این روزها تب و تاب گرانی در بازار گوشت بالا گرفته است به طوریکه در حال حاضر قیمت هر کیلوگرم گوشت شقه گوسفندی و لاشه گوساله در بازار تا ۴۸ هزار تومان بالا رفته و در مقایسه با ماه گذشته افزایش قابل‌توجهی را تجربه کرده است. متولیان و دست‌اندرکاران جدا از اینکه در این زمینه نیز توپ را در زمین یکدیگر می‌اندازند اما همچنان معتقدند که متعادل نبودن عرضه و تقاضا و همچنین کمبود آن در داخل چنین شرایطی را رقم زده است اما نگاهی کلی در اقدامات صورت گرفته عوامل دیگری را دخیل می‌داند. دلایل مطرح‌شده برای این گرانی متفاوت است و یک روز افزایش صادرات گوشت قرمز دلیل گرانی عنوان می‌شود و روز دیگر کمبود دام! و در آخر معلوم نیست که چگونه با کمبود دام صادرات گوشت قرمز افزایش‌یافته است؟!
رئیس اتحادیه دامداران با بیان اینکه قیمت گوساله و گاو ثابت بوده است و گران شدن گوشت آن جای تعجب دارد، گفت: قیمت گوسفند کمی افزایش داشته است که پیش‌بینی می‌شود با عرضه لاشه به بازار، قیمت گوشت گوسفند کاهش یابد.
حسین نعمتی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره افزایش قیمت دام زنده، گفت: طی این چند روز قیمت دام سبک به کیلویی ۱۶ تا ۱۶ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده است، اما قیمت دام سنگین افزایش نداشته است و حدود ۱۱ هزار تومان است ولی جای تعجب است که در سطح فروشگاه‌ها قیمت گوشت گاو گوساله هم افزایش یافته است.
وی در پاسخ به این سوال که دلیل افزایش قیمت دام سبک چه بوده است؟ اظهار کرد: موجودی دام سبک در بازار کم بود که باعث افزایش قیمت آن شد اما نکته قابل توجه این است که تا این حد نباید گران می‌شد. همه می‌دانند که با قیمت گوسفند زنده ۱۶ هزار تومانی قیمت لاشه گوسفند باید حدود سی و اندی تومان به فروش می‌رسید.
رئیس اتحادیه دامداران با بیان اینکه افزایش قیمت بیشتر به دلیل حضور دلالان در این بازار است، افزود: برای واردات باید بهانه‌ای باشد و عده‌ای که از واردات دام سود نجومی خواهند برد به دنبال افزایش قیمت هستند و این بازارگرمی توسط دلالان و کسانی که به دنبال واردات هستند بوجود می‌آید.
وی با اشاره به توزیع لاشه گوشت گوسفند توسط شرکت پشتیبانی امور دام ادامه داد: توزیع این لاشه‌ها باعث شده که بازار دام آرام شود و قیمت در آینده کاهش خواهد یافت. در حال حاضر ۱۵ تا ۲۰ درصد گران‌فروشی می‌شود و اگر نظارت درستی صورت می‌گرفت، این میزان افزایش قیمت حذف می‌شد و قیمت حدود ۸۰۰۰ تا ۱۰ هزار تومان کاهش می‌یافت، اما با توزیع لاشه حدود ۶۰۰۰ تا ۷۰۰۰ تومان دیگر نیز کاهش خواهد یافت.
نعمتی در رابطه با قیمت دام زنده گفت: هفته گذشته دام سبک کیلویی ۱۶ هزار تا ۱۶ هزار و ۵۰۰ تومان و دام سنگین کیلویی ۱۱ هزار تومان بود.
دولتیها در تنظیم بازار گوشت ناتوانند
اما نکته جالب در این میان آن صحبت‌های عضو هیات مدیره فدراسیون واردات ایران است که با انتقاد از شیوه تنظیم بازار گوشت قرمز می‌گوید: وضعیت قیمت گوشت در این چند هفته یادآور قیمت ارز در دوره تشدید تحریم‌ها شده است.
فرهاد آگاهی با اشاره به افزایش قیمت گوشت قرمز در بازار، اظهار داشت: قیمت گوشت گوسفندی در هفته‌های اخیر با افزایشی چشمگیر، بین ۴۰ تا۵۰ هزار تومان در نوسان است و این برای کشوری که ۸۰ میلیون جمعیت دارد و بخش بزرگی از جمعیت آن زیر ۳۰ سال هستند و سلامت آنها وابسته به مصرف گوشت قرمز است، قابل دفاع نیست.
وی ادامه داد: این نگرانی نه تنها در قسمت امنیت غذایی و تامین کالاهای مورد نیاز سبد خوراکی خانواده‌ها رنج‌آور است بلکه باید اعتراف کنیم بخش دیده نشده این چالش، در بخش فعالان اقتصادی این حوزه اعم از واردکنندگان و تولیدکنندگان رخ داده است.
