزاب کردستان عراق حاضر در انتخابات مجلس نیز نگرانکننده بود.
این درحالی است که دولت کردستان عراق از متحدان آمریکا در نبرد با داعش در داخل عراق و در مرز با سوریه بوده و برخی کارشناسان، کردستان عراق و تلآویو را به عنوان با اعتمادترین متحدان واشنگتن در غرب آسیا بر میشمارند و تاکید بر روابط مستحکمتر با این منطقه دارند حتی اگر این مسئله منجر به ناراحتی دولت مرکزی عراق شود.
«دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا خواهان حضور نظامی نامحدود در عراق است اما این سیاست بسیار نامعقول به نظر میرسد. سیاستگذاران آمریکایی نزدیک به دو دهه است که چنین انگاشتی را دارند. باور اولیهای که دولت بوش آن را پذیرفت و دولتهای «باراک اوباما» رئیسجمهور قبلی و دونالد ترامپ رئیسجمهور کنونی نیز آن را دنبال کردند این بود که عراق میتواند یک کشور متحد، دموکرات، باثبات و «حامی آمریکا» باشد، اما به چند دلیل ثابت شده که این پنداشت اشتباه است. پس اینک وقت به رسمیت شناختن محدودیتهای نفوذ آمریکا در عراق و ارزیابی سیاستهای فاجعهآمیز واشنگتن در این کشور است. باید گفت که دولت ترامپ نیاز به توسعه راهبرد خروج سریع از مرداب عراق دارد.
همه اینها در حالی است که به تازگی اعلام شده پارلمان عراق تلاش دارد تا تصمیمی قاطع درباره انتخابات برگزار شده بگیرد و این تصمیم تا سطح تصویب قانونی برای ابطال نتایج یا بازشماری دستی آرا حداقل برای پنج درصد آرای ریخته شده به صندوقها، ابطال نتایج انتخابات برگزار شده در خارج از کشور پیش رفته است.
ناظران سیاسی بر این باورند که این اقدام با هدف تغییر معادلات جاری پس از اعلام نتایج رسمی انتخابات صورت میگیرد تا به «مقتدی صدر» رئیس ائتلاف «سائرون» و «حیدر العبادی» نخستوزیر و رئیس ائتلاف نصر که به ترتیب ردیف اول و سوم را در جدول اعلام نتایج کسب کردهاند، اجازه ندهند که برای تشکیل فراکسیون اکثریت با یکدیگر همپیمان شوند.
العرب الیوم با اشاره به این فضای جاری در عرصه سیاسی عراق در ادامه یادداشت از رایزنیهای مستمر گروهها و طرفهای سیاسی عراق برای تشکیل فراکسیون اکثریت خبر داد و نوشت: ائتلافهای سائرون و نصر با ائتلافهای «الفتح» به رهبری «هادی العامری» و «دولة القانون» به رهبری «نوری المالکی» وارد منازعهای جدی شدهاند و این امر کاملا علنی شده است. تلاشهایی برای ایجاد شکاف در ائتلاف نصر صورت گرفت و حتی اعلام شد که حزب «الفضیلة» از این ائتلاف خارج شده که تکذیب شد و ائتلاف الفتح نیز تلاش کرد تا طرفهای جدیدی را جذب کند تا کرسیهایش از ائتلاف سائرون پیشی گیرد و در رده نخست قرار گیرد.
در چنین شرایطی بود که دو هیأت کردی از دو حزب اصلی در منطقه کردستان یعنی اتحادیه میهنی و دموکرات کردستان با استقبال در بغداد مورد استقبال قرار گرفتند و طی سه روز حضور در پایتخت با طرفهای سیاسی مختلف به منظور تشکیل فراکسیون اکثریت رایزنی کردند.
از سوی دیگر یک منبع آگاه سیاسی که خواست نامش فاش نشود، درباره مهمترین نامزدهای احتمالی پست نخستوزیر اطلاعاتی ارائه کرد و اظهار داشت: بیشترین شانس را «حیدر العبادی» نخستوزیری کنونی عراق و رئیس دفتر سیاسی حزب الدعوة دارد و پس از او «فالح الفیاض» مشاور امنیت ملی و «قصی السهیل» از رهبران سابق جریان صدر و معاون دو دوره پیش پارلمان مطرح هستند.
«محمد شیاع السودانی» وزیر کار و امور اجتماعی و از رهبران حزب «دعاة العراق» جناح «خضیر الخزاعی» از دیگر گزینههای نامزدی برای نخستوزیری است.
اما اخباری هم درباره تلاش برخی برای مخدوش کردن انتخابات مخابره شده بود که درکمیساریای عالی انتخابات عراق در واکنش به تلاش برخی نمایندگان برای ابطال نتایج انتخابات به دلیل بروز تغلب در آن، تأکید کرد: دست کاری در نتیجه انتخابات پارلمانی غیرممکن است.
بر اساس این گزارش، این نهاد در بیانیه ای در واکنش به تلاش نمایندگان پارلمان عراق برای ابطال نتایج انتخابات اعلام کرد: دست کاری در نتیجه انتخابات و مخدوش کردن آراء بر اساس مکانیزم موجود در انتخابات، غیرممکن است و چنین اتفاقی رخ نداده است.