ششمین همایش مالکیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط روز گذشته با حضور علی جنتی و مصطفی پورمحمدی وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی و دادگستری در محل کتابخانه ملی برگزار شد.
در این همایش همچنین ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی، حسین نوش‌آبادی معاون حقوقی و پارلمانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و چند تن از مسئولان فرهنگی و هنری و کشور نیز حضور داشتند.
فرهنگ سازی و پر کردن خلاء‌های اجرایی و علمی در زمینه حمایت از آثار ادبی و فکری و مالکیت معنوی از جمله اهداف مهم این همایش عنوان شده بود.
ناگزیر به پیوستن به کنوانسیون‌های جهانی مالکیت معنوی هستیم
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این همایش گفت: نویسنده‌ای که اثری را با زحمت بسیاری خلق می‌کند به طور قطع برایش حقوقی ایجاد می‌شود که دیگران نباید به آن تجاوز کنند و اثرش را منتشر کنند.
علی جنتی افزود: یکی از مسایلی که امروز با آن مواجه هستیم موضوع کتابسازی است. در سال گذشته ٨٠ هزار عنوان کتاب به چاپ رساندیم که برخی از آنها چاپ اول بود ولی در عین حال همچنان با پدیده کتابسازی مواجه هستیم.
وی افزود: در حوزه سایر آثار هنری و فرهنگی هم شاهد این مساله هستیم. برخی از فیلم‌های سینمایی که مدت‌ها برای ساخت و تولید آن زحمت کشیده شده است و هزینه‌های بسیاری برای آن صرف شده، در سطح جامعه منتشر می‌شوند و تمام زحمات تهیه کنندگان این آثار را به هدر می‌دهند.
جنتی گفت: درحوزه موسیقی هم به همین شکل است. امروز دنیا تبدیل به یک دهکده جهانی شده است و ما می‌توانیم با یک کلیک با فردی در آن سوی مرزها تماس بگیریم و در واقع بزرگراهی ایجاد شده است که همه در آن سیر می‌کنند.
وی افزود: برخی داده‌ها و اطلاعات وجود دارد که افراد آن را در فضای مجازی و پایگاه‌های اطلاعاتی قرار می‌دهند تا دیگران بتوانند از آن استفاده کنند و این به گونه‌ای به نفع ماست اما برخی آثار وجود داردکه باید حقوق آنها محفوظ بماند و نباید افراد به خود اجاره بدهند که سایت‌ها را هک کنند و این آثار را بدون حفظ حقوق خالقان آن منتشر کنند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: خالقان آثار فرهنگی و هنری از جمله نویسندگان، هنرمندان و ... آثار خلق شده خود را مانند فرزند خود می‌دانند نباید با عدم رعایت حقوق ادبی و هنری آنها این فرزند را از آنها گرفت.
وی افزود: امروز تقریبا همه آثار مکتوب و تصویری و ... در فضای مجازی مورد استفاده است و بسیاری از کتاب‌ها در کتابخانه‌های بزرگ دنیا با آنها دسترسی دارند و با پرداخت هزینه‌ای کم می‌توان آنها را دانلود کرد. آثار صوتی هم به همین شکل است و می‌توان با پرداخت هزینه‌های اندک به راحتی و با حفظ حقوق ادبی و هنری پدیدآورندگان آن به آنها دسترسی داشت.
جنتی تاکید کرد: در فضای مجازی کشور دچار خلا قانونی بود و نمی‌شد از حقوق پدیدآورندگان آثار به خوبی دفاع کرد ولی خوشبختانه با همکاری وزیر دادگستری و سایر همکاران لایحه خوبی در این زمینه تهیه شد که در حال حاضر در مجلس است و امیدوارم در مجلس جدید تصویب و ابلاغ شود زیرا می‌تواند راهی برای دفاع از حقوق پدیدآورندگان در فضای مجازی باز کند.
وی ادامه داد: مساله دیگری که امروزه با آن مواجه هستیم موضوع پیوستن به کنوانسیون‌های بین‌المللی در حوزه مالکیت معنوی است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات را موظف به انجام پژوهش میدانی در این باره کرده تا پیگیری کند که چقدر از آثار خارج از کشور در کشور ما استفاده می‌شود و همین طور چه میزان از آثار ما در خارج از کشور مورد استفاده و بهره برداری قرار می‌گیرد.
