سقوط غمبار هواپیمای ای‌تی‌آر شرکت آسمان که به دلیل سن و فرسودگی بالا صرفا به درد نگهداری در موزه و یا اسقاط اجزا می‌خورد، ضمن حزن عمیق اجتماعی فرصتی شد تا درباره یک موضوع بسیار مهم که در تمام این سال‌ها یعنی از دو سال پایانی دولت اصلاحات تا امروز به شکلی متوالی در جریان بوده، است به صورت پرونده‌ای در ذهن پژوهشگران باز شود! چالش شرکت‌های زیان‌ده واگذار شده به صندوق بازنشستگی کشوری ...
به جای اخبار ضد و نقیض پخش کردن بد ندیدم در باب خود شرکت آسمان کنکاشی داشته باشم و با یکدگیر این فاجعه را از سوی مسببین حقیقی آن بررسی نماییم!
آسمان در سال ۱۳۵۹ با ادغام چهار ایرلاین خصوصی متولد شد و در سال ۱۳۸۱ به جای طلب‌های صندوق بازنشستگی از دولت به این صندوق به شکلی تحمیلی مانند باقی واگذاری‌های بعد از آن واسپاری شد!
از زیان‌ده بودن این شرکت که عبور کنیم و یا حتی چشم‌هایمان را به روی رکورد این شرکت در سال ۱۳۹۴ که بیشترین تاخیر‌های پرواز را داشته است ببندیم! نمی‌توانیم به روی فرسودگی مزمن آن چشم اغماض ببندیم! به نحوی که در آذر ۱۳۹۵ اتحادیه اروپا، هواپیمایی آسمان را از پرواز در حوزه اتحادیه اروپا به واسطه آنچه که نگرانی‌های ایمنی پرواز خواند، منع کرد.
شرکت مذکور در لحظه واسپاری از سوی دولت به صندوق به روایت منابع غیررسمی دارای ۱۱ فروند آنتونف ۱۴۰ بود که بعدا به جهت ممنوعیت پرواز آن ارابه‌های مرگ از داشتن آن نیز محروم گشت و با روی آوردن به اجاره هواپیماهای بالای ۱۰ سال سن از ایرلاین‌های کشورهای تازه استقلال یافته از شوروی مثل قزاقستان ادامه فعالیت داد.
به مرور آسمان صاحب ناوگانی شد با چهار فوکر ۱۰۰، دو بوئینگ ۷۳۷، شش عدد ایرباس ۳۲۰ و شش عدد انواع ای‌تی‌آر و تعدادی هواپیمای کارگو و عملا پرواز‌های مهمی را نیز عهده‌دار گردید!
در ۱۵ فروردین ۹۶ روابط عمومی هواپیمایی آسمان از امضای تفاهم‌نامه‌ای با شرکت بوئینگ برای خرید حداقل ۳۰ هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ مکس به ارزش حدود ۳ میلیارد دلار خبر داد، در این قرارداد امکان افزایش خرید تا ۳۰ فروند دیگر از این نوع هواپیما پیش‌بینی شده‌است، در ایران این سومین قرارداد خرید هواپیمای نو پس از اجرایی شدن برجام است، همچنین این شرکت درحال مذاکره با شرکت میتسوبیشی ژاپن برای خرید ۲۵ فروند هواپیمای MRJ است!
اما سوال اصلی اینجاست که دولت مردان محترم از وزارت مطبوع تا رئیس‌جمهور گرانقدر بهتر نبود و نیست شرکت هواپیمایی آسمان که سوابق چندان روشنی نیز در کارنامه خود ندارد و شرکت دولتی زیان‌دهی محسوب می‌شود مسئول خاصه خرجی سه میلیارد دلاری از صندوق نه چندان با حال و روز خوش بازنشستگی کشوری نکنند و امر خرید هواپیما را به شرکت‌هایی بسپارند که یا خصوصی هستند و یا نظیر ماهان و هما زیان‌ده نیستند؟!
