هر یک دیگری را متهم می‌کند، یکی دیگری را متهم به استفاده ناآگاهانه کرده و دیگری آن یکی را علم‌ستیز می‌داند اما هیچ‌یک مستندات علمی‌ای بیان نمی‌کند تا راه انتخاب آسان شود بالاخره تراریخته‌ها را بخریم یا برانیم!
چند صباحی است که دستکاری ژنتیکی محصولاتی را پدید آورده که به اصطلاح قرار است از سلامت بیشتری برخوردار باشد و مردم را کمتر به سمت دارو و دوا ببرد اما دستکاری بشر هیچ وقت بی‌عیب و نقص نبوده. یادمان نرفته هر بار که قرار شده کاری انجام شود که مثلا در جهت بهبود سلامت گام برداشته شود از آن طرف اتفاقی عجیب رخ می‌دهد که همه را متحیر می‌کند. علم این تیغ دولبه که می‌تواند هم کارآمد باشد و هم نابود کننده اینبار در محصولات تراریخته قدرت خود را به نمایش گذاشته و موافقان و مخالفانی را گرد هم آورده است به طوری که مردم را در دوراهی مصرف محصولات و کنار زدن آنها تشویق می‌کند.
در اینجا به توافق می‌توانیم مروری داشته باشیم به دو نمونه از موافقان و مخالفان محصولاتی که این روزها در بازار زیاد می‌بینیم.
تراریخته فواید و مضرات
هرکدام از ما در سلول‌های خود ژن‌هایی را حمل می‌کنیم که زمانی جزئی از ساختار ژنتیکی اجداد بسیار دور ما مثلا پدر بزرگی که در دوران زندیه می‌زیسته بوده است. ساختار مولکول دی‌ان‌‌ای توسط مکانیسم‌هایی از تغییر و اشتباه حفاظت می‌شود ولی از آنجا که هیچ چیز کامل نیست به علت اشتباه در به ارث رسیدن ژن‌ها گاهی صفت‌هایی ایجاد می‌شود که وجودشان سبب برتری آن‌گونه می‌شود. دقیقا همین اتفاق پایه تکامل است.
تا زمانی که آدمی از این فرآیند‌ها بی‌اطلاع بود، تمام ساز و کار‌های شرح داده شده به‌طور طبیعی اتفاق می‌افتاد، اما با پیشرفت علم کم‌کم بشر یاد گرفت که می‌تواند در این مکانیسم‌ها که پایه حیاتند، دستکاری کند و به این ترتیب موجوداتی با محتوای ژنتیکی دستکاری شده یا تراریخته (Transgenic) خلق کند.
در سال ۲۰۱۴ مطالعه جامعی در مورد اثرات اقتصادی و کشاورزی محصولات تراریخته با توجه به تمام یافته‌های پژوهشی بین سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۴ انجام گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که محصولات زراعی مقاوم به آفت‌کش، هزینه تولید پایین‌تری دارند و گیاهان مقاوم به حشرات به علت گران‌تر بودن قیمت بذر، هزینه تولیدی تقریبا برابر با محصولات نرمال دارند. اگر محصولی خود مقاوم به حشره آفت باشد یا قدرت رشد بیشتر و در نتیجه رقابت قوی‌تری با علف هرز غالب مزرعه داشته باشد، نیاز به استفاده انواع سموم به خودی خود برطرف می‌شود. به هر حال علاوه بر تمام این جنبه‌های مثبت دستکاری ژنتیکی، نگرانی‌هایی هم در این مورد وجود دارد.
اما خطرات احتمالی فرار ژن‌ها از آزمایشگاه یا از پیکر گیاه و انتقال اتفاقی آنها به حشرات یا علف‌های هرز و ایجاد مقاومت در آنها یا مقاوم شدن باکتری‌ها در برابر آنتی بیوتیک‌ها، اثرات احتمالی بر سلامت آدمی و همچنین بحث‌های اخلاقی.
تراریخته یک نفوذ خطرناک است
اما در این زمینه چندی پیش علی کرمی استاد دانشگاه معتقد است که رواج محصولات تراریخته توطئه صهیونیسم برای بیمار کردن ملت ایران و مصداق جدی خط نفوذ است.
وی استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی بقیةالله و متخصص رشته بیوتکنولوژی پزشکی، و فوق‌تخصص مهندسی ژنتیک و کاربردهای این رشته است. مدرک دکترایش را از اروپا، و فوق‌تخصص خود را از آمریکا گرفته، و به گفته خودش بیست سال است که «برای توسعه این علم» به کشور بازگشته است؛ او بی‌تردید یکی از متخصصین ارشد ایرانی در حوزه دستکاری ژنتیکی، یا نوترکیبی دی ان ای، یا فناوری دستکاری ژنی در حوزه پزشکی فوق‌مدرن است،
کرمی اما با اشاره به این نکته که مصرف سم برای تراریخته‌ها، طی شانزده سال اخیر سه برابر شده است به تسنیم گفته که من نمی‌دانم با چه زبانی بگویم که برای مدیران ومسئولان قابل توجه باشد. حدود دو سال پیش مقاله‌ای چاپ شده که شانزده سال مطالعه بر روی کشت تراریخته در آمریکا نشان داد که مصرف برخی سموم و علفکش‌ها سه برابر شده است؛ با وجود اینکه قرار بر این بود مصرف سموم کاهش پیدا کند.
وی افزود: مگر موجودات زنده بیکارند؟ آنها هم برای زنده ماندن مبارزه می‌کنند؛ ما برای ویروس «هپاتیت بی» واکسن داریم، و واکسن می‌زنیم؛ ولی برای ویروس هپاتیت سی واکسن نداریم و مشکل داریم. کتابی به دستم رسیده، که چند ماه پیش در آمریکا چاپ شده؛ این کتاب یبش از ۱۱۵۰ مرجع علمی دارد. طبق آخرین مطالعات با افشای اسناد پشت پرده شرکت‌های تولید تراریخته دنیا، گفته که اینها برای فروش محصولاتشان به راحتی به مردم دروغ می‌گویند. در این کتاب یک وکیل، ده سال تحقیق کرده، و دروغ‌های پشت پرده این شرکت‌های سرمایه داری را فاش کرده است؛ الان هم این فرد را تهدید به ترور کرده‌اند؛ چون با صنایع هزاران میلیارد دلاری در افتاده. بعضی‌ها می‌گویند اگر این محصولات مشکلی دارد، مگر آمریکایی‌ها دیوانه‌اند که این محصولات را مصرف می‌کنند؟ ولی واقعیت این است که اصلاً برای شرکت‌های سرمایه‌داری امریکایی، جان مردم مهم نیست؛ چه آمریکایی باشد و چه اسرائیلی؛ چرا؟ چون اینجا دو تجارت شیرین وجود دارد: غذای آلوده منجر به بیماری می‌شود؛ و از آن سو، بیمار نیازمند دارو و درمان است! صنعت دارویی و پزشکی هم یک صنعت مولتی ترلیارد دلاری است؛ تجهیزات پزشکی، آزمایشگاه، دارو، درمان، سی‌تی‌اسکن، دارو، شیمی‌درمانی. اینها تجارت است؛ سرمایه‌داری یعنی همین؛ ملاک پول است؛ از این راههای کثیف پول درمی‌آورند؛ البته در اروپا اوضاع کمی فرق دارد.
کرمی گفت: تعدادی از کشورهای اروپایی کلاً یا تراریخته را ممنوع کرده‌اند یا بسیار محدود نموده‌اند.
مخالفان هیچ مستند علمی ندارند
وزیر اسبق بهداشت، اما درباره محصولات تراریخته نظر دیگری دارد و می‌گوید: مخالفان محصولات تراریخته تاکنون هیچ مستند علمی برای مخالفت خود ارائه نکرده اند.
مسعود پزشکیان در این‌باره به مهر گفته که مسئله در مورد محصولات تراریخته کاملا روشن است، هرکس با علم مخالفت کند عقب میماند.اینکه برای مثال بتوانیم گیاهی را در برابر شرایط نامساعد محیطی مقاوم کنیم خیلی هم خوب است. امروزه در پزشکی هم تلاش بر این است که بتوانیم ژن‌هایی که باعث ابتلا به سرطان یا انواع بیماری‌های دیگر میشوند را شناسایی و حذف کنیم.
پزشکیان افزود: در واقع علم به سمتی میرود که نیازی به مصرف داروهای شیمیایی نباشد و اگر بخواهیم با این روند مخالفت کنیم درست نیست.
پزشکیان با خطاب قرار دادن مخالفان مهندسی ژنتیک و با طرح این پرسش که اگر بخواهیم ژنهای مولد سرطان را از چرخه زندگی حذف کنیم آیا کار بدی کردهایم، گفت: اگر کسی قصد نگه داشتن این صفات نامطلوب را داشته باشد این روش مورد سوال است و ما باید برای ساختن آیندهای بهتر و سالمتر از دانش و فناوری حداکثر بهره را ببریم.
تجربه‌های گذشته
با همه این تفاسیر شاید لازم باشد مستنداتی که دکتر کرمی ارائه کرده پیدا کرد و درباره آنها بیشتر دانست ضمن آنکه خیلی هم دور از ذهن نیست که سرمایه‌داران بخواهند بیماری را تولید کنند و با فروش دارو به ثروت‌اندوزی‌هایشان بیفزایند. مگر این اتفاق درباره پشه زیکا یکبار رخ نداد یا بیماری‌های ناشناخته دیگر حالا چرا از سمت این محصولات رایج در جهان نباشد؟
سوشیانت آسمانی