جنتی گفت: ما ناگزیر هستیم که به کنوانسیون‌های بین‌المللی در حوزه مالکیت معنوی بپیوندیم زیرا در دنیای به هم پیوسته امروز زندگی می‌کنیم و نباید خود را تافته جدا بافته بدانیم و خود را کنار بگیریم. با پیوستن به این کنوانسیون‌ها می‌توانیم از حقوق ادبی و هنری آثار خود در جهان دفاع کنیم.
حدود کاربران دنیای اینترنتی از حیث رعایت حقوق مالکیت مرتبط ترسیم می‌شود
دبیر ششمین همایش ملی مالکیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط گفت: با توجه رعایت نکردن حقوق پدیدآورندگان و ذینفعان حقوق مرتبط در فضای مجازی، این دفتر برآن است دراین همایش با درگیرساختن دستگاههای مسئول یا ذینفع و البته بهره گیری از نظرات متخصصان داخلی و خارجی در آینده‌ای نه چندان دور، حدود و ثغور ساکنان و کاربران دنیای اینترنتی را از حیث رعایت حقوق مالکیت ادبی- هنری و حقوق مرتبط ترسیم کند.
لادن حیدری گفت: اگرچه وزارت فرهنگ از سال ٤٨ مکلف به حمایت از پدیدآورندگان آثار ادبی- هنری و گسترش فرهنگ رعایت حقوق این اشخاص در جامعه بوده ولی همانطور که می‌دانیم این موضوع در طول سالها، بسیار مغفول مانده بود.
وی اظهار داشت : پس از تاکید و رهنمودهای مقام معظم رهبری در قالب قانون برنامه چهارم و محول کردن تکلیف تدوین لایحه قانون جامع مالکیت فکری به این وزارتخانه، از اوایل دهه هشتاد وزارت متبوع با همفکری اساتید رشته مالکیت فکری وارد عمل شد.
حیدری ادامه داد: از همان سالها تلاشهایی در جهت تدوین قوانین و مقرراتی به روز در این حوزه به عمل آمد که نهایتاً با گذشت قریب ده سال یکی از کارهای شایان توجه این وزارتخانه در قالب تدوین پیش نویس قانون جامع مالکیت ادبی- هنری و حقوق مرتبط محقق شد. این امر اگرچه نقطه شروع گام برداشتن در این راه سنگلاخ و تلاش برای هموار کردن آن بود ولی تمام آرمان دفتر حقوقی و امور مالکیت معنوی وزارت متبوع نبود.
حیدری تصریح کرد که شواهد موجود حاکی از آن است که بسیاری از کاربران چه ذینفعان استثنائات و چه غیر آنها گمان می‌کنند چون وصف این دنیای نو تاسیس بوسیله اینترنت " مجازی" است پس هر عملی هم که در آن صورت می‌گیرد واقعیت ندارد و میان آن با دنیای واقعی تفاوت هست.از این رو حتی اگر در عالم واقع خود رامکلف به حفظ حقوق مردم بدانند در دنیای اینترنتی به نسبت کمتر خود را محدود به حفظ حقوق دیگران می‌کنند.
حیدری ابراز امیدواری کرد: با همفکری و هم اندیشی متخصصان امر بتوانیم زودتر از موعد به خواست خود برسیم و کمک اندکی به پدیدآورندگان کشورمان که بی شک از هر جهت مدیون آنهاییم بنماییم.
اهتمام جدی به صیانت از حقوق پدید آورندگان آثار
رئیس ششمین همایش ملی حقوق مالکیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط، با تاکید براینکه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خود را متولی حمایت از پدیدآورندگان آثارفرهنگی و هنری در دنیای واقعی و در دنیای مجازی می‌داند،گفت: تلاش می‌شود در این همایش به موضوع حقوق مالکیت ادبی- هنری در فضای مجازی به طور خاص تمرکز داشته باشد.
حسین نوش آبادی گفت: همانطور که مستحضرید، سال ٩٥ را رهبر معظم انقلاب سال اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل نام گذاری فرمودند و بر اهتمام بیشتر مسئولان کشور برای تحقق این هدف تاکید نمودند.
