بیست و سومین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاریهای داخلی با حضور قریب به یکهزار رسانه از خانواده بزرگ رسانهای کشور در شبستان مصلی امام خمینی (ره) از روز جمعه پنجم آبانماه آغاز و تا فردا ادامه خواهد داشت.
برگزاری سالانه نمایشگاه رسانهها فرصت مغتنمی است تا اصحاب رسانه سالی یکبار در موعدی مقرر در کنار هم قرار گیرند تا ضمن تبادل نظر و تشریک مساعی با هم، عملکرد یک ساله، یافتهها و طرحهای جدید خود را در معرض دید و نقد مخاطبان قرار دهند. در یک ارتباط مستقیم و فیس تو فیس از نظرات بی واسطه موکلین خود که مردم باشند بهرهمند گردند.
برگزاری نشستهای علمی و تخصصی و ایجاد کارگاههای آموزشی وگفتگوهای آسیب شناسانه، صاحب نظران و فرهیختگان میتواند به غنای این نمایشگاه و پربار نمودن آن بیافزاید. همه اینها در صورتی موثر واقع خواهد شد که با مشارکت و همراهی خود اصحاب رسانه از طریق انجمنها و سازمانهای مردم نهاد مربوط به آنها انجام شود. صاحبان قلم و اندیشه در فرصتهای برابری که متولیان امور رسانه برای آنها فراهم میآورند در ارائه خدمات بهتر فرهنگی تمیز و ناب به رقابت بپردازند. حال این سوال پیش میآید که آیا در عالم واقع نیز چنین اتفاقی میافتد؟ با گشت وگذاری در محیط نمایشگاه و مقایسه آن با سالهای گذشته خلوتی و بی رمقی و یا به عبارتی بی انگیزگی برخی از غرفه داران، بویژه آنهایی که با اعتبار شخصی صاحبان امتیاز اداره میشوند کاملا مشهود است. گرچه متولیان برگزاری نمایشگاه تلاش وافری کرده اند تا با تعبیه مانکنها و راه اندازی کارناوالهای غربی مآب کمی به محیط نسبتا سرد نمایشگاه گرمی ببخشند اما در عمل خیلی موفق نبوده اند. این مهم را میشود با نظرسنجی دریافت .
نکته بسیار مهم دیگر اینکه هیچ تناسبی بین غرفه رسانههای دولتی – دولت به مفهوم عام کلمه – و رسانههای غیر دولتی و خصوصی وجود ندارد. بالطبع رقابت هم بین آنها دیگر مفهومی نخواهد داشت. این واقعیت تلخ در جانمایی، غرفهآرایی و تعداد نفرات اداره کننده آن کاملا مشهود است. به جرات میتوان گفت این اگر از روی استیصال و ترس از قطع یارانههای بخور و نمیر کمکهای معاونت مطبوعاتی نباشد. یقینا از روی شوق و رغبت هم نبوده است. وجود فاصلههای بین زمین و آسمانی بین رسانههای دولتی و غیر دولتی و عدم وجود رقابت بین آنها از سالهای گذشته وجود داشته است که امسال شاید به لحاظ عدم حمایت دولت از رسانههای غیر دولتی که از خزانه و بیتالمال مستقیم و غیر مستقیم ارتزاق ندارند مشهود تر به نظر میرسد و شاهد مثال هم عدم شرکت رسانههای دولتی مثل روزنامه سیاست روز، روزنامه شرق، روزنامه اعتماد و... با سلیقههای مختلف از موافقین و منتقدین دولت دوم تدبیر و امید بوده است.که بعلت مشکلات صنفی و نه سیاسی – عمدتا اقتصادی - با یک نا فرمانی مدنی در اعتراض به بی عدالتیهای موجود بین رسانههای دولتی و بخش خصوصی و ناتوان از رویارویی با رسانههای فربه شده دولتی صورت گرفته است.
گرچه عدم حضور چند روزنامه یا خبرگزاری غیر دولتی در جمع صدها رسانه عدد قابل توجهی نیست که متولیان ککشان بگزد اما زنگ خطری است که اگر مورد توجه و آسیب شناسی دقیق قرار نگیرد و چاره اساسی اندیشیده نشود در آینده نه چندان دور همین حضور بی رمق و کم رنگ اصحاب غیر دولتی رسانهها را هم برای آبروداری و دموکراسی نمایی دیگر در نمایشگاه سالانه مطبوعات و خبرگزاریها نخواهیم داشت.آیا براستی وقت آن نرسیده است که دستگاههای عریض و طویل نظارتی از مجلس شورای اسلامی گرفته تا سازمان بازرسی کل کشور به این هزینه کردهای بی مهابا از خزانه و بیت المال مسلمین پایان داده شود؟
و نکته آخر در این مقال آن که در کنار رسانههای بخش خصوصی برخی رسانههای بزرگ وابسته به دولت در مفهوم عام مثل خبرگزاری فارس، خبرگزاری تسنیم و خبرگزاری میزان و امثالهم نیز غایب در صحنه نمایشگاه هستند که گفته میشود آنها نمایشگاه را از نظر مواضع سیاسی تحریم کردهاند. اگر چنین باشد، باید گفت این عمل سیاسی آنها نمیتواند از وجاهت قانونی برخوردار باشد چرا که رسانههای دولتی و شبه دولتی که از خزانه و بیتالمال ارتزاق میکنند متعلق به حاکمیت و همه مردم بوده و نمیتوانند – یعنی حق ندارند- علیه بخش دیگری از حاکمیت حرکت اعتراضی داشته باشند. که امیدوارم چنین نبوده باشد.
نویسنده: حسن اختری