مدير‌كل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در حالي در نطق سرايي جديد خود تلويحا به بازرسي‌های فراپروتكلي از ايران اشاره كرده كه نمايندگان ملت در واكنش به اين اظهارات تاكيد كردند كه اين بازرسي‌ها در توافق هسته‌ای ايران جايي ندارد.
به گزارش فارس، یوکیا آمانو با بیان اینکه این نهاد نظارتی سازمان ملل در حال نهایی کردن گزارش مربوط به موضوع ادعایی «ابعاد نظامی احتمالی» (PMD) برنامه هسته‌ای ایران است ضمن وعده جديد مبني بر «واقع‌گرا، عینی و بی‌طرف» اين گزارش تصريح كرد :بازرسی‌های فراپروتکلی تحت «برجام» به این نهاد سازمان ملل درک بهتری از فعالیت‌های اتمی ایران خواهد داد.
وي که در هفتادمین نشست عادی مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک سخنرانی می‌کرد گفت: لز زمانی که برای آخرین‌بار افتخار داشتم مجمع عمومی را خطاب قرار دهم، تحولات مهمی درباره موضوع هسته‌ای ایران اتفاق افتاده است.
مدیر کل آژانس اضافه کرد رخدادهای مهمی در زمینه اجرای پادمان‌های این نهاد نظارتی سازمان ملل متحد در ایران به وقوع پیوست.
آمانو اضافه کرد: همانطور که گفتم در ماه جولای ایران و ۱+۵ بر سر برنامه مشترک اقدام به توافق رسیدند. شورای امنیت از آژانس خواست راستی‌آزمایی و نظارت بر تعهدات ایران در سند برجام را برعهده بگیرد و شورای حکام ما مجوز این کار را به ما داد.
مدیرکل آژانس همچنین خاطر‌نشان کرد: ایران اضافه بر «توافق پادمانی» با آژانس، پروتکل الحاقی را هم اجرا خواهد کرد.
وی درباره پروتکل الحاقی گفت: این، ابزاری قوی برای راستی‌آزمایی است که به آژانس دسترسی‌های بیشتری به اطلاعات و اماکن ایران می‌دهد.
آمانو سپس به اختیارات بازرسی‌های فراپروتکلی اعطا شده به آژانس تحت برجام پرداخت و با بیان اینکه ایران با اجرای برخی اقدامات شفاف‌ساز اضافی هم موافقت کرده گفت: این اقدامات فراتر از پروتکل الحاقی هستند و به آژانس در درک بهتر فعالیت‌های هسته‌ای ایران کمک خواهد کرد.
مدیرکل آژانس در ادامه گفت: من، علاوه بر این، در ماه جولای نقشه‌راهی با ایران برای روشن کردن ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای این کشور تا پایان سال‌جاری امضا کردم. فعالیت‌های مشخص‌شده در نقشه‌راه تا تاریخ هدف‌گذاری‌شده ۱۵ اکتبر کامل شدند.
مدیرکل آژانس با بیان اینکه کارهای زیادی برای انجام مانده گفت: ولی معتقدم که پیشرفت‌های قابل توجه حاصل شده در موضوع هسته‌ای ایران، نشان‌دهنده موفقیتی واقعی برای دیپلماسی است. این نشان می‌دهد که حتی موضوعات پیچیده و چالشی را می‌توان در صورت پایبندی همه طرفین به گفت‌وگو، به نحو موثری از میان برداشت - گفت‌وگو نه برای گفت‌وگو، بلکه گفت‌وگویی برای دست‌یابی به نتایج.
مدير‌كل آژانس بين‌المللي اتمي در حالي از بي‌طرفي اين نهاد در ارائه گزارشات در قبال ايران سخن می‌گويد كه سبقه منفي اين نهاد در برابر جمهوري اسلامي ايران در گزارشات پيشين كاملا مشهود و مستندات آن موجود است.
آژانس بين‌المللي اتمي به خوبي واقف است كه جمهوري اسلامي ايران به دنبال استفاده صلح‌آمیز هسته‌ای است اما به دليل نداشتن نقشي مستقل و بي‌طرف در تصميم‌گيري بيشتر به نهادي تبديل شده كه برايش تصميم‌گيري می‌شود و همين امر سبب شده تا مواضع اين نهاد بين‌المللي در برابر ايران مغرضانه باشد.
تاكيد آمانو بر بازرسي‌های فراپروتكلي در حالي مطرح می‌شود ناظران سياسي معتقدند دولت پذيرفته كه پروتكل الحاقي را به صورت داوطلبانه اجرا كند اما بازرسي‌های فراتر از آن را هرگز مسئولان نظام نخواهند پذيرفت چرا كه منظور آنها از اين بازرسي‌ها، بازرسي از ابعاد نظامي است كه چندي پيش مقام معظم رهبري آب پاكي را روي دستان غرب ريخت و تاكيد كردند كه بازرسي از تاسيسات نظامي ممنوع است.