نوش آبادی گفت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان مسئول حوزه فرهنگ و هنر کشور در راستای اهداف، سیاست هاو برنامه‌های تکلیفی ابلاغی، از همه امکانات، ظرفیت‌ها و قابلیت‌های مادی و معنوی حوزه جهت بستر سازی و فرهنگ‌سازی تبیین اقتصاد مقاومتی بهره خواهد گرفت و با اعتقاد راسخ این اهداف را دنبال خواهد کرد و مهمترین اقدام و عمل را در این حوزه تثبیت حقوق پدیدآورندگان آثار و رفع موانع اجرایی با وضع قوانین جامع و کارآمد می‌داند.
رئیس ششمین همایش ملی مالکیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط اظهار داشت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در کنار فعالیت اصلی اش که حفظ و توسعه فرهنگ کشور با لحاظ معیارهای ایرانی-اسلامی است؛ وظیفه خطیر حمایت از پدیدآورندگان آثار ادبی- هنری و صاحبان حقوق مرتبط را نیز بر عهده دارد.
به گفته وی این دو موضوع لازم و ملزوم یکدیگرند زیرا فرهنگ حفظ نمی‌شود و رونق نمی‌گیرد مگر با خلق آثار خلاقانه و ابتکاری و اثر بدیع و مبتکرانه نیز پدید نمی‌آید مگر با حمایت همه جانبه از پدیدآورندگان و خالقان آثار توسط دستگاه متولی.
نوش آبادی ادامه داد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با درک این واقعیت، چند سالی است که به روش‌های مختلف سعی در ایجاد پایه‌های قوی حمایتی از خالقان آثار که اصلی ترین مخاطبان وزارت متبوع می‌باشند، دارد و برای رسیدن به این مقصود، برنامه‌های مختلفی را سیاستگذاری کرده است.
نوش آبادی با بیان اینکه وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی خود را متولی حمایت از پدیدآورندگان چه در دنیای واقعی و چه در دنیای مجازی می‌داند،گفت:این وزارتخانه تلاش دارد در این همایش به موضوع حقوق مالکیت ادبی- هنری در فضای مجازی به طور خاص تمرکز کند تا با شناسایی ظرفیتهای موجود و یا قابل ایجاد و البته بهره گیری از نقطه نظرات کارشناسی متخصصان در تدوین مقررات به روز و کارآمدتر، تا حد ممکن زمینه استفاده صحیح تر از این آثار را در فضای مجازی فراهم نماید و با در نظر گرفتن حدود و ثغوری ملموس و قابل اجرا، تا جای ممکن از نقض این حقوق در اینترنت جلوگیری کند و مانع از محو شدن حقوق پدیدآورندگان آثار در میان تارهای این شبکه ارتباطی گردد.
مشارکت ایران اهمیت فراوانی برای جامعه بین‌الملل دارد
گیدی لانگ، مشاور ارشد وایپو در ششمین همایش مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط گفت: لازم می‌دانم به نمایندگی از جانب سازمان جهانی مالکیت معنوی از مساعدت و همکاری صمیمانه دولت جمهوری اسلامی ایران در تقویت مسایل مرتبط با حق مالکیت معنوی و توجه به تحولات بین‌المللی در این زمینه و فناوری‌های دیجیتال قدردانی کنم.
مشاور ارشد وایپو افزود: مشارکت شما در فعالیت‌های مختلف سازمان جهانی مالکیت معنوی و کمیته‌های در این سالها از جمله کمیته دائمی مربوط به حق تالیف و حقوق مربوطه از اهمیتی فراوان برای ما وجامعه بین‌المللی برخوردار است.
گیدی لانگ تاکید کرد: نیازی به گفتن نیست که سازمان جهانی مالکیت معنوی از برگزاری این سمینار که برای ششمین بار در تهران برگزار می‌شود تا چه اندازه خرسند است.
به گفته وی این خرسندی دو علت دارد: نخست اینکه محل برگزاری این همایش نمی‌توانست درمکان دیگری بهتر از تهران برگزار شود. شهری تاریخی با فرهنگ غنی که قرن‌ها با ملل، فرهنگ‌ها، زبان‌ها و مذاهب مختلف مراوده داشته و در کانون بزرگترین شاهراه‌های جهانی قرار داشته است.
دوم اینکه موضوع مورد بحث این نشست نیز نمی‌توانست از آنچه که هست مناسب تر و از لحاظ زمانی به هنگام باشد. موضوع این سمینار پاسداری از حق تالیف از منظر ایران است و فرصتی بی نظیر فراهم آمده است تا در باره این موضوع بحث و بررسی انجام دهیم.
