حجت الاسلام و المسلمین محسنی اژهای گفت: در استجازهای که از رهبر معظم انقلاب درباره تشکیل دادگاههای ویژه صورت گرفت، پیش بینی شد آیین نامهای برای این کار تنظیم شود که این آیین نامه در ۳۵ بند و ۸ تبصره در هفته گذشته ابلاغ شد.
حجت الاسلام و المسلمین محسنی اژهای معاون اول قوه قضاییه در نشست دادستانها با موضوع بررسی مشکلات و چالشها در رسیدگی به پروندههای جرایم اقتصادی که در دادستانی کل کشور برگزار شد، با توجه به موضوع نشست و مسائل مطروحه اظهار کرد:همه مسئولان میگویند امروز در یک جنگ اقتصادی هستیم. در زمان جنگ نمیشود با یک شرایط عادی حرکت کرد و این زمان الزامات، مقررات، ابزار و امکانات و اقدامات ایجابی و سلبی خود را میطلبد و بر اساس این شرایط، دولت، مجلس و قوه قضاییه باید اقداماتی ویژه انجام دهند. در واقع در شرایط فعلی باید مجاهدتها، تلاشها و اقدامات فوق العاده انجام شود و اگر نیاز به قانون و مقرره ویژه است، این کار صورت گیرد.
معاون اول قوه قضاییه ادامه داد: طبیعی است با ساز و کار موجود در مجلس بسیاری از کارها به سرعتی که باید انجام شود، انجام نمیشود، امروز روی فروش نفت، تولید و دسترسی ما به پول فشار وجود دارد. اگر دولت بخواهد لوایحی را تنظیم و به صورت عادی و یا حتی دوفوریتی به مجلس ببرد، باز هم ممکن است زمانبر باشد؛ لذا سران قوا و کارشناسان با مقام معظم رهبری در این زمینه صحبت کردهاند که در موارد ضروری، از اختیارات رهبری استفاده شود.
وی گفت: فعلا مبنا استجازه و آیین نامه آن است که لازم الاجرا است و باید طبق آن عمل شود و در مورد هر چیزی که در آیین نامه مصرح نبود، طبق قوانین و مقررات عمل میشود.
سخنگوی دستگاه قضا اضافه کرد: طبق این آیین نامه دادگاههای ویژه در دادگاههای انقلاب تهران و یا هر استانی که از سوی ریاست قوه تشخیص داده شود، برگزار میشود و صلاحیت دادگاههای ویژه تهران عام و کشوری است.
وی افزود: مواعدی که برای ابلاغ، اعتراض و تجدید نظر خواهی وجود دارد در این آیین نامه کاهش یافته است به عنوان مثال اعتراض به قرار ابتدایی از ۱۰ روز به ۵ روز و همچنین زمان قرار اعتراض به دادنامه نیز کاهش پیدا کرده است و احکامی که توسط این دادگاهها صادر میشود، به غیر از اعدام قطعی است و باید در دادسرا، دادگاه و دیوان عالی کشور شعب ویژه تشکیل شود.
حجتالاسلام اژهای خاطرنشان کرد: اگر دادگاه به تشخیص قاضی علنی برگزار شد قابلیت انتشار در رسانه ملی و عمومی را دارد و پس از صدور حکم قطعی با رعایت ماده ۳۶ قانون مجازات اسلامی، انتشار آن الزامی است.
معاون اول قوه قضاییه گفت: ارجاع پروندهها به محاکم ویژه در تهران و استانها با نظر و نظارت معاون اول قوه قضاییه است. طبق آیین نامه دبیرخانهای در معاونت اول قوه قضاییه برای پیگیری امور تشکیل شده است.
این مسئول عالی قضایی خاطرنشان کرد: کلان بودن و خسارت وارده فقط به تحصیل مال نیست؛ بلکه ممکن است اثری باشد که بر مردم گذاشته است. مثلا دارویی است که یک فرد فروخته و خیلی هم از آن سود نبرده است؛ اما زیان آن برای جامعه زیاد بوده است و خسارت زیادی وارد کرده باشد. وی اظهار کرد: تعداد بزهدیدگان و مالباختگان، گستردگی و وسعت آثار مخرب اقتصادی و اجتماعی یا خسارات وارده از جرم در این آیین نامه مورد توجه قرار گرفته است.
