لبنان طی روزهای اخیر شاهد اعتراض های خیابانی است که فضای سیاسی و امنیتی این کشور را نیز تحت تاثیر قرار داده است. محور مطالبات مردمی رفع چالشها و کاستیهای اقتصادی است که چنانکه سید حسن نصرالله دبیر کل حزب الله اشاره داشتهاند این مطالبات برگرفته از ناکارآمدی دولتها طی ۳۰ سال گذشته بوده که اکنون به مرحله انفجار رسیده است.
پیش از لبنان نیز در برخی از شهرهای عراق، به ناگاه اعتراضهای مردمی به وضعیت اقتصادی و فساد حاکم بر ساختار اداری کشور برگزار که دهها کشته و زخمی نیز برجای گذاشت. نکته قابل توجه در هر دو کشور آن است که محور مطالبات مردمی اقتصادی بوده حال آنکه پس از مدت کوتاهی مطالباتی ورای مطالبات مردمی مطرح شده که محور آن ابعاد سیاسی داشته که استعفا و سرنگونی دولت را تشکیل میداده است. چنانکه در عراق مسئله سرنگونی دولت عبدالمهدی و در لبنان نیز استعفا سعد حریری مطرح شد. حال این سوال مطرح است که ریشه بحران عراق و لبنان از کجاست و چه کسانی از آنها نفع میبرند؟ چنانکه ذکر شد مباحث اقتصادی محور مطالبات مردمی را در این کشورها تشکیل می دهد و ناکارآمدی دولت و البته فساد جاری در ساختار اداری از دلایل شرایط نابسامان اقتصادی در این کشورهاست با این وجود بیان نکاتی چند ریشه اصلی این نابسامانیهای اقتصادی را آشکار میسازد.
عراق از سال ۲۰۰۳ با حضور نیروهای آمریکایی و لبنان طی چند دهه اخیر با تجاوزات رژیم صهیونیستی و طی سالهای اخیر با وجود تروریستها و بحران سوریه با چالشهای امنیتی شدیدی مواجه شدهاند که عملا فضای کشور را از محور اقتصادی به سمت ابعاد سوق داده است. مسئله دیگر آنکه آمریکا و برخی کشورهای اروپایی همچون انگلیس و فرانسه با مشارکت برخی کشورهای عربی، علیه حزب الله لبنان و حشدالشعبی و گروههای مقاومت مردمی عراق تحریمهایی را وضع کردهاند. تحریمهایی که برای حذف این جریانها از ساختار لبنان و عراق صورت میگیرد حال آنکه تمام شواهد نشان میدهد که این جریانها بخشی از ساختار امنیتی لبنان و عراق هستند که حذفشان به منزله تشدید بحران امنیتی و حتی تسلط تروریستها بر این کشورها خواهد بود. تحریمهای مذکور هر چند در ظاهر علیه این جریانهاست اما در عمل علیه ملت لبنان و عراق است که بر اقتصاد این کشورها تاثیر منفی بسیاری داشته است. لذا با نگاهی ریشهای به تحولات لبنان و عراق میتوان گفت که ریشه اصلی بحرانها آمریکا و شرکای آن هستند که زمینه ساز بحرانهای امنیتی و اقتصادی برای این دو کشور شدهاند در حالی اکنون نیز با بهرهگیری از همین بحرانهای اقتصادی به دنبال تسلط بر لبنان و عراق در چارچوب منافع منطقهای خود هستند.
نویسنده: مهسا شاهمحمدی
پیش از لبنان نیز در برخی از شهرهای عراق، به ناگاه اعتراضهای مردمی به وضعیت اقتصادی و فساد حاکم بر ساختار اداری کشور برگزار که دهها کشته و زخمی نیز برجای گذاشت. نکته قابل توجه در هر دو کشور آن است که محور مطالبات مردمی اقتصادی بوده حال آنکه پس از مدت کوتاهی مطالباتی ورای مطالبات مردمی مطرح شده که محور آن ابعاد سیاسی داشته که استعفا و سرنگونی دولت را تشکیل میداده است. چنانکه در عراق مسئله سرنگونی دولت عبدالمهدی و در لبنان نیز استعفا سعد حریری مطرح شد. حال این سوال مطرح است که ریشه بحران عراق و لبنان از کجاست و چه کسانی از آنها نفع میبرند؟ چنانکه ذکر شد مباحث اقتصادی محور مطالبات مردمی را در این کشورها تشکیل می دهد و ناکارآمدی دولت و البته فساد جاری در ساختار اداری از دلایل شرایط نابسامان اقتصادی در این کشورهاست با این وجود بیان نکاتی چند ریشه اصلی این نابسامانیهای اقتصادی را آشکار میسازد.
عراق از سال ۲۰۰۳ با حضور نیروهای آمریکایی و لبنان طی چند دهه اخیر با تجاوزات رژیم صهیونیستی و طی سالهای اخیر با وجود تروریستها و بحران سوریه با چالشهای امنیتی شدیدی مواجه شدهاند که عملا فضای کشور را از محور اقتصادی به سمت ابعاد سوق داده است. مسئله دیگر آنکه آمریکا و برخی کشورهای اروپایی همچون انگلیس و فرانسه با مشارکت برخی کشورهای عربی، علیه حزب الله لبنان و حشدالشعبی و گروههای مقاومت مردمی عراق تحریمهایی را وضع کردهاند. تحریمهایی که برای حذف این جریانها از ساختار لبنان و عراق صورت میگیرد حال آنکه تمام شواهد نشان میدهد که این جریانها بخشی از ساختار امنیتی لبنان و عراق هستند که حذفشان به منزله تشدید بحران امنیتی و حتی تسلط تروریستها بر این کشورها خواهد بود. تحریمهای مذکور هر چند در ظاهر علیه این جریانهاست اما در عمل علیه ملت لبنان و عراق است که بر اقتصاد این کشورها تاثیر منفی بسیاری داشته است. لذا با نگاهی ریشهای به تحولات لبنان و عراق میتوان گفت که ریشه اصلی بحرانها آمریکا و شرکای آن هستند که زمینه ساز بحرانهای امنیتی و اقتصادی برای این دو کشور شدهاند در حالی اکنون نیز با بهرهگیری از همین بحرانهای اقتصادی به دنبال تسلط بر لبنان و عراق در چارچوب منافع منطقهای خود هستند.
نویسنده: مهسا شاهمحمدی