حالا حداقل بيست سالي از فرمايشات مقام معظم رهبري در خصوص شبيخون فرهنگي مي‌گذرد. رهبر انقلاب با نشانه‌گيري صحيح مشكل اساسي پيش روي فرهنگ كشور و آنچه مي‌تواند در آينده ماهيت انقلاب و ايران اسلامي و مردم ايران را هدف گيرد، از شبيخون فرهنگي نام بردند و گفتمان جديدي را در ادبيات فرهنگي كشور رايج نمودند.
ايشان در هشتم اسفند سال ۱۳۷۴ و در ديدار اعضاي مجلس خبرگان تأثیرگذاری جمهوری اسلامی ایران بر پیکره مسلمین دنیا را موجب دستپاچگی و ناراحتی شدید قدرتهای شیطانی دانستند و در بخشی از سخنانشان با اشاره به تلاش استکبار جهانی در جهت ایجاد و اختلال درونی ایران اسلامی فرمودند: تهاجم و شبیخون فرهنگی، یکی از اقدامات برنامه‌ریزی شده دشمن است که ایجاد اختلال درونی در داخل کشور را دنبال می‌کند.
ايشان پس از آن نيز در بسياري از بيانات خود با تاكيد بر اهميت فرهنگ و ضرورت توجه ويژه مسئولان به فرهنگ، اهتمام مسئولان به جايگاه حياتي فرهنگ در كشور را مورد تاييد قرار دادند.
حالا اما از آن روزهايي كه شبيخون فرهنگي مورد توجه و اشاره رهبر انقلاب قرار گرفت دو دهه مي‌گذرد و دو دهه فرصت و مهلت مناسبي است كه دستگاه‌هاي فرهنگي كشور به دستاورد تلاش‌هاي خود براي مقابله با تهاجم فرهنگي و مقاوم نمودن انقلاب در برابر چنين تهديداتي بپردازند.
اما به راستي در اين مسير چقدر از نهادهاي فرهنگي توانسته‌اند به وظايف ماهيتي خود عمل كنند؟
رهبر معظم انقلاب اسلامي در تاريخ ۱۴/۹/۷۵ با صدور پيامي ضمن تعيين تركيب جديد اعضاي شوراي عالي بر اهميت جايگاه و وظايف خطير آن تأكيد نمودند، در اين پيام آمده است: «شوراي عالي انقلاب فرهنگي كه با تدبير حكيمانه امام راحل عظيم‌الشأن به جاي ستاد انقلاب فرهنگي پديد آمد، نقش فعال و مؤثري را در عرصه‌هاي امور فرهنگي كشور به‌خصوص دانشگاه‌ها ايفا كرد و بركات زيادي از خود به‌جاي گذارد. اكنون با پيشرفت كشور در كار سازندگي و گسترش دامنه نياز به دانش و تخصص و لزوم فراگيري علوم و فنون و پرورش محققان و نوآوران و استادان و متخصصان كارآمد، اهميت اين بخش از مسائل فرهنگي تأكيد مضاعف يافته است. توسعه دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها و ديگر مراكز آموزش و آموزش عالي كه پاسخ طبيعي به آن نياز است و افزايش چشمگير كميت دانشجويي، به‌نوبه خود تكاليف تازه‌يي را بر عهده مسئولان امور فرهنگي كشور مي‌گذارد كه برتر از همه آنها اولاً كيفيت بخشيدن به مايه‌هاي علم و تحقيق در اين مراكز و ثانياً پرداختن به تربيت معنوي دانشجويان و هدايت فكر و عمل آنان است.»
در تاريخ ۱۵/۲/۸۶ اعضاى جديد اين شورا توسط مقام معظم رهبري انتخاب شدند. در همين دوره شوراي عالي انقلاب فرهنگي موظف گرديد در رأس فعاليت‌هاي خود به نقشه جامع علمي كشور، مهندسي فرهنگي و تحول و نوسازي نظام آموزشي پرداخته و با سياستگذاري‌هاي اصولي زمينه را براي پيدايش جامعه‌اي بهره‌مند از حيات طيبه الهي فراهم سازد.
در روز بیست و سوم خردادماه سال هزاروسيصدونود نيز رهبر انقلاب با اعضاي شوراي عالي انقلاب فرهنگي ديداري داشتند كه نقشه جامع علمی و تطبیق کردن آن بر موجودیتهای تعلیم و تربیت کشور مورد تاييد ايشان قرار گرفت و تاكيد شد كه اگر ما نقشه جامع را عملی نکنیم، درست مثل این می‌ماند که یک سدی را با هزینه زیادی تولید کنیم، اما کانال‌های آبرسانی را که باید این آب را به مزارع و به مناطق تشنه برساند، تولید نکنیم.
