اكرم شعباني:
رنگ تازه تحولات سوريه در مقايسه با ديگر كشورهاي در حال تحول موضوعي بود كه از همان ابتداي ناآرامي‌هاي درعا و ديگر شهرهاي مرزي مورد اذعان بسياري از صاحبنظران سياسي قرار گرفت، موضوعي كه تحليل‌گران غربي آن را توجيهات سياسي خواندند و اذعان كردند كه مردم سوريه تنها خواستار به كارگيري اصلاحات سياسي هستند، اجازه فعاليت‌هاي داخلي اپوزيسيون حزب بعث موضوع ديگري بود كه آنها معتقد بودند مردم به آن نياز دارند، جرياني كه بشار اسد رئيس جمهوري سوريه آن را مدنظر قرار داد و طي هفته‌هاي گذشته با برگزاري نشست‌هايي با اپوزيسيون‌هاي داخلي تا حدودي مرتفع شد.
اصلاح قانون اساسي سوريه موضوع ديگري بود كه مورد توجه معترضين اين كشور بود، اسد قول داد تا در اصلاحات مدنظرش برخي از قوانين را مورد اصلاح قرار بدهد، اما در عين تلاش اسد براي اصلاح و بازگرداندن آرامش به اين كشور، آمريكا و برخي از دولت‌هاي غربي و از جمله آنها تركيه به عنوان كشور هم مرز سوريه با ايجاد موج‌هاي رسانه‌اي ضد اسد در تلاش بودند تا مردم قول اصلاحات را نپذيرند.
در مقايسه تحولات سوريه و ديگر كشورهاي خاورميانه و شمال آفريقا رهبر معظم انقلاب اسلامي در ديدار با مسئولان نظام و قشرهاي مختلف مردم در روز عيد مبعث فرمودند كه آمريكايي‌ها با تلاش براي شبيه سازي حوادث مصر، تونس يمن و ليبي سعي مي‌كنند اين كشور را كه در خط مقاومت قرار دارد دچار مشكل كنند،اما ماهيت حوادث سوريه با ماهيت حوادث ديگر كشورهاي منطقه متفاوت است. ايشان فرمودند: جوهره بيداري اسلامي در كشورهاي منطقه، حركت ضد صهيونيستي و ضد آمريكايي است اما در حوادث سوريه دست آمريكا و رژيم صهيونيستي آشكار است و منطقه و معيار ما ملت ايران اين است كه هر جا به نفع آمريكا و صهيونيسم شعار داده شود حركت انحرافي است.
تحليل‌گران با اذعان به اين موضوع كه حركت‌هاي اعتراضي در سوريه بيش از آنكه مردمي باشد به نظر مي‌رسد توسط نيروهاي نفوذي خارجي در حال هدايت شدن است، معتقدند بدون شك سوريه با توجه به مقاومتي كه تاكنون در قبال سلطه آمريكا و رژيم صهيونيستي نشان داده است براي ايجاد آشوب در كنار تحولات منطقه مورد توجه آنها قرار گرفته است.
در اين زمينه سياست روز درباره راهكارهاي سوريه براي خروج از بحران و همچنين فشارهاي آمريكا و رژيم صهيونيستي كه منجر به اعتراضات در سوريه شده است با تعدادي از تحليل‌گران مسائل سياسي گفت‌وگو كرده است كه در پي مي آيد.
اسد اصلاحات جديدي را مدنظر دارد
دكتر حسن لاسجردي استاد دانشگاه و تحليل‌گر مسائل سياسي منطقه خاورميانه درباره راهكارهاي سوريه براي خروج از بحران ايجاد شده گفت: يكي از مهمترين ويژگي‌هاي تحولات در سوريه نقش نيروهاي خارجي است كه هم توسط دولت سوريه، هم اپوزيسيون اين كشور و هم توسط افرادي خارج از خاك سوريه به آن اذعان شده است.
وي افزود: كاري كه بشار اسد انجام داده تغيير وزرا و اصلاح برخي از قوانين مثل اصلاح حالت فوق العاده و زندانيان سياسي است كه مدنظر دولت اين كشور قرار گرفته است.
استاد دانشگاه با اشاره به اينكه نكته مهمي كه سوريه مدنظر قرار داده فعاليت گروه‌هاي اپوزيسيون داخل اين كشور است كه منجر به نشست مخالفين در دمشق شده است، تاكيد كرد: سوريه طي اين مدت تلاش كرده نشان دهد فشارهاي جهاني را درك كرده و فضاي داخلي سياسي را بر اساس مدل‌هاي خود به پيش مي‌برد.
وي تصريح كرد: فرانسه، عربستان و تركيه بر اساس نگاه آمريكا براي تغيير و جابجايي و تضعيف دولت سوريه فعاليت مي‌كنند، از اين ديدگاه تغيير و جابجايي ماهر اسد و برپايي كمپ‌هاي مرزي در مرز سوريه و تركيه و ايجاد امكانات و مانورهاي رسانه‌اي فشارهايي است كه تركيه به سوريه وارد كرده است.