البته هفته گذشته نيز مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست عدم اشاعه اتحادیه اروپا مدعی شده بود كه نظارت‌های فراپروتکلی مندرج در برجام، خاص ایران است و این کشور به عنوان کشوری استثنا در نظر گرفته شده است.
در اين ميان نمايندگان ملت در واكنش به اين اظهارات آقاي آمانو مطرح كردند كه به هيچ‌وجه اجازه بازرسي‌های فراپروتكلي را به آژانس نخواهند داد ضمن اينكه اين بازرسي‌ها در برجام جايي ندارد.
اجازه بازرسي‌های فراپروتكلي را نخواهيم داد
سيد‌باقر حسيني عضو كميسيون امنيت ملي مجلس شوراي اسلامي در واكنش به اظهارات مدير‌كل آژانس بين‌المللي اتمي پيرامون بازرسي‌های فراپروتكلي در گفت‌وگو با سياست روز گفت: تحت هيچ شرايطي بازرسي فراپروتكلي را پذيرا نيستيم و اجازه چنين كاري را نه به آژانس بلكه به هيچ نهاد بين‌المللي ديگري نمي‌دهيم.
وي افزود: اين بازي جديد غرب است كه با اين بهانه بتواند از زير اجراي تعهدات برجام شانه خالي كنند.
اين عضو كميسيون امنيت ملي مجلس شوراي اسلامي با اشاره به فرمايشات مقام معظم رهبري مبني بر بي‌اعتمادي به آژانس تصريح كرد همانطور كه معظم له فرمودند در واقع اين سناريو از سوي تصميم‌گيران آژانس از جمله آمريكا است كه بتوانند براي لغو نكردن تحريم‌های ضد ايراني بهانه جديدي فراهم كنند. وي در پايان خاطر‌نشان كرد: ديگر نبايد از موضع انعطاف با غرب برخورد كرد اگر اين بازرسي‌ها در قالب درخواست جديد مطرح شود بطور حتم مسئولان نظام بايد واكنش و تصميمي جدي در برابر اين همه بهانه تراشي‌های غرب داشته باشند.
بازرسی‌های فراپروتکلی جایی در توافق هسته‌ای ندارد
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، با بیان اینکه بازرسی‌های فراپروتکلی جایی در توافق ایران با گروه ۱+۵ ندارد، گفت: حتی اجرای پروتکل الحاقی نیز در برجام از سوی ایران برای اعتمادسازی بیشتر در توافق پذیرفته شد.
حسین سبحانی‌نیا در گفت‌وگو با خانه ملت، در واکنش به اظهارات آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر موافقت ایران با بازرسی‌های فراپروتکلی، گفت: ایران بر اساس توافق برجام تنها پروتکل الحاقی را به صورت داوطلبانه تا تصویب آن در مجلس شورای اسلامی اجرایی می‌کند، از این‌رو بازرسی‌های فراپروتکلی جایی در توافق ایران با گروه ۱+۵ ندارد.
نماینده مردم نیشابور در مجلس شورای اسلامی افزود: حتی اجرای پروتکل الحاقی نیز در برجام از سوی ایران برای اعتمادسازی بیشتر در توافق پذیرفته شد.
وی گفت: ایران در چند وقت اخیر همکاری‌های بسیاری را با آژانس در بحث بازرسی‌ها انجام داده و حتی آمانو در سفر اخیر خود به تهران، از سایت پارچین بازدید کرد، از این رو طرح مسائل جدید درباره بازرسی‌های فراپروتکلی هیچ جایگاهی ندارد.
این نماینده مردم در مجلس نهم، با اعلام اینکه اجرای تعهدات ایران در بحث برجام، به بسته شدن پرونده PMD بستگی دارد، گفت: تا زمانی که این مسئله تعیین و تکلیف نشود، ایران هیچ کاری را در پیش نمی‌گیرد، از طرف دیگر آمانو باید در ارائه گزارش خود در این رابطه تعجیل کند.
آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به اختیارات بازرسی‌های فراپروتکلی اعطا شده به آژانس تحت برجام پرداخت. وی با بیان اینکه ایران با اجرای برخی اقدامات شفاف‌ساز اضافی هم موافقت کرده تصریح کرد این اقدامات فراتر از پروتکل الحاقی هستند و به آژانس در درک بهتر فعالیت‌های هسته‌ای ایران کمک خواهد کرد.