رهبر انقلاب در همين نشست از عقب ماندگي‌ها در فرهنگ كشور ياد كردند و فرمودند: ما عقب‌ماندگیهای زیادی داریم، نقیصه‌های زیادی داریم؛ ضعفهای زیادی وجود دارد که یک جائی بایستی برای ترمیم و اصلاح اینها و معالجه آنچه که نابسامان است، به طور مداوم فکر کند، تلاش کند، کار کند؛ و آن در ترکیب کلی نظام ما، همین شورای عالی انقلاب فرهنگی است.
ايشان در اهميت فرهنگ تاكيد كردند: «فرهنگ یک ملت و یک کشور، در حقیقت شاکله معنوی این ملت است. یعنی اگر ما در یک کشور، وضع اقتصادی، نظام اقتصادی و نظام سیاسی را شاکله جسمی برای یک ملت بدانیم، روح این مجموعه عبارت است از فرهنگ. در حقیقت فرهنگ است که هویت و شاکله معنوی یک ملت را معین می‌کند.»
حضرت آيت الله خامنه‌اي شاخص‌هايي هم براي فرهنگ برشمردند: «شاخص‌های مصداقی‌اش عقاید است، اخلاق است، آداب است، رفتارهای اجتماعی است، رفتارهای فردی است، خلقیات و خصال ملی است؛ اینها شاخص‌های آن هویت معنوی است. از روی این شاخصها میتوان کشف کرد و شناخت که این ملت هویتش چیست، شاکله معنویاش چیست، شخصیت این ملت کدام است. رهبر معظم انقلاب روشنفکران جامعه، نخبگان جامعه، علمای دینی، فعالان سیاسی، و در رأس همه، حکومت و دولت - دولت به معنای عام، به معنای حکومت – را اقطاب تأثیرگذاري دانستند كه می‌توانند فرهنگ را منحط کنند، یا تضعیف کنند، یا تقویت کنند، یا ترمیم کنند، یا به عکس مجروح کنند و در آن خلل وارد کنند. ايشان تصريح كردند «النّاس علی دین ملوکهم» ناظر به همین معناست و شواهدش در تاریخ زیاد است. در کشور خود ما، در تاریخ خود ما هم این هست.
طراحي نقشه مهندسی فرهنگی جهت تصوير وضع فرهنگی مطلوب کشور و اجزاء متشکل آن و بيان اولویت‌ها و مراقبت‌ها از جمله نكات اساسي بود كه رهبر انقلاب در اين نشست به آن اشاره نمودند. ايشان با اظهار گله از طولاني شدن به ثمر نشستن اين طرح فرمودند: «الان چند سال است که در شورای عالی انقلاب فرهنگی مسئله مهندسی فرهنگی مطرح است؛ حالا تازه آقای دکتر مخبر گزارش میدهند که این موضوع، مورد بحث است! بایستی به این مسئله پرداخت؛ مسئله مهمی است.»
در آغازين روز اين هفته هم، همزمان با صدور حکم آغاز دوره جدید شوراي عالي انقلاب فرهنگي رهبر انقلاب ۷اولویت کاری شورای عالی انقلاب فرهنگی را تعیین کردند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در آستانه آغاز دوره جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی، با صدور حکمی بر مدیریت راهبردی چالش‌های حوزه فرهنگ با «استفاده کامل و کارآمد و هم افزا از همه فرصت‌ها و ظرفیت‌ها»، «مهار تهدیدها و آسیب‌ها با نگاه حکیمانه و معقول» و «مواجهه هوشمندانه با معارضه‌های مهاجمان و ستیزه گران» بعنوان تکالیف اصلی شورایعالی انقلاب فرهنگی تأکید کردند.
ایشان همچنین ۷ اولویت کاری شورای عالی انقلاب فرهنگی از جمله پیگیری تصمیمات و مصوبات قبلی و اجرای سریع آنها، مواجهه فعال و مبتکرانه با جبهه بندی هواداران فرهنگ انقلابی و اسلامی و معارضان عنود آن، پیگیری جدی پیشرفت و شتاب حرکت علمی و فناوری، و تحول و نوسازی در نظام آموزشی و علمی کشور بویژه تحول در علوم انسانی را مشخص کردند. حال بايد ديد كه آيا به راستي شوراي عالي انقلاب فرهنگي كه رئساي قواي سه گانه كشور در آن عضو هستند و در مسير اجرا با كمترين مشكل ساختاري و قانوني مواجه خواهد شد، خواهد توانست منويات فرهنگي مقام معظم رهبري را جامه عمل بپوشاند؟