اين تحليل‌گر مسائل سياسي و بين‌المللي ادامه داد: اين كشورها قصد دارند تا با نمايش كاستي‌ها شرايط را عليه اسد شكل دهند و دولت سوريه براي مقابله با اين اقدامات پاسخ‌هاي متفاوتي را مدنظر قرار داده كه از جمله آنها تغيير قوانين بوده است.
وي افزود: اگرچه تاكنون اين اقدامات دولت اسد تاثير مهمي بر ديدگاه مخالفين نداشته است بايد منتظر اقدامات بعدي از سوي دولت اسد بود.
لاسجردي درباره فشارهاي آمريكا و رژيم صهيونيستي كه منجر به اعتراضات در سوريه مي‌شود، توضيح داد: اين اقدامات توسط عناصر نفوذي انجام مي‌شود و بر اساس فعاليت‌هايي است كه گروه‌هاي داخلي سوريه دارند، چهره‌هاي موجه سياسي و كمونيست‌ها، جريان اخوان و اهل سنت، مجموعه عواملي هستند كه به عنوان سرنخ‌هاي جريان مخالف در سوريه كار مي‌كنند.
وي در پايان اضافه كرد: اسرائيل به خاطر نزديكي مرزي و تخاصم موجود سعي دارند فعاليت كنند كه با كمك‌هاي متفاوت صورت مي‌گيرد و در عين حال در رابطه با آمريكا نيز قطعنامه شوراي امنيت مدنظر آنهاست چرا كه علاقمند نيستند اسد در قدرت بماند اما نكته مهمتر نقش آفريني عربستان و تركيه است كه تبديل به دو بازوي آمريكا شده‌اند و خواستار كناره‌گيري اسد هستند.
تحولات سوريه از ديگر كشورها متفاوت است
دكتر سيد رضا صدرالحسيني استاد دانشگاه و تحليل‌گر مسائل سياسي و بين‌المللي درباره فشارهاي آمريكا و رژيم صهيونيستي به سوريه كه منجر به اعتراضات مرديم مي‌شود، گفت: در بررسي تحولات چند ماه اخير سوريه به چند نكته اساسي برخورد مي‌كنيم كه مهمترين آنها دخالت آشكار رژيم صهيونيستي و آمريكا و اردن براي بر هم زدن آرامش فضاي سياسي سوريه است.
وي افزود: با اولين اقداماتي كه در منطقه درعا توسط آشوبگران به وجود آمد مشخص شد كه آنها توسط خلفي‌هاي تندرو بر مبناي عمليات رواني كه از جانب رژيم صهيونيستي و پايگاه اردن مديريت مي‌شود ايجاد شده ا ست.
اين تحليل‌گر مسائل سياسي و بين‌المللي با اشاره به اينكه در روزهاي اول آشوب‌ها در سوريه بيش از يك ميليون پيامك از مبدا رژيم صهيونيستي و عوامل وابسته به غرب در لبنان به سمت مردم سوريه ارسال شد، تصريح كرد: با بررسي دقيق‌تر اتفاقات به وقوع پيوسته در سوريه مشخص شد كه آرامش در اين كشور مورد كينه آمريكا و رژيم صهيونيستي قرار گرفته چرا كه در بخش اعظمي از كشورهاي جهان اسلام و بالاخص در خاورميانه و شمال آفريقا مردم يكپارچه شعار آزادي از سلطه آمريكا و رژيم صهيونيستي را فرياد مي‌زنند و اين منافع منطقه‌اي آمريكا و رژيم صهيونيستي را به خطر مي‌انداخت.وي توضيح داد: بنابراين آنها با هر وسيله ممكن به دنبال ايجاد آشوب و بر هم زدن آرامش در سوريه بودند كه اين اقدام توسط تعداد قليلي از مردم در شهرهاي حاشيه‌اي و مرزي سوريه رقم خورد درست است كه مردم سالاري مورد نظر اسلام در سوريه حاكم نيست اما سوريه به عنوان خط مقدم مقابله با اسرائيل و عقبه استراتژيك نيروهاي مقاومت در شصت سال گذشته مطرح بوده و هنوز در استراتژي سياست خارجي سوريه مقابله با آمريكا و رژيم صهيونيستي وجود دارد.
صدرالحسيني ادامه داد: بر اين اساس رژيم صهيونيستي از فاصله نزديك و آمريكا توسط عوامل منطقه‌اي تلاش براي بر هم زدن آرامش سوريه داشتند كه نبايد از خاطر برد كه بشار اسد از بعد از روي كار آمدنش دنبال اصلاحاتي در زمينه‌هاي اقتصادي، سياسي و اجتماعي بوده كه بعضي از آنها نيز به نتيجه رسيده است.
وي تاكيد كرد: در حال حاضر اسد با تشكيل كميته‌هايي در حال گفت‌وگوي منطقه‌اي و ملي در خصوص خواست گروه‌ها و احزاب سياسي است كه به نظر مي‌رسد در هفته‌هاي اخير تعامل مناسب دولت با جريانات معترض به نتايج مطلوبي رسيده است و نبايد فراموش كرد كه در طول تحولات اخير سوريه شهرهاي دمشق به عنوان مركز سياسي و حلب به عنوان مركز اقتصادي اين كشور هيچگاه شاهد تظاهرات و اعتراضات مردمي نبوده است.
اين استاد دانشگاه با اشاره به اينكه در حقيقت اعتراضات سوريه با يك فتنه خارجي كه توسط تعداد اندكي از مردم در داخل اجرا مي‌شد روبرو بود، خاطرنشان كرد: با تعاملات مناسب و حسن برخورد ماموران بالاخص در ماه‌هاي اخير آرامش قابل قبولي در سوريه به وجود آمده است كه البته تلاش عوامل خارجي در پشت مرزها و فشارهاي سياسي دولت سوريه در چارچوب پرونده هسته‌اي اين كشور از مولفه‌هايي است كه نشان از تلاش رژيم صهيونيستي و آمريكا براي ايجاد تزلزل در دولت سوريه دارد.
وي در پايان با تاكيد بر اينكه در مقايسه حوادث سوريه و تحولات كشورهاي منطقه سه مولفه مهم در تحولات سوريه نسبت به تحولات منطقه وجود ندارد، گفت: حركت ضد آمريكايي و ضد صهيونيستي، مردمي بودن تحولات و شعارهاي اسلامي در بين مردم قيام كننده مولفه‌هايي است كه در تحولات سوريه ديده نمي‌شود يعني در حقيقت ماهيت تحولات در اين كشور با كشورهاي در حال نهضت و انقلاب به صورت محتوايي متفاوت است و اين ملاك مناسبي است براي تعيين خط مشي كشورهاي منطقه.
نيروهاي خارجي آشوب‌ها را هدايت مي‌كنند
سيامك باقري تحليل‌گر مسائل سياسي و بين‌المللي درباره راهكارهاي سوريه براي خروج از بحران ايجاد شده در اين كشور گفت: دولت سوريه يكي از كارهاي مهمي كه مي‌تواند در برابر اين اقدامات انجام بدهد شناسايي شگردها و ترفندهايي است كه آنها درصدد پياده سازي آنها هستند.
وي افزود: در مواجهه با اين بحث همچنين بايستي نوعي تلاش مردمي را متوسل شد و به نظر مي‌رسد هر قدر در برخورد با انقلاب‌هاي مخملي مصنوعي مردم و پايگاه اجتماعي به صحنه بيايند راحت‌تر قابل مهار شدن است.
باقري توضيح داد: نكته بعدي در بحث مردمي كردن بايستي به نوعي حركت‌هايي براي بر هم زدن اجتماع يا مسائلي كه موجب تحركات اجتماعي مِي‌شود متوسل به حوزه مردمي باشد و در نتيجه ساختار مردمي بهترين راهكار است كه دولت سوريه بايد نسبت به آسيب‌ها و ضعف‌هاي درون خود كه مي‌داند منشا و محملي براي بهره‌برداري آمريكا و رژيم صهيونيستي است به صورت بنيادي مرتفع سازد.
وي تاكيد كرد: نكته بعدي اينكه ممكن است غرب و آمريكا و اسرائيل دست به ترورهايي بزنند كه بر آن مبنا اهداف خود را پيش ببرند كه بخش اطلاعاتي و امنيتي اين كشور بايد در اين مبحث وارد شود و سوريه بايد در برخورد با مردم از اتهام سركوبگري و استفاده از خشونت غيرقابل قبول پرهيز كند و از رسانه‌ها به خوبي بهره ببرد و مدارك و اسنادي را كه در اين زمينه‌ها به دست مي‌آورد افشا كند.
اين تحليل‌گر مسائل سياسي و بين‌المللي درباره فشارهاي آمريكا و رژيم صهيونيستي كه باعث اعتراضات مردمي در سوريه شده است، گفت: فشارهاي آمريكا و اسرائيل از چند منظر دنبال مي‌شود يكي عمليات پنهان است كه از طريق جاسوس‌ها و اقدامات اطلاعاتي و امنيتي نيروهايي به سوريه وارد مي‌شوند كه آشوب‌ها را سازماندهي مي‌كنند.
وي تصريح كرد: مورد بعدي اين است كه آنها با توجه به قدرت رسانه‌اي و رسانه‌هاي اجتماعي مانند توئيتر و فيس بوك اين موضوع را دنبال مي‌كنند و از راه‌هاي الكترونيكي مثل پيامك‌هاي رژيم صهيونيستي به شهروندان سوريه براي ايجاد آشوب و اغتشاش ارسال كرده بودند راهكارهاي نيمه سخت ديگري هم دارند.
باقري در پايان اضافه كرد: آنها با تحت فشار قرار دادن سوريه از بعد اقتصادي و قطعنامه‌ها اين موضوع را دنبال مي‌كنند و اختلافات درون سوريه را به اين شكل دامن مي‌زنند، آنها سعي دارند به نوعي يك تصوير خشن و بدبينانه و بسيار نامطلوب از كل سيستم حاكم ارائه بدهند كه يك بخش آن توسل به موضوعات حقوق بشري است كه بگويند در اين كشور به شدت نقض حقوق بشر صورت مي‌گيرد.