پیشنهاد برخی از صاحب‌نظران این است که شرکت مذکور حتی اگر قرار نیست دست از جیب صندوق بازنشستگی دربیاورد و وابسته بماند با خرید هواپیماهای نو در برد کوتاه نظیر جت ۱۰۰ سوخو که از قضا پرنده موفقی نیز نشان داده شده، با قیمتی به مراتب کمتر و حتی نصف قیمت بوئینگ‌ها! ناوگان خود را برای خدمت در سطح کشور به روز نماید!
شایان ذکر است در غالب کشورهای توسعه‌یافته دو یا نهایتا سه شرکت مسئول خدمات پروازی برد بلند میان قاره‌ای هستند و باقی شرکت‌ها خدمات منطقه‌ای ارائه می‌دهند که بار این مهم توان فنی هما و ماهان کفایت می‌کند!
در پایان بد نمی‌بینم اشاره مهمی داشته باشم که انواع هواپیماهای ای‌تی‌آر علی‌رغم مصاحبه‌های تبلیغاتی وزیر راه و شهرسازی، سخنگویان هما، آسمان و... در هیچ کشور توسعه یافته‌ای مصرف مسافربری ندارند و در غالب کشورهای دیگری که از آن استفاده مسافری می‌نمایند این مصرف بسیار محدود است و کنترل شده! برای مثال در ایالات متحده برای باربری شرکت پستی فدکس مورد استفاده قرار می‌گیرند!
با دانستن این مهم باید این سوال مطرح شود خرید‌های ایران‌ایر (هما) در سال گذشته میلادی بالغ بر چهل فروند از این نوع و مدل هواپیمای فرانسوی - ایتالیایی با چه منطقی صورت پذیرفته؟
مدیران محترم! صرفا هدف صرفه‌جویی است حتی به قیمت جان مردم؟
بد نیست دولتمردان محترم اعم از ریاست جمهور و وزرا برای نشان دادن اطمینان قلبی خود از ایمنی این نوع و مدل هواپیما ای‌تی‌آر ۷۲ در سفرهای استانی خود از آن استفاده نمایند نه بوئینگ ۷۳۷ یا ایرباس ۳۲۰!
اعزام تیم‌های امدادی جدید به منطقه دنا
معاون عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد گفت: تیم‌های امدادی جدید متشکل از تکاوران ارتش و نیروهای هلال‌احمر در راستای کمک و پشتیبانی نیروها، به منطقه کوه گل اعزام می‌شوند.
عزیز فیلی افزود: در چند روز گذشته شناسایی خوبی در منطقه هدف انجام شد و روز دوشنبه بازنگری و ارزیابی مجدد محقق شد. وی خاطرنشان کرد: همچنین کمپ‌های جدید و محل اسقرار بالگردها مشخص شد و از روز پنجشنبه که هوای خوبی خواهیم داشت، عملیات از سر گرفته می‌شود. وی تصریح کرد: براساس پیش‌بینی‌های هواشناسی در ارتفاعات وزش باد و ابرناکی را شاهد هستیم و عملیات ما تا روز چهارشنبه متوقف خواهد بود.
فیلی با بیان اینکه در کنار این توقف، نیروها آماده فعالیت و پشتیبانی برای عملیات روز پنجشنبه می‌شوند، ابراز داشت: تیم‌های مردمی نیز در این راستا تجهیز خواهند شد و به کمک نیروهای امدادی خواهند رفت. معاون عمرانی استاندار در رابطه با جعبه سیاه هواپیما، گفت: جعبه سیاه هواپیما پیدا نشده است. فیلی با اشاره به عملیات روز دوشنبه تصریح کرد: دوشنبه شب بخش‌هایی از پیکرهای جان‌باختگان به کوه گل منتقل و به مراجع مورد نظر تحویل داده شد.
نویسنده: محمود آصفی