عضو هیات مدیره فدراسیون واردات ایران، اضافه کرد: وضعیت نوسان قیمت گوشت در چند هفته اخیر به گونه‌ای شده که فعالیت بسیاری از دست‌اندرکاران این حوزه را تحت‌الشعاع قرار داده، به طوری که احساس می‌کنند هر چقدر هم که نسبت به وقوع اینگونه معضلات در تامین گوشت، از قبل به آقایان صاحب کرسی در دستگاه‌های دولتی مرتبط پیش آگهی بدهند، باز هم آنها بر آمار اشتباه خود تکیه می‌کنند و تا زمانی که مساله همه جامعه را فرا نگرفته، واکنشی نشان نمی‌دهند.
به گفته آگاهی، وضعیت قیمت گوشت در این چند هفته یادآور قیمت ارز در دوره تشدید تحریم‌ها شده است، به گونه‌ای که هر لحظه باید قیمت‌ها را با بازار محک زد و این برای یک بازار یک میلیون تنی، نشان از عدم توسعه مدیریت و فعال بودن ساز و کارهای ابتدایی و تاریخ مصرف گذشته حکایت دارد.
رئیس انجمن واردکنندگان فرآورده‌های خام دامی درخصوص نقش دلالان در افزایش قیمت گوشت قرمز، اظهار داشت: بدیهی است که افزایش و کاهش قیمت گوشت قرمز در بازار همچون سایر کالاها از مکانیزم عرضه و تقاضا پیروی می‌کند و منطقی نیست دستگاه‌های متولی تنظیم بازار، ضعف مدیریت و آینده نگری خود را پنهان کرده و نوسانات ناخوشایند قیمت این کالارا صرفا ناشی از دلال بازی توصیف کنند.
به گفته آگاهی، واقعیت این است که تنظیم بازار زمانی می‌تواند موفق باشد که بر پایه‌ای از اطلاعات، آمار و ارقام درست و مطابق واقع بناشده باشد. این در حالی است که سازمان‌های مختلف حتی درخصوص میزان مصرف گوشت در کشور اختلاف عمیقی از لحاظ آماری دارند. اختلافی که گاه حدود ۴۰۰ هزار تن است. بنابراین با وجود چنین شرایطی چگونه می‌توان انتظار داشت که تنظیم بازار بتواند نقش بخش‌های مختلف را به درستی از پیش تعیین کند.
وی ادامه داد: هرگونه فعالیتی در حوزه نظام بخشی به بازار گوشت قرمز بدون در اختیار داشتن یک سامانه جامع آماری، ابتر، موقت و همراه با کارکرد مُسکّن‌وار است و تا زمانی که دستگاه‌های متولی تنظیم بازار از ایجاد شفافیت نگرانی داشته باشند، وضعیت به همین صورت است.
به گفته آگاهی، گاهی اوقات این غیرعادی بودن شرایط تنظیم بازار گوشت قرمز، مثل این روزها انقدر شدید است که سیگنال‌های آن به مردم هم اصابت می‌کند و مردم با تمام وجود بی‌تدبیری‌ها را لمس می‌کنند.
وی درخصوص اینکه گفته می‌شود بازار گوشت بدلیل بار روانی ملتهب شده است گفت: کنترل روانی بازار برای یک کشور ۸۰ میلیون نفری که حدود یک میلیون تن مصرف سالانه گوشت آن است، شاید یک ابزار مکمل محسوب شود ولی قطعا نمی‌توان براساس آن برنامه‌ریزی کرد.
عضو هیات مدیره فدراسیون واردات ایران تصریح کرد: همانطور که اشاره شد، برای گره‌گشایی از این معضل، باید نگاه ریشه‌ای و بلندمدت مبتنی بر واقعیت‌های علمی داشت و از ابزارهای کارآمد بهره‌برداری کرد نه اینکه در آمال و آرزوها سیر کرد.
به گفته آگاهی، راه‌اندازی یک سامانه جامع آماری میان دستگاه‌های متولی گوشت قرمز، یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است. این سامانه باید از یک‌سو به مراکز دولتی و از سوی دیگر با تشکل‌های اقتصادی بخش خصوصی مرتبط با این حوزه متصل باشد تا بتوان وضعیت تولید دام، تولید لاشه، صادرات دام، مصرف مردم، و واردات را در یک پنجره واحد دید و مدیریت کرد.
رئیس انجمن واردکنندگان فرآورده‌های خام دامی از آمادگی تشکل‌های بخش خصوصی برای راه‌انداری این سامانه خبر داد و گفت: اگر این کار هر چه سریع‌تر بر مدار اجرا قرار نگیرد باید برای سال آینده منتظر قیمت‌های بالاتری بود و این هشداری است که باید جدی گرفته شود.