این مسئول عالی قضایی خاطرنشان کرد: میزان مال و عواید ناشی از جرم نیز یکی از موضوعاتی است که باید همواره مورد توجه قرار گیرد و با کمک ضابطین و سایر دستگاههای ذیربط در مرحله رسیدگی در دادسرا به این امر توجه داشته باشند.
وی ادامه داد: مورد دیگری که در آییننامه پیش بینی شده شعب خاصی است که هم باید در دادسرا و هم در دادگاه و هم در دیوان عالی کشور تشکیل شود. دادستان و بازپرس موظف هستند که مطابق با آییننامه و استجازه مقام معظم رهبری حداکثر ظرف ۲۴ ساعت پروندهای را که تشکیل میدهند، از طریق دبیرخانه مربوطه به معاونت اول اطلاع دهند. هر بازپرس حداکثر ظرف ۲۴ ساعت باید گزارش دهد که فلان پرونده در فلان استان تشکیل شده است تا اگر لازم است اقدامی در رابطه با آن انجام شود و پس از صدور کیفرخواست نیز سریعا مراتب به معاون اول اعلام شود.
وی تصریح کرد: در خصوص پروندههای موضوع استجازه در دادسرا و دادگاه از وکلای ماده ۴۸ استفاده میشود و در همه استانها وکلا به اندازه کافی معرفی شده اند و هیچ مشکلی از این جهت وجود ندارد.
حجت الاسلام اژهای ادامه داد: اینکه گفته شده در تهران فقط ۲۰ وکیل مربوط به ماده ۴۸ وجود دارد، صحت ندارد و این در مرحله اول بوده و بعدا در چند نوبت اضافه شدهاند و اگر لازم باشد باز هم اضافه خواهند شد. معاون اول قوه قضاییه افزود: دادگاههای ویژه مجاز هستند اگر پروندهای دارای نقص بود راسا نسبت به رفع نقص اقدام کنند. وی ادامه داد: کلیه دستگاهها و ضابطین اعم از عام و خاص مکلف هستند به دستوراتی که دادگاههای ویژه میدهند عمل کنند و با دادگاه همکاری نمایند.
اژهای یادآورشد: در این شرایط که دشمن میخواهد برای ضربه زدن به نظام از فشار به مردم و عملیات روانی استفاده کند، افرادی که دست به اقدامات مجرمانهای از قبیل؛ احتکار، گرانفروشی و قاچاق میزنند، باید بدانند که به دشمن کمک میکنند، فشار بیشتر به مردم تحمیل مینمایند، مردم را نسبت به آینده ناامید میکنند و فشار بر اقتصاد و معیشت مردم میآورند و چه بسا نتیجه عمل آنها ضربه به نظام خواهد بود ولو اینکه چنین قصد و نیتی نداشته باشند.
معاون اول قوه قضاییه بیان داشت: در قانون مبارزه با اخلاگران در نظام اقتصادی کشور آمده است که اگر کسی به قصد مقابله یا ضربه زدن به نظام و یا علم به نتیجه داشته باشد، مجازاتش اعدام است، در مورد اول و دوم معمولا نمیتوانیم احراز کنیم؛ اما علم داشتن به نتیجه کار مشکلی نیست. چطور نمیتواند به این توجه کند؟ لذا در مرحله تحقیقات باید به این نکته توجه داشت که متهم علم به نتیجه داشته است یا نه.
وی خاطرنشان کرد: در آیین نامه پیش بینی شده است که کالایی که توقیف شده باشد را باید سریع تعیین تکلیف کرد و مخصوصا اگر مربوط به تولید و نیازمندیهای عمومی مردم است، چون به تولید و اشتغال و نیازمندیهای مردم نباید ضربه و خللی وارد شود و اگر در مورد خاصی ابهام و ایرادی هست باید راه حلی پیدا شود.
حجت الاسلام و المسلمین محسنی اژهای در پایان به بیان یک مصداق پرداخت و گفت: یک بخشی از گوشی تلفن همراه در تهران توقیف شده است؛ و چیزی حدود صد و بیست، سی هزار است؛ ولی در مجموع وزارت صنعت عنوان میکند حدود هفتصد هزار گوشی بوده است که البته بنده گفتم ما از هفتصد هزار خبر نداریم و این مقدار توقیف نکردهایم و به هر دلیلی اینها امروز، چون مورد نیاز مردم است و ممکن است در قیمت بازار تاثیرگذار باشد، باید دست به دست هم دهیم که اگر جایی مطلبی روشن نیست، آن را روشن کنیم و تکلیف را مشخص نماییم. میزان