"خاطر رئیسجمهور در چه حال است؟" این سوالی است که روزهای گذشته بارها و بارها از سوی فعالان و منتقدان اقتصادی و درپی آنها از سوی مردم عادی نیز مطرح شده است اما تاکنونی پاسخی برای آن اعلام نشده است.
روز گذشته در هیاهوی ایجاد شده در بازار ارز قیمت دلار از ۵۴۰۰ تومان عبور کرد و قیمت سکه نیز رکورد یک میلیون و ۸۲۰ هزار تومان را زد.
سیر صعودی قیمتها در بازار طلا و ارز به گونهای است که ثبت رکوردهای جدید برای دلار و سکه لحظهای شده است.
این اتفاق در حالی رخ داده که در طول ماههای اخیر متولیان به طور مداوم مردم را به عدم سرمایهگذاری در این بازارها تشویق میکنند و اعلام میکنند این نوسانات فروکش خواهد کرد غافل از آنکه کسی که صبح این ارز را خریداری میکند در پایان روز میتواند رقم قابل توجهی از نوسان ایجاد شده برای دلار کسب سود کند. نکته جالب در این بین آن است که دست ولیالله سیف به عنوان رئیس کل بانک مرکزی که تا پیش از این تلاش میکرد تا با مصاحبههای خود بازار را هدایت کند؛ نیز برای بازار ارز رو شده است وگوش کسی به حرفهای متناقض وی بدهکار نیست.
البته در کنار سیف؛ سخنگوی دولت نیز که تا پیش از این در گردهمایی دانشجویان و جوانان حزب اعتدال و توسعه، در آذرماه ۹۶ اعلام کرده بود" رئیسجمهوری درباره افزایش نرخ ارز بسیار نگران است و آقای روحانی اصلاً و به هیچ عنوان افزایش نرخ ارز را برنمیتابد و از افزایش آن بسیار مکدر است." نیز از جمله کسانی است که میتواند به این سوال پاسخ دهد اما گویی در شرایطی که بازار ارز تمام وعدهها را به وعید تبدیل کرده، قرار متولیان بر سکوت دسته جمعی است.
بازار دلار سیف و کرباسیان را به مجلس کشاند
درپی گرانی دلار و ثبت رکورد ۵۳۰۰ تومان در بازار آزاد، مجلس از وزیر امور اقتصادی و دارایی و رئیس کل بانک مرکزی دعوت کرده تا برای ارائه توضیحات به بهارستان بروند. بر همین اساس هم بناست امروز، وزیر اقتصاد به همراه رئیس کل بانک مرکزی راهی کمیسیون اقتصادی مجلس شوند و به نمایندگان توضیح دهند که چه اتفاقی در بازار ارز رخ داده که این روزها دلار افسار گسیخته و آرامش بازار را به هم زده است. علی لاریجانی نیز در این زمینه گفته: باید حساسیت لازمی در این زمینه وجود داشته باشد، البته کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در این زمینه مامور شده و در اولین فرصت یعنی امروز نشستی را با وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی برگزار خواهد کرد.
حذف ارز دولتی به دانشجویان رسید
بانک مرکزی بعد از حذف ارز مبادلهای از برخی مشمولان، این بار ارز دانشجویان را نیز حذف کرد. از سال گذشته بانک مرکزی با بازنگری در مجموعه مقررات ارزی اقدام به حذف ارز مبادلهای از مشمولینی کرد که حدود ۲۰ گروه اصلی را شامل میشوند. طبق آخرین تغییرات، دانشجویان نیز از دریافت ارز مبادلهای کنار گذاشته شدهاند که البته دارای شرایط خاصی برای دانشجویان بورسیه و آزاد است. براساس بند (۳) مجموعه مقررات ارزی در بخش خدمات ارزی و سایر مبادلات بینالمللی، فروش و انتقال ارز دانشجویان بورسیه با ارائه درخواست وزارتهای علوم و بهداشت با امضای ذیحساب یا مدیر امور مالی و معاونت مربوطه هر یک از وزارتخانهها به نرخ رسمی بلامانع اعلام شده است.
دشمن در جنگ اقتصادی از خودمان سرباز میگیرد
یحیی آلاسحاق عضو اتاق بازرگانی گفت: در حال حاضر قیمت دلار ناشی از عرضه و تقاضا نیست، براساس واقعیتهای اقتصادی کشور نرخ دلار باید بین ۴ هزار تا ۴ هزار و ۲۰۰ تومان باشد و هر چقدر نرخ دلار بیش از این رقم باشد، این فاصله غیرواقعی است.
وی گفت: تمام نکات مثبتی که آقایان در مورد افزایش قیمت ارز بیان میکنند، در فاصله کوتاهی تبدیل به نکات منفی میشود، زیرا این افراد میگویند که اگر نرخ دلار افزایش یابد، میزان صادرات ما هم افزایش مییابد، در حالی که اثر افزایش قیمت بر روی صادرات موقتی است و با گرانی ارز قیمت تمام شده کالاهای تولیدی و قیمت واردات مواد اولیه افزایش مییابد و به دنبال آن قدرت رقابت را در بازارهای بینالمللی از دست میدهیم.
ناکار آمدی مدیریت بانک مرکزی در بازار ارز
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه بانک مرکزی در مدیریت بازار ارز ناکارآمد بوده، گفت: طرح دوفوریتی کاهش نرخ ارز با جدیت پیگیری خواهد شد.
محمدرضا پورابراهیمی با بیان اینکه فعالان اقتصادی در اواخر سال ۹۶ حدود ۳۰ میلیارد دلار سرمایه را از کشور خارج کردهاند، گفت: منظور از خروج سرمایه عدم انتقال ارز حاصل از صادرات و یا خارج شدن مستقیم ارز از کشور میباشد. فعالان اقتصادی بهدلیل عدم مدیریت صحیح بانک مرکزی منابع ارزی خود را به داخل کشور نیاورده و یا بعد از صادرات منابع را به داخل کشور منتقل نمیکنند.
به گفته پورابراهیمی یکی از محورهای اصلی این طرح بازگشایی حساب سپرده ارزی با ضمانت بانک مرکزی و پرداخت سود به این حسابهاست.
دولت نمیخواهد یا نمیتواند عرضه کند
نایب رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین معتقد است قیمت واقعی دلار مبتنی بر این است که بتوان چقدر ارز عرضه کرد و چه میزان تقاضا برای دلار در بازار وجود دارد که جوابگو باشد.
مجیدرضا حریری افزود: بیش از ۸۰ درصد این منابع ارزی در اختیار دولت قرار دارد، عرضهکننده عمده هم دولت است. حالا یا دولت نمیخواهد به میزانی که بازار احتیاج دارد ارز عرضه کند یا اینکه بخشی از ارزی که در خارج از کشور دارد تحت کنترل بانک مرکزی نیست. همه این موارد دست به دست هم میدهد و نشان میدهد آن کسی که از نظر قانون و ضوابط عرضه و تقاضا بازیگر اصلی بازار ارز است باید برای یکبار تکلیف بازار را مشخص کنند.
نویسنده: سارا علیاری